UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

wyrąbywać

Chronologizacja

SStp: wyrębować, SKN: *wyrębować, SJPXVII, STR: *wyrębować, SL: wyrębować, SWil, SJPWar, SJPDor, SJPSz, SJPDun, ISJP, PSWP, USJP

Pochodzenie

Zob. rąbać

1. las

Definicja

silnymi uderzeniami ostrego narzędzia przerywać życie roślin

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Praca rodzaje pracy

CZŁOWIEK I TECHNIKA Urządzenia i maszyny funkcjonowanie urządzeń i maszyn

Relacje znaczeniowe

synonimy:

rąbać, ścinać, wycinać, zrąbywać

Połączenia

wyrąbywać drzewo

Cytaty

Ale ludzie już marzli i wyrąbywali sady, by się ogrzać w cieple palonych jabłoni i grusz.

źródło: NKJP: Wojciech Jagielski: Wieże z kamienia, 2004

I dopiero na wiosnę tego roku zgrabną oficynkę wystawił pan Firk, uważany za dobrego fachowca. Zrobiono dla niej miejsce nad samą Ławatią, wyrąbując w tym celu kilkanaście drzew.

źródło: NKJP: Jan Brzechwa: Gdy owoc dojrzewa, 1958

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	wyrąbuję	wyrąbujemy
2 os.	wyrąbujesz	wyrąbujecie
3 os.	wyrąbuje	wyrąbują

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	wyrąbywałem +(e)m wyrąbywał	wyrąbywałam +(e)m wyrąbywała	wyrąbywałom +(e)m wyrąbywało	wyrąbywaliśmy +(e)śmy wyrąbywali	wyrąbywałyśmy +(e)śmy wyrąbywały
2 os.	wyrąbywałeś +(e)ś wyrąbywał	wyrąbywałaś +(e)ś wyrąbywała	wyrąbywałoś +(e)ś wyrąbywało	wyrąbywaliście +(e)ście wyrąbywali	wyrąbywałyście +(e)ście wyrąbywały
3 os.	wyrąbywał	wyrąbywała	wyrąbywało	wyrąbywali	wyrąbywały

bezosobnik: wyrąbywano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę wyrąbywał będę wyrąbywać	będę wyrąbywała będę wyrąbywać	będę wyrąbywało będę wyrąbywać	będziemy wyrąbywali będziemy wyrąbywać	będziemy wyrąbywały będziemy wyrąbywać
2 os.	będziesz wyrąbywał będziesz wyrąbywać	będziesz wyrąbywała będziesz wyrąbywać	będziesz wyrąbywało będziesz wyrąbywać	będziecie wyrąbywali będziecie wyrąbywać	będziecie wyrąbywały będziecie wyrąbywać
3 os.	będzie wyrąbywał będzie wyrąbywać	będzie wyrąbywała będzie wyrąbywać	będzie wyrąbywało będzie wyrąbywać	będą wyrąbywali będą wyrąbywać	będą wyrąbywały będą wyrąbywać

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		wyrąbujmy
2 os.	wyrąbuj	wyrąbujcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	wyrąbywałbym bym wyrąbywał	wyrąbywałabym bym wyrąbywała	wyrąbywałobym bym wyrąbywało	wyrąbywalibyśmy byśmy wyrąbywali	wyrąbywałybyśmy byśmy wyrąbywały
2 os.	wyrąbywałbyś byś wyrąbywał	wyrąbywałabyś byś wyrąbywała	wyrąbywałobyś byś wyrąbywało	wyrąbywalibyście byście wyrąbywali	wyrąbywałybyście byście wyrąbywały
3 os.	wyrąbywałby by wyrąbywał	wyrąbywałaby by wyrąbywała	wyrąbywałoby by wyrąbywało	wyrąbywaliby by wyrąbywali	wyrąbywałyby by wyrąbywały

bezosobnik: wyrąbywano by

bezokolicznik: wyrąbywać

imiesłów przysłówkowy współczesny: wyrąbując

gerundium: wyrąbywanie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	wyrąbywanie	wyrąbywania
D.	wyrąbywania	wyrąbywań
C.	wyrąbywaniu	wyrąbywaniom
B.	wyrąbywanie	wyrąbywania
N.	wyrąbywaniem	wyrąbywaniami
Ms.	wyrąbywaniu	wyrąbywaniach
W.	wyrąbywanie	wyrąbywania

imiesłów przymiotnikowy czynny: wyrąbujący

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	wyrąbujący	wyrąbujący	wyrąbujący	wyrąbujące	wyrąbująca
D.	wyrąbującego	wyrąbującego	wyrąbującego	wyrąbującego	wyrąbującej
C.	wyrąbującemu	wyrąbującemu	wyrąbującemu	wyrąbującemu	wyrąbującej
B.	wyrąbującego	wyrąbującego	wyrąbujący	wyrąbujące	wyrąbującą
N.	wyrąbującym	wyrąbującym	wyrąbującym	wyrąbującym	wyrąbującą
Ms.	wyrąbującym	wyrąbującym	wyrąbującym	wyrąbującym	wyrąbującej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	wyrąbujący	wyrąbujący	wyrąbujące	wyrąbujące
D.	wyrąbujących	wyrąbujących	wyrąbujących	wyrąbujących
C.	wyrąbującym	wyrąbującym	wyrąbującym	wyrąbującym
B.	wyrąbujących	wyrąbujących	wyrąbujących	wyrąbujące
N.	wyrąbującymi	wyrąbującymi	wyrąbującymi	wyrąbującymi
Ms.	wyrąbujących	wyrąbujących	wyrąbujących	wyrąbujących

imiesłów przymiotnikowy bierny: wyrąbywany

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	wyrąbywany	wyrąbywany	wyrąbywany	wyrąbywane	wyrąbywana
D.	wyrąbywanego	wyrąbywanego	wyrąbywanego	wyrąbywanego	wyrąbywanej
C.	wyrąbywanemu	wyrąbywanemu	wyrąbywanemu	wyrąbywanemu	wyrąbywanej
B.	wyrąbywanego	wyrąbywanego	wyrąbywany	wyrąbywane	wyrąbywaną
N.	wyrąbywanym	wyrąbywanym	wyrąbywanym	wyrąbywanym	wyrąbywaną
Ms.	wyrąbywanym	wyrąbywanym	wyrąbywanym	wyrąbywanym	wyrąbywanej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	wyrąbywani	wyrąbywani	wyrąbywane	wyrąbywane
D.	wyrąbywanych	wyrąbywanych	wyrąbywanych	wyrąbywanych
C.	wyrąbywanym	wyrąbywanym	wyrąbywanym	wyrąbywanym
B.	wyrąbywanych	wyrąbywanych	wyrąbywanych	wyrąbywane
N.	wyrąbywanymi	wyrąbywanymi	wyrąbywanymi	wyrąbywanymi
Ms.	wyrąbywanych	wyrąbywanych	wyrąbywanych	wyrąbywanych

odpowiednik aspektowy: wyrąbać

Składnia

Rz_osobowy

wyrąbywać

2. otwór

Definicja

wykonywać otwór lub wgłębienie silnymi uderzeniami ostrego narzędzia

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Praca rodzaje pracy

CZŁOWIEK I TECHNIKA Urządzenia i maszyny funkcjonowanie urządzeń i maszyn

Relacje znaczeniowe

synonimy:

rąbać

Cytaty

Nożem do patroszenia ryb począł wyrąbywać dziurę w dnie łodzi.

źródło: NKJP: Marta Tomaszewska: Serpente w raju, 2001

Ale gdy mróz był niewielki, wkopywaliśmy te słupy, kilofami wyrąbując zmarzłą ziemię.

źródło: NKJP: Wiesław Myśliwski: Traktat o łuskaniu fasoli, 2007

Czasem zachodziłem nad zamarzniętą rzekę i z czarnych jamek w gliniastym brzegu wyciągałem gołą dłonią tchórze lub wyrąbując w lodzie przeręble, łowiłem ryby na podrywkę.

źródło: NKJP: Tadeusz Nowak: A jak królem, a jak katem będziesz, 1967

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	wyrąbuję	wyrąbujemy
2 os.	wyrąbujesz	wyrąbujecie
3 os.	wyrąbuje	wyrąbują

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	wyrąbywałem +(e)m wyrąbywał	wyrąbywałam +(e)m wyrąbywała	wyrąbywałom +(e)m wyrąbywało	wyrąbywaliśmy +(e)śmy wyrąbywali	wyrąbywałyśmy +(e)śmy wyrąbywały
2 os.	wyrąbywałeś +(e)ś wyrąbywał	wyrąbywałaś +(e)ś wyrąbywała	wyrąbywałoś +(e)ś wyrąbywało	wyrąbywaliście +(e)ście wyrąbywali	wyrąbywałyście +(e)ście wyrąbywały
3 os.	wyrąbywał	wyrąbywała	wyrąbywało	wyrąbywali	wyrąbywały

bezosobnik: wyrąbywano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę wyrąbywał będę wyrąbywać	będę wyrąbywała będę wyrąbywać	będę wyrąbywało będę wyrąbywać	będziemy wyrąbywali będziemy wyrąbywać	będziemy wyrąbywały będziemy wyrąbywać
2 os.	będziesz wyrąbywał będziesz wyrąbywać	będziesz wyrąbywała będziesz wyrąbywać	będziesz wyrąbywało będziesz wyrąbywać	będziecie wyrąbywali będziecie wyrąbywać	będziecie wyrąbywały będziecie wyrąbywać
3 os.	będzie wyrąbywał będzie wyrąbywać	będzie wyrąbywała będzie wyrąbywać	będzie wyrąbywało będzie wyrąbywać	będą wyrąbywali będą wyrąbywać	będą wyrąbywały będą wyrąbywać

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		wyrąbujmy
2 os.	wyrąbuj	wyrąbujcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	wyrąbywałbym bym wyrąbywał	wyrąbywałabym bym wyrąbywała	wyrąbywałobym bym wyrąbywało	wyrąbywalibyśmy byśmy wyrąbywali	wyrąbywałybyśmy byśmy wyrąbywały
2 os.	wyrąbywałbyś byś wyrąbywał	wyrąbywałabyś byś wyrąbywała	wyrąbywałobyś byś wyrąbywało	wyrąbywalibyście byście wyrąbywali	wyrąbywałybyście byście wyrąbywały
3 os.	wyrąbywałby by wyrąbywał	wyrąbywałaby by wyrąbywała	wyrąbywałoby by wyrąbywało	wyrąbywaliby by wyrąbywali	wyrąbywałyby by wyrąbywały

bezosobnik: wyrąbywano by

bezokolicznik: wyrąbywać

imiesłów przysłówkowy współczesny: wyrąbując

gerundium: wyrąbywanie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	wyrąbywanie	wyrąbywania
D.	wyrąbywania	wyrąbywań
C.	wyrąbywaniu	wyrąbywaniom
B.	wyrąbywanie	wyrąbywania
N.	wyrąbywaniem	wyrąbywaniami
Ms.	wyrąbywaniu	wyrąbywaniach
W.	wyrąbywanie	wyrąbywania

imiesłów przymiotnikowy czynny: wyrąbujący

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	wyrąbujący	wyrąbujący	wyrąbujący	wyrąbujące	wyrąbująca
D.	wyrąbującego	wyrąbującego	wyrąbującego	wyrąbującego	wyrąbującej
C.	wyrąbującemu	wyrąbującemu	wyrąbującemu	wyrąbującemu	wyrąbującej
B.	wyrąbującego	wyrąbującego	wyrąbujący	wyrąbujące	wyrąbującą
N.	wyrąbującym	wyrąbującym	wyrąbującym	wyrąbującym	wyrąbującą
Ms.	wyrąbującym	wyrąbującym	wyrąbującym	wyrąbującym	wyrąbującej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	wyrąbujący	wyrąbujący	wyrąbujące	wyrąbujące
D.	wyrąbujących	wyrąbujących	wyrąbujących	wyrąbujących
C.	wyrąbującym	wyrąbującym	wyrąbującym	wyrąbującym
B.	wyrąbujących	wyrąbujących	wyrąbujących	wyrąbujące
N.	wyrąbującymi	wyrąbującymi	wyrąbującymi	wyrąbującymi
Ms.	wyrąbujących	wyrąbujących	wyrąbujących	wyrąbujących

imiesłów przymiotnikowy bierny: wyrąbywany

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	wyrąbywany	wyrąbywany	wyrąbywany	wyrąbywane	wyrąbywana
D.	wyrąbywanego	wyrąbywanego	wyrąbywanego	wyrąbywanego	wyrąbywanej
C.	wyrąbywanemu	wyrąbywanemu	wyrąbywanemu	wyrąbywanemu	wyrąbywanej
B.	wyrąbywanego	wyrąbywanego	wyrąbywany	wyrąbywane	wyrąbywaną
N.	wyrąbywanym	wyrąbywanym	wyrąbywanym	wyrąbywanym	wyrąbywaną
Ms.	wyrąbywanym	wyrąbywanym	wyrąbywanym	wyrąbywanym	wyrąbywanej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	wyrąbywani	wyrąbywani	wyrąbywane	wyrąbywane
D.	wyrąbywanych	wyrąbywanych	wyrąbywanych	wyrąbywanych
C.	wyrąbywanym	wyrąbywanym	wyrąbywanym	wyrąbywanym
B.	wyrąbywanych	wyrąbywanych	wyrąbywanych	wyrąbywane
N.	wyrąbywanymi	wyrąbywanymi	wyrąbywanymi	wyrąbywanymi
Ms.	wyrąbywanych	wyrąbywanych	wyrąbywanych	wyrąbywanych

odpowiednik aspektowy: wyrąbać

Składnia

Rz_osobowy

wyrąbywać

CO + (CZYM) + (w CZYM)

3. drzwi

Definicja

rozbijać silnymi uderzeniami ostrego narzędzia

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Praca rodzaje pracy

CZŁOWIEK I TECHNIKA Urządzenia i maszyny funkcjonowanie urządzeń i maszyn

Relacje znaczeniowe

	synonimy:	wybijać
	hiperonimy:	niszczyć

Cytaty

Do ostatniej, położonej w znacznym oddaleniu od pozostałych kajuty wioślarze nie mogli się dostać w żaden sposób. Wreszcie zaczęli wyrąbywać sobie przejście mieczami.

źródło: NKJP: Bartłomiej Misiniec: Gladiatorzy i piraci, 2009

W kuchni była lodówka na lód wyrąbywany zimą z Wisły oraz specjalne urządzenie do rozłupywania drewna.

źródło: NKJP: Ryszard Sługocki: Na przekór i na bakier, 2008

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	wyrąbuję	wyrąbujemy
2 os.	wyrąbujesz	wyrąbujecie
3 os.	wyrąbuje	wyrąbują

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	wyrąbywałem +(e)m wyrąbywał	wyrąbywałam +(e)m wyrąbywała	wyrąbywałom +(e)m wyrąbywało	wyrąbywaliśmy +(e)śmy wyrąbywali	wyrąbywałyśmy +(e)śmy wyrąbywały
2 os.	wyrąbywałeś +(e)ś wyrąbywał	wyrąbywałaś +(e)ś wyrąbywała	wyrąbywałoś +(e)ś wyrąbywało	wyrąbywaliście +(e)ście wyrąbywali	wyrąbywałyście +(e)ście wyrąbywały
3 os.	wyrąbywał	wyrąbywała	wyrąbywało	wyrąbywali	wyrąbywały

bezosobnik: wyrąbywano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę wyrąbywał będę wyrąbywać	będę wyrąbywała będę wyrąbywać	będę wyrąbywało będę wyrąbywać	będziemy wyrąbywali będziemy wyrąbywać	będziemy wyrąbywały będziemy wyrąbywać
2 os.	będziesz wyrąbywał będziesz wyrąbywać	będziesz wyrąbywała będziesz wyrąbywać	będziesz wyrąbywało będziesz wyrąbywać	będziecie wyrąbywali będziecie wyrąbywać	będziecie wyrąbywały będziecie wyrąbywać
3 os.	będzie wyrąbywał będzie wyrąbywać	będzie wyrąbywała będzie wyrąbywać	będzie wyrąbywało będzie wyrąbywać	będą wyrąbywali będą wyrąbywać	będą wyrąbywały będą wyrąbywać

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		wyrąbujmy
2 os.	wyrąbuj	wyrąbujcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	wyrąbywałbym bym wyrąbywał	wyrąbywałabym bym wyrąbywała	wyrąbywałobym bym wyrąbywało	wyrąbywalibyśmy byśmy wyrąbywali	wyrąbywałybyśmy byśmy wyrąbywały
2 os.	wyrąbywałbyś byś wyrąbywał	wyrąbywałabyś byś wyrąbywała	wyrąbywałobyś byś wyrąbywało	wyrąbywalibyście byście wyrąbywali	wyrąbywałybyście byście wyrąbywały
3 os.	wyrąbywałby by wyrąbywał	wyrąbywałaby by wyrąbywała	wyrąbywałoby by wyrąbywało	wyrąbywaliby by wyrąbywali	wyrąbywałyby by wyrąbywały

bezosobnik: wyrąbywano by

bezokolicznik: wyrąbywać

imiesłów przysłówkowy współczesny: wyrąbując

gerundium: wyrąbywanie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	wyrąbywanie	wyrąbywania
D.	wyrąbywania	wyrąbywań
C.	wyrąbywaniu	wyrąbywaniom
B.	wyrąbywanie	wyrąbywania
N.	wyrąbywaniem	wyrąbywaniami
Ms.	wyrąbywaniu	wyrąbywaniach
W.	wyrąbywanie	wyrąbywania

imiesłów przymiotnikowy czynny: wyrąbujący

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	wyrąbujący	wyrąbujący	wyrąbujący	wyrąbujące	wyrąbująca
D.	wyrąbującego	wyrąbującego	wyrąbującego	wyrąbującego	wyrąbującej
C.	wyrąbującemu	wyrąbującemu	wyrąbującemu	wyrąbującemu	wyrąbującej
B.	wyrąbującego	wyrąbującego	wyrąbujący	wyrąbujące	wyrąbującą
N.	wyrąbującym	wyrąbującym	wyrąbującym	wyrąbującym	wyrąbującą
Ms.	wyrąbującym	wyrąbującym	wyrąbującym	wyrąbującym	wyrąbującej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	wyrąbujący	wyrąbujący	wyrąbujące	wyrąbujące
D.	wyrąbujących	wyrąbujących	wyrąbujących	wyrąbujących
C.	wyrąbującym	wyrąbującym	wyrąbującym	wyrąbującym
B.	wyrąbujących	wyrąbujących	wyrąbujących	wyrąbujące
N.	wyrąbującymi	wyrąbującymi	wyrąbującymi	wyrąbującymi
Ms.	wyrąbujących	wyrąbujących	wyrąbujących	wyrąbujących

imiesłów przymiotnikowy bierny: wyrąbywany

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	wyrąbywany	wyrąbywany	wyrąbywany	wyrąbywane	wyrąbywana
D.	wyrąbywanego	wyrąbywanego	wyrąbywanego	wyrąbywanego	wyrąbywanej
C.	wyrąbywanemu	wyrąbywanemu	wyrąbywanemu	wyrąbywanemu	wyrąbywanej
B.	wyrąbywanego	wyrąbywanego	wyrąbywany	wyrąbywane	wyrąbywaną
N.	wyrąbywanym	wyrąbywanym	wyrąbywanym	wyrąbywanym	wyrąbywaną
Ms.	wyrąbywanym	wyrąbywanym	wyrąbywanym	wyrąbywanym	wyrąbywanej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	wyrąbywani	wyrąbywani	wyrąbywane	wyrąbywane
D.	wyrąbywanych	wyrąbywanych	wyrąbywanych	wyrąbywanych
C.	wyrąbywanym	wyrąbywanym	wyrąbywanym	wyrąbywanym
B.	wyrąbywanych	wyrąbywanych	wyrąbywanych	wyrąbywane
N.	wyrąbywanymi	wyrąbywanymi	wyrąbywanymi	wyrąbywanymi
Ms.	wyrąbywanych	wyrąbywanych	wyrąbywanych	wyrąbywanych

odpowiednik aspektowy: wyrąbać

Składnia

Rz_osobowy

wyrąbywać

CO + (CZYM)

Data ostatniej modyfikacji: 15.04.2014