Chronologizacja
Pochodzenie
psł. *otъložiti 'odłożyć na bok, na jakiś czas'
1. na półkę
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Praca rodzaje pracy
Połączenia
- odłożyć gazetę, książkę, pióro, widelec, zabawkę
- odłożyć do koszyka, do szuflady
- odłożyć na półkę, na stół; na widełki; na miejsce; na bok
- bez słowa; nagle, niedbale, szybko odłożyć
Cytaty
Zniesmaczony odłożyłem książkę na półkę, ale widocznie źle obliczyłem szerokość jednej i drugiej, bo książka spadła z hukiem, zaledwie się odwróciłem. źródło: NKJP: Jerzy Sosnowski: Linia nocna, 2002 |
|
Wziął do ust kęs, pożuł i odłożył widelec na bok. źródło: NKJP: Grażyna Plebanek: Przystupa, 2007 |
|
Małgorzata westchnęła nad posmutniałym nagle ogródkiem i odłożyła do koszyczka cerowaną, wełnianą skarpetę. źródło: NKJP: Ewa Kujawska: Dom Małgorzaty, 2007 |
|
Czarnocki dalej rozmawiał przez telefon [...], wołał ochryple w słuchawkę przez dłuższą chwilę, nagle urwał, odłożył słuchawkę na widełki. źródło: NKJP: Andrzej Szczypiorski: Noc, dzień i noc, 1991 |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: dokonany
Tryb oznajmujący
Czas przyszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
1 os. |
odłożę |
odłożymy |
|||
2 os. |
odłożysz |
odłożycie |
|||
3 os. |
odłoży |
odłożą |
Czas przeszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
odłożyłem +(e)m odłożył |
odłożyłam +(e)m odłożyła |
odłożyłom +(e)m odłożyło |
odłożyliśmy +(e)śmy odłożyli |
odłożyłyśmy +(e)śmy odłożyły |
2 os. |
odłożyłeś +(e)ś odłożył |
odłożyłaś +(e)ś odłożyła |
odłożyłoś +(e)ś odłożyło |
odłożyliście +(e)ście odłożyli |
odłożyłyście +(e)ście odłożyły |
3 os. |
odłożył |
odłożyła |
odłożyło |
odłożyli |
odłożyły |
bezosobnik: odłożono
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
1 os. |
odłóżmy |
|
2 os. |
odłóż |
odłóżcie |
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
odłożyłbym bym odłożył |
odłożyłabym bym odłożyła |
odłożyłobym bym odłożyło |
odłożylibyśmy byśmy odłożyli |
odłożyłybyśmy byśmy odłożyły |
2 os. |
odłożyłbyś byś odłożył |
odłożyłabyś byś odłożyła |
odłożyłobyś byś odłożyło |
odłożylibyście byście odłożyli |
odłożyłybyście byście odłożyły |
3 os. |
odłożyłby by odłożył |
odłożyłaby by odłożyła |
odłożyłoby by odłożyło |
odłożyliby by odłożyli |
odłożyłyby by odłożyły |
bezosobnik: odłożono by
bezokolicznik: odłożyć
imiesłów przysłówkowy uprzedni:
odłożywszy
gerundium: odłożenie
rodzaj gramatyczny: dk
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
M. | odłożenie |
odłożenia |
D. | odłożenia |
odłożeń |
C. | odłożeniu |
odłożeniom |
B. | odłożenie |
odłożenia |
N. | odłożeniem |
odłożeniami |
Ms. | odłożeniu |
odłożeniach |
W. | odłożenie |
odłożenia |
imiesłów przymiotnikowy bierny: odłożony
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | odłożony |
odłożony |
odłożony |
odłożone |
odłożona |
D. | odłożonego |
odłożonego |
odłożonego |
odłożonego |
odłożonej |
C. | odłożonemu |
odłożonemu |
odłożonemu |
odłożonemu |
odłożonej |
B. | odłożonego |
odłożonego |
odłożony |
odłożone |
odłożoną |
N. | odłożonym |
odłożonym |
odłożonym |
odłożonym |
odłożoną |
Ms. | odłożonym |
odłożonym |
odłożonym |
odłożonym |
odłożonej |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | odłożeni |
odłożeni |
odłożone |
odłożone |
D. | odłożonych |
odłożonych |
odłożonych |
odłożonych |
C. | odłożonym |
odłożonym |
odłożonym |
odłożonym |
B. | odłożonych |
odłożonych |
odłożonych |
odłożone |
N. | odłożonymi |
odłożonymi |
odłożonymi |
odłożonymi |
Ms. | odłożonych |
odłożonych |
odłożonych |
odłożonych |
odpowiednik aspektowy: odkładać
Składnia
Rzosobowy | + | odłożyć | + |
CO +
GDZIE
|
2. w czasie
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia
Połączenia
- odłożyć decyzję, rozmowę, spotkanie, sprawę, sprzątanie, ślub, wyjazd
- odłożyć do jutra, do poniedziałku, do przyszłego miesiąca
- odłożyć na poniedziałek; na miesiąc, na rok
- odłożyć na później
Cytaty
Powoli zbliżał się dzień, kiedy miałem wyjechać. Ona mogła zostać, ponieważ stypendium kończyło się dopiero za miesiąc. Egzaminy odłożyła na jesień. źródło: NKJP: Anna Bolecka: Concerto d'amore, 2004 |
|
Polska nadal przygotowuje emisję euroobligacji, ale zamieszanie na światowych rynkach finansowych wywołane kryzysem meksykańskim może spowodować jej odłożenie na później. źródło: NKJP: Polskie euroobligacje później?, Gazeta Wyborcza, 1995-01-13 |
|
Odłożyliśmy podpisanie porozumienia do poniedziałku, bo w piątek zaplanowano spotkanie w komisji trójstronnej. źródło: NKJP: Jarosław Latacz: Próba sił, czyli wyczekiwanie, Dziennik Zachodni, 2004-12-18 |
|
Z niejasnych przyczyn sąd w Luksemburgu odłożył wczoraj o tydzień ogłoszenie długo oczekiwanej decyzji w sprawie planu rekompensat dla klientów Międzynarodowego Banku Kredytu i Handlu. źródło: NKJP: BCCI czeka dalej, Gazeta Wyborcza, 1995-01-13 |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: dokonany
Tryb oznajmujący
Czas przyszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
1 os. |
odłożę |
odłożymy |
|||
2 os. |
odłożysz |
odłożycie |
|||
3 os. |
odłoży |
odłożą |
Czas przeszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
odłożyłem +(e)m odłożył |
odłożyłam +(e)m odłożyła |
odłożyłom +(e)m odłożyło |
odłożyliśmy +(e)śmy odłożyli |
odłożyłyśmy +(e)śmy odłożyły |
2 os. |
odłożyłeś +(e)ś odłożył |
odłożyłaś +(e)ś odłożyła |
odłożyłoś +(e)ś odłożyło |
odłożyliście +(e)ście odłożyli |
odłożyłyście +(e)ście odłożyły |
3 os. |
odłożył |
odłożyła |
odłożyło |
odłożyli |
odłożyły |
bezosobnik: odłożono
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
1 os. |
odłóżmy |
|
2 os. |
odłóż |
odłóżcie |
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
odłożyłbym bym odłożył |
odłożyłabym bym odłożyła |
odłożyłobym bym odłożyło |
odłożylibyśmy byśmy odłożyli |
odłożyłybyśmy byśmy odłożyły |
2 os. |
odłożyłbyś byś odłożył |
odłożyłabyś byś odłożyła |
odłożyłobyś byś odłożyło |
odłożylibyście byście odłożyli |
odłożyłybyście byście odłożyły |
3 os. |
odłożyłby by odłożył |
odłożyłaby by odłożyła |
odłożyłoby by odłożyło |
odłożyliby by odłożyli |
odłożyłyby by odłożyły |
bezosobnik: odłożono by
bezokolicznik: odłożyć
imiesłów przysłówkowy uprzedni:
odłożywszy
gerundium: odłożenie
rodzaj gramatyczny: dk
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
M. | odłożenie |
odłożenia |
D. | odłożenia |
odłożeń |
C. | odłożeniu |
odłożeniom |
B. | odłożenie |
odłożenia |
N. | odłożeniem |
odłożeniami |
Ms. | odłożeniu |
odłożeniach |
W. | odłożenie |
odłożenia |
imiesłów przymiotnikowy bierny: odłożony
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | odłożony |
odłożony |
odłożony |
odłożone |
odłożona |
D. | odłożonego |
odłożonego |
odłożonego |
odłożonego |
odłożonej |
C. | odłożonemu |
odłożonemu |
odłożonemu |
odłożonemu |
odłożonej |
B. | odłożonego |
odłożonego |
odłożony |
odłożone |
odłożoną |
N. | odłożonym |
odłożonym |
odłożonym |
odłożonym |
odłożoną |
Ms. | odłożonym |
odłożonym |
odłożonym |
odłożonym |
odłożonej |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | odłożeni |
odłożeni |
odłożone |
odłożone |
D. | odłożonych |
odłożonych |
odłożonych |
odłożonych |
C. | odłożonym |
odłożonym |
odłożonym |
odłożonym |
B. | odłożonych |
odłożonych |
odłożonych |
odłożone |
N. | odłożonymi |
odłożonymi |
odłożonymi |
odłożonymi |
Ms. | odłożonych |
odłożonych |
odłożonych |
odłożonych |
odpowiednik aspektowy: odkładać
Składnia
+ | odłożyć | + |
CO +
do CZEGO | na CO | o CO
|
3. pieniądze
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Finanse czynności, przedmioty związane z pieniędzmi
Połączenia
- odłożyć pieniądze
- odłożyć coś na nieprzewidziane wydatki, na studia, na wakacje, na wycieczkę, na zakup mieszkania
Cytaty
Był to dziki świat i niebezpieczne życie, pełne przygód, ale zapewniało dobre zarobki, mógł pomagać rodzinie i sporo odłożyć. źródło: NKJP: Andrzej Anonimus: Nie nadaje się, przecież to jeszcze szczeniak, 1999 |
|
Fajnie mam teraz! Roboty mało, mieszkanie i żarcie darmo. I prawie dwieście mogę sobie na konto odłożyć. źródło: NKJP: Edward Redliński: Szczurojorczycy, 1994 |
|
Musiałam wyjechać, żeby pomóc rodzicom i odłożyć na studia. źródło: NKJP: (pw): Rząd dybie na funty, Dziennik Łódzki, 2006-03-13 |
|
Żył skromnie, jadał w stołówce, potrafił ze swojej pensji odłożyć na spółdzielcze mieszkanie. źródło: NKJP: Andrzej Zbych: Bardzo dużo pajacyków, 1968 |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: dokonany
Tryb oznajmujący
Czas przyszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
1 os. |
odłożę |
odłożymy |
|||
2 os. |
odłożysz |
odłożycie |
|||
3 os. |
odłoży |
odłożą |
Czas przeszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
odłożyłem +(e)m odłożył |
odłożyłam +(e)m odłożyła |
odłożyłom +(e)m odłożyło |
odłożyliśmy +(e)śmy odłożyli |
odłożyłyśmy +(e)śmy odłożyły |
2 os. |
odłożyłeś +(e)ś odłożył |
odłożyłaś +(e)ś odłożyła |
odłożyłoś +(e)ś odłożyło |
odłożyliście +(e)ście odłożyli |
odłożyłyście +(e)ście odłożyły |
3 os. |
odłożył |
odłożyła |
odłożyło |
odłożyli |
odłożyły |
bezosobnik: odłożono
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
1 os. |
odłóżmy |
|
2 os. |
odłóż |
odłóżcie |
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
odłożyłbym bym odłożył |
odłożyłabym bym odłożyła |
odłożyłobym bym odłożyło |
odłożylibyśmy byśmy odłożyli |
odłożyłybyśmy byśmy odłożyły |
2 os. |
odłożyłbyś byś odłożył |
odłożyłabyś byś odłożyła |
odłożyłobyś byś odłożyło |
odłożylibyście byście odłożyli |
odłożyłybyście byście odłożyły |
3 os. |
odłożyłby by odłożył |
odłożyłaby by odłożyła |
odłożyłoby by odłożyło |
odłożyliby by odłożyli |
odłożyłyby by odłożyły |
bezosobnik: odłożono by
bezokolicznik: odłożyć
imiesłów przysłówkowy uprzedni:
odłożywszy
gerundium: odłożenie
rodzaj gramatyczny: dk
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
M. | odłożenie |
odłożenia |
D. | odłożenia |
odłożeń |
C. | odłożeniu |
odłożeniom |
B. | odłożenie |
odłożenia |
N. | odłożeniem |
odłożeniami |
Ms. | odłożeniu |
odłożeniach |
W. | odłożenie |
odłożenia |
imiesłów przymiotnikowy bierny: odłożony
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | odłożony |
odłożony |
odłożony |
odłożone |
odłożona |
D. | odłożonego |
odłożonego |
odłożonego |
odłożonego |
odłożonej |
C. | odłożonemu |
odłożonemu |
odłożonemu |
odłożonemu |
odłożonej |
B. | odłożonego |
odłożonego |
odłożony |
odłożone |
odłożoną |
N. | odłożonym |
odłożonym |
odłożonym |
odłożonym |
odłożoną |
Ms. | odłożonym |
odłożonym |
odłożonym |
odłożonym |
odłożonej |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | odłożeni |
odłożeni |
odłożone |
odłożone |
D. | odłożonych |
odłożonych |
odłożonych |
odłożonych |
C. | odłożonym |
odłożonym |
odłożonym |
odłożonym |
B. | odłożonych |
odłożonych |
odłożonych |
odłożone |
N. | odłożonymi |
odłożonymi |
odłożonymi |
odłożonymi |
Ms. | odłożonych |
odłożonych |
odłożonych |
odłożonych |
odpowiednik aspektowy: odkładać
Składnia
Rzosobowy | + | odłożyć | + |
(CO) +
(na CO)
|
4. jedzenie
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Relacje międzyludzkie określenia relacji międzyludzkich
Połączenia
- odłożyć dla kogoś kawałek ciasta, książkę
- odłożyć coś dla dzieci
Cytaty
Chodzą głodni, żeby odłożyć jedzenie dla dzieci. źródło: NKJP: Wojciech Jagielski: Tamten brzeg, Gazeta Wyborcza, 1995-05-05 |
|
Obiad dobiegł końca. Ada zaczęła sprzątać ze stołu. – Odłóż porcję dla Reginy – przypomniała Stenia. – Tylko patrzeć, jak wpadnie. źródło: NKJP: Irena Matuszkiewicz: Nie zabijać pająków, 2007 |
|
Zadzwonię do niej zaraz i powiem, żeby odłożyła dla ciebie jedną parę, bo to już, niestety, końcówka kolekcji. źródło: NKJP: Nie daj się manipulacji moc jest z tobą, Cosmopolitan, 2001, nr 3 |
|
[...] podzieliła serek na dwie części. Odłożyła kawałek na później. źródło: NKJP: Anna Augustyniak: Tylko proch, Akant, 2009 |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: dokonany
Tryb oznajmujący
Czas przyszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
1 os. |
odłożę |
odłożymy |
|||
2 os. |
odłożysz |
odłożycie |
|||
3 os. |
odłoży |
odłożą |
Czas przeszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
odłożyłem +(e)m odłożył |
odłożyłam +(e)m odłożyła |
odłożyłom +(e)m odłożyło |
odłożyliśmy +(e)śmy odłożyli |
odłożyłyśmy +(e)śmy odłożyły |
2 os. |
odłożyłeś +(e)ś odłożył |
odłożyłaś +(e)ś odłożyła |
odłożyłoś +(e)ś odłożyło |
odłożyliście +(e)ście odłożyli |
odłożyłyście +(e)ście odłożyły |
3 os. |
odłożył |
odłożyła |
odłożyło |
odłożyli |
odłożyły |
bezosobnik: odłożono
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
1 os. |
odłóżmy |
|
2 os. |
odłóż |
odłóżcie |
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
odłożyłbym bym odłożył |
odłożyłabym bym odłożyła |
odłożyłobym bym odłożyło |
odłożylibyśmy byśmy odłożyli |
odłożyłybyśmy byśmy odłożyły |
2 os. |
odłożyłbyś byś odłożył |
odłożyłabyś byś odłożyła |
odłożyłobyś byś odłożyło |
odłożylibyście byście odłożyli |
odłożyłybyście byście odłożyły |
3 os. |
odłożyłby by odłożył |
odłożyłaby by odłożyła |
odłożyłoby by odłożyło |
odłożyliby by odłożyli |
odłożyłyby by odłożyły |
bezosobnik: odłożono by
bezokolicznik: odłożyć
imiesłów przysłówkowy uprzedni:
odłożywszy
gerundium: odłożenie
rodzaj gramatyczny: dk
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
M. | odłożenie |
odłożenia |
D. | odłożenia |
odłożeń |
C. | odłożeniu |
odłożeniom |
B. | odłożenie |
odłożenia |
N. | odłożeniem |
odłożeniami |
Ms. | odłożeniu |
odłożeniach |
W. | odłożenie |
odłożenia |
imiesłów przymiotnikowy bierny: odłożony
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | odłożony |
odłożony |
odłożony |
odłożone |
odłożona |
D. | odłożonego |
odłożonego |
odłożonego |
odłożonego |
odłożonej |
C. | odłożonemu |
odłożonemu |
odłożonemu |
odłożonemu |
odłożonej |
B. | odłożonego |
odłożonego |
odłożony |
odłożone |
odłożoną |
N. | odłożonym |
odłożonym |
odłożonym |
odłożonym |
odłożoną |
Ms. | odłożonym |
odłożonym |
odłożonym |
odłożonym |
odłożonej |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | odłożeni |
odłożeni |
odłożone |
odłożone |
D. | odłożonych |
odłożonych |
odłożonych |
odłożonych |
C. | odłożonym |
odłożonym |
odłożonym |
odłożonym |
B. | odłożonych |
odłożonych |
odłożonych |
odłożone |
N. | odłożonymi |
odłożonymi |
odłożonymi |
odłożonymi |
Ms. | odłożonych |
odłożonych |
odłożonych |
odłożonych |
odpowiednik aspektowy: odkładać
Składnia
Rzosobowy | + | odłożyć | + |
CO +
dla KOGO
|