Chronologizacja
W postaci: krolewstwo
1.a ustrój
Definicja
Pochodzenie
Zob. król
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Funkcjonowanie państwa władza państwowa
Połączenia
- restauracja królestwa
- przywrócić królestwo
- być, stać się królestwem
Cytaty
|
W miejsce republiki K3M wprowadzała królestwo. Ustanawiała dziedziczną monarchię konstytucyjną, parlamentarną, ale na pewno niedemokratyczną. źródło: NKJP: Dyskusja:Konstytucja 3 maja, Wikipedia.pl, 2009-05-03 |
|
|
We Francji zostało restaurowane królestwo i władzę przejął król Ludwik XVIII, młodszy brat Ludwika XVI, panującego do rewolucji francuskiej. źródło: NKJP: Lord Ag.Ent: Wojny napoleońskie, Wikipedia.pl, 2009-06-03 |
|
|
Nie łudźmy się ze nawet po zmianie ustroju na królestwo i koronowaniu mądrego człowieka źródło: NKJP: Kler znów w natarciu, www.forumowisko.pl, 2007-12-18 |
|
|
Idea wspólnego państwa opierała się na założeniu, że narody będą równoprawne. Pierwsza konstytucja mówiła o federacji, mimo że państwo Serbów, Chorwatów i Słoweńców było królestwem. źródło: NKJP: Milan Kuczan: Nie zamykać się w naszej małej Szwajcarii, Gazeta Wyborcza, 1995-08-05 |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: n2
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | królestwo |
królestwa |
|
| D. | królestwa |
królestw |
|
| C. | królestwu |
królestwom |
|
| B. | królestwo |
królestwa |
|
| N. | królestwem |
królestwami |
|
| Ms. | królestwie |
królestwach |
|
| W. | królestwo |
królestwa |
1.b państwo
Definicja
Pochodzenie
Zob. król
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Funkcjonowanie państwa władza państwowa
Połączenia
- autonomiczne, niepodległe, niezależne, niezawisłe, potężne, samodzielne, silne, suwerenne...; marionetkowe królestwo; sąsiednie, starożytne królestwa; królestwo duńskie, izraelskie, judzkie, polskie, pruskie; królestwa barbarzyńskie, germańskie; Królestwo Jerozolimskie, Kongresowe, Polskie
- dwa, trzy królestwa
- królestwo Burgundów, Franków, Longobardów, Wizygotów; Danii, Francji, Izraela, Judy, Rumunii, Sardynii, Włoch; Zjednoczone Królestwo Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej
- księstwa i królestwa
- część, granice, gubernie, miasta, mieszkańcy, prowincje, stolica, teren; upadek; regent; polityka (zagraniczna) królestwa
- najazd, napaść na królestwo
- panowanie, władza nad królestwem; pokój, sojusz, stosunki, unia; konflikt, spór graniczny, walki, wojna z królestwem
- królestwo istniało, rozpadło się
- objąć, odziedziczyć, stworzyć, założyć, zjednoczyć; podzielić; najechać, opanować, podbić, zająć; opuścić królestwo
- rządzić, władać, zarządzać królestwem
- należeć; przyłączyć, wcielić, włączyć do królestwa; wygnać, wypędzić z królestwa
- napaść, uderzyć na królestwo
- panować, rządzić w królestwie
Cytaty
|
Mistra, jedno z najbardziej fascynujących miejsc Peloponezu, emanuje spokojem. Z legendarną Spartą i światem antycznej Grecji łączą ją tylko góry Tajget. Tu znajdowało się królestwo króla Menelaosa, któremu podstępny Parys porwał piękną Helenę. źródło: NKJP: Pokochać Zorbę, Cosmopolitan, 1998 |
|
|
Na uboczu wielkiej polityki światowej i europejskiej stało siedem mniejszych państw pośrodku Europy i na jej północy. Były to trzy królestwa skandynawskie powstałe jeszcze w średniowieczu – Szwecja, Dania, Norwegia, dwa królestwa utworzone już w XIX w. – Holandia i Belgia, obok nich wielkie księstwo Luksemburg i wreszcie Szwajcaria w Alpach. źródło: NKJP: Janusz Pajewski: Historia powszechna 1871-1918, 1994 |
|
|
Z połamanych w lodach wręg statku najlepsi stolarze królestwa wykonali pięknie inkrustowane, dębowe biurko. źródło: NKJP: Marek Kamiński, Wojciech Moskal, Sławomir Swerpel: Nie tylko biegun, 1996 |
|
|
W latach 536-537 Alemanowie zostali podporządkowani królestwu Franków. źródło: NKJP: Karol Modzelewski: Barbarzyńska Europa, 2004 |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: n2
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | królestwo |
królestwa |
|
| D. | królestwa |
królestw |
|
| C. | królestwu |
królestwom |
|
| B. | królestwo |
królestwa |
|
| N. | królestwem |
królestwami |
|
| Ms. | królestwie |
królestwach |
|
| W. | królestwo |
królestwa |
2. para królewska
Definicja
Pochodzenie
Zob. król
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Funkcjonowanie państwa władza państwowa
Połączenia
- królestwo francuscy
- oboje królestwo
Cytaty
|
Fundator nie miał wątpliwości, że pomnik powinien stanąć w Krakowie, który słynął z umiejętności celebrowania rocznic i gdzie spoczęli królestwo Jagiełło i Jadwiga oraz Jan Długosz. źródło: NKJP: Współtwórca niepodległości, Dziennik Polski - Kraj, 2003-11-09 |
|
|
Z wielką radością zawiedli go królestwo do komnaty córki, która milczała jak głaz, we śnie pogrążona. źródło: NKJP: Stanisław Lem: Bajki robotów, 1964 |
|
|
Ostatni zajazd był do Wilanowa, gdzie oboje królestwo Ichmość byli równie po staropolsku gościnni. źródło: Internet |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: p1
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | królestwo |
||
| D. | królestwa |
||
| C. | królestwu |
||
| B. | królestwa |
||
| N. | królestwem |
||
| Ms. | królestwu |
||
| W. | królestwo |
3. prywatne
Definicja
Pochodzenie
Od: królestwo w zn. 'państwo'
Kwalifikacja tematyczna
CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Najbliższe środowisko życia człowieka
Połączenia
- królestwo kobiet, kucharki, malarzy...
Cytaty
|
Ta kabina projekcyjna to takie małe królestwo, w którym kinooperator jest władcą tej wielkiej maszyny. źródło: NKJP: Eugenia Czyż: Kącik wspomnień, Nakielski Czas, 2004-01-07 |
|
|
Poprosił ją do biura, w lewym dobudowanym niedawno skrzydle, do którego wiodło osobne wejście i które obok gabinetu lekarskiego stanowiło centrum jego królestwa. źródło: NKJP: Witold Horwath: Ultra Montana, 2005 |
|
|
Gospodarzem tego niewiarygodnego królestwa w centrum Krakowa jest Leszek Lis, prawdopodobnie jedyny w Polsce biegły sądowy w dziedzinie gadów jadowitych, krajowy specjalista ds. ratownictwa Komendy Głównej Państwowej Straży Pożarnej ze specjalnością gady niebezpieczne. źródło: NKJP: Elżbieta Borek: Z kobrą przy łózku, Dziennik Polski - Magazyn, 2001-03-16 |
|
|
Do niedawna kuchnia w niedobczyckim ośrodku była królestwem kucharki, która gotowała dla wszystkich obiady. źródło: NKJP: (bea): Maroko we wspomnieniach, Tygodnik Rybnicki, 2008-11-04 |
|
|
Podczas gdy stary Paryż od zawsze był królestwem malarzy, Nowy Jork wyrastał na nowe kulturalne i artystyczne imperium - republikę fotografów. źródło: NKJP: Kamila Sławińska: Nowy Jork. Przewodnik niepraktyczny, 2008 |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: n2
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | królestwo |
królestwa |
|
| D. | królestwa |
królestw |
|
| C. | królestwu |
królestwom |
|
| B. | królestwo |
królestwa |
|
| N. | królestwem |
królestwami |
|
| Ms. | królestwie |
królestwach |
|
| W. | królestwo |
królestwa |
Składnia
|
+ | królestwo | + |
KOGO
|
|
|
+ | królestwo | + |
CZYJE
|
4. automatów
Definicja
Pochodzenie
Od: królestwo w zn. 'państwo'
Kwalifikacja tematyczna
KATEGORIE FIZYCZNE Ilość, liczby i liczenie ogólne określenia ilości
KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii jakość i intensywność
Połączenia
- królestwo bocianów, karaluchów, komarów, meduz, ptaków, zwierząt, żubrów...; kolorów, zieleni, zapachów; hazardu; jazzu; automatów, komputerów, rowerów
Cytaty
|
Sąsiadem od wschodu jest Bresse - królestwo drobiu najwyższej klasy, śnieżnobiałych pulard, kapłonów i kurczaków [...]. źródło: NKJP: RADWAN: Najwybredniejsza konfitura, Dziennik Polski - Pejzaż, 2003-06-13 |
|
|
Disney chce również rozbudować swoje parki rozrywkowe w Kalifornii i Tokio oraz wybudować od zera na Florydzie królestwo zwierząt - ogromny park ze zwierzętami w naturalnym środowisku. źródło: NKJP: Wielkie plany Disneya, Gazeta Wyborcza, 1996-08-24 |
|
|
Krajobrazy stepowe ze zbiorowiskami charakterystycznej roślinności na kamienistych zboczach południowych wciskały się w królestwo tajgi daleko na północ, prawie do granic Jakucji [...]. źródło: NKJP: Alfred Szklarski: Tajemnicza wyprawa Tomka, 1996 |
|
|
Niewiele jest piękniejszych rzeczy niż pusty przeszklony tramwaj, rzęsiście oświetlony nocą w zajezdni. Udało mi się kiedyś namówić stróża, by mnie wpuścił do królestwa tramwajów. źródło: NKJP: Krystyna Kofta: Złodziejka pamięci, 1998 |
|
|
Stolica Chin nazywana była nawet królestwem rowerów. źródło: NKJP: Walka w Państwie Środka, Dziennik Polski - Motoryzacja, 2001-05-28 |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: n2
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | królestwo |
królestwa |
|
| D. | królestwa |
królestw |
|
| C. | królestwu |
królestwom |
|
| B. | królestwo |
królestwa |
|
| N. | królestwem |
królestwami |
|
| Ms. | królestwie |
królestwach |
|
| W. | królestwo |
królestwa |
Składnia
|
|
+ | królestwo | + |
CZEGO
|
5. w biologii
Definicja
Pochodzenie
Kalka n.-łac. regnum.
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat zwierząt budowa i funkcjonowanie organizmów zwierzęcych
CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat roślin budowa i funkcjonowanie roślin
Połączenia
- królestwo bakterii, grzybów, roślin, zwierząt
- domena i królestwo
- coś należy; włączyć, zaliczyć do królestwa czegoś
Cytaty
|
O każdym gatunku pająków można by wiele opowiadać, zwłaszcza o ich zwyczajach i trybie życia, zaliczanych do najbardziej interesujących w królestwie zwierząt. źródło: NKJP: Hanna Jurczak-Gucwińska: Zwierzęta w moim domu, 1997 |
|
|
Od niedawna [...] grzyby wyodrębniono w systematyce organizmów jako odrębne królestwo obok królestw zwierząt i roślin (do którego wcześniej je zaliczano). źródło: NKJP: Internet |
|
|
Stara klasyfikacja roślin dzieliła królestwo roślin na organowce (rośliny wyższe) i plechowce (rośliny niższe). źródło: NKJP: Internet |
|
|
Domeną ewolucjonistów i dydaktyków jest [...] podział świata żywego na królestwa, typy, gromady i rzędy. źródło: NKJP: Jerzy Dzik: Dzieje życia na ziemi : wprowadzenie do paleobiologii, 1992 |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: n2
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | królestwo |
królestwa |
|
| D. | królestwa |
królestw |
|
| C. | królestwu |
królestwom |
|
| B. | królestwo |
królestwa |
|
| N. | królestwem |
królestwami |
|
| Ms. | królestwie |
królestwach |
|
| W. | królestwo |
królestwa |
Składnia
|
|
+ | królestwo | + |
CZEGO
|