UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

spoić

Chronologizacja

1403, SStp

1. klejem

Definicja

połączyć ze sobą różne obiekty lub ich elementy za pomocą jakiegoś spoiwa

Wymowa

[spo-ić] lub pot. [spojić]

Pochodzenie

Z przedrostkiem *sъ- od psł. *pojiti 'powodować, że coś mocno przywiera, przylega'; łączyć, zespalać'. Zob. pić (o butach)

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Praca rodzaje pracy

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości przestrzeni ułożenie względem siebie

Relacje znaczeniowe

	synonimy:	skleić, złączyć
	hiperonimy:	zespolić

Cytaty

	[...] Bóg akurat w tym dniu powołał przed swoje oblicze jedynego kowala, który mieszkał w pobliżu, i do naprawy wozu trzeba było posyłać po innego, daleko. Przybył dopiero nazajutrz, spoił złamaną oś i zażądał zapłaty nieprzyzwoicie wysokiej. źródło: NKJP: Antoni Libera: Madame, 1998
	– Jacht jest jak skrzypce. Musi być wykonany z odpowiedniego materiału, utrzymywać właściwą wilgotność, być spojony dobrymi klejami – tłumaczy. źródło: NKJP: Rafał Lorek: Afryka jak narkotyk, Gazeta Krakowska, 2006-04-07
	Warto zwrócić uwagę na technikę układania większości murów, wzniesionych z płasko łupanych różowawych piaskowców i kwarcytów spojonych gipsem. źródło: NKJP: Anna Forecka, Marcin Fabjański: Archeologia, historia i jeziora, Gazeta Wyborcza, 1998-05-15
	Więźba dachu, wysokie belkowanie dzwonnicy - wszystko spojone bez jednego gwoździa, na zamki, kołki i czopy - przypominały wnętrze starego żaglowca. źródło: NKJP: Andrzej Stasiuk: Opowieści galicyjskie, 1955

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	spoję	spoimy
2 os.	spoisz	spoicie
3 os.	spoi	spoją

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	spoiłem +(e)m spoił	spoiłam +(e)m spoiła	spoiłom +(e)m spoiło	spoiliśmy +(e)śmy spoili	spoiłyśmy +(e)śmy spoiły
2 os.	spoiłeś +(e)ś spoił	spoiłaś +(e)ś spoiła	spoiłoś +(e)ś spoiło	spoiliście +(e)ście spoili	spoiłyście +(e)ście spoiły
3 os.	spoił	spoiła	spoiło	spoili	spoiły

bezosobnik: spojono

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		spójmy
2 os.	spój	spójcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	spoiłbym bym spoił	spoiłabym bym spoiła	spoiłobym bym spoiło	spoilibyśmy byśmy spoili	spoiłybyśmy byśmy spoiły
2 os.	spoiłbyś byś spoił	spoiłabyś byś spoiła	spoiłobyś byś spoiło	spoilibyście byście spoili	spoiłybyście byście spoiły
3 os.	spoiłby by spoił	spoiłaby by spoiła	spoiłoby by spoiło	spoiliby by spoili	spoiłyby by spoiły

bezosobnik: spojono by

bezokolicznik: spoić

imiesłów przysłówkowy uprzedni:

spoiwszy

gerundium: spojenie

rodzaj gramatyczny: dk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	spojenie	spojenia
D.	spojenia	spojeń
C.	spojeniu	spojeniom
B.	spojenie	spojenia
N.	spojeniem	spojeniami
Ms.	spojeniu	spojeniach
W.	spojenie	spojenia

imiesłów przymiotnikowy bierny: spojony

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	spojony	spojony	spojony	spojone	spojona
D.	spojonego	spojonego	spojonego	spojonego	spojonej
C.	spojonemu	spojonemu	spojonemu	spojonemu	spojonej
B.	spojonego	spojonego	spojony	spojone	spojoną
N.	spojonym	spojonym	spojonym	spojonym	spojoną
Ms.	spojonym	spojonym	spojonym	spojonym	spojonej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	spojeni	spojeni	spojone	spojone
D.	spojonych	spojonych	spojonych	spojonych
C.	spojonym	spojonym	spojonym	spojonym
B.	spojonych	spojonych	spojonych	spojone
N.	spojonymi	spojonymi	spojonymi	spojonymi
Ms.	spojonych	spojonych	spojonych	spojonych

odpowiednik aspektowy: spajać

Składnia

spoić

CO + (CZYM)

2. rodzinę

Definicja

połączyć ściślejszymi więzami ludzi

Wymowa

[spo-ić] lub pot. [spojić]

Pochodzenie

Z przedrostkiem *sъ- od psł. *pojiti 'powodować, że coś mocno przywiera, przylega'; łączyć,zespalać'. Zob. pić (o butach)

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Relacje międzyludzkie określenia relacji międzyludzkich

Relacje znaczeniowe

	synonimy:	scalić, zespolić
	hiperonimy:	połączyć

Cytaty

Sekciarstwo to, nader nietolerancyjne nawet w stosunku do wielu potencjalnych sprzymierzeńców - przysłużyło się jednak teatrowi, gdyż spoiło i zwarło kierującą nim grupę twórczą...

źródło: NKJP: Ryszard Marek Groński: To przeszła młodość, Polityka, 2004-03-13

Nie byli bogaci, ale wewnętrznie ze sobą spojeni.

źródło: NKJP: Ewa Berberyusz: Moja teczka, 2006

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	spoję	spoimy
2 os.	spoisz	spoicie
3 os.	spoi	spoją

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	spoiłem +(e)m spoił	spoiłam +(e)m spoiła	spoiłom +(e)m spoiło	spoiliśmy +(e)śmy spoili	spoiłyśmy +(e)śmy spoiły
2 os.	spoiłeś +(e)ś spoił	spoiłaś +(e)ś spoiła	spoiłoś +(e)ś spoiło	spoiliście +(e)ście spoili	spoiłyście +(e)ście spoiły
3 os.	spoił	spoiła	spoiło	spoili	spoiły

bezosobnik: spojono

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		spójmy
2 os.	spój	spójcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	spoiłbym bym spoił	spoiłabym bym spoiła	spoiłobym bym spoiło	spoilibyśmy byśmy spoili	spoiłybyśmy byśmy spoiły
2 os.	spoiłbyś byś spoił	spoiłabyś byś spoiła	spoiłobyś byś spoiło	spoilibyście byście spoili	spoiłybyście byście spoiły
3 os.	spoiłby by spoił	spoiłaby by spoiła	spoiłoby by spoiło	spoiliby by spoili	spoiłyby by spoiły

bezosobnik: spojono by

bezokolicznik: spoić

imiesłów przysłówkowy uprzedni:

spoiwszy

gerundium: spojenie

rodzaj gramatyczny: dk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	spojenie	spojenia
D.	spojenia	spojeń
C.	spojeniu	spojeniom
B.	spojenie	spojenia
N.	spojeniem	spojeniami
Ms.	spojeniu	spojeniach
W.	spojenie	spojenia

imiesłów przymiotnikowy bierny: spojony

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	spojony	spojony	spojony	spojone	spojona
D.	spojonego	spojonego	spojonego	spojonego	spojonej
C.	spojonemu	spojonemu	spojonemu	spojonemu	spojonej
B.	spojonego	spojonego	spojony	spojone	spojoną
N.	spojonym	spojonym	spojonym	spojonym	spojoną
Ms.	spojonym	spojonym	spojonym	spojonym	spojonej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	spojeni	spojeni	spojone	spojone
D.	spojonych	spojonych	spojonych	spojonych
C.	spojonym	spojonym	spojonym	spojonym
B.	spojonych	spojonych	spojonych	spojone
N.	spojonymi	spojonymi	spojonymi	spojonymi
Ms.	spojonych	spojonych	spojonych	spojonych

odpowiednik aspektowy: spajać

Składnia

spoić

KOGO/CO

3. alkoholem

Definicja

pot.

sprawiając, że ktoś spożywa dużą ilość alkoholu, doprowadzić tę osobę do stanu silnego zamroczenia

Wymowa

[spo-ić] lub pot. [spojić]

Pochodzenie

Od: poić (por.) z przedrostkiem s-; zob. pić

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Jedzenie i jego przygotowanie używki

Relacje znaczeniowe

synonimy:

nachlać, ochlać, opoić, schlać, spić, uchlać, ululać, upić, upoić

Połączenia

spoić alkoholem

Cytaty

	Pobili go, spoili alkoholem i wywieźli do Austrii. źródło: NKJP: Piotr Kudzia, Grzegorz Pawelczyk: Niewidzialna ręka, Wprost, nr 26, 1999
	Podwładny pana prezydenta oskarżył swego szefa, że ten spoił go alkoholem, odurzył narkotykami, a potem niecnie wykorzystał seksualnie. źródło: NKJP: Rozrywka z Temidą, Detektyw, nr 3, 1999
	Kiedyś trafiłam na wesele, na które podochoceni biesiadnicy serdecznie mnie zaprosili, po czym usiłowali spoić wódką, wykrzykując: „Kto nie pije, ten kapuje”. źródło: NKJP: Jolanta Wachowicz-Makowska: Panienka w PRL-u, 2007
	Oskarżeni porwali kobietę, gdy czekała przy szosie, by jak zawsze pojechać autostopem do domu. Wywieźli do lasu, związali, siłą spoili i pobili po głowie. źródło: NKJP: (BAS): Śmiertelna nauczka, Gazeta Poznańska, 2003-03-04

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	spoję	spoimy
2 os.	spoisz	spoicie
3 os.	spoi	spoją

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	spoiłem +(e)m spoił	spoiłam +(e)m spoiła	spoiłom +(e)m spoiło	spoiliśmy +(e)śmy spoili	spoiłyśmy +(e)śmy spoiły
2 os.	spoiłeś +(e)ś spoił	spoiłaś +(e)ś spoiła	spoiłoś +(e)ś spoiło	spoiliście +(e)ście spoili	spoiłyście +(e)ście spoiły
3 os.	spoił	spoiła	spoiło	spoili	spoiły

bezosobnik: spojono

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		spójmy
2 os.	spój	spójcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	spoiłbym bym spoił	spoiłabym bym spoiła	spoiłobym bym spoiło	spoilibyśmy byśmy spoili	spoiłybyśmy byśmy spoiły
2 os.	spoiłbyś byś spoił	spoiłabyś byś spoiła	spoiłobyś byś spoiło	spoilibyście byście spoili	spoiłybyście byście spoiły
3 os.	spoiłby by spoił	spoiłaby by spoiła	spoiłoby by spoiło	spoiliby by spoili	spoiłyby by spoiły

bezosobnik: spojono by

bezokolicznik: spoić

imiesłów przysłówkowy uprzedni:

spoiwszy

gerundium: spojenie

rodzaj gramatyczny: dk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	spojenie	spojenia
D.	spojenia	spojeń
C.	spojeniu	spojeniom
B.	spojenie	spojenia
N.	spojeniem	spojeniami
Ms.	spojeniu	spojeniach
W.	spojenie	spojenia

imiesłów przymiotnikowy bierny: spojony

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	spojony	spojony	spojony	spojone	spojona
D.	spojonego	spojonego	spojonego	spojonego	spojonej
C.	spojonemu	spojonemu	spojonemu	spojonemu	spojonej
B.	spojonego	spojonego	spojony	spojone	spojoną
N.	spojonym	spojonym	spojonym	spojonym	spojoną
Ms.	spojonym	spojonym	spojonym	spojonym	spojonej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	spojeni	spojeni	spojone	spojone
D.	spojonych	spojonych	spojonych	spojonych
C.	spojonym	spojonym	spojonym	spojonym
B.	spojonych	spojonych	spojonych	spojone
N.	spojonymi	spojonymi	spojonymi	spojonymi
Ms.	spojonych	spojonych	spojonych	spojonych

Składnia

spoić

KOGO + (CZYM)

Data ostatniej modyfikacji: 07.02.2017