Chronologizacja
Pochodzenie
Zob. oglądać
1. w lustrze
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Budowa i funkcjonowanie ciała ludzkiego zmysły
Relacje znaczeniowe
| synonimy: | obejrzeć się | |
| hiperonimy: | obejrzeć |
Połączenia
- oglądnąć się w lustrze
Cytaty
|
Jutro wstanę rano i oglądnę się w lustrze bez zastrzeżeń do samej siebie. źródło: NKJP: Małgorzata Syrda-Śliwa: Zabrakło wspólnego języka, Dziennik Polski, 2008-08-18 |
|
|
Podał mi jednego, czarnego kozaka na szpilce, z klamrą na łydce i w szpic. [...] Przymierzyłam, oglądnęłam się w lustrze... Dawid był zachwycony. źródło: Internet |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: dokonany
Tryb oznajmujący
Czas przyszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| 1 os. |
oglądnę się |
oglądniemy się |
|||
| 2 os. |
oglądniesz się |
oglądniecie się |
|||
| 3 os. |
oglądnie się |
oglądną się |
|||
Czas przeszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
oglądnąłem się +(e)m się oglądnął |
oglądnęłam się +(e)m się oglądnęła |
oglądnęłom się +(e)m się oglądnęło |
oglądnęliśmy się +(e)śmy się oglądnęli |
oglądnęłyśmy się +(e)śmy się oglądnęły |
| 2 os. |
oglądnąłeś się +(e)ś się oglądnął |
oglądnęłaś się +(e)ś się oglądnęła |
oglądnęłoś się +(e)ś się oglądnęło |
oglądnęliście się +(e)ście się oglądnęli |
oglądnęłyście się +(e)ście się oglądnęły |
| 3 os. |
oglądnął się |
oglądnęła się |
oglądnęło się |
oglądnęli się |
oglądnęły się |
bezosobnik: oglądnięto się
Tryb rozkazujący
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| 1 os. |
oglądnijmy się |
|
| 2 os. |
oglądnij się |
oglądnijcie się |
Tryb warunkowy
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
oglądnąłbym się bym się oglądnął |
oglądnęłabym się bym się oglądnęła |
oglądnęłobym się bym się oglądnęło |
oglądnęlibyśmy się byśmy się oglądnęli |
oglądnęłybyśmy się byśmy się oglądnęły |
| 2 os. |
oglądnąłbyś się byś się oglądnął |
oglądnęłabyś się byś się oglądnęła |
oglądnęłobyś się byś się oglądnęło |
oglądnęlibyście się byście się oglądnęli |
oglądnęłybyście się byście się oglądnęły |
| 3 os. |
oglądnąłby się by się oglądnął |
oglądnęłaby się by się oglądnęła |
oglądnęłoby się by się oglądnęło |
oglądnęliby się by się oglądnęli |
oglądnęłyby się by się oglądnęły |
bezosobnik: oglądnięto by się
bezokolicznik: oglądnąć się
imiesłów przysłówkowy uprzedni:
oglądnąwszy się
gerundium: oglądnięcie się
rodzaj gramatyczny: dk
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| M. | oglądnięcie się |
oglądnięcia się |
| D. | oglądnięcia się |
oglądnięć się |
| C. | oglądnięciu się |
oglądnięciom się |
| B. | oglądnięcie się |
oglądnięcia się |
| N. | oglądnięciem się |
oglądnięciami się |
| Ms. | oglądnięciu się |
oglądnięciach się |
| W. | oglądnięcie się |
oglądnięcia się |
odpowiednik aspektowy: oglądać się
Składnia
| Rzosobowy | + | oglądnąć się | + |
(w CZYM)
|
2. do tyłu
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Budowa i funkcjonowanie ciała ludzkiego zmysły
CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat zwierząt zwyczaje i zachowania zwierząt
Relacje znaczeniowe
| synonimy: | obejrzeć się |
Połączenia
- oglądnąć się do tyłu
- oglądnąć się na kolegę; na drzwi
- oglądnąć się za siebie; za dziewczyną
- oglądnąć się odruchowo, ukradkiem
Cytaty
|
Widzę, w jakim stanie są te przejazdy i urządzenia, nie będę ryzykował. Wolę parę razy oglądnąć się na boki niż wjechać na tory ostatni raz w życiu. źródło: NKJP: WCH: Głowa w lewo, głowa w prawo, Dziennik Polski, 2008-07-05 |
|
|
Najczęściej spacerowała po wsi wystrojona, co dzień w innej sukience, na wysokich obcasikach [...]. Nie było chłopa, żeby się za nią nie oglądnął. źródło: NKJP: Wiesław Myśliwski: Widnokrąg, 1996 |
|
|
Oglądnął się do tyłu i przewrócił. Takie przypadki nie mogą mieć miejsca. źródło: NKJP: Mogło być bardziej okazale, Dziennik Polski, 2003-05-06 |
|
|
Nie śpiewałem, bom ani nuty, ani słów nie umiał. Oglądnąłem się ukradkiem po kościele: wszyscy śpiewali. Zawstydziłem się bardzo, że ja nie mogę. źródło: NKJP: Proboszcz Krakowa, Dziennik Polski, 2002-07-27 |
|
|
Płynęli całą trójką, daleko w morze, Lutek oglądnął się w pewnej chwili, czy ratownik nie zechce ich gwizdem zawracać. źródło: KWSJP: Eugeniusz Paukszta: Ich trzech i dziewczyna, 1978 |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: dokonany
Tryb oznajmujący
Czas przyszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| 1 os. |
oglądnę się |
oglądniemy się |
|||
| 2 os. |
oglądniesz się |
oglądniecie się |
|||
| 3 os. |
oglądnie się |
oglądną się |
|||
Czas przeszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
oglądnąłem się +(e)m się oglądnął |
oglądnęłam się +(e)m się oglądnęła |
oglądnęłom się +(e)m się oglądnęło |
oglądnęliśmy się +(e)śmy się oglądnęli |
oglądnęłyśmy się +(e)śmy się oglądnęły |
| 2 os. |
oglądnąłeś się +(e)ś się oglądnął |
oglądnęłaś się +(e)ś się oglądnęła |
oglądnęłoś się +(e)ś się oglądnęło |
oglądnęliście się +(e)ście się oglądnęli |
oglądnęłyście się +(e)ście się oglądnęły |
| 3 os. |
oglądnął się |
oglądnęła się |
oglądnęło się |
oglądnęli się |
oglądnęły się |
bezosobnik: oglądnięto się
Tryb rozkazujący
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| 1 os. |
oglądnijmy się |
|
| 2 os. |
oglądnij się |
oglądnijcie się |
Tryb warunkowy
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
oglądnąłbym się bym się oglądnął |
oglądnęłabym się bym się oglądnęła |
oglądnęłobym się bym się oglądnęło |
oglądnęlibyśmy się byśmy się oglądnęli |
oglądnęłybyśmy się byśmy się oglądnęły |
| 2 os. |
oglądnąłbyś się byś się oglądnął |
oglądnęłabyś się byś się oglądnęła |
oglądnęłobyś się byś się oglądnęło |
oglądnęlibyście się byście się oglądnęli |
oglądnęłybyście się byście się oglądnęły |
| 3 os. |
oglądnąłby się by się oglądnął |
oglądnęłaby się by się oglądnęła |
oglądnęłoby się by się oglądnęło |
oglądnęliby się by się oglądnęli |
oglądnęłyby się by się oglądnęły |
bezosobnik: oglądnięto by się
bezokolicznik: oglądnąć się
imiesłów przysłówkowy uprzedni:
oglądnąwszy się
gerundium: oglądnięcie się
rodzaj gramatyczny: dk
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| M. | oglądnięcie się |
oglądnięcia się |
| D. | oglądnięcia się |
oglądnięć się |
| C. | oglądnięciu się |
oglądnięciom się |
| B. | oglądnięcie się |
oglądnięcia się |
| N. | oglądnięciem się |
oglądnięciami się |
| Ms. | oglądnięciu się |
oglądnięciach się |
| W. | oglądnięcie się |
oglądnięcia się |
odpowiednik aspektowy: oglądać się
Składnia
| Rzżywotny | + | oglądnąć się | + |
na KOGO/CO | za KIM/CZYM
|
| Rzżywotny | + | oglądnąć się | + |
GDZIE
|
| Rzżywotny | + | oglądnąć się | + |
ZDANIE PYTANJOZALEŻNE
|
3. za zarobkiem
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Praca rodzaje pracy
Relacje znaczeniowe
| synonimy: | obejrzeć się, rozejrzeć się, rozglądnąć się | |
| hiperonimy: | poszukać |
Połączenia
- oglądnąć się za jakąś fuchą, za zarobkiem
Cytaty
|
Julian tylko się oglądnął za jaką cegłą, tak w nim zawrzało. Ale nic w zasięgu nie było. źródło: NKJP: Sławomir Shuty: Cukier w normie z ekstrabonusem, 2005 |
|
|
Może czas oglądnąć się za jakąś pracą, wyjechać do większego miasta. źródło: Internet |
|
|
Daj mu trochę odpocząć. Jesteś młoda, może lepiej oglądnąć się za kimś innym? źródło: Internet |
|
|
Muszę oglądnąć się za zwykłymi, czarnymi trampkami, najlepiej bardzo tanimi. źródło: Internet |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: dokonany
Tryb oznajmujący
Czas przyszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| 1 os. |
oglądnę się |
oglądniemy się |
|||
| 2 os. |
oglądniesz się |
oglądniecie się |
|||
| 3 os. |
oglądnie się |
oglądną się |
|||
Czas przeszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
oglądnąłem się +(e)m się oglądnął |
oglądnęłam się +(e)m się oglądnęła |
oglądnęłom się +(e)m się oglądnęło |
oglądnęliśmy się +(e)śmy się oglądnęli |
oglądnęłyśmy się +(e)śmy się oglądnęły |
| 2 os. |
oglądnąłeś się +(e)ś się oglądnął |
oglądnęłaś się +(e)ś się oglądnęła |
oglądnęłoś się +(e)ś się oglądnęło |
oglądnęliście się +(e)ście się oglądnęli |
oglądnęłyście się +(e)ście się oglądnęły |
| 3 os. |
oglądnął się |
oglądnęła się |
oglądnęło się |
oglądnęli się |
oglądnęły się |
bezosobnik: oglądnięto się
Tryb rozkazujący
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| 1 os. |
oglądnijmy się |
|
| 2 os. |
oglądnij się |
oglądnijcie się |
Tryb warunkowy
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
oglądnąłbym się bym się oglądnął |
oglądnęłabym się bym się oglądnęła |
oglądnęłobym się bym się oglądnęło |
oglądnęlibyśmy się byśmy się oglądnęli |
oglądnęłybyśmy się byśmy się oglądnęły |
| 2 os. |
oglądnąłbyś się byś się oglądnął |
oglądnęłabyś się byś się oglądnęła |
oglądnęłobyś się byś się oglądnęło |
oglądnęlibyście się byście się oglądnęli |
oglądnęłybyście się byście się oglądnęły |
| 3 os. |
oglądnąłby się by się oglądnął |
oglądnęłaby się by się oglądnęła |
oglądnęłoby się by się oglądnęło |
oglądnęliby się by się oglądnęli |
oglądnęłyby się by się oglądnęły |
bezosobnik: oglądnięto by się
bezokolicznik: oglądnąć się
imiesłów przysłówkowy uprzedni:
oglądnąwszy się
gerundium: oglądnięcie się
rodzaj gramatyczny: dk
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| M. | oglądnięcie się |
oglądnięcia się |
| D. | oglądnięcia się |
oglądnięć się |
| C. | oglądnięciu się |
oglądnięciom się |
| B. | oglądnięcie się |
oglądnięcia się |
| N. | oglądnięciem się |
oglądnięciami się |
| Ms. | oglądnięciu się |
oglądnięciach się |
| W. | oglądnięcie się |
oglądnięcia się |
odpowiednik aspektowy: oglądać się
Składnia
| Rzosobowy | + | oglądnąć się | + |
za KIM/CZYM
|