Chronologizacja
Pochodzenie
czes. palác
z wł. palazzo
Forma włoska zapożyczona z łac. palātium 'dwór cesarski, pałac' (od nazwy jednego ze wzgórz rzymskich (Palātium), na którym znajdowała się siedziba cesarzy rzymskich (Bor)
1.a siedziba władcy
Definicja
Noty o użyciu
Używane w nazwach własnych, np. Pałac Apostolski , Pałac Elizejski , Pałac Namiestnikowski , Pałac Krasińskich , Pałac Lubomirskich , Pałac Potockich .
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Funkcjonowanie państwa władza państwowa
CZŁOWIEK I TECHNIKA Budownictwo rodzaje budowli i ich cechy
Relacje znaczeniowe
| hiperonimy: | siedziba |
Połączenia
- carski, cesarski, królewski; zabytkowy; piękny; klasycystyczny, renesansowy; XIX-wieczny; letni, zimowy pałac; pałac biskupi, prezydencki
- pałac biskupów, cara, cezara, emira, książąt, prezydenta
- pałac z (końca) XVIII, XIX w.; pałac ze złota
- pałac i park; pałac i salon; pałace i kościoły, pałace i muzea; dwory i pałace, świątynie i pałace, zamki i pałace
- fasady, ściany, wnętrza; ruiny; budowa, utrzymanie pałaców
- atak, szturm; widok na pałac
- plac; demonstracje przed pałacem
- park przy pałacu; komnata, mieszkanie, sale, siedziba; prezydent; bal, spotkanie, wizyta w pałacu
- pałac powstał gdzieś, kiedyś; znajduje się gdzieś
- budować, odbudować; zwiedzić; kupić, odzyskać, sprzedać; opuścić; zaatakować pałac; (ogród, park) otaczający pałac
- udać się do pałacu
- zajechać przed pałac
- ktoś zgromadzony przed pałacem
- mieszkać, zamieszkać; pracować; zatrzymać się; coś mieści się w pałacu; coś mieszczące się w pałacu
Cytaty
|
Przyjechali do królewskiego pałacu Khemarin w Phnom Penh pod dowództwem ministra obrony [...] w konwoju 36 pojazdów wojskowych. źródło: NKJP: Kambodża, Gazeta Wyborcza, 1993-06-11 |
|
|
Konferencja rozpoczęła się wczoraj w Pałacu Prezydenckim w Warszawie. źródło: NKJP: (PAP): Jaka powinna być Polska, Dziennik Polski, 2001-04-19 |
|
|
Pieniądze te wystarczyły nie tylko na renowację fasady pałacu, ale również na odnowienie pozostałych jego części. źródło: NKJP: Teresa Krąż: Nadchodzi czas podziwu, Echo Dnia, 2005-07-13 |
|
|
Każdy otrzymywał swój codzienny przydział żywności, miał swój tron i swoje własne komnaty w pałacu. źródło: NKJP: NKJP: Zenon Kosidowski: Opowieści biblijne, 1963 |
|
|
Teraz zamieszkał w pałacu św. Marty i nadal na przymusowej emigracji pełnił obowiązki arcybiskupie. źródło: NKJP: Marek Borucki: Polacy w Rzymie: od czasów Mieszka I do Jana Pawła II, 1995 |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: m3
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | pałac |
pałace |
|
| D. | pałacu |
pałaców |
|
| C. | pałacowi |
pałacom |
|
| B. | pałac |
pałace |
|
| N. | pałacem |
pałacami |
|
| Ms. | pałacu |
pałacach |
|
| W. | pałacu |
pałace |
1.b ludzie
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Funkcjonowanie państwa władza państwowa
Połączenia
- pałac prezydencki
- rzecznik pałacu
- stosunki między pałacem a czymś; kontakty, rozmowy z pałacem
Cytaty
|
Jeszcze w środę Pałac Elizejski opublikował oficjalne oświadczenie, że - zgodnie z zasadami konstytucji - prezydent nie podporządkuje się wezwaniu sędziego i nie złoży zeznań. źródło: NKJP: (PAP): Chirac milczy, Dziennik Polski, 2001-03-30 |
|
|
Można je było odczytać z wygłoszonych przez rzecznika Pałacu Elizejskiego słów o „historycznej sprzeczności”, zawartej w życiorysie Philippe'a Petaina [...]. źródło: NKJP: Grzegorz Dobiecki: Endloesung po francusku, Gazeta Wyborcza, 1993-02-25 |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: m3
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | pałac |
pałace |
|
| D. | pałacu |
pałaców |
|
| C. | pałacowi |
pałacom |
|
| B. | pałac |
pałace |
|
| N. | pałacem |
pałacami |
|
| Ms. | pałacu |
pałacach |
|
| W. | pałacu |
pałace |
2.a budynek
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Funkcjonowanie państwa urzędy i ich funkcjonowanie
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Edukacja i oświata pozaszkolne formy nauczania
Relacje znaczeniowe
| hiperonimy: | budynek |
Połączenia
- pałac kultury, młodzieży, sprawiedliwości, sztuki, ślubów
- plac przed pałacem
- sale, siedziba; wernisaż, wystawa w pałacu
- coś mieści się, odbywa się w pałacu
Cytaty
|
Do Kopenhagi ekspozycja trafiła przez przypadek. Wcześniej pokazywano ją w Warszawie, w samym centrum, w Pałacu Kultury. źródło: NKJP: Krystyna Kurczab-Redlich: Głową o mur Kremla, 2007 |
|
|
W krakowskim Pałacu Sztuki TPSP od wczoraj można oglądać wystawę rysunków Rolanda Topora (1938-77). źródło: NKJP: Tylko dla dorosłych, Dziennik Polski - Kultura , 2001-07-06 |
|
|
Jedną z placówek działających w naszej strukturze jest Muzeum Techniki z siedzibą w Pałacu Kultury i Nauki. źródło: NKJP: Sprawozdanie z 42. posiedzenia Senatu RP w dniu 12 czerwca 2003 r. |
|
|
Nie dysponuje własną galerią, aukcje zaś odbywają się w Pałacu Sztuki. źródło: NKJP: Piotr Sarzyński: Przewodnik po rynku malarstwa, 1999 |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: m3
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | pałac |
pałace |
|
| D. | pałacu |
pałaców |
|
| C. | pałacowi |
pałacom |
|
| B. | pałac |
pałace |
|
| N. | pałacem |
pałacami |
|
| Ms. | pałacu |
pałacach |
|
| W. | pałacu |
pałace |
2.b ludzie
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Funkcjonowanie państwa urzędy i ich funkcjonowanie
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Edukacja i oświata pozaszkolne formy nauczania
Połączenia
- rozmowy, współpraca z pałacem
- coś prowadzone, organizowane, zorganizowane; ogłoszone przez pałac
Cytaty
|
W międzyczasie prowadzone będą rozmowy z Pałacem Młodzieży, dotyczące wzajemnej współpracy. źródło: NKJP: Zagrają w centrum miasta?, Dziennik Polski, 2002-07-22 |
|
|
Samorząd Uczniowski [...] był organizatorem VI edycji Wojewódzkiego Konkursu Artystycznego „Młode Talenty” we współpracy z Pałacem Młodzieży w Bydgoszczy. źródło: NKJP: G. Sokołowska: Sprawdzili się w licznych konkurencjach, Nakielski Czas, 2007-03-07 |
|
|
Warto tutaj przypomnieć, że w zajęciach artystycznych prowadzonych przez pałace młodzieży, młodzieżowe domy kultury [...] uczestniczyło ponad 218 tys. uczniów. źródło: NKJP: Sprawozdanie stenograficzne z obrad Sejmu RP z dnia 25.07.2002 |
|
|
[...] Koło Dziennikarskie Młodzieżowego Domu Kultury zostało laureatem ogólnopolskiego konkursu „Ocalić od zapomnienia” organizowanego przez Pałac Młodzieży w Katowicach. źródło: NKJP: AWe: Laury dla filmowców, Nowiny Raciborskie, 2008-06-24 |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: m3
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | pałac |
pałace |
|
| D. | pałacu |
pałaców |
|
| C. | pałacowi |
pałacom |
|
| B. | pałac |
pałace |
|
| N. | pałacem |
pałacami |
|
| Ms. | pałacu |
pałacach |
|
| W. | pałacu |
pałace |