UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

wiec

Chronologizacja

SJPXVII, SL, SWil, SJPWar, SJPDor, SJPSz, SJPDun, ISJP, PSWP, USJP

Pochodzenie

psł. *věťe (n) 'zgromadzenie, na którym omawia się jakieś sprawy'

Od: psł. czasownika *větiti 'mówić, powiadać' (st.pol. wiecić). W języku staropolskim istniał dokładny odpowiednik formalny (rodz. nijakiego) postaci prasłowiańskiej - wiece (Bor).

1. protestacyjny

Definicja

publiczne zgromadzenie się dużej grupy osób w celu wyrażenia poparcia lub sprzeciwu wobec kogoś albo czegoś

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Funkcjonowanie państwa działalność polityczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Zasady współżycia społecznego stosunki, grupy i organizacje społeczne

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:  zgromadzenie

Połączenia

  • duży, hałaśliwy, kilkutysięczny, masowy, wielki; opozycyjny; antykomunistyczny, antyradziecki, antyrządowy...; nielegalny; pierwszomajowy, przedwyborczy wiec; krzykliwe wiece; wiec polityczny, przedwyborczy, wyborczy; protestacyjny; wiece partyjne
  • wiec opozycji, organizacji "Idący razem", przeciwników Leszka Balcerowicza, Miloszevicia..., zwolenników aborcji, prezydenta...; robotników, studentów, urzędników; poparcia dla burmistrza, dla powstania...
  • wiec z okazji setnej rocznicy urodzin wodza, Święta Pracy...
  • wiec pod hasłem przyznania kobietom praw wyborczych, "Wolności nie powstrzymacie"...; wiec pod Belwederem, pod bramą (zakładu), pod pomnikiem Bema, Nike...; wiec przed wyborami; przed bramą (zakładu), przed budynkiem (dyrekcji), przed dyrekcją (huty); wiec z petardami; wiece z pochodniami; z udziałem liderów związku, prawie całej załogi...
  • wiec na placu (Defilad, Zamkowym...), na Rynku (Głównym), na uniwersytecie; wiec w stoczni, w zakładzie; w obronie miejsc pracy, wolności słowa...
  • organizator, przywódca, uczestnik wiecu
  • zezwolenie, zgoda na wiec
  • bijatyka na wiecu; udział w wiecu
  • organizować, urządzić, zaplanować, zorganizować, zwołać; zakłócić/zakłócać wiec; urządzać wiece
  • nawoływać do wiecu
  • iść, jechać, przyjść na wiec; chodzić, jeździć na wiece
  • oświadczyć coś, przemawiać, wystąpić/występować; krzyczeć, wołać na wiecu; uczestniczyć w wiecu

Cytaty

Przed wczorajszym wiecem władze robiły wszystko, by zniechęcić ludzi do udziału w zgromadzeniu.

źródło: NKJP: (PAP): Zjednoczeni w proteście, Dziennik Polski, 1999-08-20

W Budapeszcie studenci na znak solidarności z Polską zwołali wiec pod pomnikiem Józefa Bema, który zapoczątkował serię manifestacji przeciw reżymowi Rákosiego.

źródło: NKJP: Teresa Torańska: Oni, 1997

Jelcyn nie musiał się uczyć występować na wiecach - zawsze świetnie panował nad sobą, nie tracił rezonu w czasie najostrzejszej polemiki.

źródło: NKJP: Ludmiła Piercewa: Jelcyn - prowincjonalny egocentryk, Gazeta Wyborcza, 1992-04-08

Kilka tysięcy stoczniowców, którzy brali udział w wiecu i stanęli w mojej obronie, kiedy zostałem odwołany, tydzień po upadłości Stoczni Gdańskiej [...] to jest znacznie lepsza rekomendacja niż państwa oceny.

źródło: NKJP: Sprawozdanie stenograficzne z obrad Sejmu RP z dnia 18.07.2002

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: m3

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. wiec
wiece
D. wiecu
wieców
C. wiecowi
wiecom
B. wiec
wiece
N. wiecem
wiecami
Ms. wiecu
wiecach
W. wiecu
wiece

2. szlachecki

Definicja

zjazd organizowany w średniowiecznej Europie przez władcę w celu podjęcia decyzji ważnych dla państwa

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Tradycja świat dawnych epok i wydarzenia historyczne

Połączenia

  • wiec szlachecki; łęczycki, sieradzki
  • zasiadać na wiecu; uczestniczyć w wiecu

Cytaty

Dnia 17 II 1416 r. zasiadał na wiecu w Sieradzu, na którym uchwalono laudum w sprawie postępowania granicznego.

źródło: NKJP: Alicja Szymczakowa: Szlachta sieradzka w XV w.: magnifici et generosi, 1998

Cóż bowiem z tego, że Bulla gnieźnieńska z 1136 r. wymienia ludzi pełniących powinności dla arcybiskupstwa, a relacja z 1352 r. uczestników wiecu szlacheckiego, skoro nijak nie da się wykazać rodzinnych związków współczesnego Jakuba ze średniowiecznym Rpiszem [...].

źródło: NKJP: Tropiciele przodków, Dziennik Polski, 2003-02-22

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: m3

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. wiec
wiece
D. wiecu
wieców
C. wiecowi
wiecom
B. wiec
wiece
N. wiecem
wiecami
Ms. wiecu
wiecach
W. wiecu
wiece
Data ostatniej modyfikacji: 15.11.2011
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj