UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

zgromadzić

Chronologizacja

2 połowa XIV w., SStp

Pochodzenie

Zob. gromada

1. widzów

Definicja

spowodować, że wiele osób znalazło się w jednym miejscu

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Ilość, liczby i liczenie ogólne określenia ilości

Relacje znaczeniowe

synonimy:  pozbierać, skupić, zebrać, zgrupować

Połączenia

  • mecz, pogrzeb zgromadził; impreza, konferencja, sesja zgromadziła
  • zgromadzić całe rodziny, kibiców, ludzi, młodzież, przedstawicieli, publiczność, rodzinę, tysiące fanów, widzów, wiernych, zawodników, zwolenników
  • zgromadzić przy grobie, przy odbiornikach, przy stole
  • zgromadzić w auli, w sali

Cytaty

Uroczystość zgromadziła wszystkich pracowników biblioteki w Końskich oraz jej dziewięciu filii z koneckich wiosek.

źródło: KWSJP: Marzena Kądziela: Biblioteka z medalem, dyrektor z tytułem, prasa, 2006

Zgromadzona wokół zamku tłuszcza ruszyła w stronę kleci pod lasem, gdzie mieszkali najbiedniejsi.

źródło: KWSJP: Iwona Surmik: Ostatni smok, 2005

W świetle dwóch dopalających się we wsi chałup, na tle kościoła widać było kłębowisko rozwrzeszczanych ludzi zgromadzonych na obszernym majdanie.

źródło: KWSJP: Jerzy Janicki: Polskie drogi, 1977

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. zgromadzę
zgromadzimy
2 os. zgromadzisz
zgromadzicie
3 os. zgromadzi
zgromadzą

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. zgromadziłem
+(e)m zgromadził
zgromadziłam
+(e)m zgromadziła
zgromadziłom
+(e)m zgromadziło
zgromadziliśmy
+(e)śmy zgromadzili
zgromadziłyśmy
+(e)śmy zgromadziły
2 os. zgromadziłeś
+(e)ś zgromadził
zgromadziłaś
+(e)ś zgromadziła
zgromadziłoś
+(e)ś zgromadziło
zgromadziliście
+(e)ście zgromadzili
zgromadziłyście
+(e)ście zgromadziły
3 os. zgromadził
zgromadziła
zgromadziło
zgromadzili
zgromadziły

bezosobnik: zgromadzono

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. zgromadźmy
2 os. zgromadź
zgromadźcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. zgromadziłbym
bym zgromadził
zgromadziłabym
bym zgromadziła
zgromadziłobym
bym zgromadziło
zgromadzilibyśmy
byśmy zgromadzili
zgromadziłybyśmy
byśmy zgromadziły
2 os. zgromadziłbyś
byś zgromadził
zgromadziłabyś
byś zgromadziła
zgromadziłobyś
byś zgromadziło
zgromadzilibyście
byście zgromadzili
zgromadziłybyście
byście zgromadziły
3 os. zgromadziłby
by zgromadził
zgromadziłaby
by zgromadziła
zgromadziłoby
by zgromadziło
zgromadziliby
by zgromadzili
zgromadziłyby
by zgromadziły

bezosobnik: zgromadzono by

bezokolicznik: zgromadzić

imiesłów przysłówkowy uprzedni: zgromadziwszy

gerundium: zgromadzenie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. zgromadzenie
zgromadzenia
D. zgromadzenia
zgromadzeń
C. zgromadzeniu
zgromadzeniom
B. zgromadzenie
zgromadzenia
N. zgromadzeniem
zgromadzeniami
Ms. zgromadzeniu
zgromadzeniach
W. zgromadzenie
zgromadzenia

imiesłów przymiotnikowy bierny: zgromadzony

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. zgromadzony
zgromadzony
zgromadzony
zgromadzone
zgromadzona
D. zgromadzonego
zgromadzonego
zgromadzonego
zgromadzonego
zgromadzonej
C. zgromadzonemu
zgromadzonemu
zgromadzonemu
zgromadzonemu
zgromadzonej
B. zgromadzonego
zgromadzonego
zgromadzony
zgromadzone
zgromadzoną
N. zgromadzonym
zgromadzonym
zgromadzonym
zgromadzonym
zgromadzoną
Ms. zgromadzonym
zgromadzonym
zgromadzonym
zgromadzonym
zgromadzonej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. zgromadzeni
zgromadzeni
zgromadzone
zgromadzone
D. zgromadzonych
zgromadzonych
zgromadzonych
zgromadzonych
C. zgromadzonym
zgromadzonym
zgromadzonym
zgromadzonym
B. zgromadzonych
zgromadzonych
zgromadzonych
zgromadzone
N. zgromadzonymi
zgromadzonymi
zgromadzonymi
zgromadzonymi
Ms. zgromadzonych
zgromadzonych
zgromadzonych
zgromadzonych

odpowiednik aspektowy: gromadzić

Składnia

bez ograniczeń + zgromadzić +
KOGO + (GDZIE)

2. pieniądze

Definicja

spowodować, że czegoś stopniowo przybyło

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Praca rodzaje pracy

KATEGORIE FIZYCZNE Ilość, liczby i liczenie ogólne określenia ilości

Połączenia

  • zgromadzić bogactwa, broń, dobra, dokumenty, dzieła sztuki, eksponaty, energię, fundusze, informacje, książki, księgozbiór, majątek, materiały, oszczędności, pamiątki, pieniądze, prowiant, sprzęt, środki, trofea, zapasy, żywność
  • zgromadzić w bankach, w bazach danych, w budżecie, w domu, w funduszu, w księgozbiorach, w pojemnikach, w rejestrze, w skarbcu, w spichlerzu, w zbiorach, w zbiorniku

Cytaty

Zgromadził w swoim pałacu księgozbiór domowy liczący około 10 tysięcy tomów.

źródło: KWSJP: Józef Szocki: Księgozbiory domowe w Galicji wschodniej (1772–1918), 2001

Gdy młodszy ukończył rok, Jan, zgromadziwszy potrzebne zaświadczenia, uzyskawszy w Towarzystwie Emigracyjnym przydział na osiedlenie się w Brazylii i darmowy paszport, spakował pierzynę i kożuch na zimę i dopełniwszy ostatniego: datku na mszę za udaną podróż, ruszył w nieznane.

źródło: KWSJP: Monika Piątkowska: Krakowska żałoba, 2006

Zgromadziła bardzo cenny zbiór, który zawierał m.in. dzieła obce z zakresu sztuki i przemysłu artystycznego, niejednokrotnie były to jedyne egzemplarze w Polsce.

źródło: KWSJP: Józef Szocki: Księgozbiory domowe w Galicji wschodniej (1772–1918), 2001

Major Hemmings, oficer wywiadu US Army, detaszowany do Archangielska w misji specjalnej, rozmarzył się tak, że gotów był polecieć do kabiny po szesnastoletnią whisky, której nieprzyzwoicie duży zapas zgromadził zapobiegliwie jeszcze przed wypłynięciem z Harwich.

źródło: NKJP: Mirosław M. Bujko: Złoty pociąg, 2006

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. zgromadzę
zgromadzimy
2 os. zgromadzisz
zgromadzicie
3 os. zgromadzi
zgromadzą

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. zgromadziłem
+(e)m zgromadził
zgromadziłam
+(e)m zgromadziła
zgromadziłom
+(e)m zgromadziło
zgromadziliśmy
+(e)śmy zgromadzili
zgromadziłyśmy
+(e)śmy zgromadziły
2 os. zgromadziłeś
+(e)ś zgromadził
zgromadziłaś
+(e)ś zgromadziła
zgromadziłoś
+(e)ś zgromadziło
zgromadziliście
+(e)ście zgromadzili
zgromadziłyście
+(e)ście zgromadziły
3 os. zgromadził
zgromadziła
zgromadziło
zgromadzili
zgromadziły

bezosobnik: zgromadzono

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. zgromadźmy
2 os. zgromadź
zgromadźcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. zgromadziłbym
bym zgromadził
zgromadziłabym
bym zgromadziła
zgromadziłobym
bym zgromadziło
zgromadzilibyśmy
byśmy zgromadzili
zgromadziłybyśmy
byśmy zgromadziły
2 os. zgromadziłbyś
byś zgromadził
zgromadziłabyś
byś zgromadziła
zgromadziłobyś
byś zgromadziło
zgromadzilibyście
byście zgromadzili
zgromadziłybyście
byście zgromadziły
3 os. zgromadziłby
by zgromadził
zgromadziłaby
by zgromadziła
zgromadziłoby
by zgromadziło
zgromadziliby
by zgromadzili
zgromadziłyby
by zgromadziły

bezosobnik: zgromadzono by

bezokolicznik: zgromadzić

imiesłów przysłówkowy uprzedni: zgromadziwszy

gerundium: zgromadzenie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. zgromadzenie
zgromadzenia
D. zgromadzenia
zgromadzeń
C. zgromadzeniu
zgromadzeniom
B. zgromadzenie
zgromadzenia
N. zgromadzeniem
zgromadzeniami
Ms. zgromadzeniu
zgromadzeniach
W. zgromadzenie
zgromadzenia

imiesłów przymiotnikowy bierny: zgromadzony

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. zgromadzony
zgromadzony
zgromadzony
zgromadzone
zgromadzona
D. zgromadzonego
zgromadzonego
zgromadzonego
zgromadzonego
zgromadzonej
C. zgromadzonemu
zgromadzonemu
zgromadzonemu
zgromadzonemu
zgromadzonej
B. zgromadzonego
zgromadzonego
zgromadzony
zgromadzone
zgromadzoną
N. zgromadzonym
zgromadzonym
zgromadzonym
zgromadzonym
zgromadzoną
Ms. zgromadzonym
zgromadzonym
zgromadzonym
zgromadzonym
zgromadzonej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. zgromadzeni
zgromadzeni
zgromadzone
zgromadzone
D. zgromadzonych
zgromadzonych
zgromadzonych
zgromadzonych
C. zgromadzonym
zgromadzonym
zgromadzonym
zgromadzonym
B. zgromadzonych
zgromadzonych
zgromadzonych
zgromadzone
N. zgromadzonymi
zgromadzonymi
zgromadzonymi
zgromadzonymi
Ms. zgromadzonych
zgromadzonych
zgromadzonych
zgromadzonych

odpowiednik aspektowy: gromadzić

Składnia

Rzosobowy + zgromadzić +
CO + (GDZIE)
Data ostatniej modyfikacji: 17.02.2025
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj