Chronologizacja
Pochodzenie
Zob. cesarz
1.a ustrój
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Funkcjonowanie państwa władza państwowa
Połączenia
- cesarstwo i papiestwo; konsulat i cesarstwo, republika i cesarstwo; monarchia, republika i cesarstwo
- obalić, ustanowić cesarstwo
Cytaty
W starożytnym Rzymie rozróżnić należy trzy okresy: monarchii, republiki i cesarstwa. źródło: NKJP: Timoo1239: Sąd, Wikipedia.pl, 2009-04-22 |
|
Bonapartyzm w węższym sensie to frakcja polityczna dążąca do wskrzeszenia we Francji cesarstwa pod rządami rodziny Napoleona Bonaparte i jego bratanka Ludwika (Napoleona III). źródło: NKJP: MastiBot: Bonapartyzm, Wikipedia.pl, 2009-05-26 |
|
Chcą odrodzenia Chin. Rewolucja w 1911 r. obala cesarstwo. Mao wraca do nauki w szkole pedagogicznej. źródło: NKJP: Mariusz Szczygieł: Cesarz ludowy, Gazeta Wyborcza, 1993-12-24 |
|
Republika była dobra kiedy Rzym zajmował tylko terytorium miasta czy Italii, ale kiedy rozrósł się na wielkie imperium, potrzebna mu była scentralizowana władza, a ponieważ właściwie niemożliwym był powrót do monarchii, jedynym wyjściem okazało się być cesarstwo... źródło: NKJP: Jaki był najlepszy ustrój Starożytnego Rzymu?, forum.historia.org.pl |
|
Kiedy w 1918 r. upadło Cesarstwo, wraz z nim zakończyła się na terenie Niemiec epoka monarchii. źródło: NKJP: Piotr Winczorek: Wstęp do nauki o państwie, 1995 |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: n2
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
---|---|---|---|
M. | cesarstwo |
cesarstwa |
|
D. | cesarstwa |
cesarstw |
|
C. | cesarstwu |
cesarstwom |
|
B. | cesarstwo |
cesarstwa |
|
N. | cesarstwem |
cesarstwami |
|
Ms. | cesarstwie |
cesarstwach |
|
W. | cesarstwo |
cesarstwa |
1.b państwo
Definicja
Noty o użyciu
W nazwach państw pisane wielką literą, np. Cesarstwo Bizantyjskie, Cesarstwo Rzymskie.
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Funkcjonowanie państwa władza państwowa
Połączenia
- cesarstwo austriackie, austro-węgierskie, bizantyjskie, chińskie, japońskie, niemieckie, rosyjskie, rzymskie, wschodniorzymskie, zachodniorzymskie; karolińskie; zachodnie
- dwa, oba, trzy cesarstwa
- cesarstwo Japonii; Bułgarów; Habsburgów, Karolingów
- części, granice, gubernie, obszar, prowincje, stolica, tereny, terytorium, ziemie; władca; baron, hrabia, kawaler, książę, marszałek; spadkobiercy, sprzymierzeńcy; podział, rozpad, upadek; czasy, epoka cesarstwa; w obrębie, w okresie cesarstwa
- porozumienie, stosunki, zbliżenie między cesarstwami; konflikt, spór, walka, wojna; pokój, przymierze, sojusz, traktat, unia z cesarstwem
- rządy w cesarstwie
- rządzić, władać, zarządzać cesarstwem
- przyłączyć, włączyć do cesarstwa
Cytaty
Kult cesarza Franciszka Józefa I był kultem ogólnopaństwowym, cementującym - jak się tylko to dało wcielić w życie - narody zamieszkujące cesarstwo. źródło: NKJP: Franz Joseph na Kazimierzu, Dziennik Polski - Pejzaż, 2002-11-23 |
|
Wydaje się, że czytelnik, zapoznawszy się z tak przez nas szczegółowo przedstawioną działalnością ówczesnej dyplomacji europejskiej, a przede wszystkim dyplomacji trzech cesarstw, zgodzi się z autorem, że była ona prowadzona na poziomie dość wyrównanym. źródło: NKJP: Henryk Wereszycki: Sojusz trzech cesarzy. Walka o pokój europejski 1872–1878, 2010 |
|
Dając cesarstwu ustawy zasadnicze, monarcha zastrzegł sobie prawo ustanowienia w swoim czasie również praw ogólnopaństwowych. źródło: NKJP: Ludwik Bazylow: Ostatnie lata Rosji Carskiej. Rządy Stołypina, 2008 |
|
Hrabia Rosenberg-Orsini [...] był jedną z najważniejszych osób w cesarstwie, wysokim urzędnikiem państwowym, odpowiedzialnym za organizację i repertuar teatrów i opery wiedeńskiej. źródło: NKJP: Ireneusz Dembowski: Mozart nie był chamem, Gazeta Wyborcza, 1993-11-10 |
|
Przez kilkanaście godzin w dniu 9 i 10 listopada Ebert był formalnie rzecz biorąc kanclerzem cesarstwa niemieckiego. źródło: NKJP: Janusz Pajewski: Historia powszechna 1871-1918, 1994 |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: n2
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
---|---|---|---|
M. | cesarstwo |
cesarstwa |
|
D. | cesarstwa |
cesarstw |
|
C. | cesarstwu |
cesarstwom |
|
B. | cesarstwo |
cesarstwa |
|
N. | cesarstwem |
cesarstwami |
|
Ms. | cesarstwie |
cesarstwach |
|
W. | cesarstwo |
cesarstwa |
2. prasowe
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Biznes funkcjonowanie firm i przedsiębiorstw
Cytaty
W Korei Południowej dotyczy to leciwego Czun Ju Yunga (od dziesięcioleci kontrolującego cesarstwo Hyundaia). źródło: NKJP: Piotr Gabryel, Marek Zieleniewski: Piąta władza czyli Kto naprawdę rządzi Polską? ,1998 |
|
Zarozumiały milioner Alexander [...] marzy o tym, by być jak Aleksander Wielki. Chce zapanować nad światem i stworzyć swoje cesarstwo przemysłowe. źródło: Internet |
|
Stwórcą największego cesarstwa prasowego II RP był Marian Dąbrowski, okaziciel pamiętnika „Objaśniany Kuryer Dzienny”. źródło: Internet |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: n2
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
---|---|---|---|
M. | cesarstwo |
cesarstwa |
|
D. | cesarstwa |
cesarstw |
|
C. | cesarstwu |
cesarstwom |
|
B. | cesarstwo |
cesarstwa |
|
N. | cesarstwem |
cesarstwami |
|
Ms. | cesarstwie |
cesarstwach |
|
W. | cesarstwo |
cesarstwa |
Składnia
+ | cesarstwo | + |
JAKI
|
|
+ | cesarstwo | + |
CZEGO
|
3. cesarz z cesarzową
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Funkcjonowanie państwa władza państwowa
Połączenia
- oboje cesarstwo
Cytaty
Gdy cesarstwo uklękli na przygotowanych klęcznikach, rozpoczęło się nabożeństwo z towarzyszeniem chóru. Po modłach błagalnych biskup Sapieha udzielił błogosławieństwa i odprowadził parę cesarską do wyjścia. źródło: NKJP: PAWEŁ STACHNIK: Cesarska para w Krakowie, Dziennik Polski, 2005-05-07 |
|
Na kilka minut przedtem, oboje cesarstwo wraz z następcą tronu zajęli miejsca w przeznaczonej im loży. źródło: Internet |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: p1
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
---|---|---|---|
M. | cesarstwo |
||
D. | cesarstwa |
||
C. | cesarstwu |
||
B. | cesarstwa |
||
N. | cesarstwem |
||
Ms. | cesarstwu |
||
W. | cesarstwo |
4. w biologii
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat zwierząt
Połączenia
- cesarstwo bezjądrowych, jądrowych; jądrowców
Cytaty
W zależności od ujęcia systematycznego jądrowce są traktowane jako domena, królestwo, nadkrólestwo, lub cesarstwo. źródło: NKJP: DumZiBoT: Jądrowce, Wikipedia.pl, 2009-06-01 |
|
Położenie królestwa w hierarchii taksonomicznej wygląda następująco: domena lub cesarstwo, królestwo (regnum), gromada (divisio) dla roślin lub typ (phylum) dla zwierząt [...]. źródło: NKJP: SieBot: Królestwo (biologia), Wikipedia.pl, 2009-05-31 |
|
Poniżej ukazana jest pozycja systematyczna mrówek (rodzina Formicidae) w świecie organizmów żywych [...] cesarstwo: Eukaryota (jądrowe), królestwo: Animalia (zwierzęta), podkrólestwo: Eumetazoa (wielokomórkowce właściwe) [...]. źródło: Internet |
|
Podział Cavaliera-Smitha /1998/ Dzieli organizmy żywe na 6 królestw, w obrębie 2 cesarstw [...]. źródło: Internet |
|
Istnieje też alternatywny podział na dwa cesarstwa (Prokaryota [Bacteria] i Eukaryota) z sześcioma królestwami [...]. źródło: Internet |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: n2
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
---|---|---|---|
M. | cesarstwo |
cesarstwa |
|
D. | cesarstwa |
cesarstw |
|
C. | cesarstwu |
cesarstwom |
|
B. | cesarstwo |
cesarstwa |
|
N. | cesarstwem |
cesarstwami |
|
Ms. | cesarstwie |
cesarstwach |
|
W. | cesarstwo |
cesarstwa |
5. styl
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność artystyczna człowieka prądy, kierunki i kategorie artystyczne
Relacje znaczeniowe
synonimy: | empire I |
Cytaty
Trzeba dokonać wyboru. Albo pseudoklasycyzm i cesarstwo, sala kongresowa Pałacu Kultury, bizantyńskie kopuły i renesansowe arkady, czerwone plusze, kolumny, złocenia i baldachim, patetyczność, fasadowość, retoryka, wzniosłość i dydaktyzm, albo dyscyplina rytmu i materiału, drwina, entuzjazm i ryzyko artystyczne, skrót i namiętność [...]. źródło: NKJP: Ukąszenie Gogola albo o straconych złudzeniach, Gazeta Wyborcza, 1995-02-10 |
|
Chyba nie może pan narzekać na brak stylu. Proszę tylko spojrzeć na drzwi od pokoju dziadunia. Czyste cesarstwo. źródło: NKJP: Sławomir Mrożek: Teatr 3, 1997 |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: n2
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
---|---|---|---|
M. | cesarstwo |
cesarstwa |
|
D. | cesarstwa |
cesarstw |
|
C. | cesarstwu |
cesarstwom |
|
B. | cesarstwo |
cesarstwa |
|
N. | cesarstwem |
cesarstwami |
|
Ms. | cesarstwie |
cesarstwach |
|
W. | cesarstwo |
cesarstwa |
Inne uwagi
Zwykle lp