UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

wpychać się

Chronologizacja

SJPWar, SJPDor, SJPSz, SJPDun, PSWP, USJP

Pochodzenie

Por. wpychać, zob. pchać

1. do windy

Definicja

wchodzić do zatłoczonego lub obleganego pomieszczenia

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Praca rodzaje pracy

Relacje znaczeniowe

synonimy:  wciskać się
hiperonimy:  wchodzić

Połączenia

  • wpychać się do autobusu, do kolejki, do metra, do pokoju, do wagonu; do wnętrza czegoś
  • wpychać się na siłę
  • wpychać się bez pardonu

Cytaty

Gdyby nie głos przewodnika, wiodącego grupę zwiedzających ku bunkrom, ujrzałbym na pewno szczupłego chłopaka wpychającego się między cztery rosłe ciała, łapiącego z trudem powietrze.

źródło: KWSJP: Tadeusz Hołuj: Raj, 1972

Robotnicy i inteligenci, starzy i młodzi, mężczyźni i kobiety, chmary zadziornych chłopaczków, którzy wpychali się na gapę - tworzyli jednolitą masę, tłum, bez różnic i warstw.

źródło: KWSJP: Jacek Natanson: Ostatnie cztery minuty, 1977

Pod chodnik podtoczył się trolejbus i przystanął. Gęsto w nim było, tłumek na przystanku wpychał się do wnętrza, aż trzeszczało.

źródło: KWSJP: Jerzy Krzysztoń: Obłęd, 1980

Ludzie wysypują się z biur, firm i fabryk. Oblegają przystanki, wpychają się do autobusów albo z nich wysiadają.

źródło: KWSJP: Krystyna Kofta: Złodziejka pamięci, 1998

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. wpycham się
wpychamy się
2 os. wpychasz się
wpychacie się
3 os. wpycha się
wpychają się

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. wpychałem się
+(e)m się wpychał
wpychałam się
+(e)m się wpychała
wpychałom się
+(e)m się wpychało
wpychaliśmy się
+(e)śmy się wpychali
wpychałyśmy się
+(e)śmy się wpychały
2 os. wpychałeś się
+(e)ś się wpychał
wpychałaś się
+(e)ś się wpychała
wpychałoś się
+(e)ś się wpychało
wpychaliście się
+(e)ście się wpychali
wpychałyście się
+(e)ście się wpychały
3 os. wpychał się
wpychała się
wpychało się
wpychali się
wpychały się

bezosobnik: wpychano się

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. będę się wpychał
będę się wpychać
będę się wpychała
będę się wpychać
będę się wpychało
będę się wpychać
będziemy się wpychali
będziemy się wpychać
będziemy się wpychały
będziemy się wpychać
2 os. będziesz się wpychał
będziesz się wpychać
będziesz się wpychała
będziesz się wpychać
będziesz się wpychało
będziesz się wpychać
będziecie się wpychali
będziecie się wpychać
będziecie się wpychały
będziecie się wpychać
3 os. będzie się wpychał
będzie się wpychać
będzie się wpychała
będzie się wpychać
będzie się wpychało
będzie się wpychać
będą się wpychali
będą się wpychać
będą się wpychały
będą się wpychać

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. wpychajmy się
2 os. wpychaj się
wpychajcie się

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. wpychałbym się
bym się wpychał
wpychałabym się
bym się wpychała
wpychałobym się
bym się wpychało
wpychalibyśmy się
byśmy się wpychali
wpychałybyśmy się
byśmy się wpychały
2 os. wpychałbyś się
byś się wpychał
wpychałabyś się
byś się wpychała
wpychałobyś się
byś się wpychało
wpychalibyście się
byście się wpychali
wpychałybyście się
byście się wpychały
3 os. wpychałby się
by się wpychał
wpychałaby się
by się wpychała
wpychałoby się
by się wpychało
wpychaliby się
by się wpychali
wpychałyby się
by się wpychały

bezosobnik: wpychano by się

bezokolicznik: wpychać się

imiesłów przysłówkowy współczesny: wpychając się

gerundium: wpychanie się

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. wpychanie się
wpychania się
D. wpychania się
wpychań się
C. wpychaniu się
wpychaniom się
B. wpychanie się
wpychania się
N. wpychaniem się
wpychaniami się
Ms. wpychaniu się
wpychaniach się
W. wpychanie się
wpychania się

imiesłów przymiotnikowy czynny: wpychający się

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. wpychający się
wpychający się
wpychający się
wpychające się
wpychająca się
D. wpychającego się
wpychającego się
wpychającego się
wpychającego się
wpychającej się
C. wpychającemu się
wpychającemu się
wpychającemu się
wpychającemu się
wpychającej się
B. wpychającego się
wpychającego się
wpychający się
wpychające się
wpychającą się
N. wpychającym się
wpychającym się
wpychającym się
wpychającym się
wpychającą się
Ms. wpychającym się
wpychającym się
wpychającym się
wpychającym się
wpychającej się
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. wpychający się
wpychający się
wpychające się
wpychające się
D. wpychających się
wpychających się
wpychających się
wpychających się
C. wpychającym się
wpychającym się
wpychającym się
wpychającym się
B. wpychających się
wpychających się
wpychających się
wpychające się
N. wpychającymi się
wpychającymi się
wpychającymi się
wpychającymi się
Ms. wpychających się
wpychających się
wpychających się
wpychających się

odpowiednik aspektowy: wepchnąć się

Składnia

bez ograniczeń + wpychać się +
GDZIE

2. na stanowisko

Definicja

pokonując trudności, załatwiać sobie coś

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność intelektualna człowieka nazwy działań intelektualnych człowieka

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Praca rodzaje pracy

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:  dostawać się

Cytaty

Nosił krawat i nie spóźniał się do pracy. Wpychał się do urzędów, zapraszał na spotkania prawicę i wieloletnich działaczy z przeszłością.

źródło: NKJP: Monika Panfil: Dinozaury nad Wieprzem, Gazeta Wyborcza, 1995-12-05

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. wpycham się
wpychamy się
2 os. wpychasz się
wpychacie się
3 os. wpycha się
wpychają się

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. wpychałem się
+(e)m się wpychał
wpychałam się
+(e)m się wpychała
wpychałom się
+(e)m się wpychało
wpychaliśmy się
+(e)śmy się wpychali
wpychałyśmy się
+(e)śmy się wpychały
2 os. wpychałeś się
+(e)ś się wpychał
wpychałaś się
+(e)ś się wpychała
wpychałoś się
+(e)ś się wpychało
wpychaliście się
+(e)ście się wpychali
wpychałyście się
+(e)ście się wpychały
3 os. wpychał się
wpychała się
wpychało się
wpychali się
wpychały się

bezosobnik: wpychano się

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. będę się wpychał
będę się wpychać
będę się wpychała
będę się wpychać
będę się wpychało
będę się wpychać
będziemy się wpychali
będziemy się wpychać
będziemy się wpychały
będziemy się wpychać
2 os. będziesz się wpychał
będziesz się wpychać
będziesz się wpychała
będziesz się wpychać
będziesz się wpychało
będziesz się wpychać
będziecie się wpychali
będziecie się wpychać
będziecie się wpychały
będziecie się wpychać
3 os. będzie się wpychał
będzie się wpychać
będzie się wpychała
będzie się wpychać
będzie się wpychało
będzie się wpychać
będą się wpychali
będą się wpychać
będą się wpychały
będą się wpychać

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. wpychajmy się
2 os. wpychaj się
wpychajcie się

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. wpychałbym się
bym się wpychał
wpychałabym się
bym się wpychała
wpychałobym się
bym się wpychało
wpychalibyśmy się
byśmy się wpychali
wpychałybyśmy się
byśmy się wpychały
2 os. wpychałbyś się
byś się wpychał
wpychałabyś się
byś się wpychała
wpychałobyś się
byś się wpychało
wpychalibyście się
byście się wpychali
wpychałybyście się
byście się wpychały
3 os. wpychałby się
by się wpychał
wpychałaby się
by się wpychała
wpychałoby się
by się wpychało
wpychaliby się
by się wpychali
wpychałyby się
by się wpychały

bezosobnik: wpychano by się

bezokolicznik: wpychać się

imiesłów przysłówkowy współczesny: wpychając się

gerundium: wpychanie się

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. wpychanie się
wpychania się
D. wpychania się
wpychań się
C. wpychaniu się
wpychaniom się
B. wpychanie się
wpychania się
N. wpychaniem się
wpychaniami się
Ms. wpychaniu się
wpychaniach się
W. wpychanie się
wpychania się

imiesłów przymiotnikowy czynny: wpychający się

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. wpychający się
wpychający się
wpychający się
wpychające się
wpychająca się
D. wpychającego się
wpychającego się
wpychającego się
wpychającego się
wpychającej się
C. wpychającemu się
wpychającemu się
wpychającemu się
wpychającemu się
wpychającej się
B. wpychającego się
wpychającego się
wpychający się
wpychające się
wpychającą się
N. wpychającym się
wpychającym się
wpychającym się
wpychającym się
wpychającą się
Ms. wpychającym się
wpychającym się
wpychającym się
wpychającym się
wpychającej się
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. wpychający się
wpychający się
wpychające się
wpychające się
D. wpychających się
wpychających się
wpychających się
wpychających się
C. wpychającym się
wpychającym się
wpychającym się
wpychającym się
B. wpychających się
wpychających się
wpychających się
wpychające się
N. wpychającymi się
wpychającymi się
wpychającymi się
wpychającymi się
Ms. wpychających się
wpychających się
wpychających się
wpychających się

odpowiednik aspektowy: wepchnąć się

Składnia

bez ograniczeń + wpychać się +
GDZIE

Frazeologizmy

ktoś wcina się między wódkę a zakąskę
ktoś wpycha się między wódkę a zakąskę
Data ostatniej modyfikacji: 06.05.2014
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj