UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

promieniować

Chronologizacja

SJPWar, SJPDor, SJPSz, SJPDun, ISJP, PSWP, USJP

1.a emitować

Definicja

wydzielać coś na skutek zachodzących procesów chemicznych lub fizycznych

Pochodzenie

W znaczeniach specjalistycznych prawdopodobnie kalka terminów naukowych: ang. radiate, fr. rayonner, niem. strahlen; zob. promień

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:  wydzielać

Połączenia

  • człowiek; antena, czarna dziura, Mars, metal promieniuje; ściany, żarówki promieniują
  • promieniować antycząstkami, ciepłem, światłem

Cytaty

Pędzące z prędkością światła cząstki słoneczne zderzają się w atmosferze z innymi cząstkami [...] promieniują światłem, które tworzy zielone, fioletowe, czerwone smugi...

źródło: NKJP: Monika Witkowska: Za polarnym kręgiem, Dodatek do Gazety Wyborczej, 1999-02-20

[...] czarna dziura promieniuje antycząstkami.

źródło: NKJP: Usenet, 2008-06-15

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. promieniuję
promieniujemy
2 os. promieniujesz
promieniujecie
3 os. promieniuje
promieniują

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. promieniowałem
+(e)m promieniował
promieniowałam
+(e)m promieniowała
promieniowałom
+(e)m promieniowało
promieniowaliśmy
+(e)śmy promieniowali
promieniowałyśmy
+(e)śmy promieniowały
2 os. promieniowałeś
+(e)ś promieniował
promieniowałaś
+(e)ś promieniowała
promieniowałoś
+(e)ś promieniowało
promieniowaliście
+(e)ście promieniowali
promieniowałyście
+(e)ście promieniowały
3 os. promieniował
promieniowała
promieniowało
promieniowali
promieniowały

bezosobnik: promieniowano

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. będę promieniował
będę promieniować
będę promieniowała
będę promieniować
będę promieniowało
będę promieniować
będziemy promieniowali
będziemy promieniować
będziemy promieniowały
będziemy promieniować
2 os. będziesz promieniował
będziesz promieniować
będziesz promieniowała
będziesz promieniować
będziesz promieniowało
będziesz promieniować
będziecie promieniowali
będziecie promieniować
będziecie promieniowały
będziecie promieniować
3 os. będzie promieniował
będzie promieniować
będzie promieniowała
będzie promieniować
będzie promieniowało
będzie promieniować
będą promieniowali
będą promieniować
będą promieniowały
będą promieniować

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. promieniujmy
2 os. promieniuj
promieniujcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. promieniowałbym
bym promieniował
promieniowałabym
bym promieniowała
promieniowałobym
bym promieniowało
promieniowalibyśmy
byśmy promieniowali
promieniowałybyśmy
byśmy promieniowały
2 os. promieniowałbyś
byś promieniował
promieniowałabyś
byś promieniowała
promieniowałobyś
byś promieniowało
promieniowalibyście
byście promieniowali
promieniowałybyście
byście promieniowały
3 os. promieniowałby
by promieniował
promieniowałaby
by promieniowała
promieniowałoby
by promieniowało
promieniowaliby
by promieniowali
promieniowałyby
by promieniowały

bezosobnik: promieniowano by

bezokolicznik: promieniować

imiesłów przysłówkowy współczesny: promieniując

gerundium: promieniowanie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. promieniowanie
promieniowania
D. promieniowania
promieniowań
C. promieniowaniu
promieniowaniom
B. promieniowanie
promieniowania
N. promieniowaniem
promieniowaniami
Ms. promieniowaniu
promieniowaniach
W. promieniowanie
promieniowania

imiesłów przymiotnikowy czynny: promieniujący

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. promieniujący
promieniujący
promieniujący
promieniujące
promieniująca
D. promieniującego
promieniującego
promieniującego
promieniującego
promieniującej
C. promieniującemu
promieniującemu
promieniującemu
promieniującemu
promieniującej
B. promieniującego
promieniującego
promieniujący
promieniujące
promieniującą
N. promieniującym
promieniującym
promieniującym
promieniującym
promieniującą
Ms. promieniującym
promieniującym
promieniującym
promieniującym
promieniującej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. promieniujący
promieniujący
promieniujące
promieniujące
D. promieniujących
promieniujących
promieniujących
promieniujących
C. promieniującym
promieniującym
promieniującym
promieniującym
B. promieniujących
promieniujących
promieniujących
promieniujące
N. promieniującymi
promieniującymi
promieniującymi
promieniującymi
Ms. promieniujących
promieniujących
promieniujących
promieniujących

1.b rozchodzić się

Definicja

wydobywać się z czegoś na skutek zachodzących procesów chemicznych lub fizycznych

Pochodzenie

W znaczeniach specjalistycznych prawdopodobnie kalka terminów naukowych: ang. radiate, fr. rayonner, niem. strahlen; zob. promień

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii

Relacje znaczeniowe

synonimy:  emanować, wydzielać się
hiperonimy:  wydobywać się

Połączenia

  • energia, poświata promieniuje
  • promieniować z ognia, z wnętrza; z mocą iluś watów

Cytaty

[...] ma przez moment złudzenie, że czuje pod palcami ciepło promieniujące z wnętrza bryły.

źródło: NKJP: Ewa Cechnicka: Znak Anny, 1997

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. promieniuję
promieniujemy
2 os. promieniujesz
promieniujecie
3 os. promieniuje
promieniują

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. promieniowałem
+(e)m promieniował
promieniowałam
+(e)m promieniowała
promieniowałom
+(e)m promieniowało
promieniowaliśmy
+(e)śmy promieniowali
promieniowałyśmy
+(e)śmy promieniowały
2 os. promieniowałeś
+(e)ś promieniował
promieniowałaś
+(e)ś promieniowała
promieniowałoś
+(e)ś promieniowało
promieniowaliście
+(e)ście promieniowali
promieniowałyście
+(e)ście promieniowały
3 os. promieniował
promieniowała
promieniowało
promieniowali
promieniowały

bezosobnik: promieniowano

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. będę promieniował
będę promieniować
będę promieniowała
będę promieniować
będę promieniowało
będę promieniować
będziemy promieniowali
będziemy promieniować
będziemy promieniowały
będziemy promieniować
2 os. będziesz promieniował
będziesz promieniować
będziesz promieniowała
będziesz promieniować
będziesz promieniowało
będziesz promieniować
będziecie promieniowali
będziecie promieniować
będziecie promieniowały
będziecie promieniować
3 os. będzie promieniował
będzie promieniować
będzie promieniowała
będzie promieniować
będzie promieniowało
będzie promieniować
będą promieniowali
będą promieniować
będą promieniowały
będą promieniować

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. promieniujmy
2 os. promieniuj
promieniujcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. promieniowałbym
bym promieniował
promieniowałabym
bym promieniowała
promieniowałobym
bym promieniowało
promieniowalibyśmy
byśmy promieniowali
promieniowałybyśmy
byśmy promieniowały
2 os. promieniowałbyś
byś promieniował
promieniowałabyś
byś promieniowała
promieniowałobyś
byś promieniowało
promieniowalibyście
byście promieniowali
promieniowałybyście
byście promieniowały
3 os. promieniowałby
by promieniował
promieniowałaby
by promieniowała
promieniowałoby
by promieniowało
promieniowaliby
by promieniowali
promieniowałyby
by promieniowały

bezosobnik: promieniowano by

bezokolicznik: promieniować

imiesłów przysłówkowy współczesny: promieniując

gerundium: promieniowanie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. promieniowanie
promieniowania
D. promieniowania
promieniowań
C. promieniowaniu
promieniowaniom
B. promieniowanie
promieniowania
N. promieniowaniem
promieniowaniami
Ms. promieniowaniu
promieniowaniach
W. promieniowanie
promieniowania

imiesłów przymiotnikowy czynny: promieniujący

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. promieniujący
promieniujący
promieniujący
promieniujące
promieniująca
D. promieniującego
promieniującego
promieniującego
promieniującego
promieniującej
C. promieniującemu
promieniującemu
promieniującemu
promieniującemu
promieniującej
B. promieniującego
promieniującego
promieniujący
promieniujące
promieniującą
N. promieniującym
promieniującym
promieniującym
promieniującym
promieniującą
Ms. promieniującym
promieniującym
promieniującym
promieniującym
promieniującej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. promieniujący
promieniujący
promieniujące
promieniujące
D. promieniujących
promieniujących
promieniujących
promieniujących
C. promieniującym
promieniującym
promieniującym
promieniującym
B. promieniujących
promieniujących
promieniujących
promieniujące
N. promieniującymi
promieniującymi
promieniującymi
promieniującymi
Ms. promieniujących
promieniujących
promieniujących
promieniujących

Składnia

Rz nieżywotny + promieniować +
z CZEGO

2.a roztaczać nastrój

Definicja

okazywać wyglądem i zachowaniem pozytywną cechę, uczucie lub stan psychiczny

Pochodzenie

Zob. promień

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Stany psychiczne człowieka zachowania emocjonalne

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Określenia fizyczności człowieka wygląd

Relacje znaczeniowe

synonimy:  emanować

Połączenia

  • papież; kraj promieniuje; ludzie promieniują
  • promieniować altruizmem, blaskiem, ciepłem, dobrem, entuzjazmem, optymizmem, pięknem, radością, szczęściem, uśmiechem, życzliwością; kobiecością, seksapilem, seksem; dumą, erudycją, wiedzą

Cytaty

Choć już dawno wszedł w jesień życia, wciąż promieniuje radością i energią. Ma poczucie humoru, często żartuje.

źródło: NKJP: Ewa Baran: Misja ojca Żelazka, Dziennik Polski, 2002-02-16

I nasz Papież promieniuje miłością. Nie mówiąc o tym, że pobożnością.

źródło: NKJP: Jan Turnau: Papież z Polską w tle, Gazeta Wyborcza, 1997-06-14

Promieniujesz seksem, pewnością siebie, więc - jeśli serce zatęskni za prawdziwą miłością - możesz dołączyć wreszcie do grona szczęśliwie zakochanych.

źródło: NKJP: Glamouroskop od 24 do 30.07, Glamour, 2003

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. promieniuję
promieniujemy
2 os. promieniujesz
promieniujecie
3 os. promieniuje
promieniują

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. promieniowałem
+(e)m promieniował
promieniowałam
+(e)m promieniowała
promieniowałom
+(e)m promieniowało
promieniowaliśmy
+(e)śmy promieniowali
promieniowałyśmy
+(e)śmy promieniowały
2 os. promieniowałeś
+(e)ś promieniował
promieniowałaś
+(e)ś promieniowała
promieniowałoś
+(e)ś promieniowało
promieniowaliście
+(e)ście promieniowali
promieniowałyście
+(e)ście promieniowały
3 os. promieniował
promieniowała
promieniowało
promieniowali
promieniowały

bezosobnik: promieniowano

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. będę promieniował
będę promieniować
będę promieniowała
będę promieniować
będę promieniowało
będę promieniować
będziemy promieniowali
będziemy promieniować
będziemy promieniowały
będziemy promieniować
2 os. będziesz promieniował
będziesz promieniować
będziesz promieniowała
będziesz promieniować
będziesz promieniowało
będziesz promieniować
będziecie promieniowali
będziecie promieniować
będziecie promieniowały
będziecie promieniować
3 os. będzie promieniował
będzie promieniować
będzie promieniowała
będzie promieniować
będzie promieniowało
będzie promieniować
będą promieniowali
będą promieniować
będą promieniowały
będą promieniować

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. promieniujmy
2 os. promieniuj
promieniujcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. promieniowałbym
bym promieniował
promieniowałabym
bym promieniowała
promieniowałobym
bym promieniowało
promieniowalibyśmy
byśmy promieniowali
promieniowałybyśmy
byśmy promieniowały
2 os. promieniowałbyś
byś promieniował
promieniowałabyś
byś promieniowała
promieniowałobyś
byś promieniowało
promieniowalibyście
byście promieniowali
promieniowałybyście
byście promieniowały
3 os. promieniowałby
by promieniował
promieniowałaby
by promieniowała
promieniowałoby
by promieniowało
promieniowaliby
by promieniowali
promieniowałyby
by promieniowały

bezosobnik: promieniowano by

bezokolicznik: promieniować

imiesłów przysłówkowy współczesny: promieniując

gerundium: promieniowanie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. promieniowanie
promieniowania
D. promieniowania
promieniowań
C. promieniowaniu
promieniowaniom
B. promieniowanie
promieniowania
N. promieniowaniem
promieniowaniami
Ms. promieniowaniu
promieniowaniach
W. promieniowanie
promieniowania

imiesłów przymiotnikowy czynny: promieniujący

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. promieniujący
promieniujący
promieniujący
promieniujące
promieniująca
D. promieniującego
promieniującego
promieniującego
promieniującego
promieniującej
C. promieniującemu
promieniującemu
promieniującemu
promieniującemu
promieniującej
B. promieniującego
promieniującego
promieniujący
promieniujące
promieniującą
N. promieniującym
promieniującym
promieniującym
promieniującym
promieniującą
Ms. promieniującym
promieniującym
promieniującym
promieniującym
promieniującej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. promieniujący
promieniujący
promieniujące
promieniujące
D. promieniujących
promieniujących
promieniujących
promieniujących
C. promieniującym
promieniującym
promieniującym
promieniującym
B. promieniujących
promieniujących
promieniujących
promieniujące
N. promieniującymi
promieniującymi
promieniującymi
promieniującymi
Ms. promieniujących
promieniujących
promieniujących
promieniujących

Składnia

Rz osobowy + promieniować +
CZYM

2.b uzewnętrzniać się

Definicja

uzewnętrzniać się w czyimś zachowaniu

Pochodzenie

Zob. promień

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Stany psychiczne człowieka emocje i uczucia

Relacje znaczeniowe

synonimy:  emanować

Połączenia

  • dobro, miłość, radość, szczęście, świętość promieniuje
  • promieniujący od Chrystusa, od człowieka; z człowieka, z twarzy

Cytaty

W homilii ks. Jan Twardowski powiedział, że nie oficjalna kanonizacja jest warunkiem świętości, ale dobro promieniujące z człowieka i jego dzieł.

źródło: NKJP: (PAP): Żył i umarł w aurze świętości, Dziennik Polski, 1999-10-18

Uwolniony od ucisków nerwowych człowiek czuje się szczęśliwy i to szczęście promieniuje od niego, udzielając się otoczeniu.

źródło: NKJP: Mirosław Winczewski: Kręgarstwo dla każdego: kręgarstwo radiestezyjne, terapia i profilaktyka, kręgarstwo klasyczne, chiropraktyka, 2006

Widząc wielu młodych mężczyzn, którzy klękali, byłem świadkiem, jak ich miłość promieniowała na zewnątrz.

źródło: NKJP: Usenet, 2003-01-04

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. promieniuję
promieniujemy
2 os. promieniujesz
promieniujecie
3 os. promieniuje
promieniują

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. promieniowałem
+(e)m promieniował
promieniowałam
+(e)m promieniowała
promieniowałom
+(e)m promieniowało
promieniowaliśmy
+(e)śmy promieniowali
promieniowałyśmy
+(e)śmy promieniowały
2 os. promieniowałeś
+(e)ś promieniował
promieniowałaś
+(e)ś promieniowała
promieniowałoś
+(e)ś promieniowało
promieniowaliście
+(e)ście promieniowali
promieniowałyście
+(e)ście promieniowały
3 os. promieniował
promieniowała
promieniowało
promieniowali
promieniowały

bezosobnik: promieniowano

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. będę promieniował
będę promieniować
będę promieniowała
będę promieniować
będę promieniowało
będę promieniować
będziemy promieniowali
będziemy promieniować
będziemy promieniowały
będziemy promieniować
2 os. będziesz promieniował
będziesz promieniować
będziesz promieniowała
będziesz promieniować
będziesz promieniowało
będziesz promieniować
będziecie promieniowali
będziecie promieniować
będziecie promieniowały
będziecie promieniować
3 os. będzie promieniował
będzie promieniować
będzie promieniowała
będzie promieniować
będzie promieniowało
będzie promieniować
będą promieniowali
będą promieniować
będą promieniowały
będą promieniować

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. promieniujmy
2 os. promieniuj
promieniujcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. promieniowałbym
bym promieniował
promieniowałabym
bym promieniowała
promieniowałobym
bym promieniowało
promieniowalibyśmy
byśmy promieniowali
promieniowałybyśmy
byśmy promieniowały
2 os. promieniowałbyś
byś promieniował
promieniowałabyś
byś promieniowała
promieniowałobyś
byś promieniowało
promieniowalibyście
byście promieniowali
promieniowałybyście
byście promieniowały
3 os. promieniowałby
by promieniował
promieniowałaby
by promieniowała
promieniowałoby
by promieniowało
promieniowaliby
by promieniowali
promieniowałyby
by promieniowały

bezosobnik: promieniowano by

bezokolicznik: promieniować

imiesłów przysłówkowy współczesny: promieniując

gerundium: promieniowanie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. promieniowanie
promieniowania
D. promieniowania
promieniowań
C. promieniowaniu
promieniowaniom
B. promieniowanie
promieniowania
N. promieniowaniem
promieniowaniami
Ms. promieniowaniu
promieniowaniach
W. promieniowanie
promieniowania

imiesłów przymiotnikowy czynny: promieniujący

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. promieniujący
promieniujący
promieniujący
promieniujące
promieniująca
D. promieniującego
promieniującego
promieniującego
promieniującego
promieniującej
C. promieniującemu
promieniującemu
promieniującemu
promieniującemu
promieniującej
B. promieniującego
promieniującego
promieniujący
promieniujące
promieniującą
N. promieniującym
promieniującym
promieniującym
promieniującym
promieniującą
Ms. promieniującym
promieniującym
promieniującym
promieniującym
promieniującej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. promieniujący
promieniujący
promieniujące
promieniujące
D. promieniujących
promieniujących
promieniujących
promieniujących
C. promieniującym
promieniującym
promieniującym
promieniującym
B. promieniujących
promieniujących
promieniujących
promieniujące
N. promieniującymi
promieniującymi
promieniującymi
promieniującymi
Ms. promieniujących
promieniujących
promieniujących
promieniujących

Składnia

Rz nieżywotny + promieniować +
z KOGO/CZEGO
Rz nieżywotny + promieniować +
od KOGO/CZEGO

3. kultura

Definicja

książk. 
oddziaływać na otoczenie

Pochodzenie

Zob. promień

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii jakość i intensywność

Połączenia

  • klasztor, zakon; kultura promieniuje; obyczaje promieniują
  • promieniować na cały kraj, świat

Cytaty

PTS przyczyniło się do demokratyzacji stosunków także w samej nauce. [...] Tutaj obowiązywała (lub przynajmniej była akceptowana) formuła „kolega i koleżanka” [...]. Z PTS te obyczaje promieniowały na otoczenie.

źródło: NKJP: Antoni Sułek: 40 lat PTS, Gazeta Wyborcza, 1997-12-16

[...] przez wieki Francja będzie jednym z najpotężniejszych królestw Europy, którego kultura promieniować będzie na cały świat.

źródło: NKJP: W świętej ciszy kościoła, Dziennik Polski, 2003-05-09

[...] największe znaczenie od XIII wieku miały Czarnowąsy, z których znajdujący się tam klasztor promieniował na całą okolicę religijnie, gospodarczo i społecznie.

źródło: Internet

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. promieniuję
promieniujemy
2 os. promieniujesz
promieniujecie
3 os. promieniuje
promieniują

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. promieniowałem
+(e)m promieniował
promieniowałam
+(e)m promieniowała
promieniowałom
+(e)m promieniowało
promieniowaliśmy
+(e)śmy promieniowali
promieniowałyśmy
+(e)śmy promieniowały
2 os. promieniowałeś
+(e)ś promieniował
promieniowałaś
+(e)ś promieniowała
promieniowałoś
+(e)ś promieniowało
promieniowaliście
+(e)ście promieniowali
promieniowałyście
+(e)ście promieniowały
3 os. promieniował
promieniowała
promieniowało
promieniowali
promieniowały

bezosobnik: promieniowano

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. będę promieniował
będę promieniować
będę promieniowała
będę promieniować
będę promieniowało
będę promieniować
będziemy promieniowali
będziemy promieniować
będziemy promieniowały
będziemy promieniować
2 os. będziesz promieniował
będziesz promieniować
będziesz promieniowała
będziesz promieniować
będziesz promieniowało
będziesz promieniować
będziecie promieniowali
będziecie promieniować
będziecie promieniowały
będziecie promieniować
3 os. będzie promieniował
będzie promieniować
będzie promieniowała
będzie promieniować
będzie promieniowało
będzie promieniować
będą promieniowali
będą promieniować
będą promieniowały
będą promieniować

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. promieniujmy
2 os. promieniuj
promieniujcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. promieniowałbym
bym promieniował
promieniowałabym
bym promieniowała
promieniowałobym
bym promieniowało
promieniowalibyśmy
byśmy promieniowali
promieniowałybyśmy
byśmy promieniowały
2 os. promieniowałbyś
byś promieniował
promieniowałabyś
byś promieniowała
promieniowałobyś
byś promieniowało
promieniowalibyście
byście promieniowali
promieniowałybyście
byście promieniowały
3 os. promieniowałby
by promieniował
promieniowałaby
by promieniowała
promieniowałoby
by promieniowało
promieniowaliby
by promieniowali
promieniowałyby
by promieniowały

bezosobnik: promieniowano by

bezokolicznik: promieniować

imiesłów przysłówkowy współczesny: promieniując

gerundium: promieniowanie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. promieniowanie
promieniowania
D. promieniowania
promieniowań
C. promieniowaniu
promieniowaniom
B. promieniowanie
promieniowania
N. promieniowaniem
promieniowaniami
Ms. promieniowaniu
promieniowaniach
W. promieniowanie
promieniowania

imiesłów przymiotnikowy czynny: promieniujący

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. promieniujący
promieniujący
promieniujący
promieniujące
promieniująca
D. promieniującego
promieniującego
promieniującego
promieniującego
promieniującej
C. promieniującemu
promieniującemu
promieniującemu
promieniującemu
promieniującej
B. promieniującego
promieniującego
promieniujący
promieniujące
promieniującą
N. promieniującym
promieniującym
promieniującym
promieniującym
promieniującą
Ms. promieniującym
promieniującym
promieniującym
promieniującym
promieniującej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. promieniujący
promieniujący
promieniujące
promieniujące
D. promieniujących
promieniujących
promieniujących
promieniujących
C. promieniującym
promieniującym
promieniującym
promieniującym
B. promieniujących
promieniujących
promieniujących
promieniujące
N. promieniującymi
promieniującymi
promieniującymi
promieniującymi
Ms. promieniujących
promieniujących
promieniujących
promieniujących

Składnia

bez ograniczeń + promieniować +
na KOGO/CO

4. ból

Definicja

o bólu: rozchodzić się z jednego miejsca w inne

Pochodzenie

Zob. promień

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Choroby i ich leczenie przyczyny, objawy i skutki chorób

Połączenia

  • ból promieniuje
  • promieniować bólem
  • promieniować do barku, do gardła, do krzyża, do lędźwi, do łydki, do nogi, do pachwiny, do pleców, do szczęki, do szyi, do żuchwy
  • promieniować od łokcia, od ucha
  • promieniować na mięśnie
  • promieniować spod mostka
  • promieniujący do bioder, do kręgosłupa, do łopatki, do skroni
  • promieniujący od ramienia

Cytaty

Skóra wokół plastra była zaczerwieniona, ból promieniował od łokcia do przegubu.

źródło: NKJP: Aleksander Minkowski: Szaleństwo Majki Skowron, 1994

To stąd wziął się ten ostry i przeszywający ból krzyża, promieniujący do biodra i lewej nogi, który owego czwartkowego poranka tak raptownie odebrał jej siły.

źródło: NKJP: Paweł Walewski: Łupie w krzyżu, Polityka, 2002-09-28

Przy bólu uszka ból może promieniować do gardła [...].

źródło: NKJP: Usenet, 2001-11-01

Uśmiecha się. Uroczo, pewnie, czule (a trudno się uśmiechać, gdy sztywność, martwość z pręta usztywnia także wargi, wyraźnie promieniuje na mięśnie twarzy).

źródło: NKJP: Jerzy Trammer: Jak kurki, Dodatek do Gazety Wyborczej, 1998-03-27

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. promieniuję
promieniujemy
2 os. promieniujesz
promieniujecie
3 os. promieniuje
promieniują

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. promieniowałem
+(e)m promieniował
promieniowałam
+(e)m promieniowała
promieniowałom
+(e)m promieniowało
promieniowaliśmy
+(e)śmy promieniowali
promieniowałyśmy
+(e)śmy promieniowały
2 os. promieniowałeś
+(e)ś promieniował
promieniowałaś
+(e)ś promieniowała
promieniowałoś
+(e)ś promieniowało
promieniowaliście
+(e)ście promieniowali
promieniowałyście
+(e)ście promieniowały
3 os. promieniował
promieniowała
promieniowało
promieniowali
promieniowały

bezosobnik: promieniowano

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. będę promieniował
będę promieniować
będę promieniowała
będę promieniować
będę promieniowało
będę promieniować
będziemy promieniowali
będziemy promieniować
będziemy promieniowały
będziemy promieniować
2 os. będziesz promieniował
będziesz promieniować
będziesz promieniowała
będziesz promieniować
będziesz promieniowało
będziesz promieniować
będziecie promieniowali
będziecie promieniować
będziecie promieniowały
będziecie promieniować
3 os. będzie promieniował
będzie promieniować
będzie promieniowała
będzie promieniować
będzie promieniowało
będzie promieniować
będą promieniowali
będą promieniować
będą promieniowały
będą promieniować

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. promieniujmy
2 os. promieniuj
promieniujcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. promieniowałbym
bym promieniował
promieniowałabym
bym promieniowała
promieniowałobym
bym promieniowało
promieniowalibyśmy
byśmy promieniowali
promieniowałybyśmy
byśmy promieniowały
2 os. promieniowałbyś
byś promieniował
promieniowałabyś
byś promieniowała
promieniowałobyś
byś promieniowało
promieniowalibyście
byście promieniowali
promieniowałybyście
byście promieniowały
3 os. promieniowałby
by promieniował
promieniowałaby
by promieniowała
promieniowałoby
by promieniowało
promieniowaliby
by promieniowali
promieniowałyby
by promieniowały

bezosobnik: promieniowano by

bezokolicznik: promieniować

imiesłów przysłówkowy współczesny: promieniując

gerundium: promieniowanie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. promieniowanie
promieniowania
D. promieniowania
promieniowań
C. promieniowaniu
promieniowaniom
B. promieniowanie
promieniowania
N. promieniowaniem
promieniowaniami
Ms. promieniowaniu
promieniowaniach
W. promieniowanie
promieniowania

imiesłów przymiotnikowy czynny: promieniujący

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. promieniujący
promieniujący
promieniujący
promieniujące
promieniująca
D. promieniującego
promieniującego
promieniującego
promieniującego
promieniującej
C. promieniującemu
promieniującemu
promieniującemu
promieniującemu
promieniującej
B. promieniującego
promieniującego
promieniujący
promieniujące
promieniującą
N. promieniującym
promieniującym
promieniującym
promieniującym
promieniującą
Ms. promieniującym
promieniującym
promieniującym
promieniującym
promieniującej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. promieniujący
promieniujący
promieniujące
promieniujące
D. promieniujących
promieniujących
promieniujących
promieniujących
C. promieniującym
promieniującym
promieniującym
promieniującym
B. promieniujących
promieniujących
promieniujących
promieniujące
N. promieniującymi
promieniującymi
promieniującymi
promieniującymi
Ms. promieniujących
promieniujących
promieniujących
promieniujących

Składnia

bez ograniczeń + promieniować +
(SKĄD) + DOKĄD
Data ostatniej modyfikacji: 27.02.2014
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj