Chronologizacja
Pochodzenie
gr. monarchía
1.a ustrój
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Funkcjonowanie państwa władza państwowa
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Funkcjonowanie państwa doktryny i poglądy polityczne
Relacje znaczeniowe
| hiperonimy: | ustrój |
Połączenia
- monarchia absolutna, absolutystyczna, dziedziczna, elekcyjna, konstytucyjna, parlamentarna, patrymonialna, stanowa
- instytucja; przeciwnik, zwolennik; restauracja, restytucja; upadek monarchii
- monarchia upadła
- obalić, znieść; popierać, przywrócić, zachować monarchię
Cytaty
|
Wyższą formą rozwoju społeczeństwa jest monarchia. źródło: NKJP: Anna Żebrowska: Rosja, Gazeta Wyborcza, 1994-10-21 |
|
|
Nadal powszechnie uważano, że monarchia jest optymalną formą sprawowania władzy. źródło: NKJP: Andrzej Chwalba: Historia Powszechna. Wiek XIX, 2008 |
|
|
Królestwo Iraku powstało po pierwszej wojnie światowej na gruzach Imperium Osmańskiego (którego resztkę stanowi dzisiejsza Turcja). Pod koniec lat 50. obalono monarchię i wprowadzono lewicową republikę. źródło: NKJP: Świat 2003. W cieniu wojny z Irakiem, Polityka, 2003-04-19 |
|
|
Ogólnie biorąc monarchie europejskie dzielimy na absolutne, konstytucyjne i parlamentarne. źródło: NKJP: Janusz Pajewski: Historia powszechna 1871-1918, 1967 |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: ż
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | monarchia |
monarchie |
|
| D. | monarchii |
monarchii |
neut |
| monarchij |
char | ||
| C. | monarchii |
monarchiom |
|
| B. | monarchię |
monarchie |
|
| N. | monarchią |
monarchiami |
|
| Ms. | monarchii |
monarchiach |
|
| W. | monarchio |
monarchie |
1.b państwo
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Funkcjonowanie państwa władza państwowa
Relacje znaczeniowe
| hiperonimy: | państwo |
Połączenia
- współczesne monarchie; monarchia angielska, austriacka, austro-węgierska, brytyjska, szwedzka; habsburska, piastowska, saudyjska, wczesnopiastowska...; naddunajska; monarchie europejskie
- monarchia Burbonów, Habsburgów, Romanowów, Saudów...
- całość, część; granice, obrzeża, rubieże; kraje, obszar, teren, terytorium; rozpad monarchii
- wchodzić w skład monarchii
Cytaty
|
Wielka monarchia stworzona przez Czyngis-chana, rozdarta wewnętrznymi waśniami, rozpada się powoli i Mongołowie wycofują się na wschód. źródło: NKJP: Jacek Jania: Zrozumieć lodowce, 1988 |
|
|
Już pod koniec XIX wieku Czechy stały się najbogatszą i najbardziej uprzemysłowioną częścią monarchii austro-węgierskiej. źródło: NKJP: Tomasz Maćkowiak: Dorwać małego, Ozon, 2005 |
|
|
Mackiewicz, który chodził do gimnazjum w Sankt Petersburgu, pamiętał monarchię Romanowów jako cywilizowany kraj, nawet jeśli bardziej zacofany i mniej demokratyczny od innych. źródło: NKJP: Ernest Skalski; Aleksander Achmatowicz; Wsiewołod Czaplin, Był Car, Gazeta Wyborcza, 1998-07-17 |
|
|
Królestwo Hiszpanii jest monarchią wielonarodową. źródło: NKJP: Mirosław Banasiak: Barcelono, nie patrz na ląd!, Gazeta Wyborcza, 1997-04-18 |
|
|
[...] w Europie XIX stulecia przeważały zdecydowanie monarchie, a na wyliczanie państw typu Szwajcaria czy San Marino wystarczyłoby palców jednej ręki. źródło: NKJP: Janusz Tazbir: Silva rerum historicarum, 2002 |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: ż
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | monarchia |
monarchie |
|
| D. | monarchii |
monarchii |
neut |
| monarchij |
char | ||
| C. | monarchii |
monarchiom |
|
| B. | monarchię |
monarchie |
|
| N. | monarchią |
monarchiami |
|
| Ms. | monarchii |
monarchiach |
|
| W. | monarchio |
monarchie |