UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

poprzedzać

Chronologizacja

SPXVI, SKN, SJPXVII, STR, SL, SWil, SJPWar, SJPDor, SJPSz, SJPDun, ISJP, PSWP, USJP

Pochodzenie

Zob. przód

1. iść z przodu

Definicja

znajdować się z przodu czegoś lub przed kimś

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości przestrzeni ułożenie względem siebie

Połączenia

  • poprzedzany orkiestrą, pocztami

Cytaty

Po mszy odświętny pochód poprzedzany orkiestrą dętą z Nasiechowic przemaszerował wokół Rynku pod pomnik z Orłem.

źródło: NKJP: 85 lat Niepodległej, Dziennik Polski, 2003-11-12

Gdy poświęcono wieńce dożynkowe, barwny korowód, poprzedzany pocztami sztandarowymi, delegacjami strażaków i młodzieży przemaszerował przez rynek, kierując się w stronę szkolnego stadionu sportowego Liceum Ogólnokształcącego, gdzie zrealizowano kolejne punkty bogatego programu.

źródło: NKJP: Aby nie zabrakło chleba, Dziennik Polski, 2001-09-10

W Żyrakowie kierowca samochodu ford escort najechał na tył poprzedzającego go fiata 126 p.

źródło: NKJP: (AJ): Nie zachowali ostrożności, Dziennik Polski, 2002-06-11

[...] zgarbiony dziadek otworzył furtkę, powitał Chorążego jak stary sługa i poprzedzając ich, przez zaśnieżone podwórko, wiernie potruchtał za dom [...].

źródło: NKJP: Witold Horwath: Seans, 2003

[...] kondukt żałobny poprzedzali dwaj konni policjanci [...].

źródło: NKJP: GONIEC WARSZAWSKI, 1939

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. poprzedzam
poprzedzamy
2 os. poprzedzasz
poprzedzacie
3 os. poprzedza
poprzedzają

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. poprzedzałem
+(e)m poprzedzał
poprzedzałam
+(e)m poprzedzała
poprzedzałom
+(e)m poprzedzało
poprzedzaliśmy
+(e)śmy poprzedzali
poprzedzałyśmy
+(e)śmy poprzedzały
2 os. poprzedzałeś
+(e)ś poprzedzał
poprzedzałaś
+(e)ś poprzedzała
poprzedzałoś
+(e)ś poprzedzało
poprzedzaliście
+(e)ście poprzedzali
poprzedzałyście
+(e)ście poprzedzały
3 os. poprzedzał
poprzedzała
poprzedzało
poprzedzali
poprzedzały

bezosobnik: poprzedzano

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. będę poprzedzał
będę poprzedzać
będę poprzedzała
będę poprzedzać
będę poprzedzało
będę poprzedzać
będziemy poprzedzali
będziemy poprzedzać
będziemy poprzedzały
będziemy poprzedzać
2 os. będziesz poprzedzał
będziesz poprzedzać
będziesz poprzedzała
będziesz poprzedzać
będziesz poprzedzało
będziesz poprzedzać
będziecie poprzedzali
będziecie poprzedzać
będziecie poprzedzały
będziecie poprzedzać
3 os. będzie poprzedzał
będzie poprzedzać
będzie poprzedzała
będzie poprzedzać
będzie poprzedzało
będzie poprzedzać
będą poprzedzali
będą poprzedzać
będą poprzedzały
będą poprzedzać

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. poprzedzajmy
2 os. poprzedzaj
poprzedzajcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. poprzedzałbym
bym poprzedzał
poprzedzałabym
bym poprzedzała
poprzedzałobym
bym poprzedzało
poprzedzalibyśmy
byśmy poprzedzali
poprzedzałybyśmy
byśmy poprzedzały
2 os. poprzedzałbyś
byś poprzedzał
poprzedzałabyś
byś poprzedzała
poprzedzałobyś
byś poprzedzało
poprzedzalibyście
byście poprzedzali
poprzedzałybyście
byście poprzedzały
3 os. poprzedzałby
by poprzedzał
poprzedzałaby
by poprzedzała
poprzedzałoby
by poprzedzało
poprzedzaliby
by poprzedzali
poprzedzałyby
by poprzedzały

bezosobnik: poprzedzano by

bezokolicznik: poprzedzać

imiesłów przysłówkowy współczesny: poprzedzając

gerundium: poprzedzanie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. poprzedzanie
poprzedzania
D. poprzedzania
poprzedzań
C. poprzedzaniu
poprzedzaniom
B. poprzedzanie
poprzedzania
N. poprzedzaniem
poprzedzaniami
Ms. poprzedzaniu
poprzedzaniach
W. poprzedzanie
poprzedzania

imiesłów przymiotnikowy czynny: poprzedzający

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. poprzedzający
poprzedzający
poprzedzający
poprzedzające
poprzedzająca
D. poprzedzającego
poprzedzającego
poprzedzającego
poprzedzającego
poprzedzającej
C. poprzedzającemu
poprzedzającemu
poprzedzającemu
poprzedzającemu
poprzedzającej
B. poprzedzającego
poprzedzającego
poprzedzający
poprzedzające
poprzedzającą
N. poprzedzającym
poprzedzającym
poprzedzającym
poprzedzającym
poprzedzającą
Ms. poprzedzającym
poprzedzającym
poprzedzającym
poprzedzającym
poprzedzającej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. poprzedzający
poprzedzający
poprzedzające
poprzedzające
D. poprzedzających
poprzedzających
poprzedzających
poprzedzających
C. poprzedzającym
poprzedzającym
poprzedzającym
poprzedzającym
B. poprzedzających
poprzedzających
poprzedzających
poprzedzające
N. poprzedzającymi
poprzedzającymi
poprzedzającymi
poprzedzającymi
Ms. poprzedzających
poprzedzających
poprzedzających
poprzedzających

imiesłów przymiotnikowy bierny: poprzedzany

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. poprzedzany
poprzedzany
poprzedzany
poprzedzane
poprzedzana
D. poprzedzanego
poprzedzanego
poprzedzanego
poprzedzanego
poprzedzanej
C. poprzedzanemu
poprzedzanemu
poprzedzanemu
poprzedzanemu
poprzedzanej
B. poprzedzanego
poprzedzanego
poprzedzany
poprzedzane
poprzedzaną
N. poprzedzanym
poprzedzanym
poprzedzanym
poprzedzanym
poprzedzaną
Ms. poprzedzanym
poprzedzanym
poprzedzanym
poprzedzanym
poprzedzanej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. poprzedzani
poprzedzani
poprzedzane
poprzedzane
D. poprzedzanych
poprzedzanych
poprzedzanych
poprzedzanych
C. poprzedzanym
poprzedzanym
poprzedzanym
poprzedzanym
B. poprzedzanych
poprzedzanych
poprzedzanych
poprzedzane
N. poprzedzanymi
poprzedzanymi
poprzedzanymi
poprzedzanymi
Ms. poprzedzanych
poprzedzanych
poprzedzanych
poprzedzanych

odpowiednik aspektowy: poprzedzić

Składnia

bez ograniczeń + poprzedzać +
KOGO/CO

2. dziać się wcześniej

Definicja

dziać się lub robić coś wcześniej niż coś innego

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości czasu upływ czasu

Relacje znaczeniowe

antonimy:  nastąpić

Połączenia

  • proces, przegląd; koncert, konkurs, występ; wniosek; okrzyk; procedura; praca; analiza, debata, dyskusja, rozmowa; decyzja, umowa, zgoda; ustawa; postępowanie, przeprowadzenie; referendum poprzedza; badania, działania, konsultacje, negocjacje; eliminacje poprzedzają; dzień, kwartał, miesiąc, tydzień, rok; okres, wieczór; weekend poprzedzający; noc poprzedzająca
  • poprzedzać akcję, finał, mecz; debatę, decyzję; głosowanie, wybory; festiwal, film, konkurs, projekcję, turniej, wystawę; imprezę, spotkanie; ceremonię, święta, uroczystość; sesję; pytanie
  • bezpośrednio poprzedzać
  • poprzedzać i kończyć

Cytaty

Każdą aukcję poprzedza wydanie katalogu aukcji.

źródło: NKJP: Piotr Sarzyński: Przewodnik po rynku malarstwa, 1999

– Nie ma wyjątków – odparł gruby, najwyraźniej wyrażając pogląd całej czwórki. – Jak bowiem zima poprzedza wiosnę, burza tęczę, a godzina dziesiąta jedenastą, tak i prośbę twoją podług obowiązującego w naturze porządku poprzedzić musi odbycie kary, nie zaś odwrotnie.

źródło: NKJP: Witold Horwath: Ultra Montana, 2005

– Każdą sprzedaż psa poprzedzam wywiadem. Dzięki temu trafiają do właściwych, fajnych osób – zdradza pani Gabrysia.

źródło: NKJP: Ewa Halewska: Inteligentne pieszczochy, Nowiny Raciborskie, 2007-03-13

W górach przyczaiła się nienaturalna wprost cisza i noc zapowiadała się bezchmurna, ale podczas kolacji kobieta napomknęła, że taka upiorna martwość przestworzy zwykle poprzedza huragan.

źródło: NKJP: Christian Skrzyposzek: Mojra, 1996

Przed większością świąt oraz w dniach poprzedzających tak zwane długie weekendy policjanci odnotowują wzmożony obrót trefnymi używkami. Głównie alkoholem.

źródło: NKJP: (JS): Trefne używki, Dziennik Polski, 2002-05-29

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. poprzedzam
poprzedzamy
2 os. poprzedzasz
poprzedzacie
3 os. poprzedza
poprzedzają

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. poprzedzałem
+(e)m poprzedzał
poprzedzałam
+(e)m poprzedzała
poprzedzałom
+(e)m poprzedzało
poprzedzaliśmy
+(e)śmy poprzedzali
poprzedzałyśmy
+(e)śmy poprzedzały
2 os. poprzedzałeś
+(e)ś poprzedzał
poprzedzałaś
+(e)ś poprzedzała
poprzedzałoś
+(e)ś poprzedzało
poprzedzaliście
+(e)ście poprzedzali
poprzedzałyście
+(e)ście poprzedzały
3 os. poprzedzał
poprzedzała
poprzedzało
poprzedzali
poprzedzały

bezosobnik: poprzedzano

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. będę poprzedzał
będę poprzedzać
będę poprzedzała
będę poprzedzać
będę poprzedzało
będę poprzedzać
będziemy poprzedzali
będziemy poprzedzać
będziemy poprzedzały
będziemy poprzedzać
2 os. będziesz poprzedzał
będziesz poprzedzać
będziesz poprzedzała
będziesz poprzedzać
będziesz poprzedzało
będziesz poprzedzać
będziecie poprzedzali
będziecie poprzedzać
będziecie poprzedzały
będziecie poprzedzać
3 os. będzie poprzedzał
będzie poprzedzać
będzie poprzedzała
będzie poprzedzać
będzie poprzedzało
będzie poprzedzać
będą poprzedzali
będą poprzedzać
będą poprzedzały
będą poprzedzać

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. poprzedzajmy
2 os. poprzedzaj
poprzedzajcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. poprzedzałbym
bym poprzedzał
poprzedzałabym
bym poprzedzała
poprzedzałobym
bym poprzedzało
poprzedzalibyśmy
byśmy poprzedzali
poprzedzałybyśmy
byśmy poprzedzały
2 os. poprzedzałbyś
byś poprzedzał
poprzedzałabyś
byś poprzedzała
poprzedzałobyś
byś poprzedzało
poprzedzalibyście
byście poprzedzali
poprzedzałybyście
byście poprzedzały
3 os. poprzedzałby
by poprzedzał
poprzedzałaby
by poprzedzała
poprzedzałoby
by poprzedzało
poprzedzaliby
by poprzedzali
poprzedzałyby
by poprzedzały

bezosobnik: poprzedzano by

bezokolicznik: poprzedzać

imiesłów przysłówkowy współczesny: poprzedzając

gerundium: poprzedzanie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. poprzedzanie
poprzedzania
D. poprzedzania
poprzedzań
C. poprzedzaniu
poprzedzaniom
B. poprzedzanie
poprzedzania
N. poprzedzaniem
poprzedzaniami
Ms. poprzedzaniu
poprzedzaniach
W. poprzedzanie
poprzedzania

imiesłów przymiotnikowy czynny: poprzedzający

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. poprzedzający
poprzedzający
poprzedzający
poprzedzające
poprzedzająca
D. poprzedzającego
poprzedzającego
poprzedzającego
poprzedzającego
poprzedzającej
C. poprzedzającemu
poprzedzającemu
poprzedzającemu
poprzedzającemu
poprzedzającej
B. poprzedzającego
poprzedzającego
poprzedzający
poprzedzające
poprzedzającą
N. poprzedzającym
poprzedzającym
poprzedzającym
poprzedzającym
poprzedzającą
Ms. poprzedzającym
poprzedzającym
poprzedzającym
poprzedzającym
poprzedzającej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. poprzedzający
poprzedzający
poprzedzające
poprzedzające
D. poprzedzających
poprzedzających
poprzedzających
poprzedzających
C. poprzedzającym
poprzedzającym
poprzedzającym
poprzedzającym
B. poprzedzających
poprzedzających
poprzedzających
poprzedzające
N. poprzedzającymi
poprzedzającymi
poprzedzającymi
poprzedzającymi
Ms. poprzedzających
poprzedzających
poprzedzających
poprzedzających

imiesłów przymiotnikowy bierny: poprzedzany

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. poprzedzany
poprzedzany
poprzedzany
poprzedzane
poprzedzana
D. poprzedzanego
poprzedzanego
poprzedzanego
poprzedzanego
poprzedzanej
C. poprzedzanemu
poprzedzanemu
poprzedzanemu
poprzedzanemu
poprzedzanej
B. poprzedzanego
poprzedzanego
poprzedzany
poprzedzane
poprzedzaną
N. poprzedzanym
poprzedzanym
poprzedzanym
poprzedzanym
poprzedzaną
Ms. poprzedzanym
poprzedzanym
poprzedzanym
poprzedzanym
poprzedzanej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. poprzedzani
poprzedzani
poprzedzane
poprzedzane
D. poprzedzanych
poprzedzanych
poprzedzanych
poprzedzanych
C. poprzedzanym
poprzedzanym
poprzedzanym
poprzedzanym
B. poprzedzanych
poprzedzanych
poprzedzanych
poprzedzane
N. poprzedzanymi
poprzedzanymi
poprzedzanymi
poprzedzanymi
Ms. poprzedzanych
poprzedzanych
poprzedzanych
poprzedzanych

odpowiednik aspektowy: poprzedzić

Składnia

Rznieżywotny + poprzedzać +
CO
Rzosobowy + poprzedzać +
CO + CZYM

3. umieszczać przed czymś

Definicja

umieszczać coś lub znajdować się przed czymś w jakimś tekście

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Język pisanie

Relacje znaczeniowe

antonimy:  nastąpić

Połączenia

  • poprzedzać wstępem, przedmową

Cytaty

Jakub Górski obok gratulacji dla Henryka Walezego i Stefana Batorego pisał rozprawy teologiczne, poprzedzał przedmowami pisma Orzechowskiego, między innymi osławionego Friciusa.

źródło: NKJP Jerzy Ziomek: Renesans, 1973

W tym czasie popularyzował niektóre nowele Prusa, poprzedzając wstępami ich przeróbki sceniczne, wydawane w warsz. B-tece Świetlicowej [...].

źródło: NKJP: Jerzy Starnawski (red.): Słownik badaczy literatury polskiej - tom IV, 2001

Moją książkę poprzedzają dwa motta. Jedno z Woltera, twierdzącego, że legenda jest siostrzycą historii, drugie z ojca Klimuszki, uważającego, iż czakramy nie mieszczą się w kategoriach europejskiego myślenia.

źródło: NKJP: Ognisko tajemnych sił, Dziennik Polski, 2000-12-22

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. poprzedzam
poprzedzamy
2 os. poprzedzasz
poprzedzacie
3 os. poprzedza
poprzedzają

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. poprzedzałem
+(e)m poprzedzał
poprzedzałam
+(e)m poprzedzała
poprzedzałom
+(e)m poprzedzało
poprzedzaliśmy
+(e)śmy poprzedzali
poprzedzałyśmy
+(e)śmy poprzedzały
2 os. poprzedzałeś
+(e)ś poprzedzał
poprzedzałaś
+(e)ś poprzedzała
poprzedzałoś
+(e)ś poprzedzało
poprzedzaliście
+(e)ście poprzedzali
poprzedzałyście
+(e)ście poprzedzały
3 os. poprzedzał
poprzedzała
poprzedzało
poprzedzali
poprzedzały

bezosobnik: poprzedzano

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. będę poprzedzał
będę poprzedzać
będę poprzedzała
będę poprzedzać
będę poprzedzało
będę poprzedzać
będziemy poprzedzali
będziemy poprzedzać
będziemy poprzedzały
będziemy poprzedzać
2 os. będziesz poprzedzał
będziesz poprzedzać
będziesz poprzedzała
będziesz poprzedzać
będziesz poprzedzało
będziesz poprzedzać
będziecie poprzedzali
będziecie poprzedzać
będziecie poprzedzały
będziecie poprzedzać
3 os. będzie poprzedzał
będzie poprzedzać
będzie poprzedzała
będzie poprzedzać
będzie poprzedzało
będzie poprzedzać
będą poprzedzali
będą poprzedzać
będą poprzedzały
będą poprzedzać

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. poprzedzajmy
2 os. poprzedzaj
poprzedzajcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. poprzedzałbym
bym poprzedzał
poprzedzałabym
bym poprzedzała
poprzedzałobym
bym poprzedzało
poprzedzalibyśmy
byśmy poprzedzali
poprzedzałybyśmy
byśmy poprzedzały
2 os. poprzedzałbyś
byś poprzedzał
poprzedzałabyś
byś poprzedzała
poprzedzałobyś
byś poprzedzało
poprzedzalibyście
byście poprzedzali
poprzedzałybyście
byście poprzedzały
3 os. poprzedzałby
by poprzedzał
poprzedzałaby
by poprzedzała
poprzedzałoby
by poprzedzało
poprzedzaliby
by poprzedzali
poprzedzałyby
by poprzedzały

bezosobnik: poprzedzano by

bezokolicznik: poprzedzać

imiesłów przysłówkowy współczesny: poprzedzając

gerundium: poprzedzanie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. poprzedzanie
poprzedzania
D. poprzedzania
poprzedzań
C. poprzedzaniu
poprzedzaniom
B. poprzedzanie
poprzedzania
N. poprzedzaniem
poprzedzaniami
Ms. poprzedzaniu
poprzedzaniach
W. poprzedzanie
poprzedzania

imiesłów przymiotnikowy czynny: poprzedzający

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. poprzedzający
poprzedzający
poprzedzający
poprzedzające
poprzedzająca
D. poprzedzającego
poprzedzającego
poprzedzającego
poprzedzającego
poprzedzającej
C. poprzedzającemu
poprzedzającemu
poprzedzającemu
poprzedzającemu
poprzedzającej
B. poprzedzającego
poprzedzającego
poprzedzający
poprzedzające
poprzedzającą
N. poprzedzającym
poprzedzającym
poprzedzającym
poprzedzającym
poprzedzającą
Ms. poprzedzającym
poprzedzającym
poprzedzającym
poprzedzającym
poprzedzającej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. poprzedzający
poprzedzający
poprzedzające
poprzedzające
D. poprzedzających
poprzedzających
poprzedzających
poprzedzających
C. poprzedzającym
poprzedzającym
poprzedzającym
poprzedzającym
B. poprzedzających
poprzedzających
poprzedzających
poprzedzające
N. poprzedzającymi
poprzedzającymi
poprzedzającymi
poprzedzającymi
Ms. poprzedzających
poprzedzających
poprzedzających
poprzedzających

imiesłów przymiotnikowy bierny: poprzedzany

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. poprzedzany
poprzedzany
poprzedzany
poprzedzane
poprzedzana
D. poprzedzanego
poprzedzanego
poprzedzanego
poprzedzanego
poprzedzanej
C. poprzedzanemu
poprzedzanemu
poprzedzanemu
poprzedzanemu
poprzedzanej
B. poprzedzanego
poprzedzanego
poprzedzany
poprzedzane
poprzedzaną
N. poprzedzanym
poprzedzanym
poprzedzanym
poprzedzanym
poprzedzaną
Ms. poprzedzanym
poprzedzanym
poprzedzanym
poprzedzanym
poprzedzanej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. poprzedzani
poprzedzani
poprzedzane
poprzedzane
D. poprzedzanych
poprzedzanych
poprzedzanych
poprzedzanych
C. poprzedzanym
poprzedzanym
poprzedzanym
poprzedzanym
B. poprzedzanych
poprzedzanych
poprzedzanych
poprzedzane
N. poprzedzanymi
poprzedzanymi
poprzedzanymi
poprzedzanymi
Ms. poprzedzanych
poprzedzanych
poprzedzanych
poprzedzanych

odpowiednik aspektowy: poprzedzić

Składnia

Rznieżywotny + poprzedzać +
CO
Rzosobowy + poprzedzać +
CO + CZYM
Data ostatniej modyfikacji: 13.09.2011
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj