UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

rozbrajać

Chronologizacja

1778, Gazety Wileńskie, nr 27, polona.pl

Pochodzenie

Zob. zbroić 1

1. armię

Definicja

pozbawiać broni i sprzętu wojskowego

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Wojsko i wojna broń

Połączenia

armia, wojsko rozbraja kogoś
rozbrajać armię, wojsko, żołnierzy; Armię Czerwoną, Francuzów, Niemców...

Cytaty

[...] Amerykanie powiedzieli mu, że natychmiast po wylądowaniu zaczną rozbrajać armię i policję haitańską, a przede wszystkim tzw. attachés, czyli paramilitarne bojówki prześladujące proaristidowską opozycję.

źródło: NKJP: Jacek Kalabiński: Gambit Clintona, Gazeta Wyborcza, 1994-09-24

Żołnierzy stopniowo rozbrajano i wywożono do ZSRR.

źródło: NKJP: Jerzy Surdykowski: Duch Rzeczypospolitej, 2001

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	rozbrajam	rozbrajamy
2 os.	rozbrajasz	rozbrajacie
3 os.	rozbraja	rozbrajają

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	rozbrajałem +(e)m rozbrajał	rozbrajałam +(e)m rozbrajała	rozbrajałom +(e)m rozbrajało	rozbrajaliśmy +(e)śmy rozbrajali	rozbrajałyśmy +(e)śmy rozbrajały
2 os.	rozbrajałeś +(e)ś rozbrajał	rozbrajałaś +(e)ś rozbrajała	rozbrajałoś +(e)ś rozbrajało	rozbrajaliście +(e)ście rozbrajali	rozbrajałyście +(e)ście rozbrajały
3 os.	rozbrajał	rozbrajała	rozbrajało	rozbrajali	rozbrajały

bezosobnik: rozbrajano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę rozbrajał będę rozbrajać	będę rozbrajała będę rozbrajać	będę rozbrajało będę rozbrajać	będziemy rozbrajali będziemy rozbrajać	będziemy rozbrajały będziemy rozbrajać
2 os.	będziesz rozbrajał będziesz rozbrajać	będziesz rozbrajała będziesz rozbrajać	będziesz rozbrajało będziesz rozbrajać	będziecie rozbrajali będziecie rozbrajać	będziecie rozbrajały będziecie rozbrajać
3 os.	będzie rozbrajał będzie rozbrajać	będzie rozbrajała będzie rozbrajać	będzie rozbrajało będzie rozbrajać	będą rozbrajali będą rozbrajać	będą rozbrajały będą rozbrajać

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		rozbrajajmy
2 os.	rozbrajaj	rozbrajajcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	rozbrajałbym bym rozbrajał	rozbrajałabym bym rozbrajała	rozbrajałobym bym rozbrajało	rozbrajalibyśmy byśmy rozbrajali	rozbrajałybyśmy byśmy rozbrajały
2 os.	rozbrajałbyś byś rozbrajał	rozbrajałabyś byś rozbrajała	rozbrajałobyś byś rozbrajało	rozbrajalibyście byście rozbrajali	rozbrajałybyście byście rozbrajały
3 os.	rozbrajałby by rozbrajał	rozbrajałaby by rozbrajała	rozbrajałoby by rozbrajało	rozbrajaliby by rozbrajali	rozbrajałyby by rozbrajały

bezosobnik: rozbrajano by

bezokolicznik: rozbrajać

imiesłów przysłówkowy współczesny: rozbrajając

gerundium: rozbrajanie

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	rozbrajanie	rozbrajania
D.	rozbrajania	rozbrajań
C.	rozbrajaniu	rozbrajaniom
B.	rozbrajanie	rozbrajania
N.	rozbrajaniem	rozbrajaniami
Ms.	rozbrajaniu	rozbrajaniach
W.	rozbrajanie	rozbrajania

imiesłów przymiotnikowy czynny: rozbrajający

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	rozbrajający	rozbrajający	rozbrajający	rozbrajające	rozbrajająca
D.	rozbrajającego	rozbrajającego	rozbrajającego	rozbrajającego	rozbrajającej
C.	rozbrajającemu	rozbrajającemu	rozbrajającemu	rozbrajającemu	rozbrajającej
B.	rozbrajającego	rozbrajającego	rozbrajający	rozbrajające	rozbrajającą
N.	rozbrajającym	rozbrajającym	rozbrajającym	rozbrajającym	rozbrajającą
Ms.	rozbrajającym	rozbrajającym	rozbrajającym	rozbrajającym	rozbrajającej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	rozbrajający	rozbrajający	rozbrajające	rozbrajające
D.	rozbrajających	rozbrajających	rozbrajających	rozbrajających
C.	rozbrajającym	rozbrajającym	rozbrajającym	rozbrajającym
B.	rozbrajających	rozbrajających	rozbrajających	rozbrajające
N.	rozbrajającymi	rozbrajającymi	rozbrajającymi	rozbrajającymi
Ms.	rozbrajających	rozbrajających	rozbrajających	rozbrajających

imiesłów przymiotnikowy bierny: rozbrajany

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	rozbrajany	rozbrajany	rozbrajany	rozbrajane	rozbrajana
D.	rozbrajanego	rozbrajanego	rozbrajanego	rozbrajanego	rozbrajanej
C.	rozbrajanemu	rozbrajanemu	rozbrajanemu	rozbrajanemu	rozbrajanej
B.	rozbrajanego	rozbrajanego	rozbrajany	rozbrajane	rozbrajaną
N.	rozbrajanym	rozbrajanym	rozbrajanym	rozbrajanym	rozbrajaną
Ms.	rozbrajanym	rozbrajanym	rozbrajanym	rozbrajanym	rozbrajanej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	rozbrajani	rozbrajani	rozbrajane	rozbrajane
D.	rozbrajanych	rozbrajanych	rozbrajanych	rozbrajanych
C.	rozbrajanym	rozbrajanym	rozbrajanym	rozbrajanym
B.	rozbrajanych	rozbrajanych	rozbrajanych	rozbrajane
N.	rozbrajanymi	rozbrajanymi	rozbrajanymi	rozbrajanymi
Ms.	rozbrajanych	rozbrajanych	rozbrajanych	rozbrajanych

odpowiednik aspektowy: rozbroić

Składnia

Rz_osobowy

rozbrajać

KOGO

2. bombę

Definicja

zmieniając coś w mechanizmie bomby lub miny, powodować, że nie wybuchnie

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Wojsko i wojna broń

Połączenia

pirotechnik, snajper rozbraja coś
rozbrajać bombę, minę, niewybuch

Cytaty

Saperzy nie rozbrajają niewybuchów, tylko wyjmują z ziemi i specjalnym samochodem przewożą w odległe od siedzib ludzkich miejsce.

źródło: NKJP: Aneta Niedźwiecka: Bombowa rura, Gazeta Radomszczańska, 2009-07-22

Zaledwie kilka dni temu saperzy z Głogowa musieli pod Strzegomiem rozbrajać bombę z czasów II wojny światowej, a już odkopano kolejną.

źródło: NKJP: Agnieszka Bielawska: Zaminowany most, Gazeta Wrocławska, 2003-08-26

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	rozbrajam	rozbrajamy
2 os.	rozbrajasz	rozbrajacie
3 os.	rozbraja	rozbrajają

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	rozbrajałem +(e)m rozbrajał	rozbrajałam +(e)m rozbrajała	rozbrajałom +(e)m rozbrajało	rozbrajaliśmy +(e)śmy rozbrajali	rozbrajałyśmy +(e)śmy rozbrajały
2 os.	rozbrajałeś +(e)ś rozbrajał	rozbrajałaś +(e)ś rozbrajała	rozbrajałoś +(e)ś rozbrajało	rozbrajaliście +(e)ście rozbrajali	rozbrajałyście +(e)ście rozbrajały
3 os.	rozbrajał	rozbrajała	rozbrajało	rozbrajali	rozbrajały

bezosobnik: rozbrajano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę rozbrajał będę rozbrajać	będę rozbrajała będę rozbrajać	będę rozbrajało będę rozbrajać	będziemy rozbrajali będziemy rozbrajać	będziemy rozbrajały będziemy rozbrajać
2 os.	będziesz rozbrajał będziesz rozbrajać	będziesz rozbrajała będziesz rozbrajać	będziesz rozbrajało będziesz rozbrajać	będziecie rozbrajali będziecie rozbrajać	będziecie rozbrajały będziecie rozbrajać
3 os.	będzie rozbrajał będzie rozbrajać	będzie rozbrajała będzie rozbrajać	będzie rozbrajało będzie rozbrajać	będą rozbrajali będą rozbrajać	będą rozbrajały będą rozbrajać

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		rozbrajajmy
2 os.	rozbrajaj	rozbrajajcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	rozbrajałbym bym rozbrajał	rozbrajałabym bym rozbrajała	rozbrajałobym bym rozbrajało	rozbrajalibyśmy byśmy rozbrajali	rozbrajałybyśmy byśmy rozbrajały
2 os.	rozbrajałbyś byś rozbrajał	rozbrajałabyś byś rozbrajała	rozbrajałobyś byś rozbrajało	rozbrajalibyście byście rozbrajali	rozbrajałybyście byście rozbrajały
3 os.	rozbrajałby by rozbrajał	rozbrajałaby by rozbrajała	rozbrajałoby by rozbrajało	rozbrajaliby by rozbrajali	rozbrajałyby by rozbrajały

bezosobnik: rozbrajano by

bezokolicznik: rozbrajać

imiesłów przysłówkowy współczesny: rozbrajając

gerundium: rozbrajanie

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	rozbrajanie	rozbrajania
D.	rozbrajania	rozbrajań
C.	rozbrajaniu	rozbrajaniom
B.	rozbrajanie	rozbrajania
N.	rozbrajaniem	rozbrajaniami
Ms.	rozbrajaniu	rozbrajaniach
W.	rozbrajanie	rozbrajania

imiesłów przymiotnikowy czynny: rozbrajający

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	rozbrajający	rozbrajający	rozbrajający	rozbrajające	rozbrajająca
D.	rozbrajającego	rozbrajającego	rozbrajającego	rozbrajającego	rozbrajającej
C.	rozbrajającemu	rozbrajającemu	rozbrajającemu	rozbrajającemu	rozbrajającej
B.	rozbrajającego	rozbrajającego	rozbrajający	rozbrajające	rozbrajającą
N.	rozbrajającym	rozbrajającym	rozbrajającym	rozbrajającym	rozbrajającą
Ms.	rozbrajającym	rozbrajającym	rozbrajającym	rozbrajającym	rozbrajającej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	rozbrajający	rozbrajający	rozbrajające	rozbrajające
D.	rozbrajających	rozbrajających	rozbrajających	rozbrajających
C.	rozbrajającym	rozbrajającym	rozbrajającym	rozbrajającym
B.	rozbrajających	rozbrajających	rozbrajających	rozbrajające
N.	rozbrajającymi	rozbrajającymi	rozbrajającymi	rozbrajającymi
Ms.	rozbrajających	rozbrajających	rozbrajających	rozbrajających

imiesłów przymiotnikowy bierny: rozbrajany

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	rozbrajany	rozbrajany	rozbrajany	rozbrajane	rozbrajana
D.	rozbrajanego	rozbrajanego	rozbrajanego	rozbrajanego	rozbrajanej
C.	rozbrajanemu	rozbrajanemu	rozbrajanemu	rozbrajanemu	rozbrajanej
B.	rozbrajanego	rozbrajanego	rozbrajany	rozbrajane	rozbrajaną
N.	rozbrajanym	rozbrajanym	rozbrajanym	rozbrajanym	rozbrajaną
Ms.	rozbrajanym	rozbrajanym	rozbrajanym	rozbrajanym	rozbrajanej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	rozbrajani	rozbrajani	rozbrajane	rozbrajane
D.	rozbrajanych	rozbrajanych	rozbrajanych	rozbrajanych
C.	rozbrajanym	rozbrajanym	rozbrajanym	rozbrajanym
B.	rozbrajanych	rozbrajanych	rozbrajanych	rozbrajane
N.	rozbrajanymi	rozbrajanymi	rozbrajanymi	rozbrajanymi
Ms.	rozbrajanych	rozbrajanych	rozbrajanych	rozbrajanych

odpowiednik aspektowy: rozbroić

Składnia

Rz_osobowy

rozbrajać

3. uśmiechem

Definicja

powodować, że inne osoby przestają się złościć lub denerwować

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Relacje międzyludzkie określenia relacji międzyludzkich

Połączenia

szczerość; uśmiech rozbraja kogoś
rozbrajać kogoś poczuciem humoru szczerością, uśmiechem, urokiem
rozbrajający uśmiech, rozbrajająca szczerość, rozbrajające zachowanie, słowa

Cytaty

	Choć sama o sobie mówi, że naturę ma raczej pesymistyczną, podobną do Janis Joplin, rozbraja uśmiechem i poczuciem humoru. źródło: NKJP: (FREN): Ewelina Flinta, Gazeta Krakowska, 2005-10-18
	Już po powrocie do Polski mówiła z rozbrajającą szczerością : - Jedynym stresem, jaki towarzyszył mi podczas finału, była myśl, że mogę wygrać. źródło: NKJP: Artur Szczukiewicz: Kasia Borowicz - jaka naprawdę jest polska i europejska królowa piękności?, Echo Dnia, 2004-12-23
	Racja, racja. Przecież to amerykański film i powinni mówić po chińsku. Człowieku, rozbrajasz mnie. Jeszcze tego się przyczepiać? Amerykańscy aktorzy mają się uczyć obcego języka, bo tobie nie podoba się angielski ? źródło: NKJP: Internet
	Nikt u nas tego nie rozumie. A już rozbrajający w swej perwersyjnej logice jest poseł Bogdan Pęk, który - choć przeciwny Unii i Polsce w Unii - kandyduje do parlamentu z zapałem, bo (jak sam się przyznaje) nie chce, aby 60 tys. zł miesięcznie wpadło nie do jego kieszeni, a do kieszeni zwolennika Unii Europejskiej. źródło: NKJP: Marek Ostrowski, Jacek Safuta: Eurowybory instrukcja obsługi, Polityka , 2004-06-12

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	rozbrajam	rozbrajamy
2 os.	rozbrajasz	rozbrajacie
3 os.	rozbraja	rozbrajają

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	rozbrajałem +(e)m rozbrajał	rozbrajałam +(e)m rozbrajała	rozbrajałom +(e)m rozbrajało	rozbrajaliśmy +(e)śmy rozbrajali	rozbrajałyśmy +(e)śmy rozbrajały
2 os.	rozbrajałeś +(e)ś rozbrajał	rozbrajałaś +(e)ś rozbrajała	rozbrajałoś +(e)ś rozbrajało	rozbrajaliście +(e)ście rozbrajali	rozbrajałyście +(e)ście rozbrajały
3 os.	rozbrajał	rozbrajała	rozbrajało	rozbrajali	rozbrajały

bezosobnik: rozbrajano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę rozbrajał będę rozbrajać	będę rozbrajała będę rozbrajać	będę rozbrajało będę rozbrajać	będziemy rozbrajali będziemy rozbrajać	będziemy rozbrajały będziemy rozbrajać
2 os.	będziesz rozbrajał będziesz rozbrajać	będziesz rozbrajała będziesz rozbrajać	będziesz rozbrajało będziesz rozbrajać	będziecie rozbrajali będziecie rozbrajać	będziecie rozbrajały będziecie rozbrajać
3 os.	będzie rozbrajał będzie rozbrajać	będzie rozbrajała będzie rozbrajać	będzie rozbrajało będzie rozbrajać	będą rozbrajali będą rozbrajać	będą rozbrajały będą rozbrajać

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		rozbrajajmy
2 os.	rozbrajaj	rozbrajajcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	rozbrajałbym bym rozbrajał	rozbrajałabym bym rozbrajała	rozbrajałobym bym rozbrajało	rozbrajalibyśmy byśmy rozbrajali	rozbrajałybyśmy byśmy rozbrajały
2 os.	rozbrajałbyś byś rozbrajał	rozbrajałabyś byś rozbrajała	rozbrajałobyś byś rozbrajało	rozbrajalibyście byście rozbrajali	rozbrajałybyście byście rozbrajały
3 os.	rozbrajałby by rozbrajał	rozbrajałaby by rozbrajała	rozbrajałoby by rozbrajało	rozbrajaliby by rozbrajali	rozbrajałyby by rozbrajały

bezosobnik: rozbrajano by

bezokolicznik: rozbrajać

imiesłów przysłówkowy współczesny: rozbrajając

gerundium: rozbrajanie

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	rozbrajanie	rozbrajania
D.	rozbrajania	rozbrajań
C.	rozbrajaniu	rozbrajaniom
B.	rozbrajanie	rozbrajania
N.	rozbrajaniem	rozbrajaniami
Ms.	rozbrajaniu	rozbrajaniach
W.	rozbrajanie	rozbrajania

imiesłów przymiotnikowy czynny: rozbrajający

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	rozbrajający	rozbrajający	rozbrajający	rozbrajające	rozbrajająca
D.	rozbrajającego	rozbrajającego	rozbrajającego	rozbrajającego	rozbrajającej
C.	rozbrajającemu	rozbrajającemu	rozbrajającemu	rozbrajającemu	rozbrajającej
B.	rozbrajającego	rozbrajającego	rozbrajający	rozbrajające	rozbrajającą
N.	rozbrajającym	rozbrajającym	rozbrajającym	rozbrajającym	rozbrajającą
Ms.	rozbrajającym	rozbrajającym	rozbrajającym	rozbrajającym	rozbrajającej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	rozbrajający	rozbrajający	rozbrajające	rozbrajające
D.	rozbrajających	rozbrajających	rozbrajających	rozbrajających
C.	rozbrajającym	rozbrajającym	rozbrajającym	rozbrajającym
B.	rozbrajających	rozbrajających	rozbrajających	rozbrajające
N.	rozbrajającymi	rozbrajającymi	rozbrajającymi	rozbrajającymi
Ms.	rozbrajających	rozbrajających	rozbrajających	rozbrajających

imiesłów przymiotnikowy bierny: rozbrajany

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	rozbrajany	rozbrajany	rozbrajany	rozbrajane	rozbrajana
D.	rozbrajanego	rozbrajanego	rozbrajanego	rozbrajanego	rozbrajanej
C.	rozbrajanemu	rozbrajanemu	rozbrajanemu	rozbrajanemu	rozbrajanej
B.	rozbrajanego	rozbrajanego	rozbrajany	rozbrajane	rozbrajaną
N.	rozbrajanym	rozbrajanym	rozbrajanym	rozbrajanym	rozbrajaną
Ms.	rozbrajanym	rozbrajanym	rozbrajanym	rozbrajanym	rozbrajanej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	rozbrajani	rozbrajani	rozbrajane	rozbrajane
D.	rozbrajanych	rozbrajanych	rozbrajanych	rozbrajanych
C.	rozbrajanym	rozbrajanym	rozbrajanym	rozbrajanym
B.	rozbrajanych	rozbrajanych	rozbrajanych	rozbrajane
N.	rozbrajanymi	rozbrajanymi	rozbrajanymi	rozbrajanymi
Ms.	rozbrajanych	rozbrajanych	rozbrajanych	rozbrajanych

odpowiednik aspektowy: rozbroić

Inne uwagi

Zwykle imcz

Składnia

Rz_osobowy	+	rozbrajać	+	(KOGO) + CZYM
Rz_abstrakcyjny	+	rozbrajać	+	KOGO

Data ostatniej modyfikacji: 04.06.2024