UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

parapet

Chronologizacja

SJPXVII, STR: (inne znaczenie), SL: (inne znaczenie), SWil: (inne znaczenie), SJPWar: (inne znaczenie), SJPDor, SJPSz, SJPDun, ISJP, PSWP, USJP

Pochodzenie

wł. parapetto 'podokiennik, poręcz'

1. okienny

Definicja

płyta znajdująca się pod dolną framugą okna od jego wewnętrznej lub zewnętrznej strony, wykonana z kamienia, drewna, plastiku lub blachy

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I TECHNIKA Budownictwo części budowli

Połączenia

  • blaszany, drewniany, kamienny, marmurowy; wewnętrzny, zewnętrzny; kuchenny; okienny; szeroki, wąski parapet
  • parapet domu, mieszkania, okna
  • długość, szerokość; rodzaj; montaż parapetu
  • zamontować parapet
  • spaść, zeskoczyć z parapetu
  • wejść/wchodzić na parapet; oprzeć się/opierać się, wesprzeć się; bębnić, uderzać o parapet; wychylić się/wychylać się przez parapet; wychylać się za parapet
  • leżeć, położyć coś, postawić coś, siedzieć/siadać, stać na parapecie; bębnić po parapecie

Cytaty

Efektowny parapet jest dopełnieniem designu wnętrza. To nie tylko miejsce ekspozycji roślin doniczkowych, ale czasami półka na różne przedmioty, a także miejsce do siedzenia (częściej na razie znane z amerykańskich filmów niż z rodzimych mieszkań).

źródło: NKJP: (EP): Parapet w pięknym stylu, Dziennik Polski, 2001-02-28

Z pozoru mogło się wydawać, że nic nie robi, stojąc na korytarzu pod oknem, oparta o parapet, i przypatrując się po prostu temu, co dzieje się wokół.

źródło: NKJP: Hanna Samson: Pułapka na motyla, 2000

Wiatr wył za oknami, miotając falami grube krople dżdżu, które z łoskotem odbijały się od szyb i blaszanych parapetów.

źródło: NKJP: Andrzej Sarwa: Strzyga, 2006

Adam siedział na parapecie okna i palił papierosa.

źródło: NKJP: Jerzy Krasicki: Po prostu młodzi, 1970

W domu z czerwonej cegły na parapetach okien stoją doniczki z nieco już podeschniętymi kwiatami.

źródło: NKJP: Zabił matkę i braci, Dziennik Polski, 1999-09-29

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: m3

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. parapet
parapety
D. parapetu
parapetów
C. parapetowi
parapetom
B. parapet
parapety
N. parapetem
parapetami
Ms. parapecie
parapetach
W. parapecie
parapety

2. instrument

Definicja

muz.  pot. 
elektroniczny instrument klawiszowy w płaskiej obudowie, przypominający kształtem wewnętrzny parapet okienny

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność artystyczna człowieka muzyka

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:  syntezator

Cytaty

Jednak w taki sposób udawało im się uzyskać naprawdę ciekawe efekty, bo nie stronili nawet od eksperymentów dźwiękowych – [...] zapętlone głosy, śmiechy, jakieś podśpiewywania, a w tle jakiś parapet od czasu do czasu wydaje różne dziwne dźwięki.

źródło: Internet: muzyka80.pl/pages/details/id/4/idp/146

[...] lepiej zabierać dziecko do miejsca gdzie jest dostępne pianino do wolnej gry. Jak mu kupisz keyboard to się znudzi ale nie dlatego że nie ma talentu ale dlatego że elektryczny parapet nie inspiruje do gry.

źródło: Internet: wykop.pl

Jak chcesz się rozwijać to nie pytaj o tak proste sprawy tylko sam weź gitarkę czy jakiegoś parapeta i dopasuj akordy [...]

źródło: Internet: muzyczneforum.pl

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: m2, m3

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. parapet
parapety
D. parapeta
parapetu
parapetów
C. parapetowi
parapetom
B. parapeta
parapet
parapety
N. parapetem
parapetami
Ms. parapecie
parapetach
W. parapecie
parapety

3. deska snowboardowa

Definicja

sport.  pot. 
deska snowboardowa

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Sport przedmioty związane ze sportem

Cytaty

Zimowa jazda na parapecie nigdy nie wciągnęła mnie na tyle, aby porzucić starą miłość do nart.

źródło: Internet: silesiasmile.pl/wp-content/uploads/2017/07/numer-11.pdf

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: m3

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. parapet
parapety
D. parapetu
parapetów
C. parapetowi
parapetom
B. parapet
parapety
N. parapetem
parapetami
Ms. parapecie
parapetach
W. parapecie
parapety

4. obraźliwie

Definicja

młodz. 
obraźliwe określenie mężczyzny, uważanego za mało inteligentnego

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność intelektualna człowieka określenia człowieka ze względu na jego działalność intelektualną

Cytaty

Ty parapecie, już daj sobie spokój, bo na nic te twoje gorzkie żale i wypisywanie bzdur.

źródło: Internet: bankier.pl

Nie widzę powodu, dla którego miałbym ze swoich podatków płacić za jakiegoś parapeta, któremu zachciało się kredytu.

źródło: Internet: wiocha.pl

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: m1

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. parapet
parapetowie
ndepr
parapety
depr
D. parapeta
parapetów
C. parapetowi
parapetom
B. parapeta
parapetów
N. parapetem
parapetami
Ms. parapecie
parapetach
W. parapecie
parapetowie
ndepr
parapety
depr

5. w fortyfikacjach

Definicja

wojsk. 
element dawnej fortyfikacji w postaci nasypu lub muru na zewnętrznej krawędzi wału osłaniających od przodu chodnik wału i stanowiska strzelnicze

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I TECHNIKA Budownictwo rodzaje budowli i ich cechy

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Wojsko i wojna czynności, przedmioty, miejsca związane z wojskiem i wojną

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Tradycja świat dawnych epok i wydarzenia historyczne

Relacje znaczeniowe

synonimy:  nadwałek, przywałek
hiperonimy:  przedpiersie

Cytaty

Wewnątrz rowu wznosił się parapet z blankami, w którym było przejście o szerokości 12-15 metrów, zwane Peribolos, ciągnące się wzdłuż całej długości murów.

źródło: Marian Witasek: Konstantynopol, 1953 (books.google.pl)

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: m3

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. parapet
parapety
D. parapetu
parapetów
C. parapetowi
parapetom
B. parapet
parapety
N. parapetem
parapetami
Ms. parapecie
parapetach
W. parapecie
parapety

Frazeologizmy

jak gołąb na parapet
Data ostatniej modyfikacji: 16.05.2025
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj