UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

manifest

Chronologizacja

SJPXVII, SL, SWil, SJPWar, SJPDor, SJPSz, SJPDun, ISJP, PSWP, USJP

Pochodzenie

internac.

fr. manifeste

niem. Manifest

wł. manifesto

z łac. manifestus 'oczywisty, jasny, wyraźny'

1. ideologiczny

Definicja

deklaracja publiczna jakiejś organizacji społecznej, partii politycznej, grupy literackiej lub artystycznej, zawierająca jej program działania

Noty o użyciu

Pisane wielką literą w nazwach manifestów, np. Manifest Lipcowy , Manifest PKWN .

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność intelektualna człowieka wytwory działań intelektualnych człowieka

Połączenia

ideologiczny, ideowy, komunistyczny, polityczny; słynny manifest; manifest programowy, wyborczy; pokoleniowy; feministyczny; artystyczny; literacki, romantyczny
manifest partii; Skamandra
manifest i program
treść manifestu
manifest wzywał do czegoś; zapowiadał coś
głosić, ogłosić, opublikować, uchwalić; czytać manifest
nawiązać/nawiązywać do manifestu
uznać coś za manifest czegoś
czytać coś; wyrazić coś w manifeście

Cytaty

	W manifeście programowym, który przedstawiłem w trakcie wyborów na prezesa PAN, wskazałem na konieczność wielu zmian. źródło: NKJP: Edwin Bendyk: Wiwat Akademia?, Polityka, 2007-01-13
	Wraz z sekretarzem generalnym [...] przedstawili manifest polityczny partii. źródło: NKJP: Jacek Harłukowicz, Słowo Polskie. Gazeta Wrocławska, 2005-07-04
	Więc proszę: w Manifeście Lipcowym z 22 lipca 1944 r. pisaliście: „PKWN deklaruje uroczyście przywrócenie wszystkich swobód demokratycznych [...]”. źródło: NKJP: Teresa Torańska: Oni, 1997
	Widmo krąży nad Polską, widmo parytetu płci. Tak powinno brzmieć pierwsze zdanie manifestu feministycznego polskich „polityczek”. źródło: NKJP: Jacek Deptuła: Astronomka Kopernik też była kobietą!?, Gazeta Pomorska, 2009-08-07
	Akty terrorystyczne stanowią jednocześnie przekazy proste i złożone. Przemocy towarzyszą bowiem często manifesty, deklaracje czy oświadczenia. źródło: NKJP: Bartosz Bolechów: Terroryzm aktorzy statyści widownie, 2010

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: m3

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	manifest	manifesty
D.	manifestu	manifestów
C.	manifestowi	manifestom
B.	manifest	manifesty
N.	manifestem	manifestami
Ms.	manifeście	manifestach
W.	manifeście	manifesty

2. protest

Definicja

publiczny protest lub skarga

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność intelektualna człowieka wytwory działań intelektualnych człowieka

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Zasady współżycia społecznego stosunki, grupy i organizacje społeczne

Połączenia

manifest antywojenny
manifest przeciw/przeciwko karze śmierci, przeciw/przeciwko wojnie
autor manifestu
podpis pod manifestem
opracować, podpisać, spisać; skierować do kogoś manifest

Cytaty

	Po śmierci Augusta III podczas sejmu konwokacyjnego w maju 1764 roku Łętowski podpisał się pod manifestem [...] przeciwko poczynaniom Czartoryskich i obecności wojsk rosyjskich. źródło: NKJP: Andrzej Ćmiech: O nim się… milczy, Gazeta Krakowska, 2007-10-12
	Web Express również popiera manifest przeciwko internetowym plagiatom. źródło: NKJP: Piotr Cygan: Kto pod kim dołki kopie..., Dziennik Internautów, 2002-01-14
	Kobiety ze zrzeszającej sieć osiedlowych stowarzyszeń Narodowej Federacji Domów Przyjaciół spisały manifest wymierzony przeciw seksizmowi, rasizmowi i presji, która wywierana jest na co dzień czy to za pomocą mylnej interpretacji religii, [...] czy po prostu za pomocą siły fizycznej. źródło: NKJP: Beata Komand: Zdziczała namiętność, Polityka, 2003-08-23
	„Grobowiec świetlików” to jeden z najpiękniejszych manifestów antywojennych, a jednocześnie jeden z najbardziej przejmujących, najsmutniejszych filmów o wojnie [...]. źródło: Internet

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: m3

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	manifest	manifesty
D.	manifestu	manifestów
C.	manifestowi	manifestom
B.	manifest	manifesty
N.	manifestem	manifestami
Ms.	manifeście	manifestach
W.	manifeście	manifesty

Składnia

manifest

przeciw/przeciwko KOMUŚ/CZEMUŚ

3. do narodu

Definicja

odezwa władz do narodu

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność intelektualna człowieka wytwory działań intelektualnych człowieka

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Funkcjonowanie państwa władza państwowa

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:

odezwa

Połączenia

manifest do ludności, do ludu, do narodu

Cytaty

W mieście zapanował entuzjazm wśród jednych, przerażenie u innych. Równocześnie ujawnił się Rząd Narodowy Rzeczypospolitej Polskiej i ogłosił płomienny manifest do narodu , a następnego dnia wydał „ustawę rewolucyjną” [...].

źródło: NKJP: Jan Małecki: Polacy, jesteśmy odtąd braćmi, Gazeta Krakowska, 2004-03-26

W okresie prób odzyskania niepodległości przez Ukrainę w latach po rewolucji 1917 roku, wódz ukraiński, ataman Petlura wielokrotnie podkreślał w przemówieniach i manifestach do ludności, że wroga Armia Czerwona dowodzona jest przez „Żyda Trockiego”.

źródło: Internet

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: m3

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	manifest	manifesty
D.	manifestu	manifestów
C.	manifestowi	manifestom
B.	manifest	manifesty
N.	manifestem	manifestami
Ms.	manifeście	manifestach
W.	manifeście	manifesty

Składnia

manifest

do KOGO

4. uczuć

Definicja

książk.

ostentacyjne wyrażanie uczuć lub poglądów

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność intelektualna człowieka wytwory działań intelektualnych człowieka

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Stany psychiczne człowieka zachowania emocjonalne

Relacje znaczeniowe

synonimy:

manifestacja

Połączenia

manifest miłości, nienawiści, sympatii; poglądów, uczuć
być manifestem czegoś
uznać coś za manifest czegoś

Cytaty

	„Archipelag” [...] to zbiór 60 utworów napisanych przez 12 poetów. Są one manifestem własnych poglądów i oceną rzeczywistości, ale także przemyśleniami ich autorów. źródło: NKJP: (PISZ): Archipelag poezji, Gazeta Krakowska, 2005-04-13
	„In America” jest raczej manifestem sympatii pisarki do pewnej formacji. Formacji kobiet niespokojnych, poszukujących swego miejsca na ziemi, swojego przeznaczenia i doskonałości. źródło: NKJP: Artur Górski: Gorycz raju, Polityka, 2000-04-01
	Dlaczego moje zdania, z którymi nie potrafią polemizować, są skrzętnie wycinane w ich odpowiedziach, a pozostałe są kwitowane [...] manifestami pogardy wobec wiary ich przodków [...]? źródło: Internet
	Myślę też, że obowiązkiem prawa jest nakładanie restrykcji na publiczne manifesty nienawiści, antysemickie publikacje czy audycje. źródło: Internet

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: m3

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	manifest	manifesty
D.	manifestu	manifestów
C.	manifestowi	manifestom
B.	manifest	manifesty
N.	manifestem	manifestami
Ms.	manifeście	manifestach
W.	manifeście	manifesty

Składnia

manifest

CZEGO

5. pokładowy

Definicja

urzęd.

dokument zawierający wykaz ładunku na statku lub w samolocie

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I TECHNIKA Transport transport lądowy

CZŁOWIEK I TECHNIKA Transport transport powietrzny

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:

dokument

Połączenia

manifest okrętowy, pokładowy
sprawdzić manifest

Cytaty

[..] można to sprawdzić - mamy manifesty statku i dane agentów z Hamburga, porównaliśmy je i znamy nazwiska osób które nie wypłynęły z Hamburga, ale wysiadły w Nowym Jorku [...].

źródło: Internet

Graniczny lekarz weterynarii jest uprawniony do wglądu do dokumentów towarzyszących przesyłce zwierząt lub przesyłce produktów, w tym do manifestów pokładowych na statkach i w samolotach.

źródło: NKJP: Ustawa o weterynaryjnej kontroli granicznej, Dziennik Ustaw, 2003

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: m3

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	manifest	manifesty
D.	manifestu	manifestów
C.	manifestowi	manifestom
B.	manifest	manifesty
N.	manifestem	manifestami
Ms.	manifeście	manifestach
W.	manifeście	manifesty

Data ostatniej modyfikacji: 11.03.2014