UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

wzbogacić się

Chronologizacja

SJPXVII, SL, SWil, SJPWar, SJPDor, SJPSz, SJPDun, ISJP, PSWP, USJP

1. stać się majętnym

Definicja

stać się zasobnym w pieniądze i inne dobra materialne

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Finanse własność

Relacje znaczeniowe

antonimy:  zbiednieć, zgołocieć, zubożeć

Połączenia

  • złodziej; szpital; budżet wzbogacił się; policja; gmina; biblioteka, przychodnia, szkoła; jednostka, komenda, placówka wzbogaciła się; miasto; muzeum wzbogaciło się; strażacy wzbogacili się
  • wzbogacić się na czyjejś krzywdzie
  • wzbogacić się o aparat, o aparaturę, o komputer, o motopompę, o sprzęt; o samochód, o wóz; o mieszkanie, o obiekt, o pracownię, o salę
  • szybko się wzbogacić
  • chcieć, móc się wzbogacić
  • bardzo się wzbogacić

Cytaty

Zamierzał spędzić życie dostatnio i lekko oraz wzbogacić się jak najszybciej. [...] Bogactwo, które go interesowało, wymagało przedsięwzięcia niezwykłych kroków.

źródło: NKJP: Beata Ostrowicka: Kraina kolorów: księga intryg, 1999

Jeśli sprawa się uda, to Zamek Królewski powinien wzbogacić się o kolekcję, której nie równa się żadna dotychczasowa zamkowa darowizna - ocenia.

źródło: NKJP: Piotr Lipiński: Gdzie są chłopcy z tamtych lat..., Gazeta Wyborcza, 1995-01-13

Koalicja chwali się, że dzięki prywatyzacji budżet państwa wzbogacił się o 14,3 mld zł.

źródło: NKJP: Jaki bilans zamknięcia, Dziennik Polski, 1998-03-16

Rząd szykuje ustawę, zgodnie z którą właściciele działek, którzy wzbogacili się na wzroście ceny działki (np. z powodu przekwalifikowania gruntu z rolnego na budowlany), będą musieli podzielić się sporą częścią swojego zysku z lokalnym samorządem.

źródło: NKJP: Ryszard Nadaj: Żałują, że mają działki pod płońską obwodnicę..., Tygodnik Ciechanowski, 2007-07-23

Biblioteka Politechniki Lwowskiej wzbogaciła się w księgozbiory Romana Gostkowskiego i Stanisława Kierbedzia.

źródło: NKJP: Józef Szocki: Księgozbiory domowe w Galicji wschodniej (1772–1918), 2001

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. wzbogacę się
wzbogacimy się
2 os. wzbogacisz się
wzbogacicie się
3 os. wzbogaci się
wzbogacą się

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. wzbogaciłem się
+(e)m się wzbogacił
wzbogaciłam się
+(e)m się wzbogaciła
wzbogaciłom się
+(e)m się wzbogaciło
wzbogaciliśmy się
+(e)śmy się wzbogacili
wzbogaciłyśmy się
+(e)śmy się wzbogaciły
2 os. wzbogaciłeś się
+(e)ś się wzbogacił
wzbogaciłaś się
+(e)ś się wzbogaciła
wzbogaciłoś się
+(e)ś się wzbogaciło
wzbogaciliście się
+(e)ście się wzbogacili
wzbogaciłyście się
+(e)ście się wzbogaciły
3 os. wzbogacił się
wzbogaciła się
wzbogaciło się
wzbogacili się
wzbogaciły się

bezosobnik: wzbogacono się

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. wzbogaćmy się
2 os. wzbogać się
wzbogaćcie się

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. wzbogaciłbym się
bym się wzbogacił
wzbogaciłabym się
bym się wzbogaciła
wzbogaciłobym się
bym się wzbogaciło
wzbogacilibyśmy się
byśmy się wzbogacili
wzbogaciłybyśmy się
byśmy się wzbogaciły
2 os. wzbogaciłbyś się
byś się wzbogacił
wzbogaciłabyś się
byś się wzbogaciła
wzbogaciłobyś się
byś się wzbogaciło
wzbogacilibyście się
byście się wzbogacili
wzbogaciłybyście się
byście się wzbogaciły
3 os. wzbogaciłby się
by się wzbogacił
wzbogaciłaby się
by się wzbogaciła
wzbogaciłoby się
by się wzbogaciło
wzbogaciliby się
by się wzbogacili
wzbogaciłyby się
by się wzbogaciły

bezosobnik: wzbogacono by się

bezokolicznik: wzbogacić się

imiesłów przysłówkowy uprzedni: wzbogaciwszy się

gerundium: wzbogacenie się

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. wzbogacenie się
wzbogacenia się
D. wzbogacenia się
wzbogaceń się
C. wzbogaceniu się
wzbogaceniom się
B. wzbogacenie się
wzbogacenia się
N. wzbogaceniem się
wzbogaceniami się
Ms. wzbogaceniu się
wzbogaceniach się
W. wzbogacenie się
wzbogacenia się

odpowiednik aspektowy: wzbogacać się

Składnia

bez ograniczeń + wzbogacić się +
(o CO)
bez ograniczeń + wzbogacić się +
(na CZYM)
bez ograniczeń + wzbogacić się +
(w CO)

2. stać się doskonalszym

Definicja

stać się bardziej wartościowym i doskonałym

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie prawdy i wartości życiowe

Relacje znaczeniowe

antonimy:  zubożeć

Połączenia

  • wzbogacić się o jakieś doświadczenia

Cytaty

[...] w ciągu 4 lat pracy parlamentarnej wszyscy wzbogaciliśmy się o pewne doświadczenia i widzimy mankamenty w funkcjonowaniu naszego parlamentu, dostrzegamy także konieczność zmian w regulaminie Sejmu.

źródło: NKJP: Sprawozdanie stenograficzne z obrad Sejmu RP z dnia 29.08.1997

W końcu czegoś cię to chyba nauczyło? Wzbogaciłaś się wewnętrznie... - uśmiecha się złośliwie.

źródło: NKJP: Ewa Cechnicka: Znak Anny, 1997

Bawi się w „posturę śmierci”. Szarpią nim spazmy i drgawki, wychodzi z ciała i zawisa na pograniczu życia. Żeby zniszczyć w sobie strach i wzbogacić się duchowo.

źródło: NKJP: Magdalena Grochowska: Tu i teraz jest nasz dzień panowania, Gazeta Wyborcza, 1997-11-07

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. wzbogacę się
wzbogacimy się
2 os. wzbogacisz się
wzbogacicie się
3 os. wzbogaci się
wzbogacą się

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. wzbogaciłem się
+(e)m się wzbogacił
wzbogaciłam się
+(e)m się wzbogaciła
wzbogaciłom się
+(e)m się wzbogaciło
wzbogaciliśmy się
+(e)śmy się wzbogacili
wzbogaciłyśmy się
+(e)śmy się wzbogaciły
2 os. wzbogaciłeś się
+(e)ś się wzbogacił
wzbogaciłaś się
+(e)ś się wzbogaciła
wzbogaciłoś się
+(e)ś się wzbogaciło
wzbogaciliście się
+(e)ście się wzbogacili
wzbogaciłyście się
+(e)ście się wzbogaciły
3 os. wzbogacił się
wzbogaciła się
wzbogaciło się
wzbogacili się
wzbogaciły się

bezosobnik: wzbogacono się

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. wzbogaćmy się
2 os. wzbogać się
wzbogaćcie się

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. wzbogaciłbym się
bym się wzbogacił
wzbogaciłabym się
bym się wzbogaciła
wzbogaciłobym się
bym się wzbogaciło
wzbogacilibyśmy się
byśmy się wzbogacili
wzbogaciłybyśmy się
byśmy się wzbogaciły
2 os. wzbogaciłbyś się
byś się wzbogacił
wzbogaciłabyś się
byś się wzbogaciła
wzbogaciłobyś się
byś się wzbogaciło
wzbogacilibyście się
byście się wzbogacili
wzbogaciłybyście się
byście się wzbogaciły
3 os. wzbogaciłby się
by się wzbogacił
wzbogaciłaby się
by się wzbogaciła
wzbogaciłoby się
by się wzbogaciło
wzbogaciliby się
by się wzbogacili
wzbogaciłyby się
by się wzbogaciły

bezosobnik: wzbogacono by się

bezokolicznik: wzbogacić się

imiesłów przysłówkowy uprzedni: wzbogaciwszy się

gerundium: wzbogacenie się

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. wzbogacenie się
wzbogacenia się
D. wzbogacenia się
wzbogaceń się
C. wzbogaceniu się
wzbogaceniom się
B. wzbogacenie się
wzbogacenia się
N. wzbogaceniem się
wzbogaceniami się
Ms. wzbogaceniu się
wzbogaceniach się
W. wzbogacenie się
wzbogacenia się

odpowiednik aspektowy: wzbogacać się

Składnia

Rzosobowy + wzbogacić się +
o CO
Rzosobowy + wzbogacić się +
JAK

3. stać się urozmaiconym

Definicja

stać się złożonym z większej liczby różnych elementów

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii jakość i intensywność

Relacje znaczeniowe

antonimy:  zubożeć

Cytaty

Niemiecki język prawniczy wzbogacił się o nazwy nowych przestępstw.

źródło: NKJP: Franciszek Ryszka: Noc i mgła: Niemcy w okresie hitlerowskim, 1997

W ostatnich dniach polska prasa wzbogaciła się o tytuł, który brzmi swojsko dla każdego miłośnika poważnej lektury.

źródło: NKJP: Stefan Jeżewski: Z miesiąca na kwartał, Gazeta Wyborcza, 1992-10-13

Niedawno międzynarodowe przepisy dotyczące żeglugi wzbogaciły się o paragraf dopuszczający prowadzenie każdego rodzaju statku przez jedną osobę.

źródło: NKJP: Komputer pod żaglami, Dziennik Polski, 1999-08-06

Kierunek inżynieria środowiska wzbogaci się o specjalność ciepłownictwo i klimatyzacja.

źródło: NKJP: Nowe specjalności, Dziennik Polski, 2001-03-24

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. wzbogacę się
wzbogacimy się
2 os. wzbogacisz się
wzbogacicie się
3 os. wzbogaci się
wzbogacą się

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. wzbogaciłem się
+(e)m się wzbogacił
wzbogaciłam się
+(e)m się wzbogaciła
wzbogaciłom się
+(e)m się wzbogaciło
wzbogaciliśmy się
+(e)śmy się wzbogacili
wzbogaciłyśmy się
+(e)śmy się wzbogaciły
2 os. wzbogaciłeś się
+(e)ś się wzbogacił
wzbogaciłaś się
+(e)ś się wzbogaciła
wzbogaciłoś się
+(e)ś się wzbogaciło
wzbogaciliście się
+(e)ście się wzbogacili
wzbogaciłyście się
+(e)ście się wzbogaciły
3 os. wzbogacił się
wzbogaciła się
wzbogaciło się
wzbogacili się
wzbogaciły się

bezosobnik: wzbogacono się

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. wzbogaćmy się
2 os. wzbogać się
wzbogaćcie się

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. wzbogaciłbym się
bym się wzbogacił
wzbogaciłabym się
bym się wzbogaciła
wzbogaciłobym się
bym się wzbogaciło
wzbogacilibyśmy się
byśmy się wzbogacili
wzbogaciłybyśmy się
byśmy się wzbogaciły
2 os. wzbogaciłbyś się
byś się wzbogacił
wzbogaciłabyś się
byś się wzbogaciła
wzbogaciłobyś się
byś się wzbogaciło
wzbogacilibyście się
byście się wzbogacili
wzbogaciłybyście się
byście się wzbogaciły
3 os. wzbogaciłby się
by się wzbogacił
wzbogaciłaby się
by się wzbogaciła
wzbogaciłoby się
by się wzbogaciło
wzbogaciliby się
by się wzbogacili
wzbogaciłyby się
by się wzbogaciły

bezosobnik: wzbogacono by się

bezokolicznik: wzbogacić się

imiesłów przysłówkowy uprzedni: wzbogaciwszy się

gerundium: wzbogacenie się

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. wzbogacenie się
wzbogacenia się
D. wzbogacenia się
wzbogaceń się
C. wzbogaceniu się
wzbogaceniom się
B. wzbogacenie się
wzbogacenia się
N. wzbogaceniem się
wzbogaceniami się
Ms. wzbogaceniu się
wzbogaceniach się
W. wzbogacenie się
wzbogacenia się

odpowiednik aspektowy: wzbogacać się

Składnia

Rznieżywotny + wzbogacić się +
o CO
Data ostatniej modyfikacji: 09.09.2011
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj