UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

pokryć

Chronologizacja

SStp, SPXVI, SJPXVII, STR, SL, SWil, SJPWar, SJPDor, SJPSz, SJPDun, ISJP, PSWP, USJP

Pochodzenie

W nowszych znaczeniach przenośnych kalka niem. decken i fr. couvrir (Bańk); zob.  kryć 

1. dach

Definicja

nałożyć warstwę materiału lub substancji

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Pielęgnacja ciała czynności związane z pielęgnacją ciała i ich efekty

CZŁOWIEK I TECHNIKA Budownictwo czynności związane z budową

Połączenia

  • pokryć dach, drogę, elewację, ściany, teren; paznokcie, skórę, twarz, wargi; fotel, meble
  • pokryć akrylem, asfaltem, balsamem, blachą, ceratą, dachówką, eternitem, farbą, folią, gontem, igelitem, kostką brukową, kremem, lakierem, laminatem, lamperią, nawierzchnią, pudrem, słomą, strzechą, szminką, tapetą, tynkiem, złotem

Cytaty

Dach pokryliśmy gontem, bo nikt w okolicy nie chciał kłaść strzechy – mówi właścicielka zabytkowej chaty.

źródło: NKJP: Adam Bloch: Sołectwo bez sołtysa, Tygodnik Tucholski, 2003

Teren parku przed Murem Pamięci zostanie pokryty darnią, a potem trafi tu korpus księcia Poniatowskiego - rzeźba rozbita w niemieckim bombardowaniu w czasie Powstania.

źródło: NKJP: Joanna Podgórska: ...szkło bolesne, obraz dni..., Polityka, 2004-07-31

Odgałęzienie drogi aż do samego pomnika było pokryte świeżutkim asfaltem.

źródło: NKJP: Roman Antoszewski: Kariera na trzy karpie morskie, 2000

Jeżeli sufity można pokryć farbą emulsyjną, to na ściany lepsza będzie powłoka akrylowa lub lateksowa - są one odporne na wilgoć oraz ścieranie i uszkodzenia.

źródło: NKJP: Czym co malować?, Gazeta Krakowska, 2003-11-06

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. pokryję
 pokryjemy
2 os. pokryjesz
 pokryjecie
3 os. pokryje
 pokryją

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. pokryłem
+(e)m pokrył
 pokryłam
+(e)m pokryła
 pokryłom
+(e)m pokryło
 pokryliśmy
+(e)śmy pokryli
 pokryłyśmy
+(e)śmy pokryły
2 os. pokryłeś
+(e)ś pokrył
 pokryłaś
+(e)ś pokryła
 pokryłoś
+(e)ś pokryło
 pokryliście
+(e)ście pokryli
 pokryłyście
+(e)ście pokryły
3 os. pokrył
 pokryła
 pokryło
 pokryli
 pokryły

bezosobnik: pokryto

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. pokryjmy
2 os. pokryj
 pokryjcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. pokryłbym
bym pokrył
 pokryłabym
bym pokryła
 pokryłobym
bym pokryło
 pokrylibyśmy
byśmy pokryli
 pokryłybyśmy
byśmy pokryły
2 os. pokryłbyś
byś pokrył
 pokryłabyś
byś pokryła
 pokryłobyś
byś pokryło
 pokrylibyście
byście pokryli
 pokryłybyście
byście pokryły
3 os. pokryłby
by pokrył
 pokryłaby
by pokryła
 pokryłoby
by pokryło
 pokryliby
by pokryli
 pokryłyby
by pokryły

bezosobnik: pokryto by

bezokolicznik: pokryć

imiesłów przysłówkowy uprzedni: pokrywszy

gerundium: pokrycie

imiesłów przymiotnikowy bierny: pokryty

odpowiednik aspektowy: pokrywać

Składnia

Rzosobowy + pokryć +
CO + CZYM

2. koszty

Definicja

ponieść koszty czegoś

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Finanse czynności, przedmioty związane z pieniędzmi

Połączenia

  • gmina, miasto, ministerstwo, pacjent, państwo, samorząd, starostwo, urząd pokryje; rodzice, sponsorzy, środki pokryją
  • pokryć czynsz, deficyt, dług, czyjeś honorarium, inwestycję, koszty czegoś, należność, straty, szkody, rachunek, roszczenia, różnicę, wydatki, zadłużenie, zobowiązanie
  • pokryć całkowicie, częściowo
  • ktoś musi, nie może pokryć

Cytaty

Chłopiec wymagał wszakże leczenia hormonem wzrostu. Barcelona bez wahania pokryła koszty drogiej kuracji.

źródło: NKJP: Tomasz Wołek: Czy istnieje futbol europejski?, Polityka, 2008-06-07

Ministerstwo przekazało dodatkową transzę w wysokości 2 mln zł, z której pokryto niedobory.

źródło: NKJP: Co ma być to zapłacimy, Nowiny Raciborskie nr 52/53, 2008-12-23

Jeżeli Ośrodek otrzyma dofinansowanie z Urzędu Miasta, to być może pokryje zadłużenie.

źródło: NKJP: (eva): W kontenerach, Euroregio Glacensis, 2000, nr 26 (132)

Pieniądze na pokrycie czynszu będą wpływać bezpośrednio na konto administracji domu.

źródło: NKJP: Katarzyna Zimna: Na konto, nie do ręki, Gazeta Wrocławska, 2005-12-13

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. pokryję
 pokryjemy
2 os. pokryjesz
 pokryjecie
3 os. pokryje
 pokryją

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. pokryłem
+(e)m pokrył
 pokryłam
+(e)m pokryła
 pokryłom
+(e)m pokryło
 pokryliśmy
+(e)śmy pokryli
 pokryłyśmy
+(e)śmy pokryły
2 os. pokryłeś
+(e)ś pokrył
 pokryłaś
+(e)ś pokryła
 pokryłoś
+(e)ś pokryło
 pokryliście
+(e)ście pokryli
 pokryłyście
+(e)ście pokryły
3 os. pokrył
 pokryła
 pokryło
 pokryli
 pokryły

bezosobnik: pokryto

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. pokryjmy
2 os. pokryj
 pokryjcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. pokryłbym
bym pokrył
 pokryłabym
bym pokryła
 pokryłobym
bym pokryło
 pokrylibyśmy
byśmy pokryli
 pokryłybyśmy
byśmy pokryły
2 os. pokryłbyś
byś pokrył
 pokryłabyś
byś pokryła
 pokryłobyś
byś pokryło
 pokrylibyście
byście pokryli
 pokryłybyście
byście pokryły
3 os. pokryłby
by pokrył
 pokryłaby
by pokryła
 pokryłoby
by pokryło
 pokryliby
by pokryli
 pokryłyby
by pokryły

bezosobnik: pokryto by

bezokolicznik: pokryć

imiesłów przysłówkowy uprzedni: pokrywszy

gerundium: pokrycie

imiesłów przymiotnikowy bierny: pokryty

odpowiednik aspektowy: pokrywać

Składnia

Rzosobowy + pokryć +
CO

3. o śniegu

Definicja

pojawić się w dużej ilości na jakiejś powierzchni

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości przestrzeni ułożenie względem siebie

Relacje znaczeniowe

synonimy:  przykryć, zakryć

Połączenia

  • krew, kurz, lód, maź, nalot, piasek, pył, śnieg, szron pokrył; trawa pokryła; lasy, sady; blizny, piegi, zmarszczki, wrzody pokryły
  • pokryć powierzchnię czegoś, ugór, ziemię; ciało, powierzchnię, skórę, ścianę, twarz
  • pokryty kurzem, mchem, patyną, pajęczyną, pleśnią, pyłem, rdzą, rosą, sadzą, woskiem; bąblami, krostami, malowidłami, ornamentami, piegami, płaskorzeźbami, ranami, włosami, wrzodami

Cytaty

W holocenie, gdy lądolód roztopił się, a cieplejszy i wilgotny klimat sprzyjał rozwojowi roślinności, prawie wszystkie wydmy pokrył las.

źródło: NKJP: Jacek Jania: Zrozumieć lodowce, 1996

W dzień nigdy nie zaszczycił Kunni nawet spojrzeniem, w nocy czuła czasami obok siebie jego ostry zapach i dotyk chropawego, pokrytego wrzodami i włosami ciała.

źródło: NKJP: Krystyna Kofta: Wychowanie seksualne dla klasy wyższej, średniej i niższej, 2000

Geralt dostrzegł też kilka większych, naziemnych konstrukcji, szałasów z posplatanych, wciąż pokrytych liśćmi gałązek.

źródło: NKJP: Andrzej Sapkowski: Miecz przeznaczenia, 1992

Śnieg i lód ułatwiły zadanie, wyrównały rozpadliny, pokryły kamienie.

źródło: NKJP: Iwona Surmik: Ostatni smok, 2005

„A co to za kościół macie Państwo przed sobą?” - pytam Gospodarzy, wskazując na potężną kopułę pokrytą zielonkawą patyną.

źródło: NKJP: Elwira Kucharska: Siła przyciągania, czyli polskie losy, 2008

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. pokryję
 pokryjemy
2 os. pokryjesz
 pokryjecie
3 os. pokryje
 pokryją

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. pokryłem
+(e)m pokrył
 pokryłam
+(e)m pokryła
 pokryłom
+(e)m pokryło
 pokryliśmy
+(e)śmy pokryli
 pokryłyśmy
+(e)śmy pokryły
2 os. pokryłeś
+(e)ś pokrył
 pokryłaś
+(e)ś pokryła
 pokryłoś
+(e)ś pokryło
 pokryliście
+(e)ście pokryli
 pokryłyście
+(e)ście pokryły
3 os. pokrył
 pokryła
 pokryło
 pokryli
 pokryły

bezosobnik: pokryto

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. pokryjmy
2 os. pokryj
 pokryjcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. pokryłbym
bym pokrył
 pokryłabym
bym pokryła
 pokryłobym
bym pokryło
 pokrylibyśmy
byśmy pokryli
 pokryłybyśmy
byśmy pokryły
2 os. pokryłbyś
byś pokrył
 pokryłabyś
byś pokryła
 pokryłobyś
byś pokryło
 pokrylibyście
byście pokryli
 pokryłybyście
byście pokryły
3 os. pokryłby
by pokrył
 pokryłaby
by pokryła
 pokryłoby
by pokryło
 pokryliby
by pokryli
 pokryłyby
by pokryły

bezosobnik: pokryto by

bezokolicznik: pokryć

imiesłów przysłówkowy uprzedni: pokrywszy

gerundium: pokrycie

imiesłów przymiotnikowy bierny: pokryty

odpowiednik aspektowy: pokrywać

Składnia

Rznieżywotny + pokryć +
CO

4. o dywanie

Definicja

leżąc, przykryć powierzchnię czegoś

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości przestrzeni ułożenie względem siebie

Relacje znaczeniowe

synonimy:  przykryć

Połączenia

  • dywan pokrył; kotara pokryła
  • pokryty dywanem, siatką, suknem

Cytaty

Drzwi były grubo obite i zasłonięte ciężką kotarą, ściany pokryte dywanami.

źródło: NKJP: Tadeusz Dołęga Mostowicz: Doktor Murek zredukowany, 2000

Głos uzupełnił natychmiast obrazek wojskowego posterunku przed Reichstagiem, który płynnie przeszedł w film przedstawiający wojskowych sanitariuszy, wynoszących z pokrytego siatką maskowniczą bunkra szczątki ciał w workach.

źródło: NKJP: Marcin Wolski: Alterland, 2003

Z zewnątrz nie widać, że w środku mężczyźni grają w karty i w domino przy pokrytych suknem stolikach.

źródło: NKJP: Max Cegielski: Oko świata: od Konstantynopola do Stambułu, 2009

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. pokryję
 pokryjemy
2 os. pokryjesz
 pokryjecie
3 os. pokryje
 pokryją

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. pokryłem
+(e)m pokrył
 pokryłam
+(e)m pokryła
 pokryłom
+(e)m pokryło
 pokryliśmy
+(e)śmy pokryli
 pokryłyśmy
+(e)śmy pokryły
2 os. pokryłeś
+(e)ś pokrył
 pokryłaś
+(e)ś pokryła
 pokryłoś
+(e)ś pokryło
 pokryliście
+(e)ście pokryli
 pokryłyście
+(e)ście pokryły
3 os. pokrył
 pokryła
 pokryło
 pokryli
 pokryły

bezosobnik: pokryto

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. pokryjmy
2 os. pokryj
 pokryjcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. pokryłbym
bym pokrył
 pokryłabym
bym pokryła
 pokryłobym
bym pokryło
 pokrylibyśmy
byśmy pokryli
 pokryłybyśmy
byśmy pokryły
2 os. pokryłbyś
byś pokrył
 pokryłabyś
byś pokryła
 pokryłobyś
byś pokryło
 pokrylibyście
byście pokryli
 pokryłybyście
byście pokryły
3 os. pokryłby
by pokrył
 pokryłaby
by pokryła
 pokryłoby
by pokryło
 pokryliby
by pokryli
 pokryłyby
by pokryły

bezosobnik: pokryto by

bezokolicznik: pokryć

imiesłów przysłówkowy uprzedni: pokrywszy

gerundium: pokrycie

imiesłów przymiotnikowy bierny: pokryty

odpowiednik aspektowy: pokrywać

Inne uwagi

Zwykle imb

Składnia

Rznieżywotny + pokryć +
CO

5. milczeniem

Definicja

określonym działaniem lub zachowaniem odwrócić uwagę od jakiejś sprawy kłopotliwej

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia

Relacje znaczeniowe

synonimy:  przykryć, zakryć

Połączenia

  • pokryć wstyd, zażenowanie, zdenerwowanie
  • pokryć milczeniem
  • ktoś chce, próbuje, usiłuje pokryć coś

Cytaty

Ze wszystkich teraźniejszych podróży suwerenów i książąt, które wymieniał Saburow po porządku, właśnie ta była jedyną, którą on pokrył milczeniem.

źródło: NKJP: Henryk Wereszycki: Koniec sojuszu trzech cesarzy, 2010

Ma się niekiedy wrażenie, że dopieszczoną produkcją próbuje pokryć kompozycyjne niedoskonałości.

źródło: NKJP: Paweł Franczak: Na żywo i z prądem, 2008

Janina Chorko była brzydka, doskonale zdawała sobie z tego sprawę i nie próbowała pokryć defektów strojem czy makijażem.

źródło: NKJP: Zygmunt Miłoszewski: Uwikłanie, 2007

Poprawia swoją doskonałą, dwurzędową marynarkę. Jest to wyłącznie gest mający pokryć zakłopotanie.

źródło: NKJP: Sławomir Mrożek: Teatr 2, 1996

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. pokryję
 pokryjemy
2 os. pokryjesz
 pokryjecie
3 os. pokryje
 pokryją

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. pokryłem
+(e)m pokrył
 pokryłam
+(e)m pokryła
 pokryłom
+(e)m pokryło
 pokryliśmy
+(e)śmy pokryli
 pokryłyśmy
+(e)śmy pokryły
2 os. pokryłeś
+(e)ś pokrył
 pokryłaś
+(e)ś pokryła
 pokryłoś
+(e)ś pokryło
 pokryliście
+(e)ście pokryli
 pokryłyście
+(e)ście pokryły
3 os. pokrył
 pokryła
 pokryło
 pokryli
 pokryły

bezosobnik: pokryto

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. pokryjmy
2 os. pokryj
 pokryjcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. pokryłbym
bym pokrył
 pokryłabym
bym pokryła
 pokryłobym
bym pokryło
 pokrylibyśmy
byśmy pokryli
 pokryłybyśmy
byśmy pokryły
2 os. pokryłbyś
byś pokrył
 pokryłabyś
byś pokryła
 pokryłobyś
byś pokryło
 pokrylibyście
byście pokryli
 pokryłybyście
byście pokryły
3 os. pokryłby
by pokrył
 pokryłaby
by pokryła
 pokryłoby
by pokryło
 pokryliby
by pokryli
 pokryłyby
by pokryły

bezosobnik: pokryto by

bezokolicznik: pokryć

imiesłów przysłówkowy uprzedni: pokrywszy

gerundium: pokrycie

imiesłów przymiotnikowy bierny: pokryty

odpowiednik aspektowy: pokrywać

Składnia

Rzosobowy + pokryć +
CO + (CZYM)

6. klacz

Definicja

zapłodnić samicę

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat zwierząt budowa i funkcjonowanie organizmów zwierzęcych

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:  zapłodnić

Połączenia

  • pokryć klacz, sukę

Cytaty

Jeżeli klacz jest chętna, bardzo szybko dochodzi do pokrycia.

źródło: Internet

Wiek, w jakim decydujemy się pokryć sukę, zależy w pewnym stopniu od rasy.

źródło: Internet

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. pokryję
 pokryjemy
2 os. pokryjesz
 pokryjecie
3 os. pokryje
 pokryją

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. pokryłem
+(e)m pokrył
 pokryłam
+(e)m pokryła
 pokryłom
+(e)m pokryło
 pokryliśmy
+(e)śmy pokryli
 pokryłyśmy
+(e)śmy pokryły
2 os. pokryłeś
+(e)ś pokrył
 pokryłaś
+(e)ś pokryła
 pokryłoś
+(e)ś pokryło
 pokryliście
+(e)ście pokryli
 pokryłyście
+(e)ście pokryły
3 os. pokrył
 pokryła
 pokryło
 pokryli
 pokryły

bezosobnik: pokryto

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. pokryjmy
2 os. pokryj
 pokryjcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. pokryłbym
bym pokrył
 pokryłabym
bym pokryła
 pokryłobym
bym pokryło
 pokrylibyśmy
byśmy pokryli
 pokryłybyśmy
byśmy pokryły
2 os. pokryłbyś
byś pokrył
 pokryłabyś
byś pokryła
 pokryłobyś
byś pokryło
 pokrylibyście
byście pokryli
 pokryłybyście
byście pokryły
3 os. pokryłby
by pokrył
 pokryłaby
by pokryła
 pokryłoby
by pokryło
 pokryliby
by pokryli
 pokryłyby
by pokryły

bezosobnik: pokryto by

bezokolicznik: pokryć

imiesłów przysłówkowy uprzedni: pokrywszy

gerundium: pokrycie

imiesłów przymiotnikowy bierny: pokryty

odpowiednik aspektowy: kryć

Składnia

Rzżywotny + pokryć +
CO

7. zawodnika

Definicja

sport. 
przez chwilę trzymać się blisko zawodnika drużyny przeciwnej, aby utrudnić mu swobodną grę

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Sport czynności związane ze sportem

Połączenia

  • pokryć gracza, przeciwnika, zawodnika

Cytaty

Obie bramki padły po naszych błędach, najpierw obrońcy nie pokryli zawodnika na 25. metrze, natomiast drugą ewidentnie zawalił nasz bramkarz.

źródło: NKJP: Zasłużona wygrana, Dziennik Polski, 2006-06-19

Doczekali się dwóch naszych błędów w pierwszej tercji. Nie pokryliśmy przeciwnika . Potem musieliśmy go gonić.

źródło: NKJP: Stefan Leśniowski: Falstart górali, Gazeta Krakowska, 2005-09-12

Jeśli natomiast obrońca nr 6 próbuje pokryć gracza nr 4, to gracz nr 5 sam kozłuje piłkę i atakuje kosz.

źródło: NKJP: Władimir Ljach: Koszykówka Podręcznik dla studentów Akademii Wychowania Fizycznego część I, 2003

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. pokryję
 pokryjemy
2 os. pokryjesz
 pokryjecie
3 os. pokryje
 pokryją

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. pokryłem
+(e)m pokrył
 pokryłam
+(e)m pokryła
 pokryłom
+(e)m pokryło
 pokryliśmy
+(e)śmy pokryli
 pokryłyśmy
+(e)śmy pokryły
2 os. pokryłeś
+(e)ś pokrył
 pokryłaś
+(e)ś pokryła
 pokryłoś
+(e)ś pokryło
 pokryliście
+(e)ście pokryli
 pokryłyście
+(e)ście pokryły
3 os. pokrył
 pokryła
 pokryło
 pokryli
 pokryły

bezosobnik: pokryto

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. pokryjmy
2 os. pokryj
 pokryjcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. pokryłbym
bym pokrył
 pokryłabym
bym pokryła
 pokryłobym
bym pokryło
 pokrylibyśmy
byśmy pokryli
 pokryłybyśmy
byśmy pokryły
2 os. pokryłbyś
byś pokrył
 pokryłabyś
byś pokryła
 pokryłobyś
byś pokryło
 pokrylibyście
byście pokryli
 pokryłybyście
byście pokryły
3 os. pokryłby
by pokrył
 pokryłaby
by pokryła
 pokryłoby
by pokryło
 pokryliby
by pokryli
 pokryłyby
by pokryły

bezosobnik: pokryto by

bezokolicznik: pokryć

imiesłów przysłówkowy uprzedni: pokrywszy

gerundium: pokrycie

imiesłów przymiotnikowy bierny: pokryty

odpowiednik aspektowy: kryć

Składnia

bez ograniczeń + pokryć +
KOGO

8. zapotrzebowanie

Definicja

sprawić, że zostanie spełniona potrzeba posiadania lub używania czegoś

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Biznes handel i usługi

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:  zaspokoić

Połączenia

  • pokryć potrzeby, zapotrzebowanie

Cytaty

Nie negujemy zalet ogniw słonecznych czy pomp ciepła, ale jednocześnie próbujemy uświadomić decydentom, że tak zwana zielona energia nie pokryje potrzeb energetycznych naszego kraju [...].

źródło: NKJP: Aleksandra Chomicka, Mariusz Urbanke: Co ma węgiel do pogody, Dziennik Bałtycki, 2010-07-27

Nową specjalnością Chin ma być energia wiatrowa, w 2020 r. chcą dysponować wiatrakami o łącznej mocy aż stu gigawatów, które pokryją zapotrzebowanie na prąd elektryczny 60 mln gospodarstw domowych.

źródło: NKJP: Chiński podmuch, Polityka, 2009-05-30

W przypadku awarii jednej lub nawet połowy piekarni nie ma żadnego zagrożenia brakiem chleba, gdyż pozostałe piekarnie bez najmniejszego problemu pokryją braki przez zwiększenie produkcji.

źródło: NKJP: Internet

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. pokryję
 pokryjemy
2 os. pokryjesz
 pokryjecie
3 os. pokryje
 pokryją

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. pokryłem
+(e)m pokrył
 pokryłam
+(e)m pokryła
 pokryłom
+(e)m pokryło
 pokryliśmy
+(e)śmy pokryli
 pokryłyśmy
+(e)śmy pokryły
2 os. pokryłeś
+(e)ś pokrył
 pokryłaś
+(e)ś pokryła
 pokryłoś
+(e)ś pokryło
 pokryliście
+(e)ście pokryli
 pokryłyście
+(e)ście pokryły
3 os. pokrył
 pokryła
 pokryło
 pokryli
 pokryły

bezosobnik: pokryto

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. pokryjmy
2 os. pokryj
 pokryjcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. pokryłbym
bym pokrył
 pokryłabym
bym pokryła
 pokryłobym
bym pokryło
 pokrylibyśmy
byśmy pokryli
 pokryłybyśmy
byśmy pokryły
2 os. pokryłbyś
byś pokrył
 pokryłabyś
byś pokryła
 pokryłobyś
byś pokryło
 pokrylibyście
byście pokryli
 pokryłybyście
byście pokryły
3 os. pokryłby
by pokrył
 pokryłaby
by pokryła
 pokryłoby
by pokryło
 pokryliby
by pokryli
 pokryłyby
by pokryły

bezosobnik: pokryto by

bezokolicznik: pokryć

imiesłów przysłówkowy uprzedni: pokrywszy

gerundium: pokrycie

imiesłów przymiotnikowy bierny: pokryty

odpowiednik aspektowy: pokrywać

Składnia

bez ograniczeń + pokryć +
CO

9. siecią dróg

Definicja

rozmieścić na jakimś terenie pewną liczbę określonych obiektów, taką, żeby skutecznie objęły one swoim działaniem cały ten teren

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości przestrzeni ułożenie względem siebie

Połączenia

  • pokryć coś siecią, systemem, układem czegoś

Cytaty

Teren parku jest pokryty układem rynien polodowcowych [...].

źródło: NKJP: Internet

Niedawno Sarnowa została pokryta siecią kanalizacyjną.

źródło: NKJP: STK: Problem studzienek, Gazeta Poznańska, 2004-08-12

[...] wierzy w wizję Polski pokrytej autostradami.

źródło: NKJP: Wiesław Wodecki: Śmiech na drodze, Gazeta Wrocławska, 2002-09-17

W następnych latach góry te, tak jak i sąsiednie Pengelstein, Ehrenbachhoehe i Steinbergkogel, pokryła pajęczyna wyciągów i kolejek.

źródło: NKJP: Na koguci grzebień, Dziennik Polski, 2006-01-21

Obszar akcji pokryła sieć węży, a do pobierania wody użyta została motopompa o wydajności 8 tys. na minutę [...].

źródło: NKJP: (WR): Woda i łączność najważniejsze przy pożarze lasu, Dziennik Polski, 2008-10-13

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. pokryję
 pokryjemy
2 os. pokryjesz
 pokryjecie
3 os. pokryje
 pokryją

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. pokryłem
+(e)m pokrył
 pokryłam
+(e)m pokryła
 pokryłom
+(e)m pokryło
 pokryliśmy
+(e)śmy pokryli
 pokryłyśmy
+(e)śmy pokryły
2 os. pokryłeś
+(e)ś pokrył
 pokryłaś
+(e)ś pokryła
 pokryłoś
+(e)ś pokryło
 pokryliście
+(e)ście pokryli
 pokryłyście
+(e)ście pokryły
3 os. pokrył
 pokryła
 pokryło
 pokryli
 pokryły

bezosobnik: pokryto

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. pokryjmy
2 os. pokryj
 pokryjcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. pokryłbym
bym pokrył
 pokryłabym
bym pokryła
 pokryłobym
bym pokryło
 pokrylibyśmy
byśmy pokryli
 pokryłybyśmy
byśmy pokryły
2 os. pokryłbyś
byś pokrył
 pokryłabyś
byś pokryła
 pokryłobyś
byś pokryło
 pokrylibyście
byście pokryli
 pokryłybyście
byście pokryły
3 os. pokryłby
by pokrył
 pokryłaby
by pokryła
 pokryłoby
by pokryło
 pokryliby
by pokryli
 pokryłyby
by pokryły

bezosobnik: pokryto by

bezokolicznik: pokryć

imiesłów przysłówkowy uprzedni: pokrywszy

gerundium: pokrycie

imiesłów przymiotnikowy bierny: pokryty

odpowiednik aspektowy: pokrywać

Składnia

bez ograniczeń + pokryć +
CZYM
bez ograniczeń + pokryć +
CO

10. podczas musztry

Definicja

wojsk. 
w czasie ćwiczeń z musztry ustawić się w ugrupowaniu tak, aby być dokładnie w jednej linii z osobą stojącą w pierwszym rzędzie

Noty o użyciu

Zwykle używane jako składnik komendy.

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Wojsko i wojna czynności, przedmioty, miejsca związane z wojskiem i wojną

Połączenia

  • pokryć i wyrównać

Cytaty

Po podaniu komendy “SPOCZNIJ” harcerze powinni pokryć i wyrównać szyk.

źródło: NKJP: Poradnik harcerski, Wikibooks.org, 2009-02-05

Mieliśmy musztrę ok 3 godzin, mieliśmy już dość, huk, hałas, szum, prawie 90 osób biegało po sali, żeby ustawić się klasami w dwuszeregu wg wzrostu: baczność, spocznij, pokryj, wyrównaj, kolejno odlicz i to wszystko w 15 sekund.

źródło: Internet: www.photoblog.pl

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. pokryję
 pokryjemy
2 os. pokryjesz
 pokryjecie
3 os. pokryje
 pokryją

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. pokryłem
+(e)m pokrył
 pokryłam
+(e)m pokryła
 pokryłom
+(e)m pokryło
 pokryliśmy
+(e)śmy pokryli
 pokryłyśmy
+(e)śmy pokryły
2 os. pokryłeś
+(e)ś pokrył
 pokryłaś
+(e)ś pokryła
 pokryłoś
+(e)ś pokryło
 pokryliście
+(e)ście pokryli
 pokryłyście
+(e)ście pokryły
3 os. pokrył
 pokryła
 pokryło
 pokryli
 pokryły

bezosobnik: pokryto

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. pokryjmy
2 os. pokryj
 pokryjcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. pokryłbym
bym pokrył
 pokryłabym
bym pokryła
 pokryłobym
bym pokryło
 pokrylibyśmy
byśmy pokryli
 pokryłybyśmy
byśmy pokryły
2 os. pokryłbyś
byś pokrył
 pokryłabyś
byś pokryła
 pokryłobyś
byś pokryło
 pokrylibyście
byście pokryli
 pokryłybyście
byście pokryły
3 os. pokryłby
by pokrył
 pokryłaby
by pokryła
 pokryłoby
by pokryło
 pokryliby
by pokryli
 pokryłyby
by pokryły

bezosobnik: pokryto by

bezokolicznik: pokryć

imiesłów przysłówkowy uprzedni: pokrywszy

gerundium: pokrycie

odpowiednik aspektowy: pokrywać

Inne uwagi

Zwykle używana 2 os lp tr. rozk. lub bezok.

Frazeologizmy

czek bez pokrycia
Data ostatniej modyfikacji: 16.04.2015
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN