UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

poczuć

Chronologizacja

SStp, SPXVI, SKN, SJPXVII, STR, SL, SWil, SJPWar, SJPDor, SJPSz, SJPDun, ISJP, PSWP, USJP

Pochodzenie

Zob. czuć

1. dotyk

Definicja

uświadomić sobie dzięki zmysłom

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Budowa i funkcjonowanie ciała ludzkiego zmysły

CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat zwierząt budowa i funkcjonowanie organizmów zwierzęcych

Połączenia

poczuć ból, chłód, ciepło, dotknięcie, dreszcz, dym, głód, mrowienie, skurcz, smak, suchość w gardle, szarpnięcie, uderzenie, ukłucie w sercu, zapach, zawrót głowy, zimno

Cytaty

	Poczuł suchość w gardle od nadmiernego mówienia. źródło: NKJP: Jan Parandowski: Niebo w płomieniach, 1988
	Machinalnie przesunął dłoń po czole. Pod palcami poczuł chłodny pot. źródło: NKJP: Jerzy Andrzejewski: Popiół i diament, 1948
	Skoczek poczuł, że robi mu się zimno. Szczęknął zębami. źródło: NKJP: Marta Tomaszewska: Zorro, załóż okulary!, 2001
	Otworzył blaszane drzwi do lokomotywowni. Ich zgrzyt był tak przejmujący, że poczuł, jak powstają mu włoski na rękach. źródło: NKJP: Marek Krajewski, Mariusz Czubaj: Róże cmentarne, 2009

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	poczuję	poczujemy
2 os.	poczujesz	poczujecie
3 os.	poczuje	poczują

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	poczułem +(e)m poczuł	poczułam +(e)m poczuła	poczułom +(e)m poczuło	poczuliśmy +(e)śmy poczuli	poczułyśmy +(e)śmy poczuły
2 os.	poczułeś +(e)ś poczuł	poczułaś +(e)ś poczuła	poczułoś +(e)ś poczuło	poczuliście +(e)ście poczuli	poczułyście +(e)ście poczuły
3 os.	poczuł	poczuła	poczuło	poczuli	poczuły

bezosobnik: poczuto

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		poczujmy
2 os.	poczuj	poczujcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	poczułbym bym poczuł	poczułabym bym poczuła	poczułobym bym poczuło	poczulibyśmy byśmy poczuli	poczułybyśmy byśmy poczuły
2 os.	poczułbyś byś poczuł	poczułabyś byś poczuła	poczułobyś byś poczuło	poczulibyście byście poczuli	poczułybyście byście poczuły
3 os.	poczułby by poczuł	poczułaby by poczuła	poczułoby by poczuło	poczuliby by poczuli	poczułyby by poczuły

bezosobnik: poczuto by

bezokolicznik: poczuć

imiesłów przysłówkowy uprzedni: poczuwszy

gerundium: poczucie

rodzaj gramatyczny: dk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	poczucie	poczucia
D.	poczucia	poczuć
C.	poczuciu	poczuciom
B.	poczucie	poczucia
N.	poczuciem	poczuciami
Ms.	poczuciu	poczuciach
W.	poczucie	poczucia

imiesłów przymiotnikowy bierny: poczuty

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	poczuty	poczuty	poczuty	poczute	poczuta
D.	poczutego	poczutego	poczutego	poczutego	poczutej
C.	poczutemu	poczutemu	poczutemu	poczutemu	poczutej
B.	poczutego	poczutego	poczuty	poczute	poczutą
N.	poczutym	poczutym	poczutym	poczutym	poczutą
Ms.	poczutym	poczutym	poczutym	poczutym	poczutej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	poczuci	poczuci	poczute	poczute
D.	poczutych	poczutych	poczutych	poczutych
C.	poczutym	poczutym	poczutym	poczutym
B.	poczutych	poczutych	poczutych	poczute
N.	poczutymi	poczutymi	poczutymi	poczutymi
Ms.	poczutych	poczutych	poczutych	poczutych

odpowiednik aspektowy: czuć

Składnia

Rz_żywotny	+	poczuć	+	CO
Rz_żywotny	+	poczuć	+	że ZDANIE \| jak ZDANIE

2. wzruszenie

Definicja

doznać jakiegoś uczucia lub wrażenia

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Stany psychiczne człowieka

Połączenia

poczuć lęk, niepokój, przypływ energii, strach, tęsknotę, ulgę, wstyd, wyrzuty sumienia, wzruszenie, złość, zmęczenie, żal

Cytaty

	Zmarł przy mnie i muszę przyznać, że poczułam ulgę, że dłużej nie będzie już musiał cierpieć. źródło: NKJP: Wyklęte słowo eutanazja, Polityka, 2000-12-09
	Żeby przejąć się tragedią Ekdalów, trzeba najpierw poczuć do nich sympatię. źródło: NKJP: Roman Pawłowski, Dzika kaczka, Gazeta Wyborcza, 1997-05-27
	Dopiero gdy zamierzał odejść, poczuł, że coś go jednak niepokoi, że brak w tym mieszkaniu czegoś naprawdę ważnego. źródło: NKJP: Andrzej Zbych (Andrzej Szypulski, Zbigniew Safjan): Bardzo dużo pajacyków, 1968
	[...] poczuł, jak ogarnia go wściekłość. Siedmiu mędrców okłamało go! źródło: NKJP: Beata Ostrowicka: Kraina kolorów: księga intryg, 1999

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	poczuję	poczujemy
2 os.	poczujesz	poczujecie
3 os.	poczuje	poczują

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	poczułem +(e)m poczuł	poczułam +(e)m poczuła	poczułom +(e)m poczuło	poczuliśmy +(e)śmy poczuli	poczułyśmy +(e)śmy poczuły
2 os.	poczułeś +(e)ś poczuł	poczułaś +(e)ś poczuła	poczułoś +(e)ś poczuło	poczuliście +(e)ście poczuli	poczułyście +(e)ście poczuły
3 os.	poczuł	poczuła	poczuło	poczuli	poczuły

bezosobnik: poczuto

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		poczujmy
2 os.	poczuj	poczujcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	poczułbym bym poczuł	poczułabym bym poczuła	poczułobym bym poczuło	poczulibyśmy byśmy poczuli	poczułybyśmy byśmy poczuły
2 os.	poczułbyś byś poczuł	poczułabyś byś poczuła	poczułobyś byś poczuło	poczulibyście byście poczuli	poczułybyście byście poczuły
3 os.	poczułby by poczuł	poczułaby by poczuła	poczułoby by poczuło	poczuliby by poczuli	poczułyby by poczuły

bezosobnik: poczuto by

bezokolicznik: poczuć

imiesłów przysłówkowy uprzedni: poczuwszy

gerundium: poczucie

rodzaj gramatyczny: dk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	poczucie	poczucia
D.	poczucia	poczuć
C.	poczuciu	poczuciom
B.	poczucie	poczucia
N.	poczuciem	poczuciami
Ms.	poczuciu	poczuciach
W.	poczucie	poczucia

imiesłów przymiotnikowy bierny: poczuty

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	poczuty	poczuty	poczuty	poczute	poczuta
D.	poczutego	poczutego	poczutego	poczutego	poczutej
C.	poczutemu	poczutemu	poczutemu	poczutemu	poczutej
B.	poczutego	poczutego	poczuty	poczute	poczutą
N.	poczutym	poczutym	poczutym	poczutym	poczutą
Ms.	poczutym	poczutym	poczutym	poczutym	poczutej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	poczuci	poczuci	poczute	poczute
D.	poczutych	poczutych	poczutych	poczutych
C.	poczutym	poczutym	poczutym	poczutym
B.	poczutych	poczutych	poczutych	poczute
N.	poczutymi	poczutymi	poczutymi	poczutymi
Ms.	poczutych	poczutych	poczutych	poczutych

odpowiednik aspektowy: czuć

Składnia

Rz_żywotny	+	poczuć	+	CO + (do KOGO)
Rz_żywotny	+	poczuć	+	że ZDANIE \| jak ZDANIE

3. czyjś wzrok

Definicja

uświadomić sobie, że coś się dzieje

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność intelektualna człowieka nazwy działań intelektualnych człowieka

Połączenia

poczuć czyjś wzrok, czyjąś obecność, czyjeś spojrzenie

Cytaty

	[...] poczuł, że jest śledzony: chodzili za nim dwaj ludzie, opłaceni widocznie przez starszych gminy. źródło: NKJP: Jan Dobraczyński: Święty miecz, 1949
	Wąsowski poczuł, że zbliża się bardzo ważna chwila w ich rozmowie. źródło: NKJP: Andrzej Zbych: Stawka większa niż życie, 2000
	Po raz pierwszy poczuła, jak ważne w jej życiu są symbole, ważniejsze nawet niż rzeczywiste zdarzenia. źródło: NKJP: Anna Bolecka: Concerto d'amore, 2004
	Instynktownie poczułam czyjąś obecność i obróciłam się. Wtedy zobaczyłam złodzieja z moim telefonem w ręku. źródło: NKJP: (AMC), Złapaliśmy złodzieja!, Dziennik Zachodni, 2004-07-20

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	poczuję	poczujemy
2 os.	poczujesz	poczujecie
3 os.	poczuje	poczują

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	poczułem +(e)m poczuł	poczułam +(e)m poczuła	poczułom +(e)m poczuło	poczuliśmy +(e)śmy poczuli	poczułyśmy +(e)śmy poczuły
2 os.	poczułeś +(e)ś poczuł	poczułaś +(e)ś poczuła	poczułoś +(e)ś poczuło	poczuliście +(e)ście poczuli	poczułyście +(e)ście poczuły
3 os.	poczuł	poczuła	poczuło	poczuli	poczuły

bezosobnik: poczuto

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		poczujmy
2 os.	poczuj	poczujcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	poczułbym bym poczuł	poczułabym bym poczuła	poczułobym bym poczuło	poczulibyśmy byśmy poczuli	poczułybyśmy byśmy poczuły
2 os.	poczułbyś byś poczuł	poczułabyś byś poczuła	poczułobyś byś poczuło	poczulibyście byście poczuli	poczułybyście byście poczuły
3 os.	poczułby by poczuł	poczułaby by poczuła	poczułoby by poczuło	poczuliby by poczuli	poczułyby by poczuły

bezosobnik: poczuto by

bezokolicznik: poczuć

imiesłów przysłówkowy uprzedni: poczuwszy

gerundium: poczucie

rodzaj gramatyczny: dk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	poczucie	poczucia
D.	poczucia	poczuć
C.	poczuciu	poczuciom
B.	poczucie	poczucia
N.	poczuciem	poczuciami
Ms.	poczuciu	poczuciach
W.	poczucie	poczucia

imiesłów przymiotnikowy bierny: poczuty

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	poczuty	poczuty	poczuty	poczute	poczuta
D.	poczutego	poczutego	poczutego	poczutego	poczutej
C.	poczutemu	poczutemu	poczutemu	poczutemu	poczutej
B.	poczutego	poczutego	poczuty	poczute	poczutą
N.	poczutym	poczutym	poczutym	poczutym	poczutą
Ms.	poczutym	poczutym	poczutym	poczutym	poczutej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	poczuci	poczuci	poczute	poczute
D.	poczutych	poczutych	poczutych	poczutych
C.	poczutym	poczutym	poczutym	poczutym
B.	poczutych	poczutych	poczutych	poczute
N.	poczutymi	poczutymi	poczutymi	poczutymi
Ms.	poczutych	poczutych	poczutych	poczutych

odpowiednik aspektowy: czuć

Składnia

Rz_żywotny	+	poczuć	+	że ZDANIE \| jak ZDANIE
Rz_żywotny	+	poczuć	+	CO

Frazeologizmy

ktoś poczuł bluesa
ktoś poczuł miętę do kogoś/czegoś
ktoś poczuł na plecach oddech czyjś
ktoś wyczuł pismo nosem
ktoś poczuł pismo nosem
ktoś poczuł przez skórę coś
ktoś poczuł wiatr w żaglach
ktoś poczuł wilgoć pod powiekami
ktoś poczuł wolę bożą
ktoś wyczuł pismo nosem
ktoś poczuł pismo nosem

Data ostatniej modyfikacji: 30.04.2013