UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

centralny

Chronologizacja

SWil, SJPWar, SJPDor, SJPSz, SJPDun, ISJP, PSWP, USJP

Pochodzenie

internac.

ang. central

fr. central

niem. zentral

z łac. centrālis 'środkowy'

1. punkt

Definicja

położony w jednakowej odległości od końców lub brzegów

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości przestrzeni miejsce i jego usytuowanie w przestrzeni

Relacje znaczeniowe

synonimy:

środkowy

Połączenia

centralny punkt; centralna aleja; część; pozycja; centralne miejsce

Cytaty

Z sieni prowadziły na górę kręte schody, chyba z modrzewiowego drewna, cały dół zaś był otwarty, kuchnię od reszty wnętrza oddzielał bufet, a w centralnej części znajdował się kominek.

źródło: NKJP: Maria Nurowska: Powrót do Lwowa, 2008

Szedłem centralną aleją naszego cmentarza na glinianych nogach.

źródło: NKJP: Marian Pilot: Na odchodnym, 2002

– Świetne proporcje, rokokowe. Te ich metrowe peruki, strusie pióra miały sprowadzić oczy do centralnego punktu, na środek.

źródło: NKJP: Manuela Gretkowska: Sceny z życia pozamałżeńskiego, 2003

Odmiana

część mowy: przymiotnik

Stopień równy

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	centralny	centralny	centralny	centralne	centralna
D.	centralnego	centralnego	centralnego	centralnego	centralnej
C.	centralnemu	centralnemu	centralnemu	centralnemu	centralnej
B.	centralnego	centralnego	centralny	centralne	centralną
N.	centralnym	centralnym	centralnym	centralnym	centralną
Ms.	centralnym	centralnym	centralnym	centralnym	centralnej
W.	centralny	centralny	centralny	centralne	centralna

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	centralni	centralni	centralne	centralne
D.	centralnych	centralnych	centralnych	centralnych
C.	centralnym	centralnym	centralnym	centralnym
B.	centralnych	centralnych	centralnych	centralne
N.	centralnymi	centralnymi	centralnymi	centralnymi
Ms.	centralnych	centralnych	centralnych	centralnych
W.	centralni	centralni	centralne	centralne

2. urząd

Definicja

najważniejszy w jakimś układzie zależności

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Funkcjonowanie państwa urzędy i ich funkcjonowanie

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii jakość i intensywność

Połączenia

centralny system dowodzenia, urząd; oddział; punkt; układ nerwowy; centralna magistrala; postać; kwestia, rola; centralne miejsce; centralne władze

Cytaty

Tutaj na drugim piętrze, w zwykłym mieszkaniu, mieściła się centralna baza Monaru, czyli punkt konsultacyjny dla miasta Warszawy.

źródło: NKJP: Mirosław Sokołowski: Gady, 2007

[...] betonowa droga zaczynała się tuż za wiaduktem, trzy, cztery kilometry od stacji w Jaktorowie, biegła z małymi przerwami i przejściami na drugą stronę torów centralnej magistrali węglowej [...] aż do Zawiercia [...].

źródło: NKJP: Maciej Malicki: Takie tam [dziennik], 2006

Kapłanka Ki, która pierwsza wskazała to miejsce i rozpoczęła drogę ku przebudzeniu Cheopsa, była teraz centralną postacią tej niezwykłej ceremonii.

źródło: NKJP: Andrzej Wójckiewicz: Przebudzenie Cheopsa czyli Jak uratować ludzi i Ziemię, 2005

Odmiana

część mowy: przymiotnik

Stopień równy

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	centralny	centralny	centralny	centralne	centralna
D.	centralnego	centralnego	centralnego	centralnego	centralnej
C.	centralnemu	centralnemu	centralnemu	centralnemu	centralnej
B.	centralnego	centralnego	centralny	centralne	centralną
N.	centralnym	centralnym	centralnym	centralnym	centralną
Ms.	centralnym	centralnym	centralnym	centralnym	centralnej
W.	centralny	centralny	centralny	centralne	centralna

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	centralni	centralni	centralne	centralne
D.	centralnych	centralnych	centralnych	centralnych
C.	centralnym	centralnym	centralnym	centralnym
B.	centralnych	centralnych	centralnych	centralne
N.	centralnymi	centralnymi	centralnymi	centralnymi
Ms.	centralnych	centralnych	centralnych	centralnych
W.	centralni	centralni	centralne	centralne

Frazeologizmy

bank centralny
budowla centralna
centralne ogrzewanie
centralny zamek
jednostka centralna komputera

Data ostatniej modyfikacji: 23.08.2012