UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

rozprostować się

Chronologizacja

1613, Kart XVII-XVIII

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	rozprostuję się	rozprostujemy się
2 os.	rozprostujesz się	rozprostujecie się
3 os.	rozprostuje się	rozprostują się

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	rozprostowałem się +(e)m się rozprostował	rozprostowałam się +(e)m się rozprostowała	rozprostowałom się +(e)m się rozprostowało	rozprostowaliśmy się +(e)śmy się rozprostowali	rozprostowałyśmy się +(e)śmy się rozprostowały
2 os.	rozprostowałeś się +(e)ś się rozprostował	rozprostowałaś się +(e)ś się rozprostowała	rozprostowałoś się +(e)ś się rozprostowało	rozprostowaliście się +(e)ście się rozprostowali	rozprostowałyście się +(e)ście się rozprostowały
3 os.	rozprostował się	rozprostowała się	rozprostowało się	rozprostowali się	rozprostowały się

bezosobnik: rozprostowano się

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		rozprostujmy się
2 os.	rozprostuj się	rozprostujcie się

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	rozprostowałbym się bym się rozprostował	rozprostowałabym się bym się rozprostowała	rozprostowałobym się bym się rozprostowało	rozprostowalibyśmy się byśmy się rozprostowali	rozprostowałybyśmy się byśmy się rozprostowały
2 os.	rozprostowałbyś się byś się rozprostował	rozprostowałabyś się byś się rozprostowała	rozprostowałobyś się byś się rozprostowało	rozprostowalibyście się byście się rozprostowali	rozprostowałybyście się byście się rozprostowały
3 os.	rozprostowałby się by się rozprostował	rozprostowałaby się by się rozprostowała	rozprostowałoby się by się rozprostowało	rozprostowaliby się by się rozprostowali	rozprostowałyby się by się rozprostowały

bezosobnik: rozprostowano by się

bezokolicznik: rozprostować się

imiesłów przysłówkowy uprzedni: rozprostowawszy się

gerundium: rozprostowanie się

rodzaj gramatyczny: dk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	rozprostowanie się	rozprostowania się
D.	rozprostowania się	rozprostowań się
C.	rozprostowaniu się	rozprostowaniom się
B.	rozprostowanie się	rozprostowania się
N.	rozprostowaniem się	rozprostowaniami się
Ms.	rozprostowaniu się	rozprostowaniach się
W.	rozprostowanie się	rozprostowania się

odpowiedniki aspektowe: rozprostowywać się , prostować się

Pochodzenie

Zob. prosty I

1. o człowieku

Definicja

będąc zgiętym, skrzywionym lub pochylonym, stać się prostym

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Budowa i funkcjonowanie ciała ludzkiego czynności i stany fizjologiczne

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii kształty i figury

Relacje znaczeniowe

synonimy:

sprostować się, wyprostować się

Cytaty

Ślimak poczerniał i zwinął się w kłębek. Po paru minutach rozprostował się na nowo, zafalował jeszcze gwałtowniej i raptownie zmienił kolor na jaskrawoczerwony.

źródło: NKJP: Ewa Białołęcka: Naznaczeni błękitem. Kamień na szczycie - Kroniki Drugiego Kręgu. Księga I, cz 1, 2005

- To paranoja! Nie jestem w stanie stworzyć nic oryginalnego! Autorskiego! A jednak czuję ciągły przymus pisania, więc kopiuję wycinki i cytaty, fragmenty artykułów, dosłownie jak maniak! - krzyknął Hubert i rozprostował się tak gwałtownie, aż krzesło niebezpiecznie zaskrzypiało.

źródło: NKJP: Rafał Nowakowski: Rdza, 2008

2. o włosach

Definicja

będąc pofałdowanym lub pomiętym, stać się gładkim

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii kształty i figury

Relacje znaczeniowe

	synonimy:	sprostować się, wyprostować się
	hiperonimy:	wygładzić się

Cytaty

	Jego włosy rozprostowały się, opadając na czoło i kark gęstą grzywą. źródło: NKJP: Ewa Białołęcka: Naznaczeni błękitem. Kamień na szczycie - Kroniki Drugiego Kręgu Księga I, cz 1, 2005
	Mokra tapeta nie będzie wyglądała na ścianie dobrze, nie trzeba się tym niepokoić. Dopiero po całkowitym wyschnięciu wszystkie nierówności rozprostują się. źródło: NKJP: (xx): Krok po kroku, Dziennik Bałtycki, 2000-11-07
	Staje potem na deszczu, który chłodzi jego rozgrzaną głowę, spłukuje brylantynę z włosów, sztywna fala rozprostowała się i opada długimi kosmykami na czoło. źródło: NKJP: Krystyna Kofta: Wióry, 1980
	Przycięte arkusze pozostawia się rozwinięte na podłoże na co najmniej 12 godzin, aby dobrze rozprostowały się i równomiernie przylegały do podłoża. źródło: NKJP: Dywan z płytek, Dziennik Polski, 2000-06-24

Data ostatniej modyfikacji: 21.01.2016