UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

wielbić

Chronologizacja

XIV w., Bor

Pochodzenie

Czasownik od niepoświadczonego w polszczyźnie kontynuantu psł. rzeczownika *velьba 'wielkość, wspaniałość' (od *velь(jь) 'wielki' z przyrostkiem -*ьba), na istnienie którego zdaje się wskazywać przymiotnik wielebny.

1. Mickiewicza

Definicja

książk. 
darzyć jakąś osobę ogromnym podziwem, miłością i szacunkiem

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Stany psychiczne człowieka emocje i uczucia

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Relacje międzyludzkie określenia relacji międzyludzkich

Cytaty

Pan Antoni wielbił Mickiewicza i Prusa, Żeromskiego i Conrada i każdorazowo buntował się przeciw możnym tego świata.

źródło: NKJP: Janina Kumaniecka: Saga rodu Słonimskich, 2003

Julian wielbi Napoleona bez granic, wielbi uwielbieniem, jakie mieć może tylko plebejusz dla innego plebejusza, który osiągnął cel i uczynił z siebie żywy wzór do naśladowania [...].

źródło: NKJP: Czesław Miłosz: Legendy nowoczesności: eseje okupacyjne, 1996

W Czeczenii śpiewano pieśni głównie o Szamilu Basajewie, szczególnie odkąd dokonał zuchwałego najazdu na Budionnowsk i stał się bożyszczem całego Kaukazu, wielbiącego śmiałków, brawurę i męstwo.

źródło: NKJP: Wojciech Jagielski: Wieże z kamienia, 2004

Jedyne, co mógł wówczas uczynić wielbiący damę rycerz, to kochać ją z oddali.

źródło: NKJP: Dariusz Piwowarczyk: Słynni rycerze Europy. Rycerze w służbie dam i dworu, 2009

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. wielbię
wielbimy
2 os. wielbisz
wielbicie
3 os. wielbi
wielbią

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. wielbiłem
+(e)m wielbił
wielbiłam
+(e)m wielbiła
wielbiłom
+(e)m wielbiło
wielbiliśmy
+(e)śmy wielbili
wielbiłyśmy
+(e)śmy wielbiły
2 os. wielbiłeś
+(e)ś wielbił
wielbiłaś
+(e)ś wielbiła
wielbiłoś
+(e)ś wielbiło
wielbiliście
+(e)ście wielbili
wielbiłyście
+(e)ście wielbiły
3 os. wielbił
wielbiła
wielbiło
wielbili
wielbiły

bezosobnik: wielbiono

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. będę wielbił
będę wielbić
będę wielbiła
będę wielbić
będę wielbiło
będę wielbić
będziemy wielbili
będziemy wielbić
będziemy wielbiły
będziemy wielbić
2 os. będziesz wielbił
będziesz wielbić
będziesz wielbiła
będziesz wielbić
będziesz wielbiło
będziesz wielbić
będziecie wielbili
będziecie wielbić
będziecie wielbiły
będziecie wielbić
3 os. będzie wielbił
będzie wielbić
będzie wielbiła
będzie wielbić
będzie wielbiło
będzie wielbić
będą wielbili
będą wielbić
będą wielbiły
będą wielbić

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. wielbijmy
wielbmy
2 os. wielb
wielbij
wielbcie
wielbijcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. wielbiłbym
bym wielbił
wielbiłabym
bym wielbiła
wielbiłobym
bym wielbiło
wielbilibyśmy
byśmy wielbili
wielbiłybyśmy
byśmy wielbiły
2 os. wielbiłbyś
byś wielbił
wielbiłabyś
byś wielbiła
wielbiłobyś
byś wielbiło
wielbilibyście
byście wielbili
wielbiłybyście
byście wielbiły
3 os. wielbiłby
by wielbił
wielbiłaby
by wielbiła
wielbiłoby
by wielbiło
wielbiliby
by wielbili
wielbiłyby
by wielbiły

bezosobnik: wielbiono by

bezokolicznik: wielbić

imiesłów przysłówkowy współczesny: wielbiąc

gerundium: wielbienie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. wielbienie
wielbienia
D. wielbienia
wielbień
C. wielbieniu
wielbieniom
B. wielbienie
wielbienia
N. wielbieniem
wielbieniami
Ms. wielbieniu
wielbieniach
W. wielbienie
wielbienia

imiesłów przymiotnikowy czynny: wielbiący

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. wielbiący
wielbiący
wielbiący
wielbiące
wielbiąca
D. wielbiącego
wielbiącego
wielbiącego
wielbiącego
wielbiącej
C. wielbiącemu
wielbiącemu
wielbiącemu
wielbiącemu
wielbiącej
B. wielbiącego
wielbiącego
wielbiący
wielbiące
wielbiącą
N. wielbiącym
wielbiącym
wielbiącym
wielbiącym
wielbiącą
Ms. wielbiącym
wielbiącym
wielbiącym
wielbiącym
wielbiącej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. wielbiący
wielbiący
wielbiące
wielbiące
D. wielbiących
wielbiących
wielbiących
wielbiących
C. wielbiącym
wielbiącym
wielbiącym
wielbiącym
B. wielbiących
wielbiących
wielbiących
wielbiące
N. wielbiącymi
wielbiącymi
wielbiącymi
wielbiącymi
Ms. wielbiących
wielbiących
wielbiących
wielbiących

imiesłów przymiotnikowy bierny: wielbiony

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. wielbiony
wielbiony
wielbiony
wielbione
wielbiona
D. wielbionego
wielbionego
wielbionego
wielbionego
wielbionej
C. wielbionemu
wielbionemu
wielbionemu
wielbionemu
wielbionej
B. wielbionego
wielbionego
wielbiony
wielbione
wielbioną
N. wielbionym
wielbionym
wielbionym
wielbionym
wielbioną
Ms. wielbionym
wielbionym
wielbionym
wielbionym
wielbionej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. wielbieni
wielbieni
wielbione
wielbione
D. wielbionych
wielbionych
wielbionych
wielbionych
C. wielbionym
wielbionym
wielbionym
wielbionym
B. wielbionych
wielbionych
wielbionych
wielbione
N. wielbionymi
wielbionymi
wielbionymi
wielbionymi
Ms. wielbionych
wielbionych
wielbionych
wielbionych

Składnia

Rzosobowy + wielbić +
KOGO

2. Boga

Definicja

książk. 
oddawać cześć religijną

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Religia – kościół sakramenty i obrzędy religijne

Połączenia

  • wielbić Boga, Jezusa, Pana

Cytaty

Młody Kościół afrykański tańcem, śpiewem wielbi Boga.

źródło: NKJP: s. Ewelina – Renata Szczyrba, Krystyna Madura: Dziękując Janowi Pawłowi II – scenariusz uroczystości, 2006-07

Wielbimy Jezusa Chrystusa, który jest naszą manną na pustyni i chlebem pielgrzymów.

źródło: NKJP: Tadeusz Loska SJ: Wszystkie moje źródła są w Tobie: nabożeństwa eucharystyczne : godziny święte-spotkania modlitewne. Tom 2., 1999

Dla nas, wierzących w Boga [...] odkrycie życia poza Ziemią oznaczałoby tylko tyle, że mamy jeszcze jeden dodatkowy powód do wielbienia Stwórcy za Jego dzieło stworzenia, które jest jeszcze większe niż sądziliśmy.

źródło: NKJP: Adam Szostkiewicz: Teolog patrzy na Marsa, Polityka, 2004-02-14

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. wielbię
wielbimy
2 os. wielbisz
wielbicie
3 os. wielbi
wielbią

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. wielbiłem
+(e)m wielbił
wielbiłam
+(e)m wielbiła
wielbiłom
+(e)m wielbiło
wielbiliśmy
+(e)śmy wielbili
wielbiłyśmy
+(e)śmy wielbiły
2 os. wielbiłeś
+(e)ś wielbił
wielbiłaś
+(e)ś wielbiła
wielbiłoś
+(e)ś wielbiło
wielbiliście
+(e)ście wielbili
wielbiłyście
+(e)ście wielbiły
3 os. wielbił
wielbiła
wielbiło
wielbili
wielbiły

bezosobnik: wielbiono

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. będę wielbił
będę wielbić
będę wielbiła
będę wielbić
będę wielbiło
będę wielbić
będziemy wielbili
będziemy wielbić
będziemy wielbiły
będziemy wielbić
2 os. będziesz wielbił
będziesz wielbić
będziesz wielbiła
będziesz wielbić
będziesz wielbiło
będziesz wielbić
będziecie wielbili
będziecie wielbić
będziecie wielbiły
będziecie wielbić
3 os. będzie wielbił
będzie wielbić
będzie wielbiła
będzie wielbić
będzie wielbiło
będzie wielbić
będą wielbili
będą wielbić
będą wielbiły
będą wielbić

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. wielbijmy
wielbmy
2 os. wielb
wielbij
wielbcie
wielbijcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. wielbiłbym
bym wielbił
wielbiłabym
bym wielbiła
wielbiłobym
bym wielbiło
wielbilibyśmy
byśmy wielbili
wielbiłybyśmy
byśmy wielbiły
2 os. wielbiłbyś
byś wielbił
wielbiłabyś
byś wielbiła
wielbiłobyś
byś wielbiło
wielbilibyście
byście wielbili
wielbiłybyście
byście wielbiły
3 os. wielbiłby
by wielbił
wielbiłaby
by wielbiła
wielbiłoby
by wielbiło
wielbiliby
by wielbili
wielbiłyby
by wielbiły

bezosobnik: wielbiono by

bezokolicznik: wielbić

imiesłów przysłówkowy współczesny: wielbiąc

gerundium: wielbienie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. wielbienie
wielbienia
D. wielbienia
wielbień
C. wielbieniu
wielbieniom
B. wielbienie
wielbienia
N. wielbieniem
wielbieniami
Ms. wielbieniu
wielbieniach
W. wielbienie
wielbienia

imiesłów przymiotnikowy czynny: wielbiący

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. wielbiący
wielbiący
wielbiący
wielbiące
wielbiąca
D. wielbiącego
wielbiącego
wielbiącego
wielbiącego
wielbiącej
C. wielbiącemu
wielbiącemu
wielbiącemu
wielbiącemu
wielbiącej
B. wielbiącego
wielbiącego
wielbiący
wielbiące
wielbiącą
N. wielbiącym
wielbiącym
wielbiącym
wielbiącym
wielbiącą
Ms. wielbiącym
wielbiącym
wielbiącym
wielbiącym
wielbiącej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. wielbiący
wielbiący
wielbiące
wielbiące
D. wielbiących
wielbiących
wielbiących
wielbiących
C. wielbiącym
wielbiącym
wielbiącym
wielbiącym
B. wielbiących
wielbiących
wielbiących
wielbiące
N. wielbiącymi
wielbiącymi
wielbiącymi
wielbiącymi
Ms. wielbiących
wielbiących
wielbiących
wielbiących

imiesłów przymiotnikowy bierny: wielbiony

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. wielbiony
wielbiony
wielbiony
wielbione
wielbiona
D. wielbionego
wielbionego
wielbionego
wielbionego
wielbionej
C. wielbionemu
wielbionemu
wielbionemu
wielbionemu
wielbionej
B. wielbionego
wielbionego
wielbiony
wielbione
wielbioną
N. wielbionym
wielbionym
wielbionym
wielbionym
wielbioną
Ms. wielbionym
wielbionym
wielbionym
wielbionym
wielbionej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. wielbieni
wielbieni
wielbione
wielbione
D. wielbionych
wielbionych
wielbionych
wielbionych
C. wielbionym
wielbionym
wielbionym
wielbionym
B. wielbionych
wielbionych
wielbionych
wielbione
N. wielbionymi
wielbionymi
wielbionymi
wielbionymi
Ms. wielbionych
wielbionych
wielbionych
wielbionych

Składnia

Rzosobowy + wielbić +
KOGO
Data ostatniej modyfikacji: 09.06.2014
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj