Chronologizacja
Pochodzenie
Od: kształt
1. syna
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Edukacja i oświata
Połączenia
- nauczyciel, profesor, uniwersytet wykształcił; szkoła, uczelnia wykształciła
- wykształcić córkę, dziecko, fachowców, syna, znakomitych artystów
- wykształcić na inżyniera, na lekarza, na prawnika
- wychować i wykształcić
Cytaty
Obie zielonogórskie uczelnie wykształciły już ponad 20 tys. absolwentów. źródło: KWSJP: Sprawozdanie stenograficzne Sejmu RP, 2001-06-05 |
|
Był jednym z najbardziej wziętych portrecistów. Wykształcił też znanych krzemienieckich malarzy. źródło: KWSJP: Stanisław Sławomir Nicieja: Twierdze kresowe Rzeczypospolitej, 2006 |
|
Byle szewcom nie rodzą się synowie, których stać na to, by swoich z kolei synów wychować i wykształcić na prawników. źródło: KWSJP: Teodor Parnicki: Tylko Beatrycze. Powieść Historyczna, 1962 |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: dokonany
Tryb oznajmujący
Czas przyszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
1 os. |
wykształcę |
wykształcimy |
|||
2 os. |
wykształcisz |
wykształcicie |
|||
3 os. |
wykształci |
wykształcą |
Czas przeszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
wykształciłem +(e)m wykształcił |
wykształciłam +(e)m wykształciła |
wykształciłom +(e)m wykształciło |
wykształciliśmy +(e)śmy wykształcili |
wykształciłyśmy +(e)śmy wykształciły |
2 os. |
wykształciłeś +(e)ś wykształcił |
wykształciłaś +(e)ś wykształciła |
wykształciłoś +(e)ś wykształciło |
wykształciliście +(e)ście wykształcili |
wykształciłyście +(e)ście wykształciły |
3 os. |
wykształcił |
wykształciła |
wykształciło |
wykształcili |
wykształciły |
bezosobnik: wykształcono
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
1 os. |
wykształćmy |
|
2 os. |
wykształć |
wykształćcie |
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
wykształciłbym bym wykształcił |
wykształciłabym bym wykształciła |
wykształciłobym bym wykształciło |
wykształcilibyśmy byśmy wykształcili |
wykształciłybyśmy byśmy wykształciły |
2 os. |
wykształciłbyś byś wykształcił |
wykształciłabyś byś wykształciła |
wykształciłobyś byś wykształciło |
wykształcilibyście byście wykształcili |
wykształciłybyście byście wykształciły |
3 os. |
wykształciłby by wykształcił |
wykształciłaby by wykształciła |
wykształciłoby by wykształciło |
wykształciliby by wykształcili |
wykształciłyby by wykształciły |
bezosobnik: wykształcono by
bezokolicznik: wykształcić
imiesłów przysłówkowy uprzedni:
wykształciwszy
gerundium: wykształcenie
rodzaj gramatyczny: dk
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
M. | wykształcenie |
wykształcenia |
D. | wykształcenia |
wykształceń |
C. | wykształceniu |
wykształceniom |
B. | wykształcenie |
wykształcenia |
N. | wykształceniem |
wykształceniami |
Ms. | wykształceniu |
wykształceniach |
W. | wykształcenie |
wykształcenia |
imiesłów przymiotnikowy bierny: wykształcony
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | wykształcony |
wykształcony |
wykształcony |
wykształcone |
wykształcona |
D. | wykształconego |
wykształconego |
wykształconego |
wykształconego |
wykształconej |
C. | wykształconemu |
wykształconemu |
wykształconemu |
wykształconemu |
wykształconej |
B. | wykształconego |
wykształconego |
wykształcony |
wykształcone |
wykształconą |
N. | wykształconym |
wykształconym |
wykształconym |
wykształconym |
wykształconą |
Ms. | wykształconym |
wykształconym |
wykształconym |
wykształconym |
wykształconej |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | wykształceni |
wykształceni |
wykształcone |
wykształcone |
D. | wykształconych |
wykształconych |
wykształconych |
wykształconych |
C. | wykształconym |
wykształconym |
wykształconym |
wykształconym |
B. | wykształconych |
wykształconych |
wykształconych |
wykształcone |
N. | wykształconymi |
wykształconymi |
wykształconymi |
wykształconymi |
Ms. | wykształconych |
wykształconych |
wykształconych |
wykształconych |
odpowiedniki aspektowe: kształcić , wykształcać
Składnia
+ | wykształcić | + |
KOGO +
(na CO)
|
2. cechę
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia
Połączenia
- wykształcić gust, nawyk, osobowość, poczucie odpowiedzialności, postawę, spostrzegawczość, wyobraźnię
- wykształcić w dzieciach, w młodzieży, w sobie
Cytaty
Później nieraz myślałam, że ta otaczająca ją niemieckość wykształciła w niej nadmierną staranność i pedanterię. źródło: KWSJP: Ida Fink: Ślady, 1996 |
|
Poprzez ich [języków obcych] poznawanie dziecko ma szansę wykształcić w sobie postawę akceptacji innych, otwartość i tolerancję. źródło: KWSJP: Małgorzata Pamuła: Wczesne nauczanie języków obcych, 2002 |
|
Zwierzęta wykształciły w sobie [...] instynkt uprzedzający o zagrażającym niebezpieczeństwie. źródło: KWSJP: Andrzej Zbych (Andrzej Szypulski, Zbigniew Safjan): Stawka większa niż życie, 1967 |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: dokonany
Tryb oznajmujący
Czas przyszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
1 os. |
wykształcę |
wykształcimy |
|||
2 os. |
wykształcisz |
wykształcicie |
|||
3 os. |
wykształci |
wykształcą |
Czas przeszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
wykształciłem +(e)m wykształcił |
wykształciłam +(e)m wykształciła |
wykształciłom +(e)m wykształciło |
wykształciliśmy +(e)śmy wykształcili |
wykształciłyśmy +(e)śmy wykształciły |
2 os. |
wykształciłeś +(e)ś wykształcił |
wykształciłaś +(e)ś wykształciła |
wykształciłoś +(e)ś wykształciło |
wykształciliście +(e)ście wykształcili |
wykształciłyście +(e)ście wykształciły |
3 os. |
wykształcił |
wykształciła |
wykształciło |
wykształcili |
wykształciły |
bezosobnik: wykształcono
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
1 os. |
wykształćmy |
|
2 os. |
wykształć |
wykształćcie |
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
wykształciłbym bym wykształcił |
wykształciłabym bym wykształciła |
wykształciłobym bym wykształciło |
wykształcilibyśmy byśmy wykształcili |
wykształciłybyśmy byśmy wykształciły |
2 os. |
wykształciłbyś byś wykształcił |
wykształciłabyś byś wykształciła |
wykształciłobyś byś wykształciło |
wykształcilibyście byście wykształcili |
wykształciłybyście byście wykształciły |
3 os. |
wykształciłby by wykształcił |
wykształciłaby by wykształciła |
wykształciłoby by wykształciło |
wykształciliby by wykształcili |
wykształciłyby by wykształciły |
bezosobnik: wykształcono by
bezokolicznik: wykształcić
imiesłów przysłówkowy uprzedni:
wykształciwszy
gerundium: wykształcenie
rodzaj gramatyczny: dk
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
M. | wykształcenie |
wykształcenia |
D. | wykształcenia |
wykształceń |
C. | wykształceniu |
wykształceniom |
B. | wykształcenie |
wykształcenia |
N. | wykształceniem |
wykształceniami |
Ms. | wykształceniu |
wykształceniach |
W. | wykształcenie |
wykształcenia |
imiesłów przymiotnikowy bierny: wykształcony
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | wykształcony |
wykształcony |
wykształcony |
wykształcone |
wykształcona |
D. | wykształconego |
wykształconego |
wykształconego |
wykształconego |
wykształconej |
C. | wykształconemu |
wykształconemu |
wykształconemu |
wykształconemu |
wykształconej |
B. | wykształconego |
wykształconego |
wykształcony |
wykształcone |
wykształconą |
N. | wykształconym |
wykształconym |
wykształconym |
wykształconym |
wykształconą |
Ms. | wykształconym |
wykształconym |
wykształconym |
wykształconym |
wykształconej |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | wykształceni |
wykształceni |
wykształcone |
wykształcone |
D. | wykształconych |
wykształconych |
wykształconych |
wykształconych |
C. | wykształconym |
wykształconym |
wykształconym |
wykształconym |
B. | wykształconych |
wykształconych |
wykształconych |
wykształcone |
N. | wykształconymi |
wykształconymi |
wykształconymi |
wykształconymi |
Ms. | wykształconych |
wykształconych |
wykształconych |
wykształconych |
odpowiedniki aspektowe: kształcić , wykształcać
Składnia
+ | wykształcić | + |
CO +
(w KIM)
|
3. płuca
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Budowa i funkcjonowanie ciała ludzkiego części ciała, elementy i substancje składowe
CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat zwierząt budowa i funkcjonowanie organizmów zwierzęcych
CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat roślin budowa i funkcjonowanie roślin
Połączenia
- wykształcić kość, narząd, organ, płuca, skrzydła
Cytaty
Nadmiar kwiatostanów się wycina, aby roślina mogła wykształcić dorodne owoce. źródło: KWSJP: Aleksandra Dominiewska, Piotr Kardasz: Od pestki, Kwietnik, 1995 |
|
Obie pary nóg opatrzone były pięcioma palcami o silnych pazurach i stanowiły doskonale wykształcone narządy chwytne. źródło: KWSJP: Alfred Szklarski: Tomek w krainie kangurów, 1957 |
|
W tym stadium larwa nie ma wykształconego jeszcze otworu gębowego oraz przewodu pokarmowego i dlatego nie pobiera pokarmu z zewnątrz. źródło: KWSJP: Włodzimierz Juszczak: Traszki, 1967 |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: dokonany
Tryb oznajmujący
Czas przyszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
1 os. |
wykształcę |
wykształcimy |
|||
2 os. |
wykształcisz |
wykształcicie |
|||
3 os. |
wykształci |
wykształcą |
Czas przeszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
wykształciłem +(e)m wykształcił |
wykształciłam +(e)m wykształciła |
wykształciłom +(e)m wykształciło |
wykształciliśmy +(e)śmy wykształcili |
wykształciłyśmy +(e)śmy wykształciły |
2 os. |
wykształciłeś +(e)ś wykształcił |
wykształciłaś +(e)ś wykształciła |
wykształciłoś +(e)ś wykształciło |
wykształciliście +(e)ście wykształcili |
wykształciłyście +(e)ście wykształciły |
3 os. |
wykształcił |
wykształciła |
wykształciło |
wykształcili |
wykształciły |
bezosobnik: wykształcono
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
1 os. |
wykształćmy |
|
2 os. |
wykształć |
wykształćcie |
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
wykształciłbym bym wykształcił |
wykształciłabym bym wykształciła |
wykształciłobym bym wykształciło |
wykształcilibyśmy byśmy wykształcili |
wykształciłybyśmy byśmy wykształciły |
2 os. |
wykształciłbyś byś wykształcił |
wykształciłabyś byś wykształciła |
wykształciłobyś byś wykształciło |
wykształcilibyście byście wykształcili |
wykształciłybyście byście wykształciły |
3 os. |
wykształciłby by wykształcił |
wykształciłaby by wykształciła |
wykształciłoby by wykształciło |
wykształciliby by wykształcili |
wykształciłyby by wykształciły |
bezosobnik: wykształcono by
bezokolicznik: wykształcić
imiesłów przysłówkowy uprzedni:
wykształciwszy
gerundium: wykształcenie
rodzaj gramatyczny: dk
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
M. | wykształcenie |
wykształcenia |
D. | wykształcenia |
wykształceń |
C. | wykształceniu |
wykształceniom |
B. | wykształcenie |
wykształcenia |
N. | wykształceniem |
wykształceniami |
Ms. | wykształceniu |
wykształceniach |
W. | wykształcenie |
wykształcenia |
imiesłów przymiotnikowy bierny: wykształcony
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | wykształcony |
wykształcony |
wykształcony |
wykształcone |
wykształcona |
D. | wykształconego |
wykształconego |
wykształconego |
wykształconego |
wykształconej |
C. | wykształconemu |
wykształconemu |
wykształconemu |
wykształconemu |
wykształconej |
B. | wykształconego |
wykształconego |
wykształcony |
wykształcone |
wykształconą |
N. | wykształconym |
wykształconym |
wykształconym |
wykształconym |
wykształconą |
Ms. | wykształconym |
wykształconym |
wykształconym |
wykształconym |
wykształconej |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | wykształceni |
wykształceni |
wykształcone |
wykształcone |
D. | wykształconych |
wykształconych |
wykształconych |
wykształconych |
C. | wykształconym |
wykształconym |
wykształconym |
wykształconym |
B. | wykształconych |
wykształconych |
wykształconych |
wykształcone |
N. | wykształconymi |
wykształconymi |
wykształconymi |
wykształconymi |
Ms. | wykształconych |
wykształconych |
wykształconych |
wykształconych |
odpowiednik aspektowy: wykształcać
Składnia
+ | wykształcić | + |
CO
|
4. procedury
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
ATEMATYCZNY
Połączenia
- wykształcić formy, mechanizmy, obyczaje, procedury, systemy, zwyczaje
Cytaty
System tonalny [...] wykształcił jedną z najdoskonalszych form w historii muzyki: formę sonatową. źródło: KWSJP: Krzysztof Bilica:Telefony z Eufonii: felietony wygłaszane 1991-1992 w programie II Polskiego Radia, 1995 |
|
W ten sposób organizacje te wykształciły własny obyczaj, którego tradycje przetrwały do dziś. źródło: KWSJP: Alicja Dybkowska, Jan Żaryn, Małgorzata Żaryn: Polskie dzieje od czasów najdawniejszych do współczesności, 1994 |
|
[...] niemiecki ruch narodowo-społeczny wykształcił nowy styl politycznego oddziaływania na masy. źródło: KWSJP: Małgorzata LeykoReżyser masowej wyobraźni: Max Reinhardt i jego teatr dla pięciu tysięcy, 2002 |
|
[...] młodzi ludzie kochający „inaczej” nie mieli wtedy łatwej drogi, a kultura masowa nie wykształciła jeszcze wzorców, z którymi mogliby się otwarcie identyfikować. źródło: KWSJP: Janusz Wróblewski: James Dean, 2005 |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: dokonany
Tryb oznajmujący
Czas przyszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
1 os. |
wykształcę |
wykształcimy |
|||
2 os. |
wykształcisz |
wykształcicie |
|||
3 os. |
wykształci |
wykształcą |
Czas przeszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
wykształciłem +(e)m wykształcił |
wykształciłam +(e)m wykształciła |
wykształciłom +(e)m wykształciło |
wykształciliśmy +(e)śmy wykształcili |
wykształciłyśmy +(e)śmy wykształciły |
2 os. |
wykształciłeś +(e)ś wykształcił |
wykształciłaś +(e)ś wykształciła |
wykształciłoś +(e)ś wykształciło |
wykształciliście +(e)ście wykształcili |
wykształciłyście +(e)ście wykształciły |
3 os. |
wykształcił |
wykształciła |
wykształciło |
wykształcili |
wykształciły |
bezosobnik: wykształcono
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
1 os. |
wykształćmy |
|
2 os. |
wykształć |
wykształćcie |
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
wykształciłbym bym wykształcił |
wykształciłabym bym wykształciła |
wykształciłobym bym wykształciło |
wykształcilibyśmy byśmy wykształcili |
wykształciłybyśmy byśmy wykształciły |
2 os. |
wykształciłbyś byś wykształcił |
wykształciłabyś byś wykształciła |
wykształciłobyś byś wykształciło |
wykształcilibyście byście wykształcili |
wykształciłybyście byście wykształciły |
3 os. |
wykształciłby by wykształcił |
wykształciłaby by wykształciła |
wykształciłoby by wykształciło |
wykształciliby by wykształcili |
wykształciłyby by wykształciły |
bezosobnik: wykształcono by
bezokolicznik: wykształcić
imiesłów przysłówkowy uprzedni:
wykształciwszy
gerundium: wykształcenie
rodzaj gramatyczny: dk
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
M. | wykształcenie |
wykształcenia |
D. | wykształcenia |
wykształceń |
C. | wykształceniu |
wykształceniom |
B. | wykształcenie |
wykształcenia |
N. | wykształceniem |
wykształceniami |
Ms. | wykształceniu |
wykształceniach |
W. | wykształcenie |
wykształcenia |
imiesłów przymiotnikowy bierny: wykształcony
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | wykształcony |
wykształcony |
wykształcony |
wykształcone |
wykształcona |
D. | wykształconego |
wykształconego |
wykształconego |
wykształconego |
wykształconej |
C. | wykształconemu |
wykształconemu |
wykształconemu |
wykształconemu |
wykształconej |
B. | wykształconego |
wykształconego |
wykształcony |
wykształcone |
wykształconą |
N. | wykształconym |
wykształconym |
wykształconym |
wykształconym |
wykształconą |
Ms. | wykształconym |
wykształconym |
wykształconym |
wykształconym |
wykształconej |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | wykształceni |
wykształceni |
wykształcone |
wykształcone |
D. | wykształconych |
wykształconych |
wykształconych |
wykształconych |
C. | wykształconym |
wykształconym |
wykształconym |
wykształconym |
B. | wykształconych |
wykształconych |
wykształconych |
wykształcone |
N. | wykształconymi |
wykształconymi |
wykształconymi |
wykształconymi |
Ms. | wykształconych |
wykształconych |
wykształconych |
wykształconych |
odpowiednik aspektowy: wykształcać
Składnia
Rznieżywotny | + | wykształcić | + |
CO
|