UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

zedrzeć

Chronologizacja

1455, SStp

Pochodzenie

Zob. drzeć

1. lakier

Definicja

gwałtownie oddzielić coś od jakiejś powierzchni

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Praca rodzaje pracy

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii stan skupienia, trwałość materii

Połączenia

zedrzeć farbę, kartkę, korę, lakier, plakat, ubranie z kogoś, wierzchnią warstwę
zedrzeć z drzwi, z kalendarza, z pnia, ze ściany

Cytaty

W pewnym momencie niemal siłą zdarł z niej sukienkę.

źródło: NKJP: Tomasz Mirkowicz: Pielgrzymka do Ziemi Świętej Egiptu, 1999

Przed zimą drogowcy z ząbkowickiej firmy zdążyli tylko zedrzeć źle położony asfalt.

źródło: NKJP: Drogowcy położyli asfalt po raz drugi, Słowo Polskie Gazeta Wrocławska, 2006-06-21

Demonstranci zdarli z budynku rosyjską flagę.

źródło: NKJP: Henryk Piec: Wet za wet, Dziennik Bałtycki, 2000-02-28

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	zedrę	zedrzemy
2 os.	zedrzesz	zedrzecie
3 os.	zedrze	zedrą

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	zdarłem +(e)m zdarł	zdarłam +(e)m zdarła	zdarłom +(e)m zdarło	zdarliśmy +(e)śmy zdarli	zdarłyśmy +(e)śmy zdarły
2 os.	zdarłeś +(e)ś zdarł	zdarłaś +(e)ś zdarła	zdarłoś +(e)ś zdarło	zdarliście +(e)ście zdarli	zdarłyście +(e)ście zdarły
3 os.	zdarł	zdarła	zdarło	zdarli	zdarły

bezosobnik: zdarto

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		zedrzyjmy
2 os.	zedrzyj	zedrzyjcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	zdarłbym bym zdarł	zdarłabym bym zdarła	zdarłobym bym zdarło	zdarlibyśmy byśmy zdarli	zdarłybyśmy byśmy zdarły
2 os.	zdarłbyś byś zdarł	zdarłabyś byś zdarła	zdarłobyś byś zdarło	zdarlibyście byście zdarli	zdarłybyście byście zdarły
3 os.	zdarłby by zdarł	zdarłaby by zdarła	zdarłoby by zdarło	zdarliby by zdarli	zdarłyby by zdarły

bezosobnik: zdarto by

bezokolicznik: zedrzeć

imiesłów przysłówkowy uprzedni: zdarłszy

gerundium: zdarcie

rodzaj gramatyczny: dk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	zdarcie	zdarcia
D.	zdarcia
C.	zdarciu	zdarciom
B.	zdarcie	zdarcia
N.	zdarciem	zdarciami
Ms.	zdarciu	zdarciach
W.	zdarcie	zdarcia

imiesłów przymiotnikowy bierny: zdarty

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	zdarty	zdarty	zdarty	zdarte	zdarta
D.	zdartego	zdartego	zdartego	zdartego	zdartej
C.	zdartemu	zdartemu	zdartemu	zdartemu	zdartej
B.	zdartego	zdartego	zdarty	zdarte	zdartą
N.	zdartym	zdartym	zdartym	zdartym	zdartą
Ms.	zdartym	zdartym	zdartym	zdartym	zdartej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	zdarci	zdarci	zdarte	zdarte
D.	zdartych	zdartych	zdartych	zdartych
C.	zdartym	zdartym	zdartym	zdartym
B.	zdartych	zdartych	zdartych	zdarte
N.	zdartymi	zdartymi	zdartymi	zdartymi
Ms.	zdartych	zdartych	zdartych	zdartych

odpowiedniki aspektowe: drzeć , zdzierać

Składnia

zedrzeć

CO + z KOGO/CZEGO

2. kolano

Definicja

uszkodzić skórę w wyniku otarcia jej o jakąś powierzchnię

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Choroby i ich leczenie przyczyny, objawy i skutki chorób

Połączenia

zedrzeć kolano, skórę

Cytaty

Przewróciłem się na torowisko wysypane żużlem i zdarłem skórę na rękach i nogach.

źródło: NKJP: Ryszard Sługocki: Na przekór i na bakier, 2008

Dłonie miał lepkie od żywicy, a kolana zdarte do krwi, lecz nie przejmował się tym wcale.

źródło: NKJP: Adam Bahdaj: Wakacje z duchami, 1962

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	zedrę	zedrzemy
2 os.	zedrzesz	zedrzecie
3 os.	zedrze	zedrą

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	zdarłem +(e)m zdarł	zdarłam +(e)m zdarła	zdarłom +(e)m zdarło	zdarliśmy +(e)śmy zdarli	zdarłyśmy +(e)śmy zdarły
2 os.	zdarłeś +(e)ś zdarł	zdarłaś +(e)ś zdarła	zdarłoś +(e)ś zdarło	zdarliście +(e)ście zdarli	zdarłyście +(e)ście zdarły
3 os.	zdarł	zdarła	zdarło	zdarli	zdarły

bezosobnik: zdarto

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		zedrzyjmy
2 os.	zedrzyj	zedrzyjcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	zdarłbym bym zdarł	zdarłabym bym zdarła	zdarłobym bym zdarło	zdarlibyśmy byśmy zdarli	zdarłybyśmy byśmy zdarły
2 os.	zdarłbyś byś zdarł	zdarłabyś byś zdarła	zdarłobyś byś zdarło	zdarlibyście byście zdarli	zdarłybyście byście zdarły
3 os.	zdarłby by zdarł	zdarłaby by zdarła	zdarłoby by zdarło	zdarliby by zdarli	zdarłyby by zdarły

bezosobnik: zdarto by

bezokolicznik: zedrzeć

imiesłów przysłówkowy uprzedni: zdarłszy

gerundium: zdarcie

rodzaj gramatyczny: dk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	zdarcie	zdarcia
D.	zdarcia
C.	zdarciu	zdarciom
B.	zdarcie	zdarcia
N.	zdarciem	zdarciami
Ms.	zdarciu	zdarciach
W.	zdarcie	zdarcia

imiesłów przymiotnikowy bierny: zdarty

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	zdarty	zdarty	zdarty	zdarte	zdarta
D.	zdartego	zdartego	zdartego	zdartego	zdartej
C.	zdartemu	zdartemu	zdartemu	zdartemu	zdartej
B.	zdartego	zdartego	zdarty	zdarte	zdartą
N.	zdartym	zdartym	zdartym	zdartym	zdartą
Ms.	zdartym	zdartym	zdartym	zdartym	zdartej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	zdarci	zdarci	zdarte	zdarte
D.	zdartych	zdartych	zdartych	zdartych
C.	zdartym	zdartym	zdartym	zdartym
B.	zdartych	zdartych	zdartych	zdarte
N.	zdartymi	zdartymi	zdartymi	zdartymi
Ms.	zdartych	zdartych	zdartych	zdartych

odpowiednik aspektowy: zdzierać

Inne uwagi

Zwykle imb

Składnia

zedrzeć

3. opony

Definicja

zniszczyć na skutek używania

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Ubranie czynności, przedmioty i osoby związane z robieniem i noszeniem ubrań

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii stan skupienia, trwałość materii

Połączenia

zedrzeć buty, opony, ubranie
zdarta płyta

Cytaty

Za każdy samochód zabierali się od razu mechanicy, zmieniali koła, usuwali uszkodzenia powstałe w czasie forsownego treningu, wymieniali zdarte nakładki hamulcowe.

źródło: NKJP: Janusz Płoński, Maciej Rybiński: Góralskie tango, 1978

Założyciele firmy Porsche zawsze chcieli budować bardzo solidne, trudne do zdarcia auta.

źródło: NKJP: Prawie nie do zdarcia, Gazeta Wyborcza, 1999-03-25

- Makowelska? - dworcowy policjant też nie bardzo wiedział gdzie to jest - Zaraz, zaraz, trzeba za przejazd kolejowy i kawałek szosą [...]. Opętany kawał drogi, buty zedrzesz.

źródło: NKJP: Ewa Nowacka: As w rękawie, 1998

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	zedrę	zedrzemy
2 os.	zedrzesz	zedrzecie
3 os.	zedrze	zedrą

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	zdarłem +(e)m zdarł	zdarłam +(e)m zdarła	zdarłom +(e)m zdarło	zdarliśmy +(e)śmy zdarli	zdarłyśmy +(e)śmy zdarły
2 os.	zdarłeś +(e)ś zdarł	zdarłaś +(e)ś zdarła	zdarłoś +(e)ś zdarło	zdarliście +(e)ście zdarli	zdarłyście +(e)ście zdarły
3 os.	zdarł	zdarła	zdarło	zdarli	zdarły

bezosobnik: zdarto

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		zedrzyjmy
2 os.	zedrzyj	zedrzyjcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	zdarłbym bym zdarł	zdarłabym bym zdarła	zdarłobym bym zdarło	zdarlibyśmy byśmy zdarli	zdarłybyśmy byśmy zdarły
2 os.	zdarłbyś byś zdarł	zdarłabyś byś zdarła	zdarłobyś byś zdarło	zdarlibyście byście zdarli	zdarłybyście byście zdarły
3 os.	zdarłby by zdarł	zdarłaby by zdarła	zdarłoby by zdarło	zdarliby by zdarli	zdarłyby by zdarły

bezosobnik: zdarto by

bezokolicznik: zedrzeć

imiesłów przysłówkowy uprzedni: zdarłszy

gerundium: zdarcie

rodzaj gramatyczny: dk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	zdarcie	zdarcia
D.	zdarcia
C.	zdarciu	zdarciom
B.	zdarcie	zdarcia
N.	zdarciem	zdarciami
Ms.	zdarciu	zdarciach
W.	zdarcie	zdarcia

imiesłów przymiotnikowy bierny: zdarty

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	zdarty	zdarty	zdarty	zdarte	zdarta
D.	zdartego	zdartego	zdartego	zdartego	zdartej
C.	zdartemu	zdartemu	zdartemu	zdartemu	zdartej
B.	zdartego	zdartego	zdarty	zdarte	zdartą
N.	zdartym	zdartym	zdartym	zdartym	zdartą
Ms.	zdartym	zdartym	zdartym	zdartym	zdartej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	zdarci	zdarci	zdarte	zdarte
D.	zdartych	zdartych	zdartych	zdartych
C.	zdartym	zdartym	zdartym	zdartym
B.	zdartych	zdartych	zdartych	zdarte
N.	zdartymi	zdartymi	zdartymi	zdartymi
Ms.	zdartych	zdartych	zdartych	zdartych

odpowiednik aspektowy: zdzierać

Inne uwagi

Zwykle imb lub ger

Składnia

Rz_osobowy

zedrzeć

4. pieniądze

Definicja

pobrać zbyt wysoką opłatę

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Finanse czynności, przedmioty związane z pieniędzmi

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Zasady współżycia społecznego zachowania i wyrażenia nieakceptowane społecznie

Połączenia

zedrzeć pieniądze

Cytaty

Część handlowców z ul. Najświętszej Marii Panny zarzuca władzom miasta, że chcą zedrzeć z nich pieniądze przy sprzedaży sklepów. Cena – prawie 1000 dolarów za metr – to więcej niż w Nowym Jorku.

źródło: NKJP: Stawki jak w nowym Jorku, Słowo Polskie Gazeta Wrocławska, 2004-02-19

Od gazeciarzy więcej bym zdarł. Chcą mieć materiał - niech płacą, zgadza się?

źródło: NKJP: Józef Hen: Bruliony profesora T., 2006

[...] chodzi mu o sprawiedliwość. Czasu nie cofnie, ale niechże mu ta kobieta odda tyle, ile zdarł z niego komornik.

źródło: NKJP: Andrzej Plęs: Między prawem a sprawiedliwością, Gazeta Krakowska, 2007-06-15

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	zedrę	zedrzemy
2 os.	zedrzesz	zedrzecie
3 os.	zedrze	zedrą

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	zdarłem +(e)m zdarł	zdarłam +(e)m zdarła	zdarłom +(e)m zdarło	zdarliśmy +(e)śmy zdarli	zdarłyśmy +(e)śmy zdarły
2 os.	zdarłeś +(e)ś zdarł	zdarłaś +(e)ś zdarła	zdarłoś +(e)ś zdarło	zdarliście +(e)ście zdarli	zdarłyście +(e)ście zdarły
3 os.	zdarł	zdarła	zdarło	zdarli	zdarły

bezosobnik: zdarto

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		zedrzyjmy
2 os.	zedrzyj	zedrzyjcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	zdarłbym bym zdarł	zdarłabym bym zdarła	zdarłobym bym zdarło	zdarlibyśmy byśmy zdarli	zdarłybyśmy byśmy zdarły
2 os.	zdarłbyś byś zdarł	zdarłabyś byś zdarła	zdarłobyś byś zdarło	zdarlibyście byście zdarli	zdarłybyście byście zdarły
3 os.	zdarłby by zdarł	zdarłaby by zdarła	zdarłoby by zdarło	zdarliby by zdarli	zdarłyby by zdarły

bezosobnik: zdarto by

bezokolicznik: zedrzeć

imiesłów przysłówkowy uprzedni: zdarłszy

gerundium: zdarcie

rodzaj gramatyczny: dk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	zdarcie	zdarcia
D.	zdarcia
C.	zdarciu	zdarciom
B.	zdarcie	zdarcia
N.	zdarciem	zdarciami
Ms.	zdarciu	zdarciach
W.	zdarcie	zdarcia

imiesłów przymiotnikowy bierny: zdarty

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	zdarty	zdarty	zdarty	zdarte	zdarta
D.	zdartego	zdartego	zdartego	zdartego	zdartej
C.	zdartemu	zdartemu	zdartemu	zdartemu	zdartej
B.	zdartego	zdartego	zdarty	zdarte	zdartą
N.	zdartym	zdartym	zdartym	zdartym	zdartą
Ms.	zdartym	zdartym	zdartym	zdartym	zdartej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	zdarci	zdarci	zdarte	zdarte
D.	zdartych	zdartych	zdartych	zdartych
C.	zdartym	zdartym	zdartym	zdartym
B.	zdartych	zdartych	zdartych	zdarte
N.	zdartymi	zdartymi	zdartymi	zdartymi
Ms.	zdartych	zdartych	zdartych	zdartych

odpowiedniki aspektowe: drzeć , zdzierać

Składnia

Rz_osobowy

zedrzeć

CO + z KOGO

Frazeologizmy

jak zdarta płyta
ktoś zdarł gardło
ktoś zdarł ostatnią koszulę z kogoś
ktoś zdarł skórę z kogoś
ktoś zdarł zelówki
ktoś zdarł buty
nie do zdarcia

Data ostatniej modyfikacji: 02.12.2014