UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

poszanowanie

Chronologizacja

2 połowa XVI w., SPXVI

Pochodzenie

Zob. szanować

1. starszych

Definicja

książk. 
okazanie, że uznaje się kogoś lub coś za ważne i wartościowe

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Zasady współżycia społecznego zwroty grzecznościowe i zachowania akceptowane społecznie

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Relacje międzyludzkie określenia relacji międzyludzkich

Połączenia

  • bezwzględne; głębokie, należyte, pełne, szczególne, wielkie; jednoczesne, wzajemne poszanowanie
  • poszanowanie człowieka, innego, starszych; godności
  • poszanowanie dla innych, dla ludzi, dla starszych; dla czyjejś pracy
  • poszanowanie i tolerancja
  • brak; gwarancja, konieczność, nakaz, obowiązek, potrzeba, warunek, wyraz, zasada; kwestia, sprawa poszanowania
  • uczyć, wymagać, żądać poszanowania
  • mieć, zapewnić/zapewniać poszanowanie
  • w duchu poszanowania; na gruncie, w imię, w poczuciu, w zakresie poszanowania

Cytaty

Kardynał w pięknych słowach wezwał do poszanowania człowieka, jego pracy, a nawet godności, [...]

źródło: NKJP: Janusz Głowacki: Rose Café i inne opowieści, 1997

Uważano [...], że kary wzmacniają moralnie, dają wytrzymałość i siłę oraz - co bardzo istotne - uczą poszanowania starszych i rodziców.

źródło: NKJP:Andrzej Chwalba: Historia powszechna. Wiek XIX, 2008

Mocne więzi rodzinne, wzajemne poszanowanie wszystkich członków rodziny, zaufanie do siebie nawzajem, wszystkie te czynniki wywierają najlepszy wpływ na proces wychowania dzieci, [...]

źródło: NKJP: Edward Ryś: Sekularyzacja kultury, Wychowawca, 2004-01

Jeżeli rodzina zachowuje tradycję należnego poszanowania dla ludzi starych, to są oni nie tylko otaczani życzliwą troską, ale autentycznie uczestniczą w życiu rodziny.

źródło: NKJP: Marek Jarosz: Nasze Zdrowie - Jak skutecznie radzić sobie z lękiem, 2004

Kary, środki karne oraz inne środki przewidziane w kodeksie stosuje się z uwzględnieniem zasad humanitaryzmu, w szczególności z poszanowaniem godności człowieka.

źródło: NKJP: Kancelaria Prezesa Rady Ministrów: Kodeks karny skarbowy, Dziennik Ustaw, 1999

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: n2

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. poszanowanie
poszanowania
D. poszanowania
poszanowań
C. poszanowaniu
poszanowaniom
B. poszanowanie
poszanowania
N. poszanowaniem
poszanowaniami
Ms. poszanowaniu
poszanowaniach
W. poszanowanie
poszanowania

Składnia

bez ograniczeń + poszanowanie +
dla KOGO/CZEGO
bez ograniczeń + poszanowanie +
KOGO/CZEGO

2. konstytucji

Definicja

książk. 
uznanie jakichś norm za obowiązujące i ich przestrzeganie

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Zasady współżycia społecznego zwroty grzecznościowe i zachowania akceptowane społecznie

Połączenia

  • poszanowanie granic, konstytucji, norm, praw, przepisów, reguł, wartości, zasad; inności, integralności, intymności, odmienności, prywatności, (cudzej) własności, wolności
  • poszanowanie dla odmienności, dla praw autorskich, praw człowieka, (natury...); prawa, zasad ; dla cudzej własności
  • poszanowanie i przestrzeganie czegoś

Cytaty

Władze nie miały [...] żadnych przekonywających argumentów za odrzuceniem legalizacji „Solidarności”. Tym bardziej że jej przywódcy deklarowali poszanowanie porządku konstytucyjnego.

źródło: NKJP: Andrzej Garlicki: Karuzela : rzecz o Okrągłym Stole cz. 2, 2004

Jako państwo demokratyczne Polska zapewni poszanowanie wolności i praw obywatelskich wszystkim jej mieszkańcom, [...]

źródło: NKJP: Eugeniusz Duraczyński: Rząd polski na uchodźstwie1939-1945 : organizacja, personalia, polityka, 1993

Lekarz podczas udzielania świadczeń zdrowotnych ma obowiązek poszanowania intymności i godności osobistej pacjenta.

źródło: NKJP: Katarzyna Ziemkiewicz: Wysoka szkodowość, Gazeta Ubezpieczeniowa, 2001-12-05

[...] metodą działania Kościoła jest poszanowanie ludzkiej wolności.

źródło: NKJP: Maciej Zięba: Niezwykły pontyfikat / z M. Ziębą rozmawia Adam Pawłowicz, 1997

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: n2

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. poszanowanie
poszanowania
D. poszanowania
poszanowań
C. poszanowaniu
poszanowaniom
B. poszanowanie
poszanowania
N. poszanowaniem
poszanowaniami
Ms. poszanowaniu
poszanowaniach
W. poszanowanie
poszanowania

Składnia

bez ograniczeń + poszanowanie +
CZEGO
bez ograniczeń + poszanowanie +
dla CZEGO

3. środowiska

Definicja

książk. 
chronienie czegoś przed zniszczeniem lub zużyciem

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Zasady współżycia społecznego zwroty grzecznościowe i zachowania akceptowane społecznie

Połączenia

  • poszanowanie energii, środowiska; interesów; autonomii, demokracji, kultury, niepodległości, tradycji; porządku; życia
  • poszanowanie dla środowiska, dla tradycji; dla zwierząt, dla życia;
  • poszanowanie i ochrona

Cytaty

Władze Poznania zapewniają, że budowa obiektów dla Straży Pożarnej przy ul. Masztalarskiej toczy się z poszanowaniem zabytków.

źródło: NKJP: Józef Djaczenko: Walka o mury, Gazeta Poznańska, 2002-06-14

Wychowanie młodego pokolenia w duchu poszanowania historii i tradycji oznacza uznanie wartości dziedzictwa kulturowego dla życia jednostki i społeczeństwa.

źródło: NKJP: Teresa Drewka: Kultywowanie obyczajowości religijnej i tradycji narodowych, Wychowawca, 2006-01

Propagowanie ekologii wśród młodzieży oraz działania na rzecz ochrony i poszanowania środowiska naturalnego, zwłaszcza w najbliższej okolicy, to nasze główne cele [...]

źródło: NKJP: JAC: Dni otwarte i konkursy w tczewskim ośrodku, Gazeta Tczewska, 2008-03-25

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: n2

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. poszanowanie
poszanowania
D. poszanowania
poszanowań
C. poszanowaniu
poszanowaniom
B. poszanowanie
poszanowania
N. poszanowaniem
poszanowaniami
Ms. poszanowaniu
poszanowaniach
W. poszanowanie
poszanowania

Składnia

bez ograniczeń + poszanowanie +
CZEGO
bez ograniczeń + poszanowanie +
dla CZEGO
Data ostatniej modyfikacji: 25.06.2014
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj