UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

obijać

Chronologizacja

SPXVI, SKN, SJPXVII, STR, SL, SWil, SJPWar, SJPDor, SJPSz, SJPDun, ISJP, PSWP, USJP

Pochodzenie

Zob. bijać, bić

1. garnek

Definicja

uderzać w przedmiot i powodować, że jego część odpadnie

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii stan skupienia, trwałość materii

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:  obtłukiwać

Cytaty

Młodzi ludzie tłukli kijami w drzwi i obijali tynki, krzycząc: „Czarnuchy, wyłazić!”, „Bambusy, won!” itp.

źródło: KWSJP: Zbigniew Bartuś: Bez związku z łysiną, Dziennik Polski - Kraj, 1998-02-21

Przejazd ulicą jest niebezpieczny dla samochodu, karoserię obijają małe kamyczki, a koła wpadają w głębokie dziury.

źródło: KWSJP: Bartosz Gubernat: Spaprali remonty, teraz za to zapłacą, Nowiny, 2006

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. obijam
obijamy
2 os. obijasz
obijacie
3 os. obija
obijają

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. obijałem
+(e)m obijał
obijałam
+(e)m obijała
obijałom
+(e)m obijało
obijaliśmy
+(e)śmy obijali
obijałyśmy
+(e)śmy obijały
2 os. obijałeś
+(e)ś obijał
obijałaś
+(e)ś obijała
obijałoś
+(e)ś obijało
obijaliście
+(e)ście obijali
obijałyście
+(e)ście obijały
3 os. obijał
obijała
obijało
obijali
obijały

bezosobnik: obijano

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. będę obijał
będę obijać
będę obijała
będę obijać
będę obijało
będę obijać
będziemy obijali
będziemy obijać
będziemy obijały
będziemy obijać
2 os. będziesz obijał
będziesz obijać
będziesz obijała
będziesz obijać
będziesz obijało
będziesz obijać
będziecie obijali
będziecie obijać
będziecie obijały
będziecie obijać
3 os. będzie obijał
będzie obijać
będzie obijała
będzie obijać
będzie obijało
będzie obijać
będą obijali
będą obijać
będą obijały
będą obijać

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. obijajmy
2 os. obijaj
obijajcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. obijałbym
bym obijał
obijałabym
bym obijała
obijałobym
bym obijało
obijalibyśmy
byśmy obijali
obijałybyśmy
byśmy obijały
2 os. obijałbyś
byś obijał
obijałabyś
byś obijała
obijałobyś
byś obijało
obijalibyście
byście obijali
obijałybyście
byście obijały
3 os. obijałby
by obijał
obijałaby
by obijała
obijałoby
by obijało
obijaliby
by obijali
obijałyby
by obijały

bezosobnik: obijano by

bezokolicznik: obijać

imiesłów przysłówkowy współczesny: obijając

gerundium: obijanie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. obijanie
obijania
D. obijania
obijań
C. obijaniu
obijaniom
B. obijanie
obijania
N. obijaniem
obijaniami
Ms. obijaniu
obijaniach
W. obijanie
obijania

imiesłów przymiotnikowy czynny: obijający

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. obijający
obijający
obijający
obijające
obijająca
D. obijającego
obijającego
obijającego
obijającego
obijającej
C. obijającemu
obijającemu
obijającemu
obijającemu
obijającej
B. obijającego
obijającego
obijający
obijające
obijającą
N. obijającym
obijającym
obijającym
obijającym
obijającą
Ms. obijającym
obijającym
obijającym
obijającym
obijającej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. obijający
obijający
obijające
obijające
D. obijających
obijających
obijających
obijających
C. obijającym
obijającym
obijającym
obijającym
B. obijających
obijających
obijających
obijające
N. obijającymi
obijającymi
obijającymi
obijającymi
Ms. obijających
obijających
obijających
obijających

imiesłów przymiotnikowy bierny: obijany

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. obijany
obijany
obijany
obijane
obijana
D. obijanego
obijanego
obijanego
obijanego
obijanej
C. obijanemu
obijanemu
obijanemu
obijanemu
obijanej
B. obijanego
obijanego
obijany
obijane
obijaną
N. obijanym
obijanym
obijanym
obijanym
obijaną
Ms. obijanym
obijanym
obijanym
obijanym
obijanej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. obijani
obijani
obijane
obijane
D. obijanych
obijanych
obijanych
obijanych
C. obijanym
obijanym
obijanym
obijanym
B. obijanych
obijanych
obijanych
obijane
N. obijanymi
obijanymi
obijanymi
obijanymi
Ms. obijanych
obijanych
obijanych
obijanych

odpowiednik aspektowy: obić

Składnia

bez ograniczeń + obijać +
CO

2. kolano

Definicja

mocno się uderzać

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Choroby i ich leczenie przyczyny, objawy i skutki chorób

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:  uderzać się

Cytaty

Pot mgli oczy, zakleja je, opadające włosy zakrywają twarz, nie widzi nic, ani drogi, ani kamieni. Stęka, upada, boleśnie obija sobie kolana, łokcie.

źródło: KWSJP: Przemysław Bystrzycki: „Ponar” i inne opowiadania, 1985

Pamiętam, zresztą jak przez mgłę, że było trochę przyciasno w pokoiku, w którym mnie przyjmował, zatłoczonym zwalistymi meblami. Trzeba było ostrożnie kluczyć wśród nich, obijając sobie biodra, i gdy wreszcie spocząłem w jakimś głębokim fotelu, uczyniłem to nie bez westchnienia ulgi.

źródło: KWSJP: Edward Kozikowski: Więcej prawdy niż plotki. Wspomnienia o pisarzach czasów minionych, 1964

Wyplątał się nie bez trudu z trzcinowiska i co rusz obijając kolana o czerwone drzewce topora, wczłapał z powrotem na deski.

źródło: NKJP: Piotr Siemion: Niskie Łąki, 2000

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. obijam
obijamy
2 os. obijasz
obijacie
3 os. obija
obijają

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. obijałem
+(e)m obijał
obijałam
+(e)m obijała
obijałom
+(e)m obijało
obijaliśmy
+(e)śmy obijali
obijałyśmy
+(e)śmy obijały
2 os. obijałeś
+(e)ś obijał
obijałaś
+(e)ś obijała
obijałoś
+(e)ś obijało
obijaliście
+(e)ście obijali
obijałyście
+(e)ście obijały
3 os. obijał
obijała
obijało
obijali
obijały

bezosobnik: obijano

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. będę obijał
będę obijać
będę obijała
będę obijać
będę obijało
będę obijać
będziemy obijali
będziemy obijać
będziemy obijały
będziemy obijać
2 os. będziesz obijał
będziesz obijać
będziesz obijała
będziesz obijać
będziesz obijało
będziesz obijać
będziecie obijali
będziecie obijać
będziecie obijały
będziecie obijać
3 os. będzie obijał
będzie obijać
będzie obijała
będzie obijać
będzie obijało
będzie obijać
będą obijali
będą obijać
będą obijały
będą obijać

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. obijajmy
2 os. obijaj
obijajcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. obijałbym
bym obijał
obijałabym
bym obijała
obijałobym
bym obijało
obijalibyśmy
byśmy obijali
obijałybyśmy
byśmy obijały
2 os. obijałbyś
byś obijał
obijałabyś
byś obijała
obijałobyś
byś obijało
obijalibyście
byście obijali
obijałybyście
byście obijały
3 os. obijałby
by obijał
obijałaby
by obijała
obijałoby
by obijało
obijaliby
by obijali
obijałyby
by obijały

bezosobnik: obijano by

bezokolicznik: obijać

imiesłów przysłówkowy współczesny: obijając

gerundium: obijanie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. obijanie
obijania
D. obijania
obijań
C. obijaniu
obijaniom
B. obijanie
obijania
N. obijaniem
obijaniami
Ms. obijaniu
obijaniach
W. obijanie
obijania

imiesłów przymiotnikowy czynny: obijający

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. obijający
obijający
obijający
obijające
obijająca
D. obijającego
obijającego
obijającego
obijającego
obijającej
C. obijającemu
obijającemu
obijającemu
obijającemu
obijającej
B. obijającego
obijającego
obijający
obijające
obijającą
N. obijającym
obijającym
obijającym
obijającym
obijającą
Ms. obijającym
obijającym
obijającym
obijającym
obijającej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. obijający
obijający
obijające
obijające
D. obijających
obijających
obijających
obijających
C. obijającym
obijającym
obijającym
obijającym
B. obijających
obijających
obijających
obijające
N. obijającymi
obijającymi
obijającymi
obijającymi
Ms. obijających
obijających
obijających
obijających

imiesłów przymiotnikowy bierny: obijany

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. obijany
obijany
obijany
obijane
obijana
D. obijanego
obijanego
obijanego
obijanego
obijanej
C. obijanemu
obijanemu
obijanemu
obijanemu
obijanej
B. obijanego
obijanego
obijany
obijane
obijaną
N. obijanym
obijanym
obijanym
obijanym
obijaną
Ms. obijanym
obijanym
obijanym
obijanym
obijanej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. obijani
obijani
obijane
obijane
D. obijanych
obijanych
obijanych
obijanych
C. obijanym
obijanym
obijanym
obijanym
B. obijanych
obijanych
obijanych
obijane
N. obijanymi
obijanymi
obijanymi
obijanymi
Ms. obijanych
obijanych
obijanych
obijanych

odpowiednik aspektowy: obić

Składnia

Rzosobowy + obijać +
CO + (o CO)

3. człowieka

Definicja

bić człowieka

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Zasady współżycia społecznego zachowania i wyrażenia nieakceptowane społecznie

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:  bić

Cytaty

Było w nim wszystko, czego można oczekiwać po walce bokserskiej: wymiany ciosów, piękne uniki, a co najważniejsze, nasz reprezentant zdecydowanie przeważał. Obijał swojego przeciwnika na wszelkie możliwe sposoby, ten jednak pokazał, że jest bardzo wytrzymały na ciosy.

źródło: KWSJP: Marcin Sagan: Jest nowy bohater, Nowa Trybuna Opolska, 2006

Ze wszystkimi ma zatargi, obija ich lub wyzywa.

źródło: KWSJP: Bogusław Bieńkowski: O Polsce marzyli długie lata, tymczasem... - Niechciani, Euroregio Glacensis nr 42 (200), 2001

Boksu nigdy nie lubiła, więc zaczęła się panicznie bać, że jej jedynaka będą obijać.

źródło: KWSJP: Jan Dziadul: Uparty Tomuś, prasa, 2005

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. obijam
obijamy
2 os. obijasz
obijacie
3 os. obija
obijają

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. obijałem
+(e)m obijał
obijałam
+(e)m obijała
obijałom
+(e)m obijało
obijaliśmy
+(e)śmy obijali
obijałyśmy
+(e)śmy obijały
2 os. obijałeś
+(e)ś obijał
obijałaś
+(e)ś obijała
obijałoś
+(e)ś obijało
obijaliście
+(e)ście obijali
obijałyście
+(e)ście obijały
3 os. obijał
obijała
obijało
obijali
obijały

bezosobnik: obijano

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. będę obijał
będę obijać
będę obijała
będę obijać
będę obijało
będę obijać
będziemy obijali
będziemy obijać
będziemy obijały
będziemy obijać
2 os. będziesz obijał
będziesz obijać
będziesz obijała
będziesz obijać
będziesz obijało
będziesz obijać
będziecie obijali
będziecie obijać
będziecie obijały
będziecie obijać
3 os. będzie obijał
będzie obijać
będzie obijała
będzie obijać
będzie obijało
będzie obijać
będą obijali
będą obijać
będą obijały
będą obijać

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. obijajmy
2 os. obijaj
obijajcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. obijałbym
bym obijał
obijałabym
bym obijała
obijałobym
bym obijało
obijalibyśmy
byśmy obijali
obijałybyśmy
byśmy obijały
2 os. obijałbyś
byś obijał
obijałabyś
byś obijała
obijałobyś
byś obijało
obijalibyście
byście obijali
obijałybyście
byście obijały
3 os. obijałby
by obijał
obijałaby
by obijała
obijałoby
by obijało
obijaliby
by obijali
obijałyby
by obijały

bezosobnik: obijano by

bezokolicznik: obijać

imiesłów przysłówkowy współczesny: obijając

gerundium: obijanie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. obijanie
obijania
D. obijania
obijań
C. obijaniu
obijaniom
B. obijanie
obijania
N. obijaniem
obijaniami
Ms. obijaniu
obijaniach
W. obijanie
obijania

imiesłów przymiotnikowy czynny: obijający

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. obijający
obijający
obijający
obijające
obijająca
D. obijającego
obijającego
obijającego
obijającego
obijającej
C. obijającemu
obijającemu
obijającemu
obijającemu
obijającej
B. obijającego
obijającego
obijający
obijające
obijającą
N. obijającym
obijającym
obijającym
obijającym
obijającą
Ms. obijającym
obijającym
obijającym
obijającym
obijającej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. obijający
obijający
obijające
obijające
D. obijających
obijających
obijających
obijających
C. obijającym
obijającym
obijającym
obijającym
B. obijających
obijających
obijających
obijające
N. obijającymi
obijającymi
obijającymi
obijającymi
Ms. obijających
obijających
obijających
obijających

imiesłów przymiotnikowy bierny: obijany

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. obijany
obijany
obijany
obijane
obijana
D. obijanego
obijanego
obijanego
obijanego
obijanej
C. obijanemu
obijanemu
obijanemu
obijanemu
obijanej
B. obijanego
obijanego
obijany
obijane
obijaną
N. obijanym
obijanym
obijanym
obijanym
obijaną
Ms. obijanym
obijanym
obijanym
obijanym
obijanej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. obijani
obijani
obijane
obijane
D. obijanych
obijanych
obijanych
obijanych
C. obijanym
obijanym
obijanym
obijanym
B. obijanych
obijanych
obijanych
obijane
N. obijanymi
obijanymi
obijanymi
obijanymi
Ms. obijanych
obijanych
obijanych
obijanych

odpowiednik aspektowy: obić

Składnia

Rzosobowy + obijać +
KOGO

4. mebel

Definicja

trwale pokrywać powierzchnię materiałem lub inną powłoką

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Praca rodzaje pracy

CZŁOWIEK I TECHNIKA Przemysł miejsca i czynności związane z przemysłem

Relacje znaczeniowe

synonimy:  wybijać
hiperonimy:  pokrywać

Cytaty

W przestronnych salach pałacowych rzucały się w oczy bogato zdobione kolumny, trony i stoły obijano drogocennymi materiałami.

źródło: KWSJP: Jan Mar: Powrót do kolebki, 1976

Mógł sobie Ritz obijać swe meble, jakim chciał, kolorem (chociaż ten różowy obliczony był na piękny wygląd starszych kobiet przy wieczornym oświetleniu), Hania by nie stroiła się w brzoskwiniowe atłasy, gdyby jej nie było w tym dobrze.

źródło: KWSJP: Jarosław Iwaszkiewicz: Sława i chwała, 1962

Wszędzie tam, gdzie jacht będzie stykał się z balami, obijam je grubą, przypominającą słoninę gumą.

źródło: KWSJP: Andrzej Urbańczyk: Dziękuję ci, Pacyfiku, 1985

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. obijam
obijamy
2 os. obijasz
obijacie
3 os. obija
obijają

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. obijałem
+(e)m obijał
obijałam
+(e)m obijała
obijałom
+(e)m obijało
obijaliśmy
+(e)śmy obijali
obijałyśmy
+(e)śmy obijały
2 os. obijałeś
+(e)ś obijał
obijałaś
+(e)ś obijała
obijałoś
+(e)ś obijało
obijaliście
+(e)ście obijali
obijałyście
+(e)ście obijały
3 os. obijał
obijała
obijało
obijali
obijały

bezosobnik: obijano

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. będę obijał
będę obijać
będę obijała
będę obijać
będę obijało
będę obijać
będziemy obijali
będziemy obijać
będziemy obijały
będziemy obijać
2 os. będziesz obijał
będziesz obijać
będziesz obijała
będziesz obijać
będziesz obijało
będziesz obijać
będziecie obijali
będziecie obijać
będziecie obijały
będziecie obijać
3 os. będzie obijał
będzie obijać
będzie obijała
będzie obijać
będzie obijało
będzie obijać
będą obijali
będą obijać
będą obijały
będą obijać

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. obijajmy
2 os. obijaj
obijajcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. obijałbym
bym obijał
obijałabym
bym obijała
obijałobym
bym obijało
obijalibyśmy
byśmy obijali
obijałybyśmy
byśmy obijały
2 os. obijałbyś
byś obijał
obijałabyś
byś obijała
obijałobyś
byś obijało
obijalibyście
byście obijali
obijałybyście
byście obijały
3 os. obijałby
by obijał
obijałaby
by obijała
obijałoby
by obijało
obijaliby
by obijali
obijałyby
by obijały

bezosobnik: obijano by

bezokolicznik: obijać

imiesłów przysłówkowy współczesny: obijając

gerundium: obijanie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. obijanie
obijania
D. obijania
obijań
C. obijaniu
obijaniom
B. obijanie
obijania
N. obijaniem
obijaniami
Ms. obijaniu
obijaniach
W. obijanie
obijania

imiesłów przymiotnikowy czynny: obijający

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. obijający
obijający
obijający
obijające
obijająca
D. obijającego
obijającego
obijającego
obijającego
obijającej
C. obijającemu
obijającemu
obijającemu
obijającemu
obijającej
B. obijającego
obijającego
obijający
obijające
obijającą
N. obijającym
obijającym
obijającym
obijającym
obijającą
Ms. obijającym
obijającym
obijającym
obijającym
obijającej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. obijający
obijający
obijające
obijające
D. obijających
obijających
obijających
obijających
C. obijającym
obijającym
obijającym
obijającym
B. obijających
obijających
obijających
obijające
N. obijającymi
obijającymi
obijającymi
obijającymi
Ms. obijających
obijających
obijających
obijających

imiesłów przymiotnikowy bierny: obijany

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. obijany
obijany
obijany
obijane
obijana
D. obijanego
obijanego
obijanego
obijanego
obijanej
C. obijanemu
obijanemu
obijanemu
obijanemu
obijanej
B. obijanego
obijanego
obijany
obijane
obijaną
N. obijanym
obijanym
obijanym
obijanym
obijaną
Ms. obijanym
obijanym
obijanym
obijanym
obijanej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. obijani
obijani
obijane
obijane
D. obijanych
obijanych
obijanych
obijanych
C. obijanym
obijanym
obijanym
obijanym
B. obijanych
obijanych
obijanych
obijane
N. obijanymi
obijanymi
obijanymi
obijanymi
Ms. obijanych
obijanych
obijanych
obijanych

odpowiednik aspektowy: obić

Składnia

Rzosobowy + obijać +
CO + CZYM
Data ostatniej modyfikacji: 17.03.2014
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj