UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

wabić

Chronologizacja

1 połowa XIV w., SStp

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	wabię	wabimy
2 os.	wabisz	wabicie
3 os.	wabi	wabią

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	wabiłem +(e)m wabił	wabiłam +(e)m wabiła	wabiłom +(e)m wabiło	wabiliśmy +(e)śmy wabili	wabiłyśmy +(e)śmy wabiły
2 os.	wabiłeś +(e)ś wabił	wabiłaś +(e)ś wabiła	wabiłoś +(e)ś wabiło	wabiliście +(e)ście wabili	wabiłyście +(e)ście wabiły
3 os.	wabił	wabiła	wabiło	wabili	wabiły

bezosobnik: wabiono

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę wabił będę wabić	będę wabiła będę wabić	będę wabiło będę wabić	będziemy wabili będziemy wabić	będziemy wabiły będziemy wabić
2 os.	będziesz wabił będziesz wabić	będziesz wabiła będziesz wabić	będziesz wabiło będziesz wabić	będziecie wabili będziecie wabić	będziecie wabiły będziecie wabić
3 os.	będzie wabił będzie wabić	będzie wabiła będzie wabić	będzie wabiło będzie wabić	będą wabili będą wabić	będą wabiły będą wabić

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		wabmy
2 os.	wab	wabcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	wabiłbym bym wabił	wabiłabym bym wabiła	wabiłobym bym wabiło	wabilibyśmy byśmy wabili	wabiłybyśmy byśmy wabiły
2 os.	wabiłbyś byś wabił	wabiłabyś byś wabiła	wabiłobyś byś wabiło	wabilibyście byście wabili	wabiłybyście byście wabiły
3 os.	wabiłby by wabił	wabiłaby by wabiła	wabiłoby by wabiło	wabiliby by wabili	wabiłyby by wabiły

bezosobnik: wabiono by

bezokolicznik: wabić

imiesłów przysłówkowy współczesny: wabiąc

gerundium: wabienie

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	wabienie	wabienia
D.	wabienia	wabień
C.	wabieniu	wabieniom
B.	wabienie	wabienia
N.	wabieniem	wabieniami
Ms.	wabieniu	wabieniach
W.	wabienie	wabienia

imiesłów przymiotnikowy czynny: wabiący

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	wabiący	wabiący	wabiący	wabiące	wabiąca
D.	wabiącego	wabiącego	wabiącego	wabiącego	wabiącej
C.	wabiącemu	wabiącemu	wabiącemu	wabiącemu	wabiącej
B.	wabiącego	wabiącego	wabiący	wabiące	wabiącą
N.	wabiącym	wabiącym	wabiącym	wabiącym	wabiącą
Ms.	wabiącym	wabiącym	wabiącym	wabiącym	wabiącej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	wabiący	wabiący	wabiące	wabiące
D.	wabiących	wabiących	wabiących	wabiących
C.	wabiącym	wabiącym	wabiącym	wabiącym
B.	wabiących	wabiących	wabiących	wabiące
N.	wabiącymi	wabiącymi	wabiącymi	wabiącymi
Ms.	wabiących	wabiących	wabiących	wabiących

imiesłów przymiotnikowy bierny: wabiony

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	wabiony	wabiony	wabiony	wabione	wabiona
D.	wabionego	wabionego	wabionego	wabionego	wabionej
C.	wabionemu	wabionemu	wabionemu	wabionemu	wabionej
B.	wabionego	wabionego	wabiony	wabione	wabioną
N.	wabionym	wabionym	wabionym	wabionym	wabioną
Ms.	wabionym	wabionym	wabionym	wabionym	wabionej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	wabieni	wabieni	wabione	wabione
D.	wabionych	wabionych	wabionych	wabionych
C.	wabionym	wabionym	wabionym	wabionym
B.	wabionych	wabionych	wabionych	wabione
N.	wabionymi	wabionymi	wabionymi	wabionymi
Ms.	wabionych	wabionych	wabionych	wabionych

odpowiednik aspektowy: zwabić

Pochodzenie

psł. *vabiti, *vab'ǫ 'przywoływać, przynęcać, wabić wołaniem, przyzywać (używając imienia)'; 'kusić, zachęcać'

1. klientów

Definicja

zachęcać do czegoś czymś atrakcyjnym

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia

Relacje znaczeniowe

	synonimy:	kusić, nęcić, zwabiać
	hiperonimy:	przyciągać

Połączenia

dziewczyna; natura, przyroda, widok, woń, zapach wabi
wabić gości, klientów, mężczyzn, turystów; oko, umysł
wabić gestem, kolorową okładką, niską ceną, obietnicami, reklamą, słowami, spojrzeniem, tajemniczością, urodą, wdziękiem
wabić ku sobie
wabić i podniecać

Cytaty

	Wnętrze herbaciarni wabi elegancją i domowym wystrojem. źródło: KWSJP: Blokowisko, Biedermaier i herbata, Dzień dobry, 2001, nr 20
	[...] na krzewach i na gałęziach drzew, nisko zwisających nad ziemią, co chwila wabiły oko jakieś kolorowe kwiaty lub owoce. źródło: KWSJP: Zofia Jeżewska: W królestwie pierzastego węża, 1964
	Dookoła cudna przyroda wabiła tysiącem uroków. źródło: KWSJP: Sławomir Mrożek: Opowiadania 1960-1965, 1965
	Jednych wabił bogactwami, innych godnościami, jednych obietnicami, innych rozmaitymi zaszczytami, które rozdawał wcale nie po królewsku, ale bezczelnie i na widoku wszystkich. źródło: KWSJP: Aleksander Krawczuk: Julian Apostata, 1987
	Wiola była świadoma, jak wielkie wrażenie robi na płci przeciwnej, i do perfekcji doprowadziła techniki wabienia. źródło: KWSJP: Ewa Kozierkiewicz-Widermańska: Gach na słomiance, 1999

Składnia

wabić

KOGO/CO + (CZYM)

2. zwierzynę

Definicja

zachęcać zwierzę do zbliżenia się lub przyjścia w jakieś miejsce

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat zwierząt zwyczaje i zachowania zwierząt

CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat zwierząt hodowla i opieka nad zwierzętami; człowiek wobec zwierząt

Relacje znaczeniowe

	synonimy:	zwabiać
	hiperonimy:	przyciągać

Połączenia

kwiat, preparat, zapach wabi
wabić kaczki, owady, ptaki, zwierzynę
wabić głosem, przynętą, zapachem

Cytaty

	Innym razem spróbowałam wabika przysłanego mi z Ameryki, którego tamtejsi myśliwi używają do wabienia drapieżników. źródło: KWSJP: Ada Wińcza: Opowieści z sawanny i buszu, 1981
	Mącznik w ręku opiekuna jest dla rudzika znacznie silniejszym środkiem wabiącym niż konopne siemię dla czyżyka. źródło: KWSJP: Konrad Lorenz: Opowiadania o zwierzętach, 1969
	– No chodź tu, Ciżma, nie bój się, pan ci nic nie zrobi – Greta przykucnęła, wabiąc nieposłuszną sukę. źródło: KWSJP: Krystyna Kofta: Wielką miłość tanio sprzedam, 2003
	Sarna zawahała się, strzygąc uszami, a następnie postąpiła kilka kroków do przodu. […] - Chodź, Malwinko, ciaś, ciaś - wabiła Helena. źródło: KWSJP: Tadeusz Konwicki: Bohiń, 1987

Składnia

	+	wabić	+	CO + (CZYM)
	+	wabić	+	MOWA WPROST + (CO)

3. samicę

Definicja

o zwierzęciu: wydawać charakterystyczny głos lub zapach, który ma przywołać inne zwierzę

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat zwierząt zwyczaje i zachowania zwierząt

Połączenia

wabić samca, samicę
wabić głosem, zapachem

Cytaty

Na ten sygnał nadpływają rybki i pod wabiącą matką gromadzą się w jamce.

źródło: KWSJP: Konrad Lorenz: Opowiadania o zwierzętach, 1969

Ten sposób polowania stosuje się jedynie w okresie rui. Polega on na naśladowaniu głosu kozy o brzmieniu „pii... pii... pii...”, którym rujna koza wabi kozła.

źródło: KWSJP: Stanisław Godlewski: Vademecum myśliwego, 1955

Nawet w centrum Warszawy w październiku w ciche dni słychać wieczorem i nocą „cyk, cyk, cyk” - to wabią wędrujące drozdy.

źródło: KWSJP: Wiktor Pawłowski: Ci odlatują, ci zostają, Polityka, 2004

Składnia

wabić

CO + (CZYM)

Data ostatniej modyfikacji: 25.01.2024