UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

komandor

Chronologizacja

SStp: komendor, SPXVI: komendor, SKN: komendor, SJPXVII: komendor, STR: komendor, SL: pod: komendor, SWil, SJPWar, SJPDor, SJPSz, SJPDun, ISJP, PSWP, USJP

1. w marynarce wojennej

Definicja

osoba zajmująca w hierarchii wojskowej marynarki wojennej pozycję odpowiadającą pułkownikowi w innych rodzajach wojsk

Pochodzenie

ros. komandór

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Wojsko i wojna osoby związane z wojskiem i wojną

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:

oficer

Połączenia

amerykański, niemiecki, polski... komandor; komandor dyplomowany
komandor Jabłoński, Przybylski, Romanowski...
komandor marynarki
pan komandor
mundur; flotylla, okręt; ranga, stopień; posąg komandora
awans na komandora
komandor dowodzi kimś/czymś
awansować na komandora

Cytaty

	[...] dopóki mógł, ochraniał mnie komandor Urbanowicz, zastępca dowódcy Marynarki. źródło: NKJP: Bartosz Siemaszko: Wachta długa jak życie (cz. 2), Tygodnik Podhalański, 1999
	Po zakończeniu studiów pracowałem w marynarce wojennej, gdzie dosłużyłem się stopnia komandora. źródło: NKJP: (ks): Jestem tytanem malarstwa, Tygodnik Tucholski, 2003
	[...] admirał postanowił, że technicy oczyszczą rufę, stery i śruby w pierwszej kolejności. - Tu to kosmetyka, komandorze. źródło: NKJP: Mirosław M. Bujko: Wyspy szerszenia, 2008
	[...] grupa niszczycieli komandora Lee bez przeszkód wpłynęła do portu [...] źródło: NKJP: Internet
	Flotą morską do połowy 1950 r. dowodzili przedwojenni komandorzy [...], obaj mianowani przez rząd PRL kontradmirałami. źródło: NKJP: Tadeusz Pióro: Sami wybierani, Gazeta Wyborcza, 1994-08-23

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: m1

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	komandor	komandorzy	ndepr
M.	komandor	komandory	depr
D.	komandora	komandorów
C.	komandorowi	komandorom
B.	komandora	komandorów
N.	komandorem	komandorami
Ms.	komandorze	komandorach
W.	komandorze	komandorzy	ndepr
W.	komandorze	komandory	depr

Skróty

	kmdr.
	kmd.

2. klubu

Definicja

prezes organizacji żeglarskiej

Pochodzenie

ros. komandór

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Sport osoby i organizacje związane ze sportem

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:

prezes

Połączenia

komandor klubu, towarzystwa (żeglarskiego)

Cytaty

	- Zaczynamy od naboru do sekcji Junga dzieci w wieku od 10 do 12 lat - mówi [...] komandor Jacht Klubu Kotwica. źródło: NKJP: Wioletta Wojtkowiak: Rusza nauka żeglarstwa, Echo Dnia, 2007-03-05
	Przez wiele lat był komandorem klubu żeglarskiego LOK. źródło: NKJP: Ema Przem: Słownik biznesmenów polskich (26), Gazeta Wyborcza, 1993-07-27
	Zgłoszenia wstępne przyjmowane są telefonicznie u komandora Podhalańskiego Towarzystwa Żeglarskiego. źródło: NKJP: (TEZ): Regaty na Jeziorze Czorsztyńskim, Dziennik Polski, 2001-08-24
	Po krótkich kadencjach komandorów [...] nastąpiło bezkrólewie, tym niebezpieczniejsze, że pilnie trzeba się było przygotowywać do otwarcia sezonu na wodzie, a przed żeglarzami stoi sporo zadań inwestycyjnych. źródło: NKJP: Nowy sezon z nową władzą, Dziennik Polski, 2001-05-08

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: m1

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	komandor	komandorzy	ndepr
M.	komandor	komandory	depr
D.	komandora	komandorów
C.	komandorowi	komandorom
B.	komandora	komandorów
N.	komandorem	komandorami
Ms.	komandorze	komandorach
W.	komandorze	komandorzy	ndepr
W.	komandorze	komandory	depr

Składnia

komandor

(CZEGO)

Skróty

	kmdr.
	kmd.

3. rajdu

Definicja

osoba kierująca niektórymi imprezami sportowymi

Pochodzenie

ros. komandór

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Sport osoby i organizacje związane ze sportem

Połączenia

komandor imprezy; mistrzostw, rajdu, spływu, wyścigu, zawodów, zlotu

Cytaty

	W zawodach, których komandorem był Sławomir Dudziński [...], wzięło udział 90 dziewcząt i chłopców w wieku szkolnym z powiatu dzierżoniowskiego i ze Świdnicy. źródło: NKJP: (DT): Powiatowi mistrzowie w biegach na orientację, Gazeta Wrocławska, 1999-09-13
	W sprawie organizacji zawodów oraz rejestracji zawodników prosimy o bezpośredni kontakt z Komandorami Mistrzostw [...] źródło: Internet
	[...] proponuję, byśmy skorzystali z obecności komandora rajdu i dowiedzieli się paru szczegółów na temat imprezy. Listę startową wszyscy mają, mapę i inne materiały... źródło: NKJP: Janusz Płoński: Góralskie tango, 1978
	- Na starcie zawsze stawiają się dobrze przygotowani młodzi ludzie spragnieni emocji towarzyszących sportowej rywalizacji - mówi komandor Żygłowicz. źródło: NKJP: Łodzie w deszczu, Dziennik Polski, 2001-09-03

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: m1

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	komandor	komandorzy	ndepr
M.	komandor	komandory	depr
D.	komandora	komandorów
C.	komandorowi	komandorom
B.	komandora	komandorów
N.	komandorem	komandorami
Ms.	komandorze	komandorach
W.	komandorze	komandorzy	ndepr
W.	komandorze	komandory	depr

Składnia

komandor

(CZEGO)

Skróty

	kmdr.
	kmd.

4. zakonu

Definicja

osoba zajmująca stanowisko zarządcy majątku w niektórych zakonach

Pochodzenie

fr. commandeur

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Religia – kościół osoby związane z religią i kościołem

Połączenia

komandor zakonu; joannitów, templariuszy; prowincji

Cytaty

	- Członkiem zakonu może zostać tylko osoba wprowadzona przez kogoś z nas, osoba, która cieszy się dobrą opinią - tłumaczy [...] komandor Zakonu Grobu Bożego. źródło: NKJP: Więcej dam i kawalerów, Dziennik Polski, 2002-06-17
	Dalej na pd. Boryszyn, w XVIII w. siedziba komandora joannitów. źródło: NKJP: Krystyna Malik: Przewodnik po Polsce, 1996
	[...] pojedziesz do Małej Oleśnicy, do komandorii joannickiej. Rzekniesz komandorowi Dytmarowi de Alzey, żem cię przysłał na pokutę. źródło: NKJP: Andrzej Sapkowski: Narrenturm, 2002
	[...] w ciągu kilku godzin aresztowali przeszło pięć tysięcy templariuszy, w tym wszystkim komandorów prowincji [...]. źródło: NKJP: Maciej Pinkwart: Dziewczyna z Ipanemy, 2003

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: m1

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	komandor	komandorzy	ndepr
M.	komandor	komandory	depr
D.	komandora	komandorów
C.	komandorowi	komandorom
B.	komandora	komandorów
N.	komandorem	komandorami
Ms.	komandorze	komandorach
W.	komandorze	komandorzy	ndepr
W.	komandorze	komandory	depr

Składnia

komandor

(KOGO/CZEGO)

Skróty

	kmdr.
	kmd.

5. orderu

Definicja

osoba odznaczona orderem wyższej klasy

Noty o użyciu

Zapisywane również wielką literą.

Pochodzenie

fr. commandeur

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Tradycja uroczystości i święta

Połączenia

komandor Legii Honorowej, Orderu Odrodzenia Polski
być, zostać komandorem

Cytaty

	[...] wykładowca w liceum ogólnokształcącym w Warszawie w latach dziewięćdziesiątych, odznaczony Krzyżem Powstańczym i wieloma innymi orderami, komandor Orderu Odrodzenia Polski [...]. źródło: NKJP: Jerzy Adamski: Świat jako niespełnienie albo Samobójstwo Don Juana, 2000
	Ninette była córką Władysława Ordęgi, obywatela francuskiego polskiego pochodzenia, dyplomaty, [...] komandora Legii Honorowej. źródło: NKJP: Maria Rostworowska: Portret za mgłą, opowieść o Oldze Boznańskiej, 2003
	Jakob Magnus [...] został mianowany Komandorem Orderu Miecza [...]. źródło: NKJP: Zbigniew Anusik: Dyplomacja szwedzka wobec kryzysu monarchii we Francji w latach 1787-1792, 2000
	Herby [...] Komandorów i Kawalerów Wielkiego Krzyża są umieszczane w kaplicy orderu na zamku [...]. źródło: Internet

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: m1

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	komandor	komandorzy	ndepr
M.	komandor	komandory	depr
D.	komandora	komandorów
C.	komandorowi	komandorom
B.	komandora	komandorów
N.	komandorem	komandorami
Ms.	komandorze	komandorach
W.	komandorze	komandorzy	ndepr
W.	komandorze	komandory	depr

Składnia

komandor

(CZEGO)

Skróty

	kmdr.
	kmd.

Data ostatniej modyfikacji: 07.02.2014