Chronologizacja
Pochodzenie
st.czes. vzpanilý 'wyborny, okazały'
Dokładny odpowiednik postaci staroczeskiej poświadczony w st.pol. wspaniły.
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie słownictwo oceniające
Połączenia
- wspaniały chłopak; widok; księgozbiór; koncert; dar; pomysł; humor; wspaniała dziewczyna, kobieta; wiadomość; przyroda; pogoda; książka; sprawa; atmosfera, impreza, rozrywka, uroczystość, zabawa; wspaniałe przeżycie, uczucie; wyczucie; wspaniałe krajobrazy, widoki; nagrody, prezenty; efekty, rezultaty; chwile
Cytaty
A kiedy wstał, zapatrzyłem się w niego - cóż za wspaniała sylwetka!, nie przypuszczałem, że jest aż tak zgrabny, smukły i wysoki, taki płowy włos i wąs, sam męski wdzięk. źródło: NKJP: Jerzy Krzysztoń: Obłęd, 1983 |
|
Robotniczy samorodek, wielki talent przywódczy i piękny człowiek. Mówił wspaniałą polszczyzną. źródło: NKJP: Teresa Torańska: Oni, 1997 |
|
Trudno wyobrazić sobie wspanialszy duet - genialny muzyk zagra na genialnym instrumencie. źródło: NKJP: Agnieszka Kamińska: Genialny duet, Dziennik Bałtycki, 2005-10-25 |
|
W 1627–37 zamek przebudowano, dobudowując m.in. wspaniałą wieżę. Budowla ta uchodziła za najwspanialszą w Prusach po zamku krzyżackim w Malborku. źródło: NKJP: Jan Bałdowski: Warmia, Mazury, Suwalszczyzna, 1997 |
Odmiana
część mowy: przymiotnik
Stopień równy
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | wspaniały |
wspaniały |
wspaniały |
wspaniałe |
wspaniała |
D. | wspaniałego |
wspaniałego |
wspaniałego |
wspaniałego |
wspaniałej |
C. | wspaniałemu |
wspaniałemu |
wspaniałemu |
wspaniałemu |
wspaniałej |
B. | wspaniałego |
wspaniałego |
wspaniały |
wspaniałe |
wspaniałą |
N. | wspaniałym |
wspaniałym |
wspaniałym |
wspaniałym |
wspaniałą |
Ms. | wspaniałym |
wspaniałym |
wspaniałym |
wspaniałym |
wspaniałej |
W. | wspaniały |
wspaniały |
wspaniały |
wspaniałe |
wspaniała |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | wspaniali |
wspaniali |
wspaniałe |
wspaniałe |
D. | wspaniałych |
wspaniałych |
wspaniałych |
wspaniałych |
C. | wspaniałym |
wspaniałym |
wspaniałym |
wspaniałym |
B. | wspaniałych |
wspaniałych |
wspaniałych |
wspaniałe |
N. | wspaniałymi |
wspaniałymi |
wspaniałymi |
wspaniałymi |
Ms. | wspaniałych |
wspaniałych |
wspaniałych |
wspaniałych |
W. | wspaniali |
wspaniali |
wspaniałe |
wspaniałe |
Stopień wyższy
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | wspanialszy |
wspanialszy |
wspanialszy |
wspanialsze |
wspanialsza |
D. | wspanialszego |
wspanialszego |
wspanialszego |
wspanialszego |
wspanialszej |
C. | wspanialszemu |
wspanialszemu |
wspanialszemu |
wspanialszemu |
wspanialszej |
B. | wspanialszego |
wspanialszego |
wspanialszy |
wspanialsze |
wspanialszą |
N. | wspanialszym |
wspanialszym |
wspanialszym |
wspanialszym |
wspanialszą |
Ms. | wspanialszym |
wspanialszym |
wspanialszym |
wspanialszym |
wspanialszej |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | wspanialsi |
wspanialsi |
wspanialsze |
wspanialsze |
D. | wspanialszych |
wspanialszych |
wspanialszych |
wspanialszych |
C. | wspanialszym |
wspanialszym |
wspanialszym |
wspanialszym |
B. | wspanialszych |
wspanialszych |
wspanialszych |
wspanialsze |
N. | wspanialszymi |
wspanialszymi |
wspanialszymi |
wspanialszymi |
Ms. | wspanialszych |
wspanialszych |
wspanialszych |
wspanialszych |