UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

odkładać

Chronologizacja

SStp, SPXVI, SKN, SJPXVII, STR, SL, SWil, SJPWar, SJPDor, SJPSz, SJPDun, ISJP, PSWP, USJP

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. odkładam
odkładamy
2 os. odkładasz
odkładacie
3 os. odkłada
odkładają

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. odkładałem
+(e)m odkładał
odkładałam
+(e)m odkładała
odkładałom
+(e)m odkładało
odkładaliśmy
+(e)śmy odkładali
odkładałyśmy
+(e)śmy odkładały
2 os. odkładałeś
+(e)ś odkładał
odkładałaś
+(e)ś odkładała
odkładałoś
+(e)ś odkładało
odkładaliście
+(e)ście odkładali
odkładałyście
+(e)ście odkładały
3 os. odkładał
odkładała
odkładało
odkładali
odkładały

bezosobnik: odkładano

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. będę odkładał
będę odkładać
będę odkładała
będę odkładać
będę odkładało
będę odkładać
będziemy odkładali
będziemy odkładać
będziemy odkładały
będziemy odkładać
2 os. będziesz odkładał
będziesz odkładać
będziesz odkładała
będziesz odkładać
będziesz odkładało
będziesz odkładać
będziecie odkładali
będziecie odkładać
będziecie odkładały
będziecie odkładać
3 os. będzie odkładał
będzie odkładać
będzie odkładała
będzie odkładać
będzie odkładało
będzie odkładać
będą odkładali
będą odkładać
będą odkładały
będą odkładać

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. odkładajmy
2 os. odkładaj
odkładajcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. odkładałbym
bym odkładał
odkładałabym
bym odkładała
odkładałobym
bym odkładało
odkładalibyśmy
byśmy odkładali
odkładałybyśmy
byśmy odkładały
2 os. odkładałbyś
byś odkładał
odkładałabyś
byś odkładała
odkładałobyś
byś odkładało
odkładalibyście
byście odkładali
odkładałybyście
byście odkładały
3 os. odkładałby
by odkładał
odkładałaby
by odkładała
odkładałoby
by odkładało
odkładaliby
by odkładali
odkładałyby
by odkładały

bezosobnik: odkładano by

bezokolicznik: odkładać

imiesłów przysłówkowy współczesny: odkładając

gerundium: odkładanie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. odkładanie
odkładania
D. odkładania
odkładań
C. odkładaniu
odkładaniom
B. odkładanie
odkładania
N. odkładaniem
odkładaniami
Ms. odkładaniu
odkładaniach
W. odkładanie
odkładania

imiesłów przymiotnikowy czynny: odkładający

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. odkładający
odkładający
odkładający
odkładające
odkładająca
D. odkładającego
odkładającego
odkładającego
odkładającego
odkładającej
C. odkładającemu
odkładającemu
odkładającemu
odkładającemu
odkładającej
B. odkładającego
odkładającego
odkładający
odkładające
odkładającą
N. odkładającym
odkładającym
odkładającym
odkładającym
odkładającą
Ms. odkładającym
odkładającym
odkładającym
odkładającym
odkładającej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. odkładający
odkładający
odkładające
odkładające
D. odkładających
odkładających
odkładających
odkładających
C. odkładającym
odkładającym
odkładającym
odkładającym
B. odkładających
odkładających
odkładających
odkładające
N. odkładającymi
odkładającymi
odkładającymi
odkładającymi
Ms. odkładających
odkładających
odkładających
odkładających

imiesłów przymiotnikowy bierny: odkładany

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. odkładany
odkładany
odkładany
odkładane
odkładana
D. odkładanego
odkładanego
odkładanego
odkładanego
odkładanej
C. odkładanemu
odkładanemu
odkładanemu
odkładanemu
odkładanej
B. odkładanego
odkładanego
odkładany
odkładane
odkładaną
N. odkładanym
odkładanym
odkładanym
odkładanym
odkładaną
Ms. odkładanym
odkładanym
odkładanym
odkładanym
odkładanej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. odkładani
odkładani
odkładane
odkładane
D. odkładanych
odkładanych
odkładanych
odkładanych
C. odkładanym
odkładanym
odkładanym
odkładanym
B. odkładanych
odkładanych
odkładanych
odkładane
N. odkładanymi
odkładanymi
odkładanymi
odkładanymi
Ms. odkładanych
odkładanych
odkładanych
odkładanych

Pochodzenie

Zob. kłaść

1. na półkę

Definicja

kłaść gdzieś przedmiot, który nie jest potrzebny lub przeszkadza

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Praca rodzaje pracy

Połączenia

  • odkładać dokumenty, gazetę, książkę, ołówek, widelec
  • odkładać do akt, do pudełka, do szuflady
  • odkładać na półkę, na stół; na bok; na miejsce

Cytaty

Co kilka miesięcy zapisany zeszyt odkładam na półkę, a do szuflady wkładam nowy.

źródło: NKJP: Sonia Raduńska: Kartki z białego zeszytu, 2008

- Tę tabliczkę pamiętam dobrze - mruczał Tare, odkładając na bok trzymany w ręku przedmiot.

źródło: NKJP: Zofia Kossak: Przymierze, 1952

Co za idiotyczny tekst - pomyślałam, odkładając kartkę do szuflady.

źródło: NKJP: Hanna Kowalewska: Tego lata, w Zawrociu, 1998

Zrywa się i zaczyna krążyć po aptece. Wyjmuje papierosa, ale po chwili go odkłada.

źródło: NKJP: Małgorzata Saramonowicz: Lustra, 1999

Tym razem odpowiadał monosylabami, po czym usłyszałam z przerażeniem, że oznajmia stanowczo: „No to zgadzam się, rozmowy nie będzie!” - i odkłada słuchawkę.

źródło: NKJP: Irena Szymańska: Miałam dar zachwytu, 2001

Składnia

Rzosobowy + odkładać +
CO + (GDZIE)

2. w czasie

Definicja

decydować, że coś będzie zrobione lub odbędzie się później, niż początkowo planowano

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia

Połączenia

  • odkładać decyzję, rozmowę, spotkanie, sprawę, wyjazd
  • odkładać o kilka dni, o tydzień
  • odkładać do następnego roku, do niedzieli, do wakacji
  • odkładać na następny rok, na poniedziałek, na wieczór
  • odkładać z dnia na dzień, z tygodnia na tydzień
  • odkładać na później

Cytaty

Nie mieli odwagi podjąć decyzji – kiwali z niechęcią głowami handlujący na targowisku. – A tymczasem tego nie można odkładać.

źródło: NKJP: Radni całkowicie bezradni, Trybuna Śląska, 2004-05-28

Każde opóźnienie w wydaniu przez ministra wymaganego rozporządzenia odkłada na dalszą przyszłość sprawę wypłaty podwyżek należnych nauczycielom.

źródło: NKJP: Sprawozdanie z 81. posiedzenia Senatu RP

Był zmęczony, ale nie mógł sobie pozwolić na odpoczynek, oczekiwała go rozmowa z Hanną, tej rozmowy nie wolno było odkładać do jutra.

źródło: NKJP: Andrzej Zbych: Stawka większa niż życie, 1967

[...] spore dyskusje wywołała decyzja PZPN odkładająca o tydzień inauguracyjną rundę rozgrywek.

źródło: NKJP: r. mus.: Jednym dobrze, innym średnio, Trybuna Śląska, 2003-03-05

[...] musi wreszcie napisać list do ojca, odkładany z dnia na dzień.

źródło: NKJP: Irena Jurgielewiczowa: Ten obcy, 1961

Składnia

bez ograniczeń + odkładać +
CO + do CZEGO | na CO | o CO

3. pieniądze

Definicja

nie wydawać wszystkich posiadanych pieniędzy, lecz gromadzić je, by można było je wykorzystać później

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Finanse czynności, przedmioty związane z pieniędzmi

Połączenia

  • odkładać pieniądze, środki
  • odkładać do skarpety
  • odkładać na emeryturę, na wakacje; na mieszkanie, na samochód

Cytaty

Jaki głupi był, że nie odkładał. Dziś miałby chałupę porządną i parę groszy na starość.

źródło: NKJP: Witold Horwath: Ultra Montana, 2005

Jeśli chcemy, aby młodzi ludzie, ludzie w sile wieku z potencjałem finansowym już dziś zaczęli odkładać pieniądze na emeryturę, to trzeba wreszcie stworzyć instrumenty, które będą ich do tego motywować.

źródło: NKJP: Bożena M. Dołęgowska-Wysocka: Uroki biegu maratońskiego, Gazeta Ubezpieczeniowa, 2004-09-07

Mieszkam w wynajętym domu i próbuję odkładać pieniądze na kupno własnego – żali się aktor.

źródło: NKJP: Aktualności filmowe, Gazeta Poznańska, 2006-12-02

To był zarobek ekstra, który Izydor odkładał do puszki po herbacie [...]. Na bilet do Brazylii.

źródło: NKJP: Olga Tokarczuk: Prawiek i inne czasy, 1996

Składnia

Rzosobowy + odkładać +
(CO) + (na CO)

4. jedzenie

Definicja

pozostawiać coś do wykorzystania w późniejszym czasie lub przez inną osobę

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Relacje międzyludzkie określenia relacji międzyludzkich

Połączenia

  • odkładać dla kogoś gazety, książki

Cytaty

Pracownicy dodatkowo odkładają dla nas złom i puste puszki po piwie, które można sprzedać w punktach skupu.

źródło: NKJP: Wojciech Szner: Przetrwać zimę, Dziennik Zachodni, 2001-11-22

Gdy wyjedziemy np. do sanatorium, dzieci odkładają dla nas gazety i potem mamy przez tydzień prasówkę.

źródło: NKJP: Barbara Rotter-Stankiewicz: Życie z „Dziennikiem” w tle, Dziennik Polski, 2005-02-04

Narkotyki segregowali w domach. Tam przygotowywali małe porcje dla klientów. Gdy coś zostawało, odkładali dla siebie.

źródło: NKJP: Joanna Małęcka: Start z bloku, Gazeta Poznańska, 2006-12-02

Składnia

bez ograniczeń + odkładać +
CO + dla KOGO

Frazeologizmy

ktoś ciuła grosz do grosza
ktoś odkłada grosz do grosza
ktoś odkłada do akt coś
ktoś odkłada do lamusa coś/kogoś
ktoś ciuła grosz do grosza
ktoś odkłada grosz do grosza
ktoś odkłada na bok coś
ktoś odkłada na stronę coś
ktoś odkłada na półkę coś
ktoś odkłada na bok coś
ktoś odkłada na stronę coś
ktoś odkłada na półkę coś
Data ostatniej modyfikacji: 12.02.2014
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj