UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

odczepić się

Chronologizacja

SL, SWil, SJPWar, SJPDor, SJPSz, SJPDun, ISJP, PSWP, USJP

Pochodzenie

Zob. czepić się

1. od sufitu

Definicja

ulec oddzieleniu od czegoś, do czego się było przyczepionym

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości przestrzeni ułożenie względem siebie

Relacje znaczeniowe

synonimy:  odłączyć się, odszczepić się
antonimy:  przyczepić się, uczepić się, zaczepić się, zawadzić się

Cytaty

W dniu 20 lutego br. ok. godz. 9.00 [...] od samochodu ciężarowego, kierowanego przez obywatela Łotwy, z niewyjaśnionych przyczyn odczepiła się laweta, która przejechała na lewy pas ruchu i uderzyła w jadący samochód [...].

źródło: KWSJP: Gostynińskie crime story, Głos Gostyniński nr 5 (76), 1999

Podczas biegania czy jazdy na rowerze odtwarzacz możemy przypiąć do paska za pomocą specjalnego, dość solidnego klipsa, bez obawy, że urządzenie niespodziewanie się odczepi i spadnie na ziemię.

źródło: KWSJP: Andrzej Pająk: Pobiegać przy muzyce, Enter nr 2, 2001

Nagle spod dachu odczepił się kawałek tynku i roztrzaskał się z hukiem centymetry od nich [...].

źródło: KWSJP: To może zabić, Gazeta Lubuska, 2005

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. odczepię się
odczepimy się
2 os. odczepisz się
odczepicie się
3 os. odczepi się
odczepią się

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. odczepiłem się
+(e)m się odczepił
odczepiłam się
+(e)m się odczepiła
odczepiłom się
+(e)m się odczepiło
odczepiliśmy się
+(e)śmy się odczepili
odczepiłyśmy się
+(e)śmy się odczepiły
2 os. odczepiłeś się
+(e)ś się odczepił
odczepiłaś się
+(e)ś się odczepiła
odczepiłoś się
+(e)ś się odczepiło
odczepiliście się
+(e)ście się odczepili
odczepiłyście się
+(e)ście się odczepiły
3 os. odczepił się
odczepiła się
odczepiło się
odczepili się
odczepiły się

bezosobnik: odczepiono się

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. odczepmy się
2 os. odczep się
odczepcie się

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. odczepiłbym się
bym się odczepił
odczepiłabym się
bym się odczepiła
odczepiłobym się
bym się odczepiło
odczepilibyśmy się
byśmy się odczepili
odczepiłybyśmy się
byśmy się odczepiły
2 os. odczepiłbyś się
byś się odczepił
odczepiłabyś się
byś się odczepiła
odczepiłobyś się
byś się odczepiło
odczepilibyście się
byście się odczepili
odczepiłybyście się
byście się odczepiły
3 os. odczepiłby się
by się odczepił
odczepiłaby się
by się odczepiła
odczepiłoby się
by się odczepiło
odczepiliby się
by się odczepili
odczepiłyby się
by się odczepiły

bezosobnik: odczepiono by się

bezokolicznik: odczepić się

imiesłów przysłówkowy uprzedni: odczepiwszy się

gerundium: odczepienie się

rodzaj gramatyczny: dk

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. odczepienie się
odczepienia się
D. odczepienia się
odczepień się
C. odczepieniu się
odczepieniom się
B. odczepienie się
odczepienia się
N. odczepieniem się
odczepieniami się
Ms. odczepieniu się
odczepieniach się
W. odczepienie się
odczepienia się

odpowiednik aspektowy: odczepiać się

Składnia

bez ograniczeń + odczepić się +
(od CZEGO)

2. od tematu

Definicja

pot. 
przestać zajmować się kimś lub czymś

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Relacje międzyludzkie określenia relacji międzyludzkich

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia

Relacje znaczeniowe

synonimy:  odwalić się

Połączenia

  • odczep się ode mnie

Cytaty

Ona do mnie: - Postaraj się, koteńku, zrobić zadanko szybciutko, to jeszcze zdążymy na spacerek. A ja do niej: - Niech się pani odczepi, jak zrobię, to zrobię, i już!

źródło: KWSJP: Kazimierz Dębnicki: Życie jak życie, 1986

Jako twój kolega... - zaczyna Bernard, lecz Tokarski nie daje mu skończyć. - Jako mój kolega odczep się od tego wszystkiego.

źródło: KWSJP: Ryszard Lassota: Tajemnica, 1978

Odpowiadaj, matka cię pyta! - Odczepcie się - znowu burknął Iwan.

źródło: KWSJP: Jewhen Hucało: Domowe ognisko, 1978

Odczep się, człowieku, to nie twoje, to nasze własne sprawy.

źródło: KWSJP: Lew Kaltenbergh: Ogień strzeżony. Opowieść o Stanisławie Wyspiańskim, 1964

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. odczepię się
odczepimy się
2 os. odczepisz się
odczepicie się
3 os. odczepi się
odczepią się

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. odczepiłem się
+(e)m się odczepił
odczepiłam się
+(e)m się odczepiła
odczepiłom się
+(e)m się odczepiło
odczepiliśmy się
+(e)śmy się odczepili
odczepiłyśmy się
+(e)śmy się odczepiły
2 os. odczepiłeś się
+(e)ś się odczepił
odczepiłaś się
+(e)ś się odczepiła
odczepiłoś się
+(e)ś się odczepiło
odczepiliście się
+(e)ście się odczepili
odczepiłyście się
+(e)ście się odczepiły
3 os. odczepił się
odczepiła się
odczepiło się
odczepili się
odczepiły się

bezosobnik: odczepiono się

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. odczepmy się
2 os. odczep się
odczepcie się

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. odczepiłbym się
bym się odczepił
odczepiłabym się
bym się odczepiła
odczepiłobym się
bym się odczepiło
odczepilibyśmy się
byśmy się odczepili
odczepiłybyśmy się
byśmy się odczepiły
2 os. odczepiłbyś się
byś się odczepił
odczepiłabyś się
byś się odczepiła
odczepiłobyś się
byś się odczepiło
odczepilibyście się
byście się odczepili
odczepiłybyście się
byście się odczepiły
3 os. odczepiłby się
by się odczepił
odczepiłaby się
by się odczepiła
odczepiłoby się
by się odczepiło
odczepiliby się
by się odczepili
odczepiłyby się
by się odczepiły

bezosobnik: odczepiono by się

bezokolicznik: odczepić się

imiesłów przysłówkowy uprzedni: odczepiwszy się

gerundium: odczepienie się

rodzaj gramatyczny: dk

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. odczepienie się
odczepienia się
D. odczepienia się
odczepień się
C. odczepieniu się
odczepieniom się
B. odczepienie się
odczepienia się
N. odczepieniem się
odczepieniami się
Ms. odczepieniu się
odczepieniach się
W. odczepienie się
odczepienia się

odpowiednik aspektowy: odczepiać się

Składnia

Rzosobowy + odczepić się +
(od KOGO/CZEGO)

3. o natręcie

Definicja

pot. 
przestać narzucać komuś swoją obecność

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Relacje międzyludzkie określenia relacji międzyludzkich

Relacje znaczeniowe

synonimy:  odpierniczyć się, odwalić się
antonimy:  przyczepić się, przypiąć się, uczepić się
hiperonimy:  zostawić

Cytaty

Kazimierz usiłował wyperswadować bratu, aby odczepił się od jego żony, ale nie bardzo skutecznie, bo po pewnym czasie, jesienią 1997 roku, Stanisław - jak poprzednio, bez żadnego powodu rzucił się do kolejnej bitki, podczas której Zofia doznała ran i uszkodzeń ciała wymagających interwencji lekarskiej.

źródło: KWSJP: Justyna Report: Z wokandy - Damski bokser, Tygodnik Podhalański nr 5, 1999

Zaczepiał Anię, a kiedy ta kazała mu się odczepić, zrzucił ją ze stolika. - Stanąłem w obronie mojej dziewczyny - mówi Jacek.

źródło: KWSJP: Joanna Skrzypczak: Gazeta Wrocławska nr 30/07, 1999

Usłyszałem wyzwiska na moją osobę - opowiada [...] stażysta zatrudniony na stanowisku biurowym w szkole w Olesznie. - Powiedziałem tym chłopakom, żeby się ode mnie odczepili.

źródło: KWSJP: Rafał Banaszek: Bijatyka na koniec roku, prasa, 2006

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. odczepię się
odczepimy się
2 os. odczepisz się
odczepicie się
3 os. odczepi się
odczepią się

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. odczepiłem się
+(e)m się odczepił
odczepiłam się
+(e)m się odczepiła
odczepiłom się
+(e)m się odczepiło
odczepiliśmy się
+(e)śmy się odczepili
odczepiłyśmy się
+(e)śmy się odczepiły
2 os. odczepiłeś się
+(e)ś się odczepił
odczepiłaś się
+(e)ś się odczepiła
odczepiłoś się
+(e)ś się odczepiło
odczepiliście się
+(e)ście się odczepili
odczepiłyście się
+(e)ście się odczepiły
3 os. odczepił się
odczepiła się
odczepiło się
odczepili się
odczepiły się

bezosobnik: odczepiono się

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. odczepmy się
2 os. odczep się
odczepcie się

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. odczepiłbym się
bym się odczepił
odczepiłabym się
bym się odczepiła
odczepiłobym się
bym się odczepiło
odczepilibyśmy się
byśmy się odczepili
odczepiłybyśmy się
byśmy się odczepiły
2 os. odczepiłbyś się
byś się odczepił
odczepiłabyś się
byś się odczepiła
odczepiłobyś się
byś się odczepiło
odczepilibyście się
byście się odczepili
odczepiłybyście się
byście się odczepiły
3 os. odczepiłby się
by się odczepił
odczepiłaby się
by się odczepiła
odczepiłoby się
by się odczepiło
odczepiliby się
by się odczepili
odczepiłyby się
by się odczepiły

bezosobnik: odczepiono by się

bezokolicznik: odczepić się

imiesłów przysłówkowy uprzedni: odczepiwszy się

gerundium: odczepienie się

rodzaj gramatyczny: dk

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. odczepienie się
odczepienia się
D. odczepienia się
odczepień się
C. odczepieniu się
odczepieniom się
B. odczepienie się
odczepienia się
N. odczepieniem się
odczepieniami się
Ms. odczepieniu się
odczepieniach się
W. odczepienie się
odczepienia się

Składnia

Rzosobowy + odczepić się +
(od KOGO)
Data ostatniej modyfikacji: 23.03.2014
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj