UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

czytać

Chronologizacja

1453, SStp

Pochodzenie

psł. *čitati 'liczyć; rozpoznawać znaki, spostrzegać, rozumieć'

1. książkę

Definicja

śledząc wzrokiem litery lub symbole, łączyć je w wyrazy i zdania

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność intelektualna człowieka nazwy działań intelektualnych człowieka

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:

poznawać

Połączenia

człowiek, czytelnik, dziecko czyta
czytać akta, artykuł, bajki, Biblię, czasopisma, drukowane, dzieło, Ewangelię, fragment, gazetę, instrukcje, klasyków, książkę, list, ogłoszenie, opowiadanie, podręcznik, poezję, powieść, prasę, raport, recenzję, scenariusz, sprawozdanie, tekst, wiadomości, wiersz, wspomnienia;
czytać dzieciom, sobie
czytać na głos;
czytać po nocach; po polsku;
czytać w artykule, w dokumencie, w gazecie, w komentarzu, w komunikacie, w oświadczeniu, w piśmie, w protokole, w raporcie, we wstępie; w dzieciństwie; w łóżku
czytać chętnie, długo, dokładnie, głośno, powoli, starannie, uważnie; (bardzo) dużo, sporo; ostatnio; codziennie, często, namiętnie, pilnie, regularnie, systematycznie; z upodobaniem; ze zrozumieniem; dobrze; najchętniej czytany
chcieć, lubić, uwielbiać, woleć czytać; począć, przestać, skończyć, zacząć czytać; móc, musieć, próbować, starać się czytać; trzeba, można, należy czytać; dawać się czytać; przerwać czytanie; nauczyć (się), potrafić, uczyć, umieć czytać; nie móc czytać
czytać i czytać; słyszeć i czytać; pisać i czytać; czytać i pisać
nauka, szybkość, umiejętność czytania; szybkie czytanie

Cytaty

	- Czytasz opowiadania? - A co w tym nadzwyczajnego? Jeżeli mówią prawdę... Nie czytam tylko fikcji. źródło: KJ PWN: Antoni Libera: Madame, 1998
	Będę trzy razy w tygodniu czytał bajki dzieciom nieuleczalnie chorym z warszawskiego hospicjum dla dzieci. źródło: Korpus PWN: (AH), Fakt, 2004-04-02
	Nikołaj skończył czteroletnią szkołę cerkiewną, w której była biblioteka. Czytał o Siczy, jej pułkownikach, atamanach. źródło: KJ PWN: Henryk Grynberg: Drohobycz, Drohobycz, 1997
	W książkach o Indianach czytałem, że przy ognisku najlepiej się gwarzy i roztrząsa różne problemy. źródło: KJ PWN: Zbigniew Nienacki: Księga strachów, 1987
	A tak lubię czytać, że poza książkami nic mnie nie obchodzi. źródło: KJ PWN: Wiesław Myśliwski: Widnokrąg, 1996
	Chwyta pierwszą [kartkę] z brzegu i czyta: Nie uciekniesz, koleś, do nieba. źródło: KJ PWN: Mariusz Sieniewicz: Czwarte niebo, 2003

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	czytam	czytamy
2 os.	czytasz	czytacie
3 os.	czyta	czytają

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	czytałem +(e)m czytał	czytałam +(e)m czytała	czytałom +(e)m czytało	czytaliśmy +(e)śmy czytali	czytałyśmy +(e)śmy czytały
2 os.	czytałeś +(e)ś czytał	czytałaś +(e)ś czytała	czytałoś +(e)ś czytało	czytaliście +(e)ście czytali	czytałyście +(e)ście czytały
3 os.	czytał	czytała	czytało	czytali	czytały

bezosobnik: czytano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę czytał będę czytać	będę czytała będę czytać	będę czytało będę czytać	będziemy czytali będziemy czytać	będziemy czytały będziemy czytać
2 os.	będziesz czytał będziesz czytać	będziesz czytała będziesz czytać	będziesz czytało będziesz czytać	będziecie czytali będziecie czytać	będziecie czytały będziecie czytać
3 os.	będzie czytał będzie czytać	będzie czytała będzie czytać	będzie czytało będzie czytać	będą czytali będą czytać	będą czytały będą czytać

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		czytajmy
2 os.	czytaj	czytajcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	czytałbym bym czytał	czytałabym bym czytała	czytałobym bym czytało	czytalibyśmy byśmy czytali	czytałybyśmy byśmy czytały
2 os.	czytałbyś byś czytał	czytałabyś byś czytała	czytałobyś byś czytało	czytalibyście byście czytali	czytałybyście byście czytały
3 os.	czytałby by czytał	czytałaby by czytała	czytałoby by czytało	czytaliby by czytali	czytałyby by czytały

bezosobnik: czytano by

bezokolicznik: czytać

imiesłów przysłówkowy współczesny: czytając

gerundium: czytanie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	czytanie	czytania
D.	czytania	czytań
C.	czytaniu	czytaniom
B.	czytanie	czytania
N.	czytaniem	czytaniami
Ms.	czytaniu	czytaniach
W.	czytanie	czytania

imiesłów przymiotnikowy czynny: czytający

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	czytający	czytający	czytający	czytające	czytająca
D.	czytającego	czytającego	czytającego	czytającego	czytającej
C.	czytającemu	czytającemu	czytającemu	czytającemu	czytającej
B.	czytającego	czytającego	czytający	czytające	czytającą
N.	czytającym	czytającym	czytającym	czytającym	czytającą
Ms.	czytającym	czytającym	czytającym	czytającym	czytającej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	czytający	czytający	czytające	czytające
D.	czytających	czytających	czytających	czytających
C.	czytającym	czytającym	czytającym	czytającym
B.	czytających	czytających	czytających	czytające
N.	czytającymi	czytającymi	czytającymi	czytającymi
Ms.	czytających	czytających	czytających	czytających

imiesłów przymiotnikowy bierny: czytany

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	czytany	czytany	czytany	czytane	czytana
D.	czytanego	czytanego	czytanego	czytanego	czytanej
C.	czytanemu	czytanemu	czytanemu	czytanemu	czytanej
B.	czytanego	czytanego	czytany	czytane	czytaną
N.	czytanym	czytanym	czytanym	czytanym	czytaną
Ms.	czytanym	czytanym	czytanym	czytanym	czytanej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	czytani	czytani	czytane	czytane
D.	czytanych	czytanych	czytanych	czytanych
C.	czytanym	czytanym	czytanym	czytanym
B.	czytanych	czytanych	czytanych	czytane
N.	czytanymi	czytanymi	czytanymi	czytanymi
Ms.	czytanych	czytanych	czytanych	czytanych

Składnia

tylko Rz osobowy	+	czytać	+	CO + (KOMU) + (GDZIE)
tylko Rz osobowy	+	czytać	+	(CO) + (KOMU) + o + KIM/CZYM
tylko Rz osobowy	+	czytać	+	(o + KIM/CZYM) + (GDZIE) + że + ZDANIE \| ZDANIE PYTAJNOZALEŻNE
tylko Rz osobowy	+	czytać	+	(KOMU) + MOWA WPROST

2. nuty, mapę

Definicja

rozumieć i łączyć ze sobą symbole lub znaki muzyczne, techniczne i inne

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność intelektualna człowieka nazwy działań intelektualnych człowieka

Połączenia

czytać mapę, nuty, schematy, sondaże, wykresy
czytanie mapy, nut

Cytaty

	„Jesteś wspaniały, chłopcze, ale powiedz no mi prawdę: czytasz nuty?” - spytał Urbaniak. źródło: KJ PWN: Daniel Odija: Zamienić się w ucho, prasa, 2005
	Nie czyta nut, więc rysuje strzałki, linie i zygzaki. „Carmen” widzi na czerwono, Mozart to matematyka. Zamiast aktorów przestawia figurki na tekturowej makiecie. Tak powstają inscenizacje oper Mariusza Trelińskiego. źródło: KJ PWN: Piotr Siemion:Tarantino w operze, Ozon, 4/ 2005
	Potrafił godzinami rozprawiać o szczegółach dawnych i przyszłych operacji, uwielbiał czytać na głos mapy, opowiadać o przewagach i ułomnościach poszczególnych armii. źródło: KJ PWN: Wojciech Jagielski: Modlitwa o deszcz, 2004
	Sobieski miał fenomenalną pamięć terenu i świetnie czytał mapy. źródło: KJ PWN: Od Kamieńca do Buczacza, Dziennik Polski, 2002-12-27

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	czytam	czytamy
2 os.	czytasz	czytacie
3 os.	czyta	czytają

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	czytałem +(e)m czytał	czytałam +(e)m czytała	czytałom +(e)m czytało	czytaliśmy +(e)śmy czytali	czytałyśmy +(e)śmy czytały
2 os.	czytałeś +(e)ś czytał	czytałaś +(e)ś czytała	czytałoś +(e)ś czytało	czytaliście +(e)ście czytali	czytałyście +(e)ście czytały
3 os.	czytał	czytała	czytało	czytali	czytały

bezosobnik: czytano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę czytał będę czytać	będę czytała będę czytać	będę czytało będę czytać	będziemy czytali będziemy czytać	będziemy czytały będziemy czytać
2 os.	będziesz czytał będziesz czytać	będziesz czytała będziesz czytać	będziesz czytało będziesz czytać	będziecie czytali będziecie czytać	będziecie czytały będziecie czytać
3 os.	będzie czytał będzie czytać	będzie czytała będzie czytać	będzie czytało będzie czytać	będą czytali będą czytać	będą czytały będą czytać

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		czytajmy
2 os.	czytaj	czytajcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	czytałbym bym czytał	czytałabym bym czytała	czytałobym bym czytało	czytalibyśmy byśmy czytali	czytałybyśmy byśmy czytały
2 os.	czytałbyś byś czytał	czytałabyś byś czytała	czytałobyś byś czytało	czytalibyście byście czytali	czytałybyście byście czytały
3 os.	czytałby by czytał	czytałaby by czytała	czytałoby by czytało	czytaliby by czytali	czytałyby by czytały

bezosobnik: czytano by

bezokolicznik: czytać

imiesłów przysłówkowy współczesny: czytając

gerundium: czytanie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	czytanie	czytania
D.	czytania	czytań
C.	czytaniu	czytaniom
B.	czytanie	czytania
N.	czytaniem	czytaniami
Ms.	czytaniu	czytaniach
W.	czytanie	czytania

imiesłów przymiotnikowy czynny: czytający

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	czytający	czytający	czytający	czytające	czytająca
D.	czytającego	czytającego	czytającego	czytającego	czytającej
C.	czytającemu	czytającemu	czytającemu	czytającemu	czytającej
B.	czytającego	czytającego	czytający	czytające	czytającą
N.	czytającym	czytającym	czytającym	czytającym	czytającą
Ms.	czytającym	czytającym	czytającym	czytającym	czytającej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	czytający	czytający	czytające	czytające
D.	czytających	czytających	czytających	czytających
C.	czytającym	czytającym	czytającym	czytającym
B.	czytających	czytających	czytających	czytające
N.	czytającymi	czytającymi	czytającymi	czytającymi
Ms.	czytających	czytających	czytających	czytających

imiesłów przymiotnikowy bierny: czytany

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	czytany	czytany	czytany	czytane	czytana
D.	czytanego	czytanego	czytanego	czytanego	czytanej
C.	czytanemu	czytanemu	czytanemu	czytanemu	czytanej
B.	czytanego	czytanego	czytany	czytane	czytaną
N.	czytanym	czytanym	czytanym	czytanym	czytaną
Ms.	czytanym	czytanym	czytanym	czytanym	czytanej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	czytani	czytani	czytane	czytane
D.	czytanych	czytanych	czytanych	czytanych
C.	czytanym	czytanym	czytanym	czytanym
B.	czytanych	czytanych	czytanych	czytane
N.	czytanymi	czytanymi	czytanymi	czytanymi
Ms.	czytanych	czytanych	czytanych	czytanych

Składnia

tylko Rz osobowy

czytać

3. z oczu

Definicja

domyślać się czegoś na podstawie czyjegoś wyglądu lub zachowania

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność intelektualna człowieka nazwy działań intelektualnych człowieka

Relacje znaczeniowe

	synonimy:	odczytywać
	hiperonimy:	odgadywać

Połączenia

czytać myśli, odpowiedź
czytać w czyichś myślach, w twarzy;
czytać z ruchu warg
potrafić, umieć czytać

Cytaty

Ograniczę się naprawdę do podstaw, bo bez przygotowania infoekonomicznego i tak nie zrozumielibyście wiele - stwierdziła, najwyraźniej czytając z twarzy Nicholasa.

źródło: KJ PWN: Jacek Dukaj: Czarne oceany, 2004

Tydzień później Edzio przyszedł do nas, i to nie sam. Towarzyszyła mu bujna piękność o posągowych kształtach, nad którymi nie śmiałem dłużej się zastanawiać, bo najlepsza z żon czyta w moich myślach.

źródło: KJ PWN: Monika Piątkowska, Leszek Talko: Talki w wielkim mieście, 2002

Czytałem myśli na tej tłustej mordzie, jak gdyby je głośno wypowiadał.

źródło: KJ PWN: Jerzy Stawiński: Piszczyk, 1997

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	czytam	czytamy
2 os.	czytasz	czytacie
3 os.	czyta	czytają

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	czytałem +(e)m czytał	czytałam +(e)m czytała	czytałom +(e)m czytało	czytaliśmy +(e)śmy czytali	czytałyśmy +(e)śmy czytały
2 os.	czytałeś +(e)ś czytał	czytałaś +(e)ś czytała	czytałoś +(e)ś czytało	czytaliście +(e)ście czytali	czytałyście +(e)ście czytały
3 os.	czytał	czytała	czytało	czytali	czytały

bezosobnik: czytano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę czytał będę czytać	będę czytała będę czytać	będę czytało będę czytać	będziemy czytali będziemy czytać	będziemy czytały będziemy czytać
2 os.	będziesz czytał będziesz czytać	będziesz czytała będziesz czytać	będziesz czytało będziesz czytać	będziecie czytali będziecie czytać	będziecie czytały będziecie czytać
3 os.	będzie czytał będzie czytać	będzie czytała będzie czytać	będzie czytało będzie czytać	będą czytali będą czytać	będą czytały będą czytać

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		czytajmy
2 os.	czytaj	czytajcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	czytałbym bym czytał	czytałabym bym czytała	czytałobym bym czytało	czytalibyśmy byśmy czytali	czytałybyśmy byśmy czytały
2 os.	czytałbyś byś czytał	czytałabyś byś czytała	czytałobyś byś czytało	czytalibyście byście czytali	czytałybyście byście czytały
3 os.	czytałby by czytał	czytałaby by czytała	czytałoby by czytało	czytaliby by czytali	czytałyby by czytały

bezosobnik: czytano by

bezokolicznik: czytać

imiesłów przysłówkowy współczesny: czytając

gerundium: czytanie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	czytanie	czytania
D.	czytania	czytań
C.	czytaniu	czytaniom
B.	czytanie	czytania
N.	czytaniem	czytaniami
Ms.	czytaniu	czytaniach
W.	czytanie	czytania

imiesłów przymiotnikowy czynny: czytający

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	czytający	czytający	czytający	czytające	czytająca
D.	czytającego	czytającego	czytającego	czytającego	czytającej
C.	czytającemu	czytającemu	czytającemu	czytającemu	czytającej
B.	czytającego	czytającego	czytający	czytające	czytającą
N.	czytającym	czytającym	czytającym	czytającym	czytającą
Ms.	czytającym	czytającym	czytającym	czytającym	czytającej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	czytający	czytający	czytające	czytające
D.	czytających	czytających	czytających	czytających
C.	czytającym	czytającym	czytającym	czytającym
B.	czytających	czytających	czytających	czytające
N.	czytającymi	czytającymi	czytającymi	czytającymi
Ms.	czytających	czytających	czytających	czytających

imiesłów przymiotnikowy bierny: czytany

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	czytany	czytany	czytany	czytane	czytana
D.	czytanego	czytanego	czytanego	czytanego	czytanej
C.	czytanemu	czytanemu	czytanemu	czytanemu	czytanej
B.	czytanego	czytanego	czytany	czytane	czytaną
N.	czytanym	czytanym	czytanym	czytanym	czytaną
Ms.	czytanym	czytanym	czytanym	czytanym	czytanej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	czytani	czytani	czytane	czytane
D.	czytanych	czytanych	czytanych	czytanych
C.	czytanym	czytanym	czytanym	czytanym
B.	czytanych	czytanych	czytanych	czytane
N.	czytanymi	czytanymi	czytanymi	czytanymi
Ms.	czytanych	czytanych	czytanych	czytanych

Składnia

tylko Rz osobowy	+	czytać	+	(CO) + z + CZEGO \| w + CZYM \| na + CZYM
tylko Rz osobowy	+	czytać	+	z + CZEGO \| w + CZYM \| na + CZYM + że + ZDANIE \| ZDANIE PYTAJNOZALEŻNE

4. sens

Definicja

rozpoznawać właściwe znaczenie czegoś

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność intelektualna człowieka nazwy działań intelektualnych człowieka

Połączenia

czytać krajobraz, metaforę, obraz, ślady
czytać w księdze życia
czytać coś na różne sposoby; w jakiś sposób; między wierszami
czytać obraz jak książkę;
czytać coś jako literaturę...
potrafić czytać; można czytać

Cytaty

Chciałam, aby ten spektakl mówił o współczesności. I żeby można było go czytać na kilku poziomach [...].

źródło: KJ PWN: Przekrój nr 2926, 2001

Jak zmieniła się publiczność? Czyta aluzje i śmieje się podobnie, choć jakby dwie oktawy niżej.

źródło: KJ PWN: Kultura Niezależna nr 36, 1987

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	czytam	czytamy
2 os.	czytasz	czytacie
3 os.	czyta	czytają

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	czytałem +(e)m czytał	czytałam +(e)m czytała	czytałom +(e)m czytało	czytaliśmy +(e)śmy czytali	czytałyśmy +(e)śmy czytały
2 os.	czytałeś +(e)ś czytał	czytałaś +(e)ś czytała	czytałoś +(e)ś czytało	czytaliście +(e)ście czytali	czytałyście +(e)ście czytały
3 os.	czytał	czytała	czytało	czytali	czytały

bezosobnik: czytano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę czytał będę czytać	będę czytała będę czytać	będę czytało będę czytać	będziemy czytali będziemy czytać	będziemy czytały będziemy czytać
2 os.	będziesz czytał będziesz czytać	będziesz czytała będziesz czytać	będziesz czytało będziesz czytać	będziecie czytali będziecie czytać	będziecie czytały będziecie czytać
3 os.	będzie czytał będzie czytać	będzie czytała będzie czytać	będzie czytało będzie czytać	będą czytali będą czytać	będą czytały będą czytać

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		czytajmy
2 os.	czytaj	czytajcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	czytałbym bym czytał	czytałabym bym czytała	czytałobym bym czytało	czytalibyśmy byśmy czytali	czytałybyśmy byśmy czytały
2 os.	czytałbyś byś czytał	czytałabyś byś czytała	czytałobyś byś czytało	czytalibyście byście czytali	czytałybyście byście czytały
3 os.	czytałby by czytał	czytałaby by czytała	czytałoby by czytało	czytaliby by czytali	czytałyby by czytały

bezosobnik: czytano by

bezokolicznik: czytać

imiesłów przysłówkowy współczesny: czytając

gerundium: czytanie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	czytanie	czytania
D.	czytania	czytań
C.	czytaniu	czytaniom
B.	czytanie	czytania
N.	czytaniem	czytaniami
Ms.	czytaniu	czytaniach
W.	czytanie	czytania

imiesłów przymiotnikowy czynny: czytający

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	czytający	czytający	czytający	czytające	czytająca
D.	czytającego	czytającego	czytającego	czytającego	czytającej
C.	czytającemu	czytającemu	czytającemu	czytającemu	czytającej
B.	czytającego	czytającego	czytający	czytające	czytającą
N.	czytającym	czytającym	czytającym	czytającym	czytającą
Ms.	czytającym	czytającym	czytającym	czytającym	czytającej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	czytający	czytający	czytające	czytające
D.	czytających	czytających	czytających	czytających
C.	czytającym	czytającym	czytającym	czytającym
B.	czytających	czytających	czytających	czytające
N.	czytającymi	czytającymi	czytającymi	czytającymi
Ms.	czytających	czytających	czytających	czytających

imiesłów przymiotnikowy bierny: czytany

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	czytany	czytany	czytany	czytane	czytana
D.	czytanego	czytanego	czytanego	czytanego	czytanej
C.	czytanemu	czytanemu	czytanemu	czytanemu	czytanej
B.	czytanego	czytanego	czytany	czytane	czytaną
N.	czytanym	czytanym	czytanym	czytanym	czytaną
Ms.	czytanym	czytanym	czytanym	czytanym	czytanej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	czytani	czytani	czytane	czytane
D.	czytanych	czytanych	czytanych	czytanych
C.	czytanym	czytanym	czytanym	czytanym
B.	czytanych	czytanych	czytanych	czytane
N.	czytanymi	czytanymi	czytanymi	czytanymi
Ms.	czytanych	czytanych	czytanych	czytanych

Składnia

tylko Rz osobowy

czytać

5. plik

Definicja

pokazywać na ekranie komputera lub czytnika informacje pochodzące z nośnika lub z sieci

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność intelektualna człowieka nazwy działań intelektualnych człowieka

Relacje znaczeniowe

synonimy:

odczytywać

Połączenia

komputer czyta, zaczął czytać; program czyta
czytać dane
czytać w pliku
móc czytać

Cytaty

[Program] czyta wszystkie języki krajów Europy Wschodniej (w tym polski) i cyrylicę.

źródło: KJ PWN: reklama komputerowa, 1999

Musimy mieć specjalny program czytający ten format dokumentu, czyli Adobe Acrobat Reader.

źródło: NKJP: Bogdan Miś: Internet, Wiedza i Życie, nr 11, 2001

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	czytam	czytamy
2 os.	czytasz	czytacie
3 os.	czyta	czytają

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	czytałem +(e)m czytał	czytałam +(e)m czytała	czytałom +(e)m czytało	czytaliśmy +(e)śmy czytali	czytałyśmy +(e)śmy czytały
2 os.	czytałeś +(e)ś czytał	czytałaś +(e)ś czytała	czytałoś +(e)ś czytało	czytaliście +(e)ście czytali	czytałyście +(e)ście czytały
3 os.	czytał	czytała	czytało	czytali	czytały

bezosobnik: czytano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę czytał będę czytać	będę czytała będę czytać	będę czytało będę czytać	będziemy czytali będziemy czytać	będziemy czytały będziemy czytać
2 os.	będziesz czytał będziesz czytać	będziesz czytała będziesz czytać	będziesz czytało będziesz czytać	będziecie czytali będziecie czytać	będziecie czytały będziecie czytać
3 os.	będzie czytał będzie czytać	będzie czytała będzie czytać	będzie czytało będzie czytać	będą czytali będą czytać	będą czytały będą czytać

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		czytajmy
2 os.	czytaj	czytajcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	czytałbym bym czytał	czytałabym bym czytała	czytałobym bym czytało	czytalibyśmy byśmy czytali	czytałybyśmy byśmy czytały
2 os.	czytałbyś byś czytał	czytałabyś byś czytała	czytałobyś byś czytało	czytalibyście byście czytali	czytałybyście byście czytały
3 os.	czytałby by czytał	czytałaby by czytała	czytałoby by czytało	czytaliby by czytali	czytałyby by czytały

bezosobnik: czytano by

bezokolicznik: czytać

imiesłów przysłówkowy współczesny: czytając

gerundium: czytanie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	czytanie	czytania
D.	czytania	czytań
C.	czytaniu	czytaniom
B.	czytanie	czytania
N.	czytaniem	czytaniami
Ms.	czytaniu	czytaniach
W.	czytanie	czytania

imiesłów przymiotnikowy czynny: czytający

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	czytający	czytający	czytający	czytające	czytająca
D.	czytającego	czytającego	czytającego	czytającego	czytającej
C.	czytającemu	czytającemu	czytającemu	czytającemu	czytającej
B.	czytającego	czytającego	czytający	czytające	czytającą
N.	czytającym	czytającym	czytającym	czytającym	czytającą
Ms.	czytającym	czytającym	czytającym	czytającym	czytającej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	czytający	czytający	czytające	czytające
D.	czytających	czytających	czytających	czytających
C.	czytającym	czytającym	czytającym	czytającym
B.	czytających	czytających	czytających	czytające
N.	czytającymi	czytającymi	czytającymi	czytającymi
Ms.	czytających	czytających	czytających	czytających

imiesłów przymiotnikowy bierny: czytany

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	czytany	czytany	czytany	czytane	czytana
D.	czytanego	czytanego	czytanego	czytanego	czytanej
C.	czytanemu	czytanemu	czytanemu	czytanemu	czytanej
B.	czytanego	czytanego	czytany	czytane	czytaną
N.	czytanym	czytanym	czytanym	czytanym	czytaną
Ms.	czytanym	czytanym	czytanym	czytanym	czytanej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	czytani	czytani	czytane	czytane
D.	czytanych	czytanych	czytanych	czytanych
C.	czytanym	czytanym	czytanym	czytanym
B.	czytanych	czytanych	czytanych	czytane
N.	czytanymi	czytanymi	czytanymi	czytanymi
Ms.	czytanych	czytanych	czytanych	czytanych

Inne uwagi

Zwykle w 3 os.

Składnia

czytać

Frazeologizmy

ktoś czyta w kimś jak w otwartej księdze

Data ostatniej modyfikacji: 03.03.2023