UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

umarzać

Chronologizacja

2 połowa XIV w., SStp

Pochodzenie

Zob. umorzyć, morzyć

1. dług

Definicja

unieważniać częściowo lub całkowicie obowiązek uiszczenia jakichś należności

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Finanse czynności, przedmioty związane z pieniędzmi

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Biznes handel i usługi

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:  unieważniać

Połączenia

  • bank; państwo umarza coś
  • umarzać coś firmom
  • umarzać długi, kredyty, należności, odsetki, opłaty, podatki, pożyczki, składki, wierzytelności, zaległości, zobowiązania
  • umarzać coś z jakiegoś powodu
  • częściowo umarzać

Cytaty

Na modernizację oświetlenia można zaciągnąć kredyt w Wojewódzkim Funduszu Ochrony Środowiska. Po spłaceniu połowy fundusz umarza pożyczkę o 30 procent.

źródło: NKJP: (CK): Wójt chce więcej światła / Perlejewo, Głos Siemiatycz, 2007-10-30

Niedopuszczalne są, uważam, wypadki, aby prezes KRUS lub jakiejkolwiek innej firmy ubezpieczeniowej mógł umarzać zobowiązania ubezpieczeniowe, bo to oznacza, że okrada innych uczestników umowy ubezpieczeniowej, akceptując fakt, że ktoś zaniedbał lub odmawia płacenia składki.

źródło: NKJP: Sprawozdanie stenograficzne z obrad Sejmu RP z dnia 24.04.1996

[...] Nigeryjczycy mają już dość biedy, nachalnej korupcji i bezrobocia. Mają też dość dobrych rad zachodnich bankierów, którzy mimo że Nigeria spełnia ich każdy kaprys, nie spieszą się z kredytami i nie umarzają długów.

źródło: NKJP: Wojciech Jankowski: Skazani na wojsko, Gazeta Wyborcza, 1993-02-01

Od tego dnia zaczęła również obowiązywać Ustawa o restrukturyzacji niektórych należności publicznoprawnych, umarzająca firmom - borykającym się z problemami finansowymi - zaległe świadczenia w zamian za uiszczenie opłaty restrukturyzacyjnej.

źródło: NKJP: 7 dni, Dziennik Polski, 2002-10-07

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. umarzam
umarzamy
2 os. umarzasz
umarzacie
3 os. umarza
umarzają

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. umarzałem
+(e)m umarzał
umarzałam
+(e)m umarzała
umarzałom
+(e)m umarzało
umarzaliśmy
+(e)śmy umarzali
umarzałyśmy
+(e)śmy umarzały
2 os. umarzałeś
+(e)ś umarzał
umarzałaś
+(e)ś umarzała
umarzałoś
+(e)ś umarzało
umarzaliście
+(e)ście umarzali
umarzałyście
+(e)ście umarzały
3 os. umarzał
umarzała
umarzało
umarzali
umarzały

bezosobnik: umarzano

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. będę umarzał
będę umarzać
będę umarzała
będę umarzać
będę umarzało
będę umarzać
będziemy umarzali
będziemy umarzać
będziemy umarzały
będziemy umarzać
2 os. będziesz umarzał
będziesz umarzać
będziesz umarzała
będziesz umarzać
będziesz umarzało
będziesz umarzać
będziecie umarzali
będziecie umarzać
będziecie umarzały
będziecie umarzać
3 os. będzie umarzał
będzie umarzać
będzie umarzała
będzie umarzać
będzie umarzało
będzie umarzać
będą umarzali
będą umarzać
będą umarzały
będą umarzać

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. umarzajmy
2 os. umarzaj
umarzajcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. umarzałbym
bym umarzał
umarzałabym
bym umarzała
umarzałobym
bym umarzało
umarzalibyśmy
byśmy umarzali
umarzałybyśmy
byśmy umarzały
2 os. umarzałbyś
byś umarzał
umarzałabyś
byś umarzała
umarzałobyś
byś umarzało
umarzalibyście
byście umarzali
umarzałybyście
byście umarzały
3 os. umarzałby
by umarzał
umarzałaby
by umarzała
umarzałoby
by umarzało
umarzaliby
by umarzali
umarzałyby
by umarzały

bezosobnik: umarzano by

bezokolicznik: umarzać

imiesłów przysłówkowy współczesny: umarzając

gerundium: umarzanie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. umarzanie
umarzania
D. umarzania
umarzań
C. umarzaniu
umarzaniom
B. umarzanie
umarzania
N. umarzaniem
umarzaniami
Ms. umarzaniu
umarzaniach
W. umarzanie
umarzania

imiesłów przymiotnikowy czynny: umarzający

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. umarzający
umarzający
umarzający
umarzające
umarzająca
D. umarzającego
umarzającego
umarzającego
umarzającego
umarzającej
C. umarzającemu
umarzającemu
umarzającemu
umarzającemu
umarzającej
B. umarzającego
umarzającego
umarzający
umarzające
umarzającą
N. umarzającym
umarzającym
umarzającym
umarzającym
umarzającą
Ms. umarzającym
umarzającym
umarzającym
umarzającym
umarzającej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. umarzający
umarzający
umarzające
umarzające
D. umarzających
umarzających
umarzających
umarzających
C. umarzającym
umarzającym
umarzającym
umarzającym
B. umarzających
umarzających
umarzających
umarzające
N. umarzającymi
umarzającymi
umarzającymi
umarzającymi
Ms. umarzających
umarzających
umarzających
umarzających

imiesłów przymiotnikowy bierny: umarzany

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. umarzany
umarzany
umarzany
umarzane
umarzana
D. umarzanego
umarzanego
umarzanego
umarzanego
umarzanej
C. umarzanemu
umarzanemu
umarzanemu
umarzanemu
umarzanej
B. umarzanego
umarzanego
umarzany
umarzane
umarzaną
N. umarzanym
umarzanym
umarzanym
umarzanym
umarzaną
Ms. umarzanym
umarzanym
umarzanym
umarzanym
umarzanej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. umarzani
umarzani
umarzane
umarzane
D. umarzanych
umarzanych
umarzanych
umarzanych
C. umarzanym
umarzanym
umarzanym
umarzanym
B. umarzanych
umarzanych
umarzanych
umarzane
N. umarzanymi
umarzanymi
umarzanymi
umarzanymi
Ms. umarzanych
umarzanych
umarzanych
umarzanych

odpowiednik aspektowy: umorzyć

Składnia

Rzosobowy + umarzać +
CO + (KOMU)

2. śledztwo

Definicja

kończyć urzędowe postępowanie ze względu na brak podstaw do jego dalszego prowadzenia

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Prawo i łamanie prawa regulacje prawne

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:  kończyć

Połączenia

  • policja, prokuratura, sąd umarza coś
  • umarzać dochodzenie, postępowanie, sprawę, śledztwo
  • umarzać warunkowo

Cytaty

Jeżeli biegli orzekną niepoczytalność - sąd umarza postępowanie.

źródło: NKJP: Bianka Mikołajewska: Na wariata, Polityka, 2005-03-12

Trybunał mógł poprosić o uzupełnienie braków w dokumentach, a nie od razu umarzać sprawę.

źródło: NKJP: (PAP): Sprawa Wąsacza umorzona, Dziennik Polski, 2006-11-25

Prokuratura, umarzając śledztwo, uznała, że inwigilacja przez UOP Porozumienia Centrum, Ruchu dla Rzeczypospolitej oraz Ruchu Trzeciej Rzeczypospolitej była błędem, ale nie przestępstwem.

źródło: NKJP: Mariusz Janicki: Wezwanie na ring, Polityka, 2000-06-24

[...] nie ma od wielu miesięcy właściwej reakcji ministerstwa rolnictwa w tej sprawie, nie reaguje także prokuratura, która odmawia wszczęcia postępowania, a po zażaleniu umarza dochodzenie.

źródło: NKJP: Sprawozdanie stenograficzne z obrad Sejmu RP z dnia 10.01.1996

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. umarzam
umarzamy
2 os. umarzasz
umarzacie
3 os. umarza
umarzają

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. umarzałem
+(e)m umarzał
umarzałam
+(e)m umarzała
umarzałom
+(e)m umarzało
umarzaliśmy
+(e)śmy umarzali
umarzałyśmy
+(e)śmy umarzały
2 os. umarzałeś
+(e)ś umarzał
umarzałaś
+(e)ś umarzała
umarzałoś
+(e)ś umarzało
umarzaliście
+(e)ście umarzali
umarzałyście
+(e)ście umarzały
3 os. umarzał
umarzała
umarzało
umarzali
umarzały

bezosobnik: umarzano

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. będę umarzał
będę umarzać
będę umarzała
będę umarzać
będę umarzało
będę umarzać
będziemy umarzali
będziemy umarzać
będziemy umarzały
będziemy umarzać
2 os. będziesz umarzał
będziesz umarzać
będziesz umarzała
będziesz umarzać
będziesz umarzało
będziesz umarzać
będziecie umarzali
będziecie umarzać
będziecie umarzały
będziecie umarzać
3 os. będzie umarzał
będzie umarzać
będzie umarzała
będzie umarzać
będzie umarzało
będzie umarzać
będą umarzali
będą umarzać
będą umarzały
będą umarzać

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. umarzajmy
2 os. umarzaj
umarzajcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. umarzałbym
bym umarzał
umarzałabym
bym umarzała
umarzałobym
bym umarzało
umarzalibyśmy
byśmy umarzali
umarzałybyśmy
byśmy umarzały
2 os. umarzałbyś
byś umarzał
umarzałabyś
byś umarzała
umarzałobyś
byś umarzało
umarzalibyście
byście umarzali
umarzałybyście
byście umarzały
3 os. umarzałby
by umarzał
umarzałaby
by umarzała
umarzałoby
by umarzało
umarzaliby
by umarzali
umarzałyby
by umarzały

bezosobnik: umarzano by

bezokolicznik: umarzać

imiesłów przysłówkowy współczesny: umarzając

gerundium: umarzanie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. umarzanie
umarzania
D. umarzania
umarzań
C. umarzaniu
umarzaniom
B. umarzanie
umarzania
N. umarzaniem
umarzaniami
Ms. umarzaniu
umarzaniach
W. umarzanie
umarzania

imiesłów przymiotnikowy czynny: umarzający

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. umarzający
umarzający
umarzający
umarzające
umarzająca
D. umarzającego
umarzającego
umarzającego
umarzającego
umarzającej
C. umarzającemu
umarzającemu
umarzającemu
umarzającemu
umarzającej
B. umarzającego
umarzającego
umarzający
umarzające
umarzającą
N. umarzającym
umarzającym
umarzającym
umarzającym
umarzającą
Ms. umarzającym
umarzającym
umarzającym
umarzającym
umarzającej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. umarzający
umarzający
umarzające
umarzające
D. umarzających
umarzających
umarzających
umarzających
C. umarzającym
umarzającym
umarzającym
umarzającym
B. umarzających
umarzających
umarzających
umarzające
N. umarzającymi
umarzającymi
umarzającymi
umarzającymi
Ms. umarzających
umarzających
umarzających
umarzających

imiesłów przymiotnikowy bierny: umarzany

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. umarzany
umarzany
umarzany
umarzane
umarzana
D. umarzanego
umarzanego
umarzanego
umarzanego
umarzanej
C. umarzanemu
umarzanemu
umarzanemu
umarzanemu
umarzanej
B. umarzanego
umarzanego
umarzany
umarzane
umarzaną
N. umarzanym
umarzanym
umarzanym
umarzanym
umarzaną
Ms. umarzanym
umarzanym
umarzanym
umarzanym
umarzanej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. umarzani
umarzani
umarzane
umarzane
D. umarzanych
umarzanych
umarzanych
umarzanych
C. umarzanym
umarzanym
umarzanym
umarzanym
B. umarzanych
umarzanych
umarzanych
umarzane
N. umarzanymi
umarzanymi
umarzanymi
umarzanymi
Ms. umarzanych
umarzanych
umarzanych
umarzanych

odpowiednik aspektowy: umorzyć

Składnia

Rzosobowy + umarzać +
CO
Data ostatniej modyfikacji: 21.11.2025
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj