UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

pchać

Chronologizacja

1402, SStp

Pochodzenie

psł. *pьchati 'pchać, popychać, posuwać'

1. wózek

Definicja

działając siłą, przesuwać coś do przodu

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Praca rodzaje pracy

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii ruch i spoczynek

Relacje znaczeniowe

	synonimy:	popychać
	antonimy:	ciągnąć

Połączenia

matka pcha (wózek)
pchać drzwi, kulę, rower, samochód, taczkę, wózek
pchać pod górę
pchać przed sobą
pchać w jakimś kierunku
pchać z całej siły, z trudem
pchać mocno, naprzód
zacząć pchać

Cytaty

	Obok pana pchającego małego Fiata zatrzymał się w pewnej chwili Fiat 125p, którego kierowca wychylił się przez okno, proponując holowanie. źródło: KWSJP: Na mnie możesz liczyć. Czy na ciebie też?, Perspektywy, 1980, nr 14
	Przez cały dzień po ulicy obok slumsów imigranci pchają rowery z przyczepkami wypełnionymi złomem, plastikiem lub makulaturą. źródło: KWSJP: Marek Nowak: Obcy w mieście, Polityka, 2005, nr 2490
	Jeśli wiatr nie wieje w tym samym kierunku, w którym chcemy płynąć, trzeba tak ustawić żagiel, żeby łódź pchały do przodu nawet wiatry boczne. źródło: KWSJP: Joanna Solska: Zarżnąć CAP-a, Polityka, 2005
	Pchany przez rozkrzyczany tłum, nieoczekiwanie znalazłem się tuż obok Marii Callas. źródło: KWSJP: Bogusław Kaczyński: Dzikie orchidee, 1983
	- Kto tu siedzi? Poznałem głos Wieśka, starszego kolegi ze szkoły morskiej. [...] - Wiesiek, tu... pchaj mocno drzwi! - Dobra. A ty ciągnij. źródło: KWSJP: Wicenty Z. Milenuszkiewicz: Wybierać kotwicę, 1964

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	pcham	pchamy
2 os.	pchasz	pchacie
3 os.	pcha	pchają

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	pchałem +(e)m pchał	pchałam +(e)m pchała	pchałom +(e)m pchało	pchaliśmy +(e)śmy pchali	pchałyśmy +(e)śmy pchały
2 os.	pchałeś +(e)ś pchał	pchałaś +(e)ś pchała	pchałoś +(e)ś pchało	pchaliście +(e)ście pchali	pchałyście +(e)ście pchały
3 os.	pchał	pchała	pchało	pchali	pchały

bezosobnik: pchano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę pchał będę pchać	będę pchała będę pchać	będę pchało będę pchać	będziemy pchali będziemy pchać	będziemy pchały będziemy pchać
2 os.	będziesz pchał będziesz pchać	będziesz pchała będziesz pchać	będziesz pchało będziesz pchać	będziecie pchali będziecie pchać	będziecie pchały będziecie pchać
3 os.	będzie pchał będzie pchać	będzie pchała będzie pchać	będzie pchało będzie pchać	będą pchali będą pchać	będą pchały będą pchać

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		pchajmy
2 os.	pchaj	pchajcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	pchałbym bym pchał	pchałabym bym pchała	pchałobym bym pchało	pchalibyśmy byśmy pchali	pchałybyśmy byśmy pchały
2 os.	pchałbyś byś pchał	pchałabyś byś pchała	pchałobyś byś pchało	pchalibyście byście pchali	pchałybyście byście pchały
3 os.	pchałby by pchał	pchałaby by pchała	pchałoby by pchało	pchaliby by pchali	pchałyby by pchały

bezosobnik: pchano by

bezokolicznik: pchać

imiesłów przysłówkowy współczesny: pchając

gerundium: pchanie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	pchanie	pchania
D.	pchania	pchań
C.	pchaniu	pchaniom
B.	pchanie	pchania
N.	pchaniem	pchaniami
Ms.	pchaniu	pchaniach
W.	pchanie	pchania

imiesłów przymiotnikowy czynny: pchający

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	pchający	pchający	pchający	pchające	pchająca
D.	pchającego	pchającego	pchającego	pchającego	pchającej
C.	pchającemu	pchającemu	pchającemu	pchającemu	pchającej
B.	pchającego	pchającego	pchający	pchające	pchającą
N.	pchającym	pchającym	pchającym	pchającym	pchającą
Ms.	pchającym	pchającym	pchającym	pchającym	pchającej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	pchający	pchający	pchające	pchające
D.	pchających	pchających	pchających	pchających
C.	pchającym	pchającym	pchającym	pchającym
B.	pchających	pchających	pchających	pchające
N.	pchającymi	pchającymi	pchającymi	pchającymi
Ms.	pchających	pchających	pchających	pchających

imiesłów przymiotnikowy bierny: pchany

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	pchany	pchany	pchany	pchane	pchana
D.	pchanego	pchanego	pchanego	pchanego	pchanej
C.	pchanemu	pchanemu	pchanemu	pchanemu	pchanej
B.	pchanego	pchanego	pchany	pchane	pchaną
N.	pchanym	pchanym	pchanym	pchanym	pchaną
Ms.	pchanym	pchanym	pchanym	pchanym	pchanej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	pchani	pchani	pchane	pchane
D.	pchanych	pchanych	pchanych	pchanych
C.	pchanym	pchanym	pchanym	pchanym
B.	pchanych	pchanych	pchanych	pchane
N.	pchanymi	pchanymi	pchanymi	pchanymi
Ms.	pchanych	pchanych	pchanych	pchanych

odpowiednik aspektowy: pchnąć

Składnia

pchać

2. do kieszeni

Definicja

umieszczać kogoś lub coś we wnętrzu czegoś, zwykle na siłę

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Praca rodzaje pracy

Relacje znaczeniowe

synonimy:

wpychać

Połączenia

pchać do kieszeni, do worka
pchać w kieszeń

Cytaty

	W porównaniu do innych transportów jechaliśmy nawet względnie wygodnie, bo [...] pchano tylko 40 osób do wagonu ciężarowego, a w ciągu 6- czy 7-dniowej podróży otrzymaliśmy 3 razy ciepłą strawę. źródło: KWSJP: Józef Czapski: Na nieludzkiej ziemi, 1947
	Lewą ręką pchał swego visa do kieszeni, drugą rzucał pistolet Mądremu. źródło: KWSJP: Barbara Nawrocka-Dońska: Stolik z fotografią, 1975
	Zbierał jakieś mchy i pchał je do chlebaka, prawdopodobnie dla brata do zielnika. źródło: KWSJP: Zofia Jeżewska: W królestwie pierzastego węża, 1964
	- Dobrze, Dariunia, dobrze, śpij, dziecko, nie gadaj głupstw i śpij - mówi Niedźwiedzki. Pcha w kieszeń papierek wygrzebany na stole i odchodzi. źródło: KWSJP: Elżbieta Szemplińska-Sobolewska: Potrójny ślad, 1984

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	pcham	pchamy
2 os.	pchasz	pchacie
3 os.	pcha	pchają

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	pchałem +(e)m pchał	pchałam +(e)m pchała	pchałom +(e)m pchało	pchaliśmy +(e)śmy pchali	pchałyśmy +(e)śmy pchały
2 os.	pchałeś +(e)ś pchał	pchałaś +(e)ś pchała	pchałoś +(e)ś pchało	pchaliście +(e)ście pchali	pchałyście +(e)ście pchały
3 os.	pchał	pchała	pchało	pchali	pchały

bezosobnik: pchano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę pchał będę pchać	będę pchała będę pchać	będę pchało będę pchać	będziemy pchali będziemy pchać	będziemy pchały będziemy pchać
2 os.	będziesz pchał będziesz pchać	będziesz pchała będziesz pchać	będziesz pchało będziesz pchać	będziecie pchali będziecie pchać	będziecie pchały będziecie pchać
3 os.	będzie pchał będzie pchać	będzie pchała będzie pchać	będzie pchało będzie pchać	będą pchali będą pchać	będą pchały będą pchać

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		pchajmy
2 os.	pchaj	pchajcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	pchałbym bym pchał	pchałabym bym pchała	pchałobym bym pchało	pchalibyśmy byśmy pchali	pchałybyśmy byśmy pchały
2 os.	pchałbyś byś pchał	pchałabyś byś pchała	pchałobyś byś pchało	pchalibyście byście pchali	pchałybyście byście pchały
3 os.	pchałby by pchał	pchałaby by pchała	pchałoby by pchało	pchaliby by pchali	pchałyby by pchały

bezosobnik: pchano by

bezokolicznik: pchać

imiesłów przysłówkowy współczesny: pchając

gerundium: pchanie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	pchanie	pchania
D.	pchania	pchań
C.	pchaniu	pchaniom
B.	pchanie	pchania
N.	pchaniem	pchaniami
Ms.	pchaniu	pchaniach
W.	pchanie	pchania

imiesłów przymiotnikowy czynny: pchający

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	pchający	pchający	pchający	pchające	pchająca
D.	pchającego	pchającego	pchającego	pchającego	pchającej
C.	pchającemu	pchającemu	pchającemu	pchającemu	pchającej
B.	pchającego	pchającego	pchający	pchające	pchającą
N.	pchającym	pchającym	pchającym	pchającym	pchającą
Ms.	pchającym	pchającym	pchającym	pchającym	pchającej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	pchający	pchający	pchające	pchające
D.	pchających	pchających	pchających	pchających
C.	pchającym	pchającym	pchającym	pchającym
B.	pchających	pchających	pchających	pchające
N.	pchającymi	pchającymi	pchającymi	pchającymi
Ms.	pchających	pchających	pchających	pchających

imiesłów przymiotnikowy bierny: pchany

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	pchany	pchany	pchany	pchane	pchana
D.	pchanego	pchanego	pchanego	pchanego	pchanej
C.	pchanemu	pchanemu	pchanemu	pchanemu	pchanej
B.	pchanego	pchanego	pchany	pchane	pchaną
N.	pchanym	pchanym	pchanym	pchanym	pchaną
Ms.	pchanym	pchanym	pchanym	pchanym	pchanej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	pchani	pchani	pchane	pchane
D.	pchanych	pchanych	pchanych	pchanych
C.	pchanym	pchanym	pchanym	pchanym
B.	pchanych	pchanych	pchanych	pchane
N.	pchanymi	pchanymi	pchanymi	pchanymi
Ms.	pchanych	pchanych	pchanych	pchanych

odpowiednik aspektowy: wepchnąć

Składnia

Rz_osobowy

pchać

KOGO/CO + do CZEGO | w CO

3. do działania

Definicja

skłaniać kogoś do zrobienia czegoś

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia

Relacje znaczeniowe

	synonimy:	popychać
	antonimy:	powstrzymywać
	hiperonimy:	skłaniać

Połączenia

ciekawość, instynkt, jakaś siła pcha; okoliczności pchają kogoś do czegoś
pchać ku zbrodni
pchać do jakiejś aktywności, do jakiegoś czynu, do działania, do walki
musieć pchać

Cytaty

	Nas do działania pcha idea. źródło: NKJP: Wojciech Tochman: Trochę nas pan odnalazł, Gazeta Wyborcza, 1996-02-24
	Eytnerowi zakiełkowała w głowie i rosła tam szybko myśl, której najchętniej by nie dopuszczał do siebie. Lecz równocześnie coś pchało go ku temu, by podzielić się nią ze Sławkiem. źródło: KWSJP: Jerzy Jesionowski: Nad urwiskiem, 1987
	Mym głupim zachowaniem pchałem wręcz Alicję w objęcia byłego zapewne kochanka. źródło: KWSJP: Jerzy Stefan Stawiński: Smutnych losów, 1986
	To ciemny, zawszony i zapity lud, który pchany jest do wojny za Francję. źródło: KWSJP: Karol Estreicher: Krystianna, 1957
	Są w kulturze nurty pchające człowieka na drogę samotności i często na drogę grzechu. źródło: KWSJP: Mieczysław Gogacz: On ma wzrastać, 1962

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	pcham	pchamy
2 os.	pchasz	pchacie
3 os.	pcha	pchają

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	pchałem +(e)m pchał	pchałam +(e)m pchała	pchałom +(e)m pchało	pchaliśmy +(e)śmy pchali	pchałyśmy +(e)śmy pchały
2 os.	pchałeś +(e)ś pchał	pchałaś +(e)ś pchała	pchałoś +(e)ś pchało	pchaliście +(e)ście pchali	pchałyście +(e)ście pchały
3 os.	pchał	pchała	pchało	pchali	pchały

bezosobnik: pchano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę pchał będę pchać	będę pchała będę pchać	będę pchało będę pchać	będziemy pchali będziemy pchać	będziemy pchały będziemy pchać
2 os.	będziesz pchał będziesz pchać	będziesz pchała będziesz pchać	będziesz pchało będziesz pchać	będziecie pchali będziecie pchać	będziecie pchały będziecie pchać
3 os.	będzie pchał będzie pchać	będzie pchała będzie pchać	będzie pchało będzie pchać	będą pchali będą pchać	będą pchały będą pchać

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		pchajmy
2 os.	pchaj	pchajcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	pchałbym bym pchał	pchałabym bym pchała	pchałobym bym pchało	pchalibyśmy byśmy pchali	pchałybyśmy byśmy pchały
2 os.	pchałbyś byś pchał	pchałabyś byś pchała	pchałobyś byś pchało	pchalibyście byście pchali	pchałybyście byście pchały
3 os.	pchałby by pchał	pchałaby by pchała	pchałoby by pchało	pchaliby by pchali	pchałyby by pchały

bezosobnik: pchano by

bezokolicznik: pchać

imiesłów przysłówkowy współczesny: pchając

gerundium: pchanie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	pchanie	pchania
D.	pchania	pchań
C.	pchaniu	pchaniom
B.	pchanie	pchania
N.	pchaniem	pchaniami
Ms.	pchaniu	pchaniach
W.	pchanie	pchania

imiesłów przymiotnikowy czynny: pchający

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	pchający	pchający	pchający	pchające	pchająca
D.	pchającego	pchającego	pchającego	pchającego	pchającej
C.	pchającemu	pchającemu	pchającemu	pchającemu	pchającej
B.	pchającego	pchającego	pchający	pchające	pchającą
N.	pchającym	pchającym	pchającym	pchającym	pchającą
Ms.	pchającym	pchającym	pchającym	pchającym	pchającej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	pchający	pchający	pchające	pchające
D.	pchających	pchających	pchających	pchających
C.	pchającym	pchającym	pchającym	pchającym
B.	pchających	pchających	pchających	pchające
N.	pchającymi	pchającymi	pchającymi	pchającymi
Ms.	pchających	pchających	pchających	pchających

imiesłów przymiotnikowy bierny: pchany

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	pchany	pchany	pchany	pchane	pchana
D.	pchanego	pchanego	pchanego	pchanego	pchanej
C.	pchanemu	pchanemu	pchanemu	pchanemu	pchanej
B.	pchanego	pchanego	pchany	pchane	pchaną
N.	pchanym	pchanym	pchanym	pchanym	pchaną
Ms.	pchanym	pchanym	pchanym	pchanym	pchanej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	pchani	pchani	pchane	pchane
D.	pchanych	pchanych	pchanych	pchanych
C.	pchanym	pchanym	pchanym	pchanym
B.	pchanych	pchanych	pchanych	pchane
N.	pchanymi	pchanymi	pchanymi	pchanymi
Ms.	pchanych	pchanych	pchanych	pchanych

odpowiednik aspektowy: pchnąć

Składnia

pchać

KOGO + (do CZEGO | ku CZEMU)

4. jedzenie

Definicja

pot.

jeść samemu lub nakłaniać kogoś do zjedzenia zbyt dużej ilości czegoś

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Jedzenie i jego przygotowanie czynności związane z jedzeniem

Relacje znaczeniowe

synonimy:

wpychać

Połączenia

pchać jedzenie
pchać w siebie

Cytaty

Pchała w nas najsmaczniejsze kąski, prosiła, byśmy nie gardzili tłustymi pierożkami z mięsem i grzybkami, byśmy wyczyścili talerze ze smacznych ziemniaczków ze skwarkami.

źródło: KWSJP: Tadeusz Kwiatkowski: Bohater do wynajęcia, 1956

Jedzą, pchają w siebie ile się da, rozpychając sobie żołądek.

źródło: KWSJP: Magdalena Samozwaniec: Tylko dla kobiet, 1957

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	pcham	pchamy
2 os.	pchasz	pchacie
3 os.	pcha	pchają

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	pchałem +(e)m pchał	pchałam +(e)m pchała	pchałom +(e)m pchało	pchaliśmy +(e)śmy pchali	pchałyśmy +(e)śmy pchały
2 os.	pchałeś +(e)ś pchał	pchałaś +(e)ś pchała	pchałoś +(e)ś pchało	pchaliście +(e)ście pchali	pchałyście +(e)ście pchały
3 os.	pchał	pchała	pchało	pchali	pchały

bezosobnik: pchano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę pchał będę pchać	będę pchała będę pchać	będę pchało będę pchać	będziemy pchali będziemy pchać	będziemy pchały będziemy pchać
2 os.	będziesz pchał będziesz pchać	będziesz pchała będziesz pchać	będziesz pchało będziesz pchać	będziecie pchali będziecie pchać	będziecie pchały będziecie pchać
3 os.	będzie pchał będzie pchać	będzie pchała będzie pchać	będzie pchało będzie pchać	będą pchali będą pchać	będą pchały będą pchać

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		pchajmy
2 os.	pchaj	pchajcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	pchałbym bym pchał	pchałabym bym pchała	pchałobym bym pchało	pchalibyśmy byśmy pchali	pchałybyśmy byśmy pchały
2 os.	pchałbyś byś pchał	pchałabyś byś pchała	pchałobyś byś pchało	pchalibyście byście pchali	pchałybyście byście pchały
3 os.	pchałby by pchał	pchałaby by pchała	pchałoby by pchało	pchaliby by pchali	pchałyby by pchały

bezosobnik: pchano by

bezokolicznik: pchać

imiesłów przysłówkowy współczesny: pchając

gerundium: pchanie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	pchanie	pchania
D.	pchania	pchań
C.	pchaniu	pchaniom
B.	pchanie	pchania
N.	pchaniem	pchaniami
Ms.	pchaniu	pchaniach
W.	pchanie	pchania

imiesłów przymiotnikowy czynny: pchający

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	pchający	pchający	pchający	pchające	pchająca
D.	pchającego	pchającego	pchającego	pchającego	pchającej
C.	pchającemu	pchającemu	pchającemu	pchającemu	pchającej
B.	pchającego	pchającego	pchający	pchające	pchającą
N.	pchającym	pchającym	pchającym	pchającym	pchającą
Ms.	pchającym	pchającym	pchającym	pchającym	pchającej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	pchający	pchający	pchające	pchające
D.	pchających	pchających	pchających	pchających
C.	pchającym	pchającym	pchającym	pchającym
B.	pchających	pchających	pchających	pchające
N.	pchającymi	pchającymi	pchającymi	pchającymi
Ms.	pchających	pchających	pchających	pchających

imiesłów przymiotnikowy bierny: pchany

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	pchany	pchany	pchany	pchane	pchana
D.	pchanego	pchanego	pchanego	pchanego	pchanej
C.	pchanemu	pchanemu	pchanemu	pchanemu	pchanej
B.	pchanego	pchanego	pchany	pchane	pchaną
N.	pchanym	pchanym	pchanym	pchanym	pchaną
Ms.	pchanym	pchanym	pchanym	pchanym	pchanej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	pchani	pchani	pchane	pchane
D.	pchanych	pchanych	pchanych	pchanych
C.	pchanym	pchanym	pchanym	pchanym
B.	pchanych	pchanych	pchanych	pchane
N.	pchanymi	pchanymi	pchanymi	pchanymi
Ms.	pchanych	pchanych	pchanych	pchanych

odpowiednik aspektowy: wepchnąć

Składnia

Rz_osobowy

pchać

CO + w KOGO

5. pieniądze

Definicja

pot.

przeznaczać na coś środki finansowe, często duże

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Finanse czynności, przedmioty związane z pieniędzmi

Połączenia

pchać pieniądze, środki finansowe
nie chcieć pchać

Cytaty

Odebraliśmy słowa generała z największym zaskoczeniem. Przeczytali je i usłyszeli w radiu nasi sponsorzy. Niektórzy z nich nie chcą pchać pieniędzy w niepewną inicjatywę.

źródło: NKJP: Paweł Wroński: Dziś twórcy szwadronu RP będą żalić się prezydentowi na Sztab Generalny, Gazeta Wyborcza, 1997-01-29

Burmistrz pcha pieniądze w inne części gminy, bo tam jest dużo wyborców, a o nas się nie myśli.

źródło: NKJP: Tadeusz Jachnicki: Księżycowy krajobraz, Gazeta Krakowska, 2006-12-04

Tygodnik Mazowsze był blisko „szefów podziemia” [...] i wyrażał opinie tzw. „konstruktywnej opozycji”, więc pchano tam środki finansowe oraz najnowszą technologię poligraficzną, które przychodziły z Zachodu.

źródło: NKJP: Tygodnik Mazowsze„ - Protoplasta ”Gazety Wyborczej„, Usenet -- pl.soc.polityka, 2009-05-14

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	pcham	pchamy
2 os.	pchasz	pchacie
3 os.	pcha	pchają

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	pchałem +(e)m pchał	pchałam +(e)m pchała	pchałom +(e)m pchało	pchaliśmy +(e)śmy pchali	pchałyśmy +(e)śmy pchały
2 os.	pchałeś +(e)ś pchał	pchałaś +(e)ś pchała	pchałoś +(e)ś pchało	pchaliście +(e)ście pchali	pchałyście +(e)ście pchały
3 os.	pchał	pchała	pchało	pchali	pchały

bezosobnik: pchano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę pchał będę pchać	będę pchała będę pchać	będę pchało będę pchać	będziemy pchali będziemy pchać	będziemy pchały będziemy pchać
2 os.	będziesz pchał będziesz pchać	będziesz pchała będziesz pchać	będziesz pchało będziesz pchać	będziecie pchali będziecie pchać	będziecie pchały będziecie pchać
3 os.	będzie pchał będzie pchać	będzie pchała będzie pchać	będzie pchało będzie pchać	będą pchali będą pchać	będą pchały będą pchać

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		pchajmy
2 os.	pchaj	pchajcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	pchałbym bym pchał	pchałabym bym pchała	pchałobym bym pchało	pchalibyśmy byśmy pchali	pchałybyśmy byśmy pchały
2 os.	pchałbyś byś pchał	pchałabyś byś pchała	pchałobyś byś pchało	pchalibyście byście pchali	pchałybyście byście pchały
3 os.	pchałby by pchał	pchałaby by pchała	pchałoby by pchało	pchaliby by pchali	pchałyby by pchały

bezosobnik: pchano by

bezokolicznik: pchać

imiesłów przysłówkowy współczesny: pchając

gerundium: pchanie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	pchanie	pchania
D.	pchania	pchań
C.	pchaniu	pchaniom
B.	pchanie	pchania
N.	pchaniem	pchaniami
Ms.	pchaniu	pchaniach
W.	pchanie	pchania

imiesłów przymiotnikowy czynny: pchający

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	pchający	pchający	pchający	pchające	pchająca
D.	pchającego	pchającego	pchającego	pchającego	pchającej
C.	pchającemu	pchającemu	pchającemu	pchającemu	pchającej
B.	pchającego	pchającego	pchający	pchające	pchającą
N.	pchającym	pchającym	pchającym	pchającym	pchającą
Ms.	pchającym	pchającym	pchającym	pchającym	pchającej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	pchający	pchający	pchające	pchające
D.	pchających	pchających	pchających	pchających
C.	pchającym	pchającym	pchającym	pchającym
B.	pchających	pchających	pchających	pchające
N.	pchającymi	pchającymi	pchającymi	pchającymi
Ms.	pchających	pchających	pchających	pchających

imiesłów przymiotnikowy bierny: pchany

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	pchany	pchany	pchany	pchane	pchana
D.	pchanego	pchanego	pchanego	pchanego	pchanej
C.	pchanemu	pchanemu	pchanemu	pchanemu	pchanej
B.	pchanego	pchanego	pchany	pchane	pchaną
N.	pchanym	pchanym	pchanym	pchanym	pchaną
Ms.	pchanym	pchanym	pchanym	pchanym	pchanej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	pchani	pchani	pchane	pchane
D.	pchanych	pchanych	pchanych	pchanych
C.	pchanym	pchanym	pchanym	pchanym
B.	pchanych	pchanych	pchanych	pchane
N.	pchanymi	pchanymi	pchanymi	pchanymi
Ms.	pchanych	pchanych	pchanych	pchanych

Składnia

Rz_osobowy

pchać

CO + (w CO)

6. sprawy

Definicja

powodować postęp w jakimś działaniu

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia

Relacje znaczeniowe

synonimy:

popychać

Połączenia

pchać sprawy
chcieć pchać; trzeba pchać coś

Cytaty

Ażeby mieć władzę, trzeba połączyć siły z tymi, którzy też chcą pchać reformy naprzód.

źródło: NKJP: Andrzej Krzysztof Wróblewski: Wielu ludziom Unia Wolności wydaje się nie dość określona i przez to mało wiarygodna. Zagłosują ..., Gazeta Wyborcza, 1995-03-22

Więc Gracja skoczyła jak lwica. Pierwsza do prywatyzacji i odzyskiwania zagrabionych dóbr. Ma zresztą dzielnych pomagierów, którzy umieją pchać sprawy na szczeblu gminy.

źródło: KWSJP: Jarosław Abramow-Newerly: Młyn w piekarni, 2002

- Julo, naprawdę nie chcę się chwalić, ale gdyby nie ja, to nie miałby ani tej płyty w Polsce, ani zaproszenia do Londynu, ja wiem, ty też, że on jest świetny, ale takie sprawy trzeba pchać, suszyłam głowę mojemu szefowi, no i udało się.

źródło: KWSJP: Max Cegielski: Apokalipso, 2004

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	pcham	pchamy
2 os.	pchasz	pchacie
3 os.	pcha	pchają

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	pchałem +(e)m pchał	pchałam +(e)m pchała	pchałom +(e)m pchało	pchaliśmy +(e)śmy pchali	pchałyśmy +(e)śmy pchały
2 os.	pchałeś +(e)ś pchał	pchałaś +(e)ś pchała	pchałoś +(e)ś pchało	pchaliście +(e)ście pchali	pchałyście +(e)ście pchały
3 os.	pchał	pchała	pchało	pchali	pchały

bezosobnik: pchano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę pchał będę pchać	będę pchała będę pchać	będę pchało będę pchać	będziemy pchali będziemy pchać	będziemy pchały będziemy pchać
2 os.	będziesz pchał będziesz pchać	będziesz pchała będziesz pchać	będziesz pchało będziesz pchać	będziecie pchali będziecie pchać	będziecie pchały będziecie pchać
3 os.	będzie pchał będzie pchać	będzie pchała będzie pchać	będzie pchało będzie pchać	będą pchali będą pchać	będą pchały będą pchać

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		pchajmy
2 os.	pchaj	pchajcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	pchałbym bym pchał	pchałabym bym pchała	pchałobym bym pchało	pchalibyśmy byśmy pchali	pchałybyśmy byśmy pchały
2 os.	pchałbyś byś pchał	pchałabyś byś pchała	pchałobyś byś pchało	pchalibyście byście pchali	pchałybyście byście pchały
3 os.	pchałby by pchał	pchałaby by pchała	pchałoby by pchało	pchaliby by pchali	pchałyby by pchały

bezosobnik: pchano by

bezokolicznik: pchać

imiesłów przysłówkowy współczesny: pchając

gerundium: pchanie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	pchanie	pchania
D.	pchania	pchań
C.	pchaniu	pchaniom
B.	pchanie	pchania
N.	pchaniem	pchaniami
Ms.	pchaniu	pchaniach
W.	pchanie	pchania

imiesłów przymiotnikowy czynny: pchający

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	pchający	pchający	pchający	pchające	pchająca
D.	pchającego	pchającego	pchającego	pchającego	pchającej
C.	pchającemu	pchającemu	pchającemu	pchającemu	pchającej
B.	pchającego	pchającego	pchający	pchające	pchającą
N.	pchającym	pchającym	pchającym	pchającym	pchającą
Ms.	pchającym	pchającym	pchającym	pchającym	pchającej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	pchający	pchający	pchające	pchające
D.	pchających	pchających	pchających	pchających
C.	pchającym	pchającym	pchającym	pchającym
B.	pchających	pchających	pchających	pchające
N.	pchającymi	pchającymi	pchającymi	pchającymi
Ms.	pchających	pchających	pchających	pchających

imiesłów przymiotnikowy bierny: pchany

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	pchany	pchany	pchany	pchane	pchana
D.	pchanego	pchanego	pchanego	pchanego	pchanej
C.	pchanemu	pchanemu	pchanemu	pchanemu	pchanej
B.	pchanego	pchanego	pchany	pchane	pchaną
N.	pchanym	pchanym	pchanym	pchanym	pchaną
Ms.	pchanym	pchanym	pchanym	pchanym	pchanej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	pchani	pchani	pchane	pchane
D.	pchanych	pchanych	pchanych	pchanych
C.	pchanym	pchanym	pchanym	pchanym
B.	pchanych	pchanych	pchanych	pchane
N.	pchanymi	pchanymi	pchanymi	pchanymi
Ms.	pchanych	pchanych	pchanych	pchanych

odpowiednik aspektowy: pchnąć

Składnia

Rz_osobowy

pchać

Frazeologizmy

ktoś wkłada palce między drzwi
ktoś pcha palce między drzwi
ktoś pcha paluchy między drzwi
ktoś wsadza nos w nie swoje sprawy
ktoś pcha nos w cudze sprawy

Przysłowia

Nie pchać palca między drzwi

Data ostatniej modyfikacji: 20.03.2024