UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

przekonać

Chronologizacja

XV w., Bańk

Pochodzenie

Czasownik z przedrostkiem prze- (od psł. *per-) od psł. *konati 'kończyć, doprowadzać do końca, wykonywać'; dawne znaczenie w polszczyźnie to 'pokonać dowodami w sądzie, siłą w boju' (Bańk); zob. konać

1. o czymś

Definicja

spowodować, że jakaś osoba nabrała pewności, że coś jest prawdziwe lub słuszne

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Relacje międzyludzkie określenia relacji międzyludzkich

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność intelektualna człowieka nazwy działań intelektualnych człowieka

Połączenia

przekonać drugą stronę, odbiorcę, rozmówcę; kobietę, ludzi; partnera, pracodawcę; córkę, mamę, matkę, żonę; komisję, kongres, ławę przysięgłych, opinię publiczną, parlament, świat
przekonać o celowości czegoś, konieczności, potrzebie; o istnieniu czegoś, prawdziwości; o skuteczności czegoś, słuszności, zasadności; o wartości, wyższości, zaletach czegoś

Cytaty

	Organizacja tego wydarzenia w Berlinie w 1936 roku miała przekonać cały świat o przyjaznym stosunku Rzeszy do innych narodów. źródło: NKJP: Emilia Sękowska: Wielkie odkurzanie kina: Leni Riefenstahl - kino w służbie propagandy, Esensja, 2009-10-12
	[...] życie przekonało mnie, że wiedza nie zawsze bywa mądrością [...]. źródło: NKJP: Wiktor Osiatyński: Zrozumieć świat: rozmowy z uczonymi 25 lat później, 2009
	Dojmujący chłód i odgłos spływającej po murze wody przekonały mnie, że muszę się znajdować w głębokim lochu pod zamkiem. źródło: NKJP: Witold Jabłoński: Uczeń czarnoksiężnika, 2003
	[...] nasza ostatnia rozmowa przekonała mnie, że alkoholizm naprawdę można skutecznie leczyć. źródło: NKJP: Anna Dodziuk, Włodzimierz Kamecki: Wyjść z matni : proste rozmowy o zgubnym nałogu, 1994
	Będę musiał porozmawiać z panią Jadwigą. Może da radę przekonać męża, żeby rozpoczął leczenie. źródło: NKJP: Mariusz Sieniewicz: Miasto szklanych słoni, 2010

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	przekonam	przekonamy
2 os.	przekonasz	przekonacie
3 os.	przekona	przekonają

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	przekonałem +(e)m przekonał	przekonałam +(e)m przekonała	przekonałom +(e)m przekonało	przekonaliśmy +(e)śmy przekonali	przekonałyśmy +(e)śmy przekonały
2 os.	przekonałeś +(e)ś przekonał	przekonałaś +(e)ś przekonała	przekonałoś +(e)ś przekonało	przekonaliście +(e)ście przekonali	przekonałyście +(e)ście przekonały
3 os.	przekonał	przekonała	przekonało	przekonali	przekonały

bezosobnik: przekonano

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		przekonajmy
2 os.	przekonaj	przekonajcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	przekonałbym bym przekonał	przekonałabym bym przekonała	przekonałobym bym przekonało	przekonalibyśmy byśmy przekonali	przekonałybyśmy byśmy przekonały
2 os.	przekonałbyś byś przekonał	przekonałabyś byś przekonała	przekonałobyś byś przekonało	przekonalibyście byście przekonali	przekonałybyście byście przekonały
3 os.	przekonałby by przekonał	przekonałaby by przekonała	przekonałoby by przekonało	przekonaliby by przekonali	przekonałyby by przekonały

bezosobnik: przekonano by

bezokolicznik: przekonać

imiesłów przysłówkowy uprzedni: przekonawszy

gerundium: przekonanie

rodzaj gramatyczny: dk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	przekonanie	przekonania
D.	przekonania	przekonań
C.	przekonaniu	przekonaniom
B.	przekonanie	przekonania
N.	przekonaniem	przekonaniami
Ms.	przekonaniu	przekonaniach
W.	przekonanie	przekonania

imiesłów przymiotnikowy bierny: przekonany

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	przekonany	przekonany	przekonany	przekonane	przekonana
D.	przekonanego	przekonanego	przekonanego	przekonanego	przekonanej
C.	przekonanemu	przekonanemu	przekonanemu	przekonanemu	przekonanej
B.	przekonanego	przekonanego	przekonany	przekonane	przekonaną
N.	przekonanym	przekonanym	przekonanym	przekonanym	przekonaną
Ms.	przekonanym	przekonanym	przekonanym	przekonanym	przekonanej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	przekonani	przekonani	przekonane	przekonane
D.	przekonanych	przekonanych	przekonanych	przekonanych
C.	przekonanym	przekonanym	przekonanym	przekonanym
B.	przekonanych	przekonanych	przekonanych	przekonane
N.	przekonanymi	przekonanymi	przekonanymi	przekonanymi
Ms.	przekonanych	przekonanych	przekonanych	przekonanych

odpowiednik aspektowy: przekonywać

Składnia

	+	przekonać	+	KOGO + o CZYM
	+	przekonać	+	KOGO + że ZDANIE \| żeby ZDANIE

2. do czegoś

Definicja

spowodować, że jakaś osoba zmieniła opinię o kimś lub o czymś

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Relacje międzyludzkie określenia relacji międzyludzkich

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność intelektualna człowieka nazwy działań intelektualnych człowieka

Połączenia

przekonać drugą stronę, odbiorcę, rozmówcę; kobietę, ludzi; partnera, pracodawcę; córkę, mamę, matkę, żonę; komisję, kongres, ławę przysięgłych, opinię publiczną, parlament, świat
przekonać do czytania, głosowania, do skorzystania z czegoś, uczestnictwa w czymś, zakupu czegoś; do jakiejś idei, pomysłu, projektu, do swoich racji; do inwestycji, pracy, współpracy; do powrotu, przyjazdu, do pozostania gdzieś; do zmiany czegoś

Cytaty

[...] będzie pani miała szansę przekonać mnie do jazdy konnej.

źródło: NKJP: Elizabeth Moon: Polowanie, Esensja, 2007-05

Potrzebuję danych do uzupełnienia raportu, który przekona centralę do podjęcia działań.

źródło: NKJP: Joanna Szymczyk: Ewa i złoty kot, 2004

[...] mistrz żyje tak jak myśli, jest w pełni przekonany do tego, co głosi. i potwierdza to własnym życiem [...].

źródło: NKJP: Marek Mariusz Tytko: Mistrz i uczeń, Wychowawca, 2010-01

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	przekonam	przekonamy
2 os.	przekonasz	przekonacie
3 os.	przekona	przekonają

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	przekonałem +(e)m przekonał	przekonałam +(e)m przekonała	przekonałom +(e)m przekonało	przekonaliśmy +(e)śmy przekonali	przekonałyśmy +(e)śmy przekonały
2 os.	przekonałeś +(e)ś przekonał	przekonałaś +(e)ś przekonała	przekonałoś +(e)ś przekonało	przekonaliście +(e)ście przekonali	przekonałyście +(e)ście przekonały
3 os.	przekonał	przekonała	przekonało	przekonali	przekonały

bezosobnik: przekonano

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		przekonajmy
2 os.	przekonaj	przekonajcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	przekonałbym bym przekonał	przekonałabym bym przekonała	przekonałobym bym przekonało	przekonalibyśmy byśmy przekonali	przekonałybyśmy byśmy przekonały
2 os.	przekonałbyś byś przekonał	przekonałabyś byś przekonała	przekonałobyś byś przekonało	przekonalibyście byście przekonali	przekonałybyście byście przekonały
3 os.	przekonałby by przekonał	przekonałaby by przekonała	przekonałoby by przekonało	przekonaliby by przekonali	przekonałyby by przekonały

bezosobnik: przekonano by

bezokolicznik: przekonać

imiesłów przysłówkowy uprzedni: przekonawszy

gerundium: przekonanie

rodzaj gramatyczny: dk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	przekonanie	przekonania
D.	przekonania	przekonań
C.	przekonaniu	przekonaniom
B.	przekonanie	przekonania
N.	przekonaniem	przekonaniami
Ms.	przekonaniu	przekonaniach
W.	przekonanie	przekonania

imiesłów przymiotnikowy bierny: przekonany

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	przekonany	przekonany	przekonany	przekonane	przekonana
D.	przekonanego	przekonanego	przekonanego	przekonanego	przekonanej
C.	przekonanemu	przekonanemu	przekonanemu	przekonanemu	przekonanej
B.	przekonanego	przekonanego	przekonany	przekonane	przekonaną
N.	przekonanym	przekonanym	przekonanym	przekonanym	przekonaną
Ms.	przekonanym	przekonanym	przekonanym	przekonanym	przekonanej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	przekonani	przekonani	przekonane	przekonane
D.	przekonanych	przekonanych	przekonanych	przekonanych
C.	przekonanym	przekonanym	przekonanym	przekonanym
B.	przekonanych	przekonanych	przekonanych	przekonane
N.	przekonanymi	przekonanymi	przekonanymi	przekonanymi
Ms.	przekonanych	przekonanych	przekonanych	przekonanych

odpowiednik aspektowy: przekonywać

Składnia

przekonać

KOGO + do KOGO/CZEGO

Data ostatniej modyfikacji: 12.06.2014