UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

zniewolić

Chronologizacja

XVI w., SPXVI
Na podstawie indeksu haseł

Pochodzenie

Zob. niewola

1. do nauki

Definicja

książk.

zmusić do czegoś

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Funkcjonowanie państwa władza państwowa

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Zasady współżycia społecznego zachowania i wyrażenia nieakceptowane społecznie

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Relacje międzyludzkie określenia relacji międzyludzkich

Relacje znaczeniowe

synonimy:

zmusić

Połączenia

zniewolić myśli, umysł, wyobraźnię
zniewolić do czynu, do grzechu, do rozpusty

Cytaty

	Powiedziała to szybko i apodyktycznie, aby zniewolić baptystę do natychmiastowego czynu. źródło: KWSJP: Tadeusz Konwicki: Dziura w niebie, 1959
	Nie damy się skłonić lub zniewolić do czegokolwiek, co by wymienionemu związkowi mogło przeszkodzić. źródło: KWSJP: Stefan M. Kuczyński: Litwin i Andegawenka, 1977
	Zmagał się z nim z całych sił i w końcu zniewolił go do tego, iż udzielił mu błogosławieństwa jako prawemu następcy Izaaka. źródło: KWSJP: Zenon Kosidowski: Opowieści biblijne, 1963
	Nawpychaliśmy się zatem więc kartoflanych placków i zaraz powstaliśmy od stołu, nie pijąc herbaty ani nie wypalając poobiedniego papierosa, żeby za długo nie siedzieć, żeby zmęczenie, sytość, senność, parujący nam jeszcze lekko z głów alkohol i tak dalej, nie zniewoliły, nie rozkleiły nas do cna. źródło: NKJP: Edward Stachura: Cała jaskrawość, 2006
	List od Rzewuskiej tak bardzo zniewolił jego wyobraźnię, że przestał myśleć nad inną zagadką. źródło: KWSJP: Włodzimierz Kowalski: Zakręt '44, 1985

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	zniewolę	zniewolimy
2 os.	zniewolisz	zniewolicie
3 os.	zniewoli	zniewolą

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	zniewoliłem +(e)m zniewolił	zniewoliłam +(e)m zniewoliła	zniewoliłom +(e)m zniewoliło	zniewoliliśmy +(e)śmy zniewolili	zniewoliłyśmy +(e)śmy zniewoliły
2 os.	zniewoliłeś +(e)ś zniewolił	zniewoliłaś +(e)ś zniewoliła	zniewoliłoś +(e)ś zniewoliło	zniewoliliście +(e)ście zniewolili	zniewoliłyście +(e)ście zniewoliły
3 os.	zniewolił	zniewoliła	zniewoliło	zniewolili	zniewoliły

bezosobnik: zniewolono

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		zniewolmy zniewólmy
2 os.	zniewol zniewól	zniewolcie zniewólcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	zniewoliłbym bym zniewolił	zniewoliłabym bym zniewoliła	zniewoliłobym bym zniewoliło	zniewolilibyśmy byśmy zniewolili	zniewoliłybyśmy byśmy zniewoliły
2 os.	zniewoliłbyś byś zniewolił	zniewoliłabyś byś zniewoliła	zniewoliłobyś byś zniewoliło	zniewolilibyście byście zniewolili	zniewoliłybyście byście zniewoliły
3 os.	zniewoliłby by zniewolił	zniewoliłaby by zniewoliła	zniewoliłoby by zniewoliło	zniewoliliby by zniewolili	zniewoliłyby by zniewoliły

bezosobnik: zniewolono by

bezokolicznik: zniewolić

imiesłów przysłówkowy uprzedni: zniewoliwszy

gerundium: zniewolenie

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	zniewolenie	zniewolenia
D.	zniewolenia	zniewoleń
C.	zniewoleniu	zniewoleniom
B.	zniewolenie	zniewolenia
N.	zniewoleniem	zniewoleniami
Ms.	zniewoleniu	zniewoleniach
W.	zniewolenie	zniewolenia

imiesłów przymiotnikowy bierny: zniewolony

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	zniewolony	zniewolony	zniewolony	zniewolone	zniewolona
D.	zniewolonego	zniewolonego	zniewolonego	zniewolonego	zniewolonej
C.	zniewolonemu	zniewolonemu	zniewolonemu	zniewolonemu	zniewolonej
B.	zniewolonego	zniewolonego	zniewolony	zniewolone	zniewoloną
N.	zniewolonym	zniewolonym	zniewolonym	zniewolonym	zniewoloną
Ms.	zniewolonym	zniewolonym	zniewolonym	zniewolonym	zniewolonej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	zniewoleni	zniewoleni	zniewolone	zniewolone
D.	zniewolonych	zniewolonych	zniewolonych	zniewolonych
C.	zniewolonym	zniewolonym	zniewolonym	zniewolonym
B.	zniewolonych	zniewolonych	zniewolonych	zniewolone
N.	zniewolonymi	zniewolonymi	zniewolonymi	zniewolonymi
Ms.	zniewolonych	zniewolonych	zniewolonych	zniewolonych

odpowiedniki aspektowe: niewolić , zniewalać

Składnia

zniewolić

KOGO/CO + (do CZEGO)

2. naród

Definicja

książk.

pozbawić wolności obywatelskich

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Zasady współżycia społecznego zachowania i wyrażenia nieakceptowane społecznie

Relacje znaczeniowe

antonimy:

wyzwolić

Cytaty

Wiadomo, Stalin nas zniewolił, ale tamten starszyna na pewno nas wyzwalał. Nie ponosi on winy ani za komunę ani za tych bolsiewników, co naszego oficera, wziętego do niewoli, wbili na pal.

źródło: KWSJP: Janusz Rulka: Wieczory na sianie u wuja Franka: Akant , 2010-03

Z takim przejęciem opisał w swoim ostatnim liście egzekucję dzwonów na zagubionej wśród lasów dzwonnicy. Dokonali tego najeźdźcy, a zniewolony przez nich naród przekazywał świadectwo zbrodni z ust do ust.

źródło: KWSJP: Maria Nurowska: Powrót do Lwowa, 2008

Ci, którzy się modlili, przezwyciężali najgorsze zniewolenie: więźniowie obozów koncentracyjnych, z Maksymilianem Kolbem na czele, więźniowie komunistycznej władzy z Prymasem, ksiądz Jerzy Popiełuszko.

źródło: KWSJP: Paweł Zuchniewicz: Jan Paweł II: „Będę szedł naprzód”. Powieść biograficzna, 2009

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	zniewolę	zniewolimy
2 os.	zniewolisz	zniewolicie
3 os.	zniewoli	zniewolą

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	zniewoliłem +(e)m zniewolił	zniewoliłam +(e)m zniewoliła	zniewoliłom +(e)m zniewoliło	zniewoliliśmy +(e)śmy zniewolili	zniewoliłyśmy +(e)śmy zniewoliły
2 os.	zniewoliłeś +(e)ś zniewolił	zniewoliłaś +(e)ś zniewoliła	zniewoliłoś +(e)ś zniewoliło	zniewoliliście +(e)ście zniewolili	zniewoliłyście +(e)ście zniewoliły
3 os.	zniewolił	zniewoliła	zniewoliło	zniewolili	zniewoliły

bezosobnik: zniewolono

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		zniewolmy zniewólmy
2 os.	zniewol zniewól	zniewolcie zniewólcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	zniewoliłbym bym zniewolił	zniewoliłabym bym zniewoliła	zniewoliłobym bym zniewoliło	zniewolilibyśmy byśmy zniewolili	zniewoliłybyśmy byśmy zniewoliły
2 os.	zniewoliłbyś byś zniewolił	zniewoliłabyś byś zniewoliła	zniewoliłobyś byś zniewoliło	zniewolilibyście byście zniewolili	zniewoliłybyście byście zniewoliły
3 os.	zniewoliłby by zniewolił	zniewoliłaby by zniewoliła	zniewoliłoby by zniewoliło	zniewoliliby by zniewolili	zniewoliłyby by zniewoliły

bezosobnik: zniewolono by

bezokolicznik: zniewolić

imiesłów przysłówkowy uprzedni: zniewoliwszy

gerundium: zniewolenie

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	zniewolenie	zniewolenia
D.	zniewolenia	zniewoleń
C.	zniewoleniu	zniewoleniom
B.	zniewolenie	zniewolenia
N.	zniewoleniem	zniewoleniami
Ms.	zniewoleniu	zniewoleniach
W.	zniewolenie	zniewolenia

imiesłów przymiotnikowy bierny: zniewolony

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	zniewolony	zniewolony	zniewolony	zniewolone	zniewolona
D.	zniewolonego	zniewolonego	zniewolonego	zniewolonego	zniewolonej
C.	zniewolonemu	zniewolonemu	zniewolonemu	zniewolonemu	zniewolonej
B.	zniewolonego	zniewolonego	zniewolony	zniewolone	zniewoloną
N.	zniewolonym	zniewolonym	zniewolonym	zniewolonym	zniewoloną
Ms.	zniewolonym	zniewolonym	zniewolonym	zniewolonym	zniewolonej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	zniewoleni	zniewoleni	zniewolone	zniewolone
D.	zniewolonych	zniewolonych	zniewolonych	zniewolonych
C.	zniewolonym	zniewolonym	zniewolonym	zniewolonym
B.	zniewolonych	zniewolonych	zniewolonych	zniewolone
N.	zniewolonymi	zniewolonymi	zniewolonymi	zniewolonymi
Ms.	zniewolonych	zniewolonych	zniewolonych	zniewolonych

odpowiedniki aspektowe: zniewalać , niewolić

Składnia

zniewolić

KOGO/CO

3. kobietę

Definicja

daw.

zmusić do stosunku płciowego

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Budowa i funkcjonowanie ciała ludzkiego seksualność

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Zasady współżycia społecznego zachowania i wyrażenia nieakceptowane społecznie

Relacje znaczeniowe

	synonimy:	zgwałcić
	hiperonimy:	skrzywdzić

Połączenia

zniewolić dziewczynę, kobietę

Cytaty

Amnon, ślepy i głuchy na wszystko, wciągnął ją siłą do łoża i zniewolił.

źródło: KWSJP: Zenon Kosidowski: Opowieści biblijne, 1963

W całej ówczesnej Europie unoszono się nad szlachetnością Scypiona Afrykańskiego, który nie zniewolił wziętej w Hiszpanii do niewoli „pięknej, młodej i zacnej białogłowy”, lecz nietkniętą zwrócił przyszłemu mężowi.

źródło: KWSJP: Janusz Tazbir: Silva rerum historicarum, 2002

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	zniewolę	zniewolimy
2 os.	zniewolisz	zniewolicie
3 os.	zniewoli	zniewolą

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	zniewoliłem +(e)m zniewolił	zniewoliłam +(e)m zniewoliła	zniewoliłom +(e)m zniewoliło	zniewoliliśmy +(e)śmy zniewolili	zniewoliłyśmy +(e)śmy zniewoliły
2 os.	zniewoliłeś +(e)ś zniewolił	zniewoliłaś +(e)ś zniewoliła	zniewoliłoś +(e)ś zniewoliło	zniewoliliście +(e)ście zniewolili	zniewoliłyście +(e)ście zniewoliły
3 os.	zniewolił	zniewoliła	zniewoliło	zniewolili	zniewoliły

bezosobnik: zniewolono

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		zniewolmy zniewólmy
2 os.	zniewol zniewól	zniewolcie zniewólcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	zniewoliłbym bym zniewolił	zniewoliłabym bym zniewoliła	zniewoliłobym bym zniewoliło	zniewolilibyśmy byśmy zniewolili	zniewoliłybyśmy byśmy zniewoliły
2 os.	zniewoliłbyś byś zniewolił	zniewoliłabyś byś zniewoliła	zniewoliłobyś byś zniewoliło	zniewolilibyście byście zniewolili	zniewoliłybyście byście zniewoliły
3 os.	zniewoliłby by zniewolił	zniewoliłaby by zniewoliła	zniewoliłoby by zniewoliło	zniewoliliby by zniewolili	zniewoliłyby by zniewoliły

bezosobnik: zniewolono by

bezokolicznik: zniewolić

imiesłów przysłówkowy uprzedni: zniewoliwszy

gerundium: zniewolenie

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	zniewolenie	zniewolenia
D.	zniewolenia	zniewoleń
C.	zniewoleniu	zniewoleniom
B.	zniewolenie	zniewolenia
N.	zniewoleniem	zniewoleniami
Ms.	zniewoleniu	zniewoleniach
W.	zniewolenie	zniewolenia

imiesłów przymiotnikowy bierny: zniewolony

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	zniewolony	zniewolony	zniewolony	zniewolone	zniewolona
D.	zniewolonego	zniewolonego	zniewolonego	zniewolonego	zniewolonej
C.	zniewolonemu	zniewolonemu	zniewolonemu	zniewolonemu	zniewolonej
B.	zniewolonego	zniewolonego	zniewolony	zniewolone	zniewoloną
N.	zniewolonym	zniewolonym	zniewolonym	zniewolonym	zniewoloną
Ms.	zniewolonym	zniewolonym	zniewolonym	zniewolonym	zniewolonej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	zniewoleni	zniewoleni	zniewolone	zniewolone
D.	zniewolonych	zniewolonych	zniewolonych	zniewolonych
C.	zniewolonym	zniewolonym	zniewolonym	zniewolonym
B.	zniewolonych	zniewolonych	zniewolonych	zniewolone
N.	zniewolonymi	zniewolonymi	zniewolonymi	zniewolonymi
Ms.	zniewolonych	zniewolonych	zniewolonych	zniewolonych

odpowiedniki aspektowe: zniewalać , niewolić

Składnia

Rz_osobowy

zniewolić

KOGO

Data ostatniej modyfikacji: 15.03.2024