Chronologizacja
Pochodzenie
Zob. tajemny
1. w szczegóły
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność intelektualna człowieka nazwy działań intelektualnych człowieka
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Edukacja i oświata pozaszkolne formy nauczania
Relacje znaczeniowe
| synonimy: | wprowadzić |
Połączenia
- wtajemniczyć w arkana czegoś, w szczegóły, w tajniki
Cytaty
|
Jürgen świetnie posługiwał się hulajnogą i on to wtajemniczył mnie we wszystkie sekrety jazdy na tym Wehikule. źródło: KWSJP: Kazimierz Dębnicki: Życie jak życie, 1986 |
|
|
Godzi się nowicjusza wtajemniczyć w nasze misteria. źródło: KWSJP: Teodor Jeske-Choiński: Ostatni Rzymianie, 1958 |
|
|
- Suszonego dorsza przed podaniem moczy się 48 godzin, często zmieniając wodę - wtajemniczył mnie ambasador Portugalii źródło: KWSJP: Daniel Passent: Choroba dyplomatyczna, 2002 |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: dokonany
Tryb oznajmujący
Czas przyszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| 1 os. |
wtajemniczę |
wtajemniczymy |
|||
| 2 os. |
wtajemniczysz |
wtajemniczycie |
|||
| 3 os. |
wtajemniczy |
wtajemniczą |
|||
Czas przeszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
wtajemniczyłem +(e)m wtajemniczył |
wtajemniczyłam +(e)m wtajemniczyła |
wtajemniczyłom +(e)m wtajemniczyło |
wtajemniczyliśmy +(e)śmy wtajemniczyli |
wtajemniczyłyśmy +(e)śmy wtajemniczyły |
| 2 os. |
wtajemniczyłeś +(e)ś wtajemniczył |
wtajemniczyłaś +(e)ś wtajemniczyła |
wtajemniczyłoś +(e)ś wtajemniczyło |
wtajemniczyliście +(e)ście wtajemniczyli |
wtajemniczyłyście +(e)ście wtajemniczyły |
| 3 os. |
wtajemniczył |
wtajemniczyła |
wtajemniczyło |
wtajemniczyli |
wtajemniczyły |
bezosobnik: wtajemniczono
Tryb rozkazujący
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| 1 os. |
wtajemniczmy |
|
| 2 os. |
wtajemnicz |
wtajemniczcie |
Tryb warunkowy
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
wtajemniczyłbym bym wtajemniczył |
wtajemniczyłabym bym wtajemniczyła |
wtajemniczyłobym bym wtajemniczyło |
wtajemniczylibyśmy byśmy wtajemniczyli |
wtajemniczyłybyśmy byśmy wtajemniczyły |
| 2 os. |
wtajemniczyłbyś byś wtajemniczył |
wtajemniczyłabyś byś wtajemniczyła |
wtajemniczyłobyś byś wtajemniczyło |
wtajemniczylibyście byście wtajemniczyli |
wtajemniczyłybyście byście wtajemniczyły |
| 3 os. |
wtajemniczyłby by wtajemniczył |
wtajemniczyłaby by wtajemniczyła |
wtajemniczyłoby by wtajemniczyło |
wtajemniczyliby by wtajemniczyli |
wtajemniczyłyby by wtajemniczyły |
bezosobnik: wtajemniczono by
bezokolicznik: wtajemniczyć
imiesłów przysłówkowy uprzedni:
wtajemniczywszy
gerundium: wtajemniczenie
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| M. | wtajemniczenie |
wtajemniczenia |
| D. | wtajemniczenia |
wtajemniczeń |
| C. | wtajemniczeniu |
wtajemniczeniom |
| B. | wtajemniczenie |
wtajemniczenia |
| N. | wtajemniczeniem |
wtajemniczeniami |
| Ms. | wtajemniczeniu |
wtajemniczeniach |
| W. | wtajemniczenie |
wtajemniczenia |
imiesłów przymiotnikowy bierny: wtajemniczony
| liczba pojedyncza | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
| M. | wtajemniczony |
wtajemniczony |
wtajemniczony |
wtajemniczone |
wtajemniczona |
| D. | wtajemniczonego |
wtajemniczonego |
wtajemniczonego |
wtajemniczonego |
wtajemniczonej |
| C. | wtajemniczonemu |
wtajemniczonemu |
wtajemniczonemu |
wtajemniczonemu |
wtajemniczonej |
| B. | wtajemniczonego |
wtajemniczonego |
wtajemniczony |
wtajemniczone |
wtajemniczoną |
| N. | wtajemniczonym |
wtajemniczonym |
wtajemniczonym |
wtajemniczonym |
wtajemniczoną |
| Ms. | wtajemniczonym |
wtajemniczonym |
wtajemniczonym |
wtajemniczonym |
wtajemniczonej |
| liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|
| p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
| M. | wtajemniczeni |
wtajemniczeni |
wtajemniczone |
wtajemniczone |
| D. | wtajemniczonych |
wtajemniczonych |
wtajemniczonych |
wtajemniczonych |
| C. | wtajemniczonym |
wtajemniczonym |
wtajemniczonym |
wtajemniczonym |
| B. | wtajemniczonych |
wtajemniczonych |
wtajemniczonych |
wtajemniczone |
| N. | wtajemniczonymi |
wtajemniczonymi |
wtajemniczonymi |
wtajemniczonymi |
| Ms. | wtajemniczonych |
wtajemniczonych |
wtajemniczonych |
wtajemniczonych |
odpowiednik aspektowy: wtajemniczać
Składnia
| Rzosobowy | + | wtajemniczyć | + |
KOGO +
w CO
|
| Rzosobowy | + | wtajemniczyć | + |
MOWA WPROST
|
2. w sekret
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Relacje międzyludzkie określenia relacji międzyludzkich
Relacje znaczeniowe
| synonimy: | powierzyć |
Połączenia
- wtajemniczyć w interesy, w konspiracyjną działalność, w plany, w przedsięwzięcie, w sekret, w spisek, w sprawy wagi państwowej, w swoje zamiary
Cytaty
|
W swoje rzeczywiste plany wtajemniczył Amundsen tylko jednego człowieka - swego brata. źródło: KWSJP: Aleksander Jakowlew: Roald Amundsen, 1952 |
|
|
W szczegóły zleconej mu przez Ribbentropa misji Schellenberg wtajemniczył swego przełożonego. źródło: KWSJP: Karol Grünberg, Bolesław Otręba: Joachim von Ribbentrop: szef hitlerowskiej dyplomacji, 1995 |
|
|
Pani Zofia nawet własnego męża nie wtajemniczyła w pracę, której się podjęła. źródło: KWSJP: Jerzy Janicki: Polskie drogi, 1977 |
|
|
Osama poznał też wtedy agentów amerykańskich i pakistańskich służb specjalnych, którzy wtajemniczyli go w sekrety przemytu broni. źródło: KWSJP: Wojciech Jagielski: Modlitwa o deszcz, 2000 |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: dokonany
Tryb oznajmujący
Czas przyszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| 1 os. |
wtajemniczę |
wtajemniczymy |
|||
| 2 os. |
wtajemniczysz |
wtajemniczycie |
|||
| 3 os. |
wtajemniczy |
wtajemniczą |
|||
Czas przeszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
wtajemniczyłem +(e)m wtajemniczył |
wtajemniczyłam +(e)m wtajemniczyła |
wtajemniczyłom +(e)m wtajemniczyło |
wtajemniczyliśmy +(e)śmy wtajemniczyli |
wtajemniczyłyśmy +(e)śmy wtajemniczyły |
| 2 os. |
wtajemniczyłeś +(e)ś wtajemniczył |
wtajemniczyłaś +(e)ś wtajemniczyła |
wtajemniczyłoś +(e)ś wtajemniczyło |
wtajemniczyliście +(e)ście wtajemniczyli |
wtajemniczyłyście +(e)ście wtajemniczyły |
| 3 os. |
wtajemniczył |
wtajemniczyła |
wtajemniczyło |
wtajemniczyli |
wtajemniczyły |
bezosobnik: wtajemniczono
Tryb rozkazujący
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| 1 os. |
wtajemniczmy |
|
| 2 os. |
wtajemnicz |
wtajemniczcie |
Tryb warunkowy
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
wtajemniczyłbym bym wtajemniczył |
wtajemniczyłabym bym wtajemniczyła |
wtajemniczyłobym bym wtajemniczyło |
wtajemniczylibyśmy byśmy wtajemniczyli |
wtajemniczyłybyśmy byśmy wtajemniczyły |
| 2 os. |
wtajemniczyłbyś byś wtajemniczył |
wtajemniczyłabyś byś wtajemniczyła |
wtajemniczyłobyś byś wtajemniczyło |
wtajemniczylibyście byście wtajemniczyli |
wtajemniczyłybyście byście wtajemniczyły |
| 3 os. |
wtajemniczyłby by wtajemniczył |
wtajemniczyłaby by wtajemniczyła |
wtajemniczyłoby by wtajemniczyło |
wtajemniczyliby by wtajemniczyli |
wtajemniczyłyby by wtajemniczyły |
bezosobnik: wtajemniczono by
bezokolicznik: wtajemniczyć
imiesłów przysłówkowy uprzedni:
wtajemniczywszy
gerundium: wtajemniczenie
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| M. | wtajemniczenie |
wtajemniczenia |
| D. | wtajemniczenia |
wtajemniczeń |
| C. | wtajemniczeniu |
wtajemniczeniom |
| B. | wtajemniczenie |
wtajemniczenia |
| N. | wtajemniczeniem |
wtajemniczeniami |
| Ms. | wtajemniczeniu |
wtajemniczeniach |
| W. | wtajemniczenie |
wtajemniczenia |
imiesłów przymiotnikowy bierny: wtajemniczony
| liczba pojedyncza | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
| M. | wtajemniczony |
wtajemniczony |
wtajemniczony |
wtajemniczone |
wtajemniczona |
| D. | wtajemniczonego |
wtajemniczonego |
wtajemniczonego |
wtajemniczonego |
wtajemniczonej |
| C. | wtajemniczonemu |
wtajemniczonemu |
wtajemniczonemu |
wtajemniczonemu |
wtajemniczonej |
| B. | wtajemniczonego |
wtajemniczonego |
wtajemniczony |
wtajemniczone |
wtajemniczoną |
| N. | wtajemniczonym |
wtajemniczonym |
wtajemniczonym |
wtajemniczonym |
wtajemniczoną |
| Ms. | wtajemniczonym |
wtajemniczonym |
wtajemniczonym |
wtajemniczonym |
wtajemniczonej |
| liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|
| p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
| M. | wtajemniczeni |
wtajemniczeni |
wtajemniczone |
wtajemniczone |
| D. | wtajemniczonych |
wtajemniczonych |
wtajemniczonych |
wtajemniczonych |
| C. | wtajemniczonym |
wtajemniczonym |
wtajemniczonym |
wtajemniczonym |
| B. | wtajemniczonych |
wtajemniczonych |
wtajemniczonych |
wtajemniczone |
| N. | wtajemniczonymi |
wtajemniczonymi |
wtajemniczonymi |
wtajemniczonymi |
| Ms. | wtajemniczonych |
wtajemniczonych |
wtajemniczonych |
wtajemniczonych |
odpowiednik aspektowy: wtajemniczać
Składnia
| Rzosobowy | + | wtajemniczyć | + |
KOGO +
w CO
|