Chronologizacja
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: niedokonany
Tryb oznajmujący
Czas teraźniejszy
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| 1 os. |
zamieniam się |
zamieniamy się |
|||
| 2 os. |
zamieniasz się |
zamieniacie się |
|||
| 3 os. |
zamienia się |
zamieniają się |
|||
Czas przeszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
zamieniałem się +(e)m się zamieniał |
zamieniałam się +(e)m się zamieniała |
zamieniałom się +(e)m się zamieniało |
zamienialiśmy się +(e)śmy się zamieniali |
zamieniałyśmy się +(e)śmy się zamieniały |
| 2 os. |
zamieniałeś się +(e)ś się zamieniał |
zamieniałaś się +(e)ś się zamieniała |
zamieniałoś się +(e)ś się zamieniało |
zamienialiście się +(e)ście się zamieniali |
zamieniałyście się +(e)ście się zamieniały |
| 3 os. |
zamieniał się |
zamieniała się |
zamieniało się |
zamieniali się |
zamieniały się |
bezosobnik: zamieniano się
Czas przyszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
będę się zamieniał będę się zamieniać |
będę się zamieniała będę się zamieniać |
będę się zamieniało będę się zamieniać |
będziemy się zamieniali będziemy się zamieniać |
będziemy się zamieniały będziemy się zamieniać |
| 2 os. |
będziesz się zamieniał będziesz się zamieniać |
będziesz się zamieniała będziesz się zamieniać |
będziesz się zamieniało będziesz się zamieniać |
będziecie się zamieniali będziecie się zamieniać |
będziecie się zamieniały będziecie się zamieniać |
| 3 os. |
będzie się zamieniał będzie się zamieniać |
będzie się zamieniała będzie się zamieniać |
będzie się zamieniało będzie się zamieniać |
będą się zamieniali będą się zamieniać |
będą się zamieniały będą się zamieniać |
Tryb rozkazujący
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| 1 os. |
zamieniajmy się |
|
| 2 os. |
zamieniaj się |
zamieniajcie się |
Tryb warunkowy
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
zamieniałbym się bym się zamieniał |
zamieniałabym się bym się zamieniała |
zamieniałobym się bym się zamieniało |
zamienialibyśmy się byśmy się zamieniali |
zamieniałybyśmy się byśmy się zamieniały |
| 2 os. |
zamieniałbyś się byś się zamieniał |
zamieniałabyś się byś się zamieniała |
zamieniałobyś się byś się zamieniało |
zamienialibyście się byście się zamieniali |
zamieniałybyście się byście się zamieniały |
| 3 os. |
zamieniałby się by się zamieniał |
zamieniałaby się by się zamieniała |
zamieniałoby się by się zamieniało |
zamienialiby się by się zamieniali |
zamieniałyby się by się zamieniały |
bezosobnik: zamieniano by się
bezokolicznik: zamieniać się
imiesłów przysłówkowy współczesny:
zamieniając się
gerundium: zamienianie się
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| M. | zamienianie się |
zamieniania się |
| D. | zamieniania się |
zamieniań się |
| C. | zamienianiu się |
zamienianiom się |
| B. | zamienianie się |
zamieniania się |
| N. | zamienianiem się |
zamienianiami się |
| Ms. | zamienianiu się |
zamienianiach się |
| W. | zamienianie się |
zamieniania się |
imiesłów przymiotnikowy czynny: zamieniający się
| liczba pojedyncza | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
| M. | zamieniający się |
zamieniający się |
zamieniający się |
zamieniające się |
zamieniająca się |
| D. | zamieniającego się |
zamieniającego się |
zamieniającego się |
zamieniającego się |
zamieniającej się |
| C. | zamieniającemu się |
zamieniającemu się |
zamieniającemu się |
zamieniającemu się |
zamieniającej się |
| B. | zamieniającego się |
zamieniającego się |
zamieniający się |
zamieniające się |
zamieniającą się |
| N. | zamieniającym się |
zamieniającym się |
zamieniającym się |
zamieniającym się |
zamieniającą się |
| Ms. | zamieniającym się |
zamieniającym się |
zamieniającym się |
zamieniającym się |
zamieniającej się |
| liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|
| p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
| M. | zamieniający się |
zamieniający się |
zamieniające się |
zamieniające się |
| D. | zamieniających się |
zamieniających się |
zamieniających się |
zamieniających się |
| C. | zamieniającym się |
zamieniającym się |
zamieniającym się |
zamieniającym się |
| B. | zamieniających się |
zamieniających się |
zamieniających się |
zamieniające się |
| N. | zamieniającymi się |
zamieniającymi się |
zamieniającymi się |
zamieniającymi się |
| Ms. | zamieniających się |
zamieniających się |
zamieniających się |
zamieniających się |
odpowiednik aspektowy: zamienić się
Pochodzenie
Zob. mienić się (< psł. *měna 'zmiana, zamiana')
1. na mieszkania
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Relacje międzyludzkie określenia relacji międzyludzkich
Relacje znaczeniowe
| synonimy: | wymieniać się |
Połączenia
- zamieniać się miejscami, mieszkaniami
- zamieniać się na miejsca, na mieszkania
Cytaty
|
Grigorij Siemionowicz siedział obok Zinoczki, zamieniał się z nią kartami, żartował [...]. źródło: NKJP: Jan Brzechwa: Gdy owoc dojrzewa, 1958 |
|
|
Co się znowu stało? - W głosie Jacka słychać było nie skrywane zniecierpliwienie. - Nic. Zamieniamy się miejscami. źródło: NKJP: Kinga Dunin: Tabu, 1998 |
|
|
Czasem zamieniamy się samochodami. Wielu naszych znajomych widząc gdzieś Pawła, sądzi, że widzieli mnie. I oczywiście odwrotnie. źródło: NKJP: Janusz Płoński, Maciej Rybiński: Góralskie tango, 1978 |
|
|
Analizując zamiany lokali, można dostrzec pewne prawidłowości. Ludzie najchętniej zamieniają się na mieszkania na osiedlu Tysiąclecia. źródło: NKJP: Kisiel Bogna: Lokal z długiem, Polska Głos Wielkopolski, 2004-09-07 |
Składnia
|
+ | zamieniać się | + |
(z KIM) +
CZYM
|
|
+ | zamieniać się | + |
(Z KIM) +
na CO
|
| Rzpl | + | zamieniać się | + |
|
2. obowiązkami
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Relacje międzyludzkie określenia relacji międzyludzkich
Połączenia
- zamieniać się rolami
Cytaty
|
Na początku grałem jako cofnięty napastnik, pomocnik, a później zostałem przesunięty na prawą pomoc, zamieniając się z Szymonem Pawłowskim. źródło: NKJP: Jacek Żukowski: W Cracovii dobry nastrój debiutantów, Gazeta Krakowska, 2008-08-08 |
|
|
Pani Irena wstaje i idzie po ścierkę. Ja to zrobię, mamo. Zamieniają się rolami. Mama zmywa naczynia, a Sabina na kolanach wyciera mleko, starając się nie skaleczyć o potłuczone szkło. źródło: NKJP: Andrzej Bart: Rewers: nowela filmowa, 2009 |
|
|
Można by zauważyć, że życie go nie rozpieszczało, bo nawet galernik albo niewolnik w rzymskim ergastulum zrobiłby marny interes, zamieniając się z nim. źródło: NKJP: Andrzej Anonimus: Nie nadaje się, przecież to jeszcze szczeniak, 1999 |
Składnia
|
+ | zamieniać się | + |
(z KIM) +
(CZYM)
|
| Rzpl | + | zamieniać się | + |
|
3. w ruinę
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii jakość i intensywność
Relacje znaczeniowe
| synonimy: | przemieniać się, przeobrażać się |
Połączenia
- dom zamienia się w melinę, miasto zamienia się w gruzowisko, ulica zamienia się w bajoro, w rzekę..., życie zamienia się w koszmar; słowa zamieniają się w bełkot, ludzie zamieniają się w bestie
- zamieniać się nagle, natychmiast, powoli, stopniowo, szybko
- móc zamieniać się
Cytaty
|
Wojna ze wsią rosła, zamieniała się w głuchą, zaciekłą nienawiść. źródło: NKJP: Teresa Bojarska: Świtanie, przemijanie, 1996 |
|
|
Śnieg znowu zaczął padać, szybko zamieniając się w zamieć. źródło: NKJP: Andrzej Sapkowski: Narrenturm, 2002 |
|
|
Z miejsca filozof zamienia się w sanitariusza albo - jeszcze gorzej - w więziennego klawisza. źródło: NKJP: Mariusz Sieniewicz: Czwarte niebo, 2003 |
Składnia
|
+ | zamieniać się | + |
w KOGO/CO
|