Chronologizacja
Pochodzenie
psł. *čuti 'doznawać wrażeń zmysłowych; pojmować, uważać, czuwać'
1. dotyk
Definicja
Noty o użyciu
Forma bezosobowa nieużywana.
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Budowa i funkcjonowanie ciała ludzkiego zmysły
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Budowa i funkcjonowanie ciała ludzkiego czynności i stany fizjologiczne
Połączenia
- czuć ból, chłód, ciepło, dotyk, głód, oddech, smak, smród, ucisk, zapach, zimno
- czuć wyraźnie
Cytaty
[...] przy każdym ruchu czuję ból w kręgosłupie. źródło: NKJP: Opatrzność czuwała, Czas Ostrzeszowski, 2007, nr 9 |
|
Na plecach czuję czyjąś rękę. Odwracam się, nikogo nie widzę. źródło: NKJP: Marek Bukowski: Wysłannik szatana, 1999 |
|
„Kim jestem?”, pomyślał nagle, czując bicie serca. źródło: NKJP: Bronisław Świderski: Słowa obcego, 1998 |
|
Czuję, że ktoś szarpie mnie za ramię. Otwieram oczy. Nade mną stoi gruby osiłek, pielęgniarz oddziałowy. źródło: NKJP: Jacek Głębski: Kuracja, 1998 |
|
Kulesza oparł łokieć na krawędzi okna. Czuł, jak odłamki z niej sterczące przecinają mu skórę. źródło: NKJP: Marek Krajewski, Mariusz Czubaj: Róże cmentarne, 2009 |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: niedokonany
Tryb oznajmujący
Czas teraźniejszy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
1 os. |
czuję |
czujemy |
|||
2 os. |
czujesz |
czujecie |
|||
3 os. |
czuje |
czują |
Czas przeszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
czułem +(e)m czuł |
czułam +(e)m czuła |
czułom +(e)m czuło |
czuliśmy +(e)śmy czuli |
czułyśmy +(e)śmy czuły |
2 os. |
czułeś +(e)ś czuł |
czułaś +(e)ś czuła |
czułoś +(e)ś czuło |
czuliście +(e)ście czuli |
czułyście +(e)ście czuły |
3 os. |
czuł |
czuła |
czuło |
czuli |
czuły |
Czas przyszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
będę czuł będę czuć |
będę czuła będę czuć |
będę czuło będę czuć |
będziemy czuli będziemy czuć |
będziemy czuły będziemy czuć |
2 os. |
będziesz czuł będziesz czuć |
będziesz czuła będziesz czuć |
będziesz czuło będziesz czuć |
będziecie czuli będziecie czuć |
będziecie czuły będziecie czuć |
3 os. |
będzie czuł będzie czuć |
będzie czuła będzie czuć |
będzie czuło będzie czuć |
będą czuli będą czuć |
będą czuły będą czuć |
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
1 os. |
czujmy |
|
2 os. |
czuj |
czujcie |
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
czułbym bym czuł |
czułabym bym czuła |
czułobym bym czuło |
czulibyśmy byśmy czuli |
czułybyśmy byśmy czuły |
2 os. |
czułbyś byś czuł |
czułabyś byś czuła |
czułobyś byś czuło |
czulibyście byście czuli |
czułybyście byście czuły |
3 os. |
czułby by czuł |
czułaby by czuła |
czułoby by czuło |
czuliby by czuli |
czułyby by czuły |
bezokolicznik: czuć
imiesłów przysłówkowy współczesny:
czując
gerundium: czucie
rodzaj gramatyczny: ndk
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
M. | czucie |
czucia |
D. | czucia |
czuć |
C. | czuciu |
czuciom |
B. | czucie |
czucia |
N. | czuciem |
czuciami |
Ms. | czuciu |
czuciach |
W. | czucie |
czucia |
imiesłów przymiotnikowy czynny: czujący
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | czujący |
czujący |
czujący |
czujące |
czująca |
D. | czującego |
czującego |
czującego |
czującego |
czującej |
C. | czującemu |
czującemu |
czującemu |
czującemu |
czującej |
B. | czującego |
czującego |
czujący |
czujące |
czującą |
N. | czującym |
czującym |
czującym |
czującym |
czującą |
Ms. | czującym |
czującym |
czującym |
czującym |
czującej |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | czujący |
czujący |
czujące |
czujące |
D. | czujących |
czujących |
czujących |
czujących |
C. | czującym |
czującym |
czującym |
czującym |
B. | czujących |
czujących |
czujących |
czujące |
N. | czującymi |
czującymi |
czującymi |
czującymi |
Ms. | czujących |
czujących |
czujących |
czujących |
odpowiednik aspektowy: poczuć
Składnia
Rzżywotny | + | czuć | + |
CO
|
Rzżywotny | + | czuć | + |
że ZDANIE | jak ZDANIE
|
2. wzruszenie
Definicja
Noty o użyciu
Forma bezosobowa nieużywana.
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Stany psychiczne człowieka
Relacje znaczeniowe
hiperonimy: | żywić |
Połączenia
- człowiek czuje coś
- czuć gorycz, lęk, niechęć, nienawiść, niepokój, niesmak, potrzebę, pustkę, satysfakcję, strach, ulgę, wdzięczność, wstręt, zmęczenie, żal
Cytaty
Wielu skoczków mówi, że nie czuje strachu, po prostu idzie na rozbieg i skacze. źródło: NKJP: TOM: Nadal w wielkiej formie, Gazeta Poznańska, 2003-02-27 |
|
Renata, choć czuła żal do męża, uważała, że im lepsze relacje jej syn będzie miał z ojcem, tym lepiej poradzi sobie w życiu. źródło: NKJP: Krystyna Romanowska: Dwa domy z jednym dzieckiem, Ozon 2005, nr 16 |
|
Wycierając ciało, czuł przypływ energii. Był młody. źródło: NKJP: Krystyna Boglar: Zobaczysz, że pewnego dnia..., 1996 |
|
On zamordował [...]! - wykrzyknął Pater, czując, że ogarnia go furia. - Prawie na naszych oczach! źródło: NKJP: Marek Krajewski, Mariusz Czubaj: Róże cmentarne, 2009 |
|
[...] powiem wprost: rekomenduję cię do loży, bo uważam za osobę, która na to zasługuje i może wydatnie przysłużyć się sprawie. [...] - Dziękuję, Enid. Zaiste, czuję, jak rozpierają mnie ambicja, pycha i samouwielbienie. źródło: NKJP: Andrzej Sapkowski: Chrzest ognia, 1996 |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: niedokonany
Tryb oznajmujący
Czas teraźniejszy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
1 os. |
czuję |
czujemy |
|||
2 os. |
czujesz |
czujecie |
|||
3 os. |
czuje |
czują |
Czas przeszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
czułem +(e)m czuł |
czułam +(e)m czuła |
czułom +(e)m czuło |
czuliśmy +(e)śmy czuli |
czułyśmy +(e)śmy czuły |
2 os. |
czułeś +(e)ś czuł |
czułaś +(e)ś czuła |
czułoś +(e)ś czuło |
czuliście +(e)ście czuli |
czułyście +(e)ście czuły |
3 os. |
czuł |
czuła |
czuło |
czuli |
czuły |
Czas przyszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
będę czuł będę czuć |
będę czuła będę czuć |
będę czuło będę czuć |
będziemy czuli będziemy czuć |
będziemy czuły będziemy czuć |
2 os. |
będziesz czuł będziesz czuć |
będziesz czuła będziesz czuć |
będziesz czuło będziesz czuć |
będziecie czuli będziecie czuć |
będziecie czuły będziecie czuć |
3 os. |
będzie czuł będzie czuć |
będzie czuła będzie czuć |
będzie czuło będzie czuć |
będą czuli będą czuć |
będą czuły będą czuć |
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
1 os. |
czujmy |
|
2 os. |
czuj |
czujcie |
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
czułbym bym czuł |
czułabym bym czuła |
czułobym bym czuło |
czulibyśmy byśmy czuli |
czułybyśmy byśmy czuły |
2 os. |
czułbyś byś czuł |
czułabyś byś czuła |
czułobyś byś czuło |
czulibyście byście czuli |
czułybyście byście czuły |
3 os. |
czułby by czuł |
czułaby by czuła |
czułoby by czuło |
czuliby by czuli |
czułyby by czuły |
bezokolicznik: czuć
imiesłów przysłówkowy współczesny:
czując
gerundium: czucie
rodzaj gramatyczny: ndk
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
M. | czucie |
czucia |
D. | czucia |
czuć |
C. | czuciu |
czuciom |
B. | czucie |
czucia |
N. | czuciem |
czuciami |
Ms. | czuciu |
czuciach |
W. | czucie |
czucia |
imiesłów przymiotnikowy czynny: czujący
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | czujący |
czujący |
czujący |
czujące |
czująca |
D. | czującego |
czującego |
czującego |
czującego |
czującej |
C. | czującemu |
czującemu |
czującemu |
czującemu |
czującej |
B. | czującego |
czującego |
czujący |
czujące |
czującą |
N. | czującym |
czującym |
czującym |
czującym |
czującą |
Ms. | czującym |
czującym |
czującym |
czującym |
czującej |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | czujący |
czujący |
czujące |
czujące |
D. | czujących |
czujących |
czujących |
czujących |
C. | czującym |
czującym |
czującym |
czującym |
B. | czujących |
czujących |
czujących |
czujące |
N. | czującymi |
czującymi |
czującymi |
czującymi |
Ms. | czujących |
czujących |
czujących |
czujących |
odpowiednik aspektowy: poczuć
Składnia
Rzżywotny | + | czuć | + |
CO +
(do KOGO)
|
Rzżywotny | + | czuć | + |
że ZDANIE | jak ZDANIE
|
3. czyjś wzrok
Definicja
Noty o użyciu
Forma bezosobowa nieużywana.
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność intelektualna człowieka nazwy działań intelektualnych człowieka
Połączenia
- czuć czyjąś obecność, czyjeś spojrzenie, czyjś wzrok
- czuć instynktownie, niejasno
Cytaty
Czuł, że stało się coś niedobrego i że najrozsądniej będzie, jeśli się oddali. źródło: NKJP: Mariusz Czubaj: 21:37, 2010 |
|
Po powrocie do domu założył zamek do drzwi w jednym z pokoi. Czuł niejasno, że to zabezpieczenie może okazać się potrzebne. źródło: NKJP: Marek Jarosz: Déjà vu i inne opowiadania, 2003 |
|
Pomny przestrogi Piontka uniosłem do ramienia karabin. źródło: NKJP: Jan Józef Szczepański: Polska jesień, 1995 |
|
Wiedziała, że na nią patrzą. Czuła ich wzrok na swoich przykrótkich szortach. źródło: NKJP: Krystyna Boglar: Zobaczysz, że pewnego dnia..., 1996 |
|
Któregoś wieczora nastawił budzik na drugą po północy. Czuł niedorzeczność sytuacji, ale postanowił pójść do kościoła. źródło: NKJP: Andrzej Stasiuk: Opowieści galicyjskie, 1995 |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: niedokonany
Tryb oznajmujący
Czas teraźniejszy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
1 os. |
czuję |
czujemy |
|||
2 os. |
czujesz |
czujecie |
|||
3 os. |
czuje |
czują |
Czas przeszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
czułem +(e)m czuł |
czułam +(e)m czuła |
czułom +(e)m czuło |
czuliśmy +(e)śmy czuli |
czułyśmy +(e)śmy czuły |
2 os. |
czułeś +(e)ś czuł |
czułaś +(e)ś czuła |
czułoś +(e)ś czuło |
czuliście +(e)ście czuli |
czułyście +(e)ście czuły |
3 os. |
czuł |
czuła |
czuło |
czuli |
czuły |
Czas przyszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
będę czuł będę czuć |
będę czuła będę czuć |
będę czuło będę czuć |
będziemy czuli będziemy czuć |
będziemy czuły będziemy czuć |
2 os. |
będziesz czuł będziesz czuć |
będziesz czuła będziesz czuć |
będziesz czuło będziesz czuć |
będziecie czuli będziecie czuć |
będziecie czuły będziecie czuć |
3 os. |
będzie czuł będzie czuć |
będzie czuła będzie czuć |
będzie czuło będzie czuć |
będą czuli będą czuć |
będą czuły będą czuć |
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
1 os. |
czujmy |
|
2 os. |
czuj |
czujcie |
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
czułbym bym czuł |
czułabym bym czuła |
czułobym bym czuło |
czulibyśmy byśmy czuli |
czułybyśmy byśmy czuły |
2 os. |
czułbyś byś czuł |
czułabyś byś czuła |
czułobyś byś czuło |
czulibyście byście czuli |
czułybyście byście czuły |
3 os. |
czułby by czuł |
czułaby by czuła |
czułoby by czuło |
czuliby by czuli |
czułyby by czuły |
bezokolicznik: czuć
imiesłów przysłówkowy współczesny:
czując
gerundium: czucie
rodzaj gramatyczny: ndk
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
M. | czucie |
czucia |
D. | czucia |
czuć |
C. | czuciu |
czuciom |
B. | czucie |
czucia |
N. | czuciem |
czuciami |
Ms. | czuciu |
czuciach |
W. | czucie |
czucia |
imiesłów przymiotnikowy czynny: czujący
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | czujący |
czujący |
czujący |
czujące |
czująca |
D. | czującego |
czującego |
czującego |
czującego |
czującej |
C. | czującemu |
czującemu |
czującemu |
czującemu |
czującej |
B. | czującego |
czującego |
czujący |
czujące |
czującą |
N. | czującym |
czującym |
czującym |
czującym |
czującą |
Ms. | czującym |
czującym |
czującym |
czującym |
czującej |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | czujący |
czujący |
czujące |
czujące |
D. | czujących |
czujących |
czujących |
czujących |
C. | czującym |
czującym |
czującym |
czującym |
B. | czujących |
czujących |
czujących |
czujące |
N. | czującymi |
czującymi |
czującymi |
czującymi |
Ms. | czujących |
czujących |
czujących |
czujących |
odpowiednik aspektowy: poczuć
Składnia
Rzżywotny | + | czuć | + |
że ZDANIE | jak ZDANIE
|
Rzżywotny | + | czuć | + |
CO
|
4. muzykę
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Usposobienie człowieka cechy charakteru, temperamentu, zdolności i umiejętności
Połączenia
- czuć muzykę, taniec, teatr, sztukę
Cytaty
Przecież wie, że tańczy dobrze, że jej ruchy są sugestywne, że czuje taniec. źródło: NKJP: Andrzej Zaniewski: Król Tanga, 1997 |
|
A Aleksander rzeczywiście jest kimś, czuje teatr, aktor jest dla niego podmiotem. źródło: NKJP: Lidia Ostałowska: A dlaczego bokser?, Gazeta Wyborcza, 1997-05-12 |
|
Andrzej czuje styl, jakby się z nim urodził. I gra tak, że robi ze słuchaczem, co chce. To rzadki dar. źródło: NKJP: Krystyna Berwińska: Con Amore, 1976 |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: niedokonany
Tryb oznajmujący
Czas teraźniejszy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
1 os. |
czuję |
czujemy |
|||
2 os. |
czujesz |
czujecie |
|||
3 os. |
czuje |
czują |
Czas przeszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
czułem +(e)m czuł |
czułam +(e)m czuła |
czułom +(e)m czuło |
czuliśmy +(e)śmy czuli |
czułyśmy +(e)śmy czuły |
2 os. |
czułeś +(e)ś czuł |
czułaś +(e)ś czuła |
czułoś +(e)ś czuło |
czuliście +(e)ście czuli |
czułyście +(e)ście czuły |
3 os. |
czuł |
czuła |
czuło |
czuli |
czuły |
bezosobnik: czuto
Czas przyszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
będę czuł będę czuć |
będę czuła będę czuć |
będę czuło będę czuć |
będziemy czuli będziemy czuć |
będziemy czuły będziemy czuć |
2 os. |
będziesz czuł będziesz czuć |
będziesz czuła będziesz czuć |
będziesz czuło będziesz czuć |
będziecie czuli będziecie czuć |
będziecie czuły będziecie czuć |
3 os. |
będzie czuł będzie czuć |
będzie czuła będzie czuć |
będzie czuło będzie czuć |
będą czuli będą czuć |
będą czuły będą czuć |
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
1 os. |
czujmy |
|
2 os. |
czuj |
czujcie |
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
czułbym bym czuł |
czułabym bym czuła |
czułobym bym czuło |
czulibyśmy byśmy czuli |
czułybyśmy byśmy czuły |
2 os. |
czułbyś byś czuł |
czułabyś byś czuła |
czułobyś byś czuło |
czulibyście byście czuli |
czułybyście byście czuły |
3 os. |
czułby by czuł |
czułaby by czuła |
czułoby by czuło |
czuliby by czuli |
czułyby by czuły |
bezosobnik: czuto by
bezokolicznik: czuć
imiesłów przysłówkowy współczesny:
czując
gerundium: czucie
rodzaj gramatyczny: ndk
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
M. | czucie |
czucia |
D. | czucia |
czuć |
C. | czuciu |
czuciom |
B. | czucie |
czucia |
N. | czuciem |
czuciami |
Ms. | czuciu |
czuciach |
W. | czucie |
czucia |
imiesłów przymiotnikowy czynny: czujący
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | czujący |
czujący |
czujący |
czujące |
czująca |
D. | czującego |
czującego |
czującego |
czującego |
czującej |
C. | czującemu |
czującemu |
czującemu |
czującemu |
czującej |
B. | czującego |
czującego |
czujący |
czujące |
czującą |
N. | czującym |
czującym |
czującym |
czującym |
czującą |
Ms. | czującym |
czującym |
czującym |
czującym |
czującej |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | czujący |
czujący |
czujące |
czujące |
D. | czujących |
czujących |
czujących |
czujących |
C. | czującym |
czującym |
czującym |
czującym |
B. | czujących |
czujących |
czujących |
czujące |
N. | czującymi |
czującymi |
czującymi |
czującymi |
Ms. | czujących |
czujących |
czujących |
czujących |
Składnia
Rzosobowy | + | czuć | + |
CO
|
5. alkoholem
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii zapachy
Połączenia
- czuć alkohol, spaleniznę, stęchliznę, zapach
- czuć gazem, pleśnią, spalenizną, stęchlizną, wilgocią
Cytaty
Czuć go było wódką, a spojrzenie jego przekrwionych oczu ospale sunęło po sylwetce Ewy. źródło: NKJP: Artur Baniewicz: Kisuny, 2008 |
|
Kiedy tu mieszkałam, to Sasza kupował te sery, ale mi nie smakowały, czuć było od nich stęchlizną, ten jakoś nie śmierdzi... źródło: NKJP: Maria Nurowska, Rosyjski kochanek, 1996 |
|
Mimo upału czuć było w powietrzu nadchodzącą jesień. źródło: NKJP: Andrzej Sarwa: Strzyga, 2006 |
|
Ta mgła [...] nie jest naturalna. Ponadto czuć stamtąd dym. źródło: NKJP: Andrzej Sapkowski, Wieża Jaskółki, 2001 |
|
W całym wagonie czuć było farbą, karbolem i jakąś sadzą, która przedostawała się do przedziałów przez otwarte okna. źródło: NKJP: Stanisław Berenda-Czajkowski, Dni grozy i łez, 2001 |
Odmiana
część mowy: czasownik
Tryb oznajmujący
Czas teraźniejszy
czuć |
Czas przeszły
było czuć |
Tryb rozkazujący
niech będzie czuć |
Tryb warunkowy
Czas teraźniejszy
czuć by |
Czas przeszły
byłoby czuć |
bezokolicznik:
być czuć
Składnia
Ø | + | czuć | + |
KOGO/CO +
CZYM
|
Ø | + | czuć | + |
od KOGO/CZEGO +
CO | CZYM
|
Ø | + | czuć | + |
GDZIE | SKĄD +
CO | CZYM
|
6. napięcie
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Stany psychiczne człowieka emocje i uczucia
Połączenia
- czuć atmosferę podniecenia, koniec jakiegoś okresu, letnie przesilenie, święta; groźbę, ironię, napięcie, narastającą irytację, pogardę, urazę, urażoną ambicję
- czuć w głosie, w spojrzeniu
Cytaty
W hali czuć było atmosferę wielkiego sportowego święta. źródło: NKJP: Marek Stern: Wszyscy byli pod wrażeniem, Dziennik Bałtycki, 2009-02-03 |
|
[...] w przyciszonym głosie Hanki Koziarskiej obok namysłu czuć było napięcie. źródło: NKJP: Łukasz Kamykowski: Dom między lipą a bilbordem, 2008 |
|
Milczała, ale w jej milczeniu czuć było klęskę. źródło: NKJP: Maria Nurowska: Rosyjski kochanek, 1996 |
|
G. śmiał się i dokazywał, czuć było jednak [...], że to humor udany. źródło: NKJP: Stefan Leder, Witold Leder: Czerwona nić: ze wspomnień i prac rodziny Lederów, 2005 |
Odmiana
część mowy: czasownik
Tryb oznajmujący
Czas teraźniejszy
czuć |
Czas przeszły
było czuć |
Tryb rozkazujący
niech będzie czuć |
Tryb warunkowy
Czas teraźniejszy
Czas przeszły
byłoby czuć |
bezokolicznik:
być czuć
Składnia
Ø | + | czuć | + |
CO
|
Ø | + | czuć | + |
że ZDANIE
|
7. szpiegiem
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia
Połączenia
- czuć kogoś/od kogoś oszustem, szpiclem, tchórzem; coś matactwem
- czuć na kilometr, na milę, na odległość
Cytaty
Do kogo się zwrócić? Pozostawał jedynie ten służbista Smith. Tylko... czy ktoś taki byłby zdolny do podobnego czynu? Czuć go było tchórzem na kilometr. źródło: NKJP: Maria Nurowska: Imię twoje, 2008 |
|
[...] czuć od niego szpiclem na kilometr. źródło: NKJP: Maria Nurowska: Panny i wdowy: piołun, 1993 |
|
- Odpychający człowiek... Ledwie go poznałam, a już odczułam w stosunku do niego niechęć [...]. - Czuć od niego na milę czarną magią - przytaknęła Gerda. źródło: NKJP: Witold Jabłoński: Ogród miłości, 2006 |
|
Lament nad kontrowersyjną taktyką rządu w tej sprawie czuć fałszem. źródło: NKJP: Kamil Durczok: Szukajmy lepszego powodu do skarg na władzę, Dziennik Zachodni, 2010-10-15 |
|
[...] cały ten towar na ćwierć wiorsty czuć pierdlem. źródło: NKJP: Włodzimierz Kowalewski: Powrót do Breitenheide, 1998 |
Odmiana
część mowy: czasownik
Tryb oznajmujący
Czas teraźniejszy
czuć |
Czas przeszły
było czuć |
Tryb rozkazujący
niech będzie czuć |
Tryb warunkowy
Czas teraźniejszy
Czas przeszły
byłoby czuć |
bezokolicznik:
być czuć
Składnia
Ø | + | czuć | + |
KOGO/CO +
KIM/CZYM
|
Ø | + | czuć | + |
od KOGO +
KIM/CZYM
|