UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

poprawić się

Chronologizacja

1530, SPXVI

Pochodzenie

Zob.  prawić 

1. z polskiego

Definicja

stać się lepszym

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii jakość i intensywność

Relacje znaczeniowe

synonimy:  polepszyć się

Połączenia

  • humor, komfort czegoś, czyjś los, nastrój, poziom życia, stan chorego, stan psychiczny, stan zdrowia, wizerunek, wskaźnik czegoś, wzrok poprawił się; atmosfera w domu, cera, jakość czegoś, komunikacja, koniunktura, obsługa, płynność finansowa, pogoda, sytuacja poprawiła się; bezpieczeństwo, samopoczucie, zarządzanie poprawiło się; prognozy, relacje, standardy, stosunki, warunki, wyniki poprawiły się
  • poprawić się w notowaniach, w sondażach; w matematyce, w nauce, w szkole; w przyszłym roku, w przyszłym semestrze
  • poprawić się z angielskiego, z fizyki, z matematyki, z polskiego
  • poprawić się nieznacznie, szybko, znacznie; w niewielkim stopniu

Cytaty

Dopóki nie poprawi się sytuacja w Iraku i nie zmaleje zagrożenie atakami terrorystycznymi, ceny pozostaną wysokie.

źródło: NKJP: Więcej ropy, Polityka, 2004-06-12

Solennie przyrzekam, że się poprawię.

źródło: NKJP: Andrzej Sapkowski: Narrenturm, 2002

Stan zdrowia Kiry poprawił się tylko nieznacznie.

źródło: NKJP: Jan Brzechwa: Opowiadania drastyczne, 1966

Życie nabrało nowego smaku. Poprawiło się w domu, w małżeństwie.

źródło: NKJP: Juliusz Ćwieluch: Rozmowy przy kupowaniu prądu, Polityka, 2009-01-24

Bardzo się cieszę, że poprawiła się w matematyce, że nie będzie miała problemów z przejściem do następnej klasy.

źródło: NKJP: Kamila Mróz: Marta, wiesz co? Ja ciebie bardzo kocham!, Tygodnik Tucholski, nr 572, 2003

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. poprawię się
 poprawimy się
2 os. poprawisz się
 poprawicie się
3 os. poprawi się
 poprawią się

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. poprawiłem się
+(e)m się poprawił
 poprawiłam się
+(e)m się poprawiła
 poprawiłom się
+(e)m się poprawiło
 poprawiliśmy się
+(e)śmy się poprawili
 poprawiłyśmy się
+(e)śmy się poprawiły
2 os. poprawiłeś się
+(e)ś się poprawił
 poprawiłaś się
+(e)ś się poprawiła
 poprawiłoś się
+(e)ś się poprawiło
 poprawiliście się
+(e)ście się poprawili
 poprawiłyście się
+(e)ście się poprawiły
3 os. poprawił się
 poprawiła się
 poprawiło się
 poprawili się
 poprawiły się

bezosobnik: poprawiono się

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. poprawmy się
2 os. popraw się
 poprawcie się

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. poprawiłbym się
bym się poprawił
 poprawiłabym się
bym się poprawiła
 poprawiłobym się
bym się poprawiło
 poprawilibyśmy się
byśmy się poprawili
 poprawiłybyśmy się
byśmy się poprawiły
2 os. poprawiłbyś się
byś się poprawił
 poprawiłabyś się
byś się poprawiła
 poprawiłobyś się
byś się poprawiło
 poprawilibyście się
byście się poprawili
 poprawiłybyście się
byście się poprawiły
3 os. poprawiłby się
by się poprawił
 poprawiłaby się
by się poprawiła
 poprawiłoby się
by się poprawiło
 poprawiliby się
by się poprawili
 poprawiłyby się
by się poprawiły

bezosobnik: poprawiono by się

bezokolicznik: poprawić się

imiesłów przysłówkowy uprzedni: poprawiwszy się

gerundium: poprawienie się

odpowiednik aspektowy: poprawiać się

Składnia

Rzosobowy + poprawić się +
z CZEGO|w CZYM
Rznieżywotny + poprawić się + bez ograniczeń

2. po chwili

Definicja

pomyliwszy się w wypowiedzi, powtórzyć coś w poprawnej formie

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność intelektualna człowieka nazwy działań intelektualnych człowieka

Połączenia

  • poprawić się po chwili, po pewnym czasie
  • poprawić się w myślach
  • poprawić się za chwilę
  • poprawić się odruchowo, szybko

Cytaty

- Wcale nie spróbuję! - wrzasnęła niezupełnie grzecznie Karolcia. Ale zaraz poprawiła się: - To znaczy, bardzo dziękuję!

źródło: NKJP: Maria Krüger: Karolcia, 1959

- Powiedz mi... - zaczął niepewnie. - Ta kobieta, twoja żona - poprawił się szybko - czy to ona...? Czy to ta sama, która w Loenie uwolniła tę skazaną na stos czarownicę?

źródło: NKJP: Iwona Surmik: Talizman złotego smoka, 2002

Proszę mnie… nas – poprawił się odruchowo – nie obrażać.

źródło: NKJP: Sebastian Chosiński: Metanoia, Esensja, nr 7, 2005

Jestem kol… przyjaciółką – poprawiła się – pańskiej córki.

źródło: NKJP: Sebastian Chosiński: Wielki Guslar: Gdzie woda czysta i trawa zielona, Esensja, nr 6, 2007

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. poprawię się
 poprawimy się
2 os. poprawisz się
 poprawicie się
3 os. poprawi się
 poprawią się

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. poprawiłem się
+(e)m się poprawił
 poprawiłam się
+(e)m się poprawiła
 poprawiłom się
+(e)m się poprawiło
 poprawiliśmy się
+(e)śmy się poprawili
 poprawiłyśmy się
+(e)śmy się poprawiły
2 os. poprawiłeś się
+(e)ś się poprawił
 poprawiłaś się
+(e)ś się poprawiła
 poprawiłoś się
+(e)ś się poprawiło
 poprawiliście się
+(e)ście się poprawili
 poprawiłyście się
+(e)ście się poprawiły
3 os. poprawił się
 poprawiła się
 poprawiło się
 poprawili się
 poprawiły się

bezosobnik: poprawiono się

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. poprawmy się
2 os. popraw się
 poprawcie się

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. poprawiłbym się
bym się poprawił
 poprawiłabym się
bym się poprawiła
 poprawiłobym się
bym się poprawiło
 poprawilibyśmy się
byśmy się poprawili
 poprawiłybyśmy się
byśmy się poprawiły
2 os. poprawiłbyś się
byś się poprawił
 poprawiłabyś się
byś się poprawiła
 poprawiłobyś się
byś się poprawiło
 poprawilibyście się
byście się poprawili
 poprawiłybyście się
byście się poprawiły
3 os. poprawiłby się
by się poprawił
 poprawiłaby się
by się poprawiła
 poprawiłoby się
by się poprawiło
 poprawiliby się
by się poprawili
 poprawiłyby się
by się poprawiły

bezosobnik: poprawiono by się

bezokolicznik: poprawić się

imiesłów przysłówkowy uprzedni: poprawiwszy się

gerundium: poprawienie się

odpowiednik aspektowy: poprawiać się

Składnia

Rzosobowy + poprawić się +
MOWA WPROST

3. na krześle

Definicja

przybrać wygodniejszą pozycję

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Budowa i funkcjonowanie ciała ludzkiego czynności i stany fizjologiczne

Połączenia

  • poprawić się na fotelu, na kanapie, na krześle, na łóżku, na poduszkach, na posłaniu, na siedzeniu, na siodle, na sofie, na taborecie, na zydlu
  • poprawić się w bloku startowym, w fotelu, w siodle
  • poprawić się za biurkiem, za kierownicą

Cytaty

Poprawiła się w fotelu, wyprostowała jak przyłapana na gorącym uczynku uczennica.

źródło: NKJP: Manuela Gretkowska: Sceny z życia pozamałżeńskiego, 2003

Ten i ów poprawił się jeszcze w bloku startowym, przełknął nerwowo ślinę, rozluźniając mięśnie.

źródło: NKJP: Leon Pawlik: Ankara, 1998

Zasypiający wywiadowca uniósł powieki i odruchowo poprawił się na siedzeniu.

źródło: NKJP: Eugeniusz Dębski: Aksamitny Anschluss, 2001

Zbrojna husaria poprawiła się na siodłach wysadzanych turkusami.

źródło: NKJP: Hanna Kostyrko: Klechdy domowe, 1960

Tamten poprawił się za biurkiem, przyjrzał się podejrzliwie.

źródło: NKJP: Wojciech Żukrowski: Kamienne tablice, 1966

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. poprawię się
 poprawimy się
2 os. poprawisz się
 poprawicie się
3 os. poprawi się
 poprawią się

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. poprawiłem się
+(e)m się poprawił
 poprawiłam się
+(e)m się poprawiła
 poprawiłom się
+(e)m się poprawiło
 poprawiliśmy się
+(e)śmy się poprawili
 poprawiłyśmy się
+(e)śmy się poprawiły
2 os. poprawiłeś się
+(e)ś się poprawił
 poprawiłaś się
+(e)ś się poprawiła
 poprawiłoś się
+(e)ś się poprawiło
 poprawiliście się
+(e)ście się poprawili
 poprawiłyście się
+(e)ście się poprawiły
3 os. poprawił się
 poprawiła się
 poprawiło się
 poprawili się
 poprawiły się

bezosobnik: poprawiono się

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. poprawmy się
2 os. popraw się
 poprawcie się

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. poprawiłbym się
bym się poprawił
 poprawiłabym się
bym się poprawiła
 poprawiłobym się
bym się poprawiło
 poprawilibyśmy się
byśmy się poprawili
 poprawiłybyśmy się
byśmy się poprawiły
2 os. poprawiłbyś się
byś się poprawił
 poprawiłabyś się
byś się poprawiła
 poprawiłobyś się
byś się poprawiło
 poprawilibyście się
byście się poprawili
 poprawiłybyście się
byście się poprawiły
3 os. poprawiłby się
by się poprawił
 poprawiłaby się
by się poprawiła
 poprawiłoby się
by się poprawiło
 poprawiliby się
by się poprawili
 poprawiłyby się
by się poprawiły

bezosobnik: poprawiono by się

bezokolicznik: poprawić się

imiesłów przysłówkowy uprzedni: poprawiwszy się

gerundium: poprawienie się

odpowiednik aspektowy: poprawiać się

Składnia

Rzosobowy + poprawić się +
GDZIE

4. na twarzy

Definicja

pot. 
przybrać na wadze

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Określenia fizyczności człowieka wygląd

Relacje znaczeniowe

synonimy:  przytyć

Połączenia

  • poprawić się na buzi, na twarzy

Cytaty

„Słabiutki jesteś. Można cię w kulkę zwinąć, Kamyk.” „Zobaczysz, za jakiś czas się poprawię.”

źródło: NKJP: Ewa Białołęcka: Tkacz iluzji, 2004

Kazik, poprawiłeś się, a ja schudłem.

źródło: NKJP: Anna Bikont: Goj, polski minister, obywatel Izraela, Gazeta Wyborcza, 1995-05-13

Poprawił się na buzi i włosy mu gęstnieją.

źródło: NKJP: Oglądanie kreskówki z babcią i tatą, 2010-05-09

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. poprawię się
 poprawimy się
2 os. poprawisz się
 poprawicie się
3 os. poprawi się
 poprawią się

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. poprawiłem się
+(e)m się poprawił
 poprawiłam się
+(e)m się poprawiła
 poprawiłom się
+(e)m się poprawiło
 poprawiliśmy się
+(e)śmy się poprawili
 poprawiłyśmy się
+(e)śmy się poprawiły
2 os. poprawiłeś się
+(e)ś się poprawił
 poprawiłaś się
+(e)ś się poprawiła
 poprawiłoś się
+(e)ś się poprawiło
 poprawiliście się
+(e)ście się poprawili
 poprawiłyście się
+(e)ście się poprawiły
3 os. poprawił się
 poprawiła się
 poprawiło się
 poprawili się
 poprawiły się

bezosobnik: poprawiono się

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. poprawmy się
2 os. popraw się
 poprawcie się

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. poprawiłbym się
bym się poprawił
 poprawiłabym się
bym się poprawiła
 poprawiłobym się
bym się poprawiło
 poprawilibyśmy się
byśmy się poprawili
 poprawiłybyśmy się
byśmy się poprawiły
2 os. poprawiłbyś się
byś się poprawił
 poprawiłabyś się
byś się poprawiła
 poprawiłobyś się
byś się poprawiło
 poprawilibyście się
byście się poprawili
 poprawiłybyście się
byście się poprawiły
3 os. poprawiłby się
by się poprawił
 poprawiłaby się
by się poprawiła
 poprawiłoby się
by się poprawiło
 poprawiliby się
by się poprawili
 poprawiłyby się
by się poprawiły

bezosobnik: poprawiono by się

bezokolicznik: poprawić się

imiesłów przysłówkowy uprzedni: poprawiwszy się

gerundium: poprawienie się

odpowiednik aspektowy: poprawiać się

Składnia

Rzosobowy + poprawić się +
(na CZYM)
Data ostatniej modyfikacji: 03.07.2018
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN