UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

wesoły

Chronologizacja

SStp, SKN, SJPXVII, STR, SL, SWil, SJPWar, SJPDor, SJPSz, SJPDun, ISJP, PSWP, USJP

Pochodzenie

psł. *veselъ 'wesoły, radosny'

W języku polskim stwardnienie spółgłosek w' > w i s' > s (wiesioły > wesoły) pod wpływem czeskim.

1.a człowiek

Definicja

przeżywający i okazujący radość

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Stany psychiczne człowieka emocje i uczucia

Relacje znaczeniowe

	synonimy:	radosny, uradowany
	antonimy:	niewesoły, smutny, zasmucony, zesmutniały

Połączenia

wesoły chłopiec, kompan; wesoła dziewczynka; kompania; wesołe towarzystwo
wesoły jak ptak, wesoły jak szczygieł
wesoły i beztroski, wesoły i dowcipny, wesoły i miły, wesoły i pogodny, wesoły i przyjazny, wesoły i roześmiany, wesoły i rozmowny, wesoły i sympatyczny, wesoły i szczęśliwy, wesoły i towarzyski, wesoły i uśmiechnięty, wesoły i zadowolony
bardzo wesoły

Cytaty

[...] w interesie zajętej matki leży, aby dziecko nie sprawiało jej kłopotów - nie płakało, było zawsze wesołe i zadowolone, nie przerywało jej rozmów z innymi dorosłymi, chętnie i szybko spełniało polecenia.

źródło: NKJP: Maria Król-Fijewska: Stanowczo, łagodnie, bez lęku, 1996

Moi młodzi towarzysze podróży stali się weselsi . Fiodor począł nucić jakąś skoczną piosnkę, a Dytryk wydobył zza pazuchy fujarkę i począł przygrywać do wtóru.

źródło: NKJP: Witold Jabłoński: Ogród miłości, 2006

Odmiana

część mowy: przymiotnik

Stopień równy

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	wesoły	wesoły	wesoły	wesołe	wesoła
M. spół.	wesół	wesół	wesół
D.	wesołego	wesołego	wesołego	wesołego	wesołej
C.	wesołemu	wesołemu	wesołemu	wesołemu	wesołej
B.	wesołego	wesołego	wesoły	wesołe	wesołą
N.	wesołym	wesołym	wesołym	wesołym	wesołą
Ms.	wesołym	wesołym	wesołym	wesołym	wesołej
W.	wesoły	wesoły	wesoły	wesołe	wesoła

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	weseli	weseli	wesołe	wesołe
D.	wesołych	wesołych	wesołych	wesołych
C.	wesołym	wesołym	wesołym	wesołym
B.	wesołych	wesołych	wesołych	wesołe
N.	wesołymi	wesołymi	wesołymi	wesołymi
Ms.	wesołych	wesołych	wesołych	wesołych
W.	weseli	weseli	wesołe	wesołe

Stopień wyższy

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	weselszy	weselszy	weselszy	weselsze	weselsza
D.	weselszego	weselszego	weselszego	weselszego	weselszej
C.	weselszemu	weselszemu	weselszemu	weselszemu	weselszej
B.	weselszego	weselszego	weselszy	weselsze	weselszą
N.	weselszym	weselszym	weselszym	weselszym	weselszą
Ms.	weselszym	weselszym	weselszym	weselszym	weselszej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	weselsi	weselsi	weselsze	weselsze
D.	weselszych	weselszych	weselszych	weselszych
C.	weselszym	weselszym	weselszym	weselszym
B.	weselszych	weselszych	weselszych	weselsze
N.	weselszymi	weselszymi	weselszymi	weselszymi
Ms.	weselszych	weselszych	weselszych	weselszych

Inne uwagi

Formy wesół używa się w połączeniach z takimi czasownikami, jak być , stać się , wydawać się , np. jest wesół .

1.b uśmiech

Definicja

świadczący o tym, że ktoś odczuwa radość

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Stany psychiczne człowieka emocje i uczucia

Relacje znaczeniowe

	synonimy:	radosny, uradowany
	antonimy:	niewesoły, smutny, zasmucony, zesmutniały

Połączenia

wesoły głos, śmiech; nastrój; wesoła mina, twarz; wesołe spojrzenie; usposobienie; życie; wesołe buzie

Cytaty

[...] wita mnie z wesołą miną i mówi, że dzisiaj pójdziemy w teren badać reakcje ludzi na zapachy pochodzące z nowej kolekcji perfum.

źródło: NKJP: Nie daj się nabić w lipną pracę, Dlaczego?, 2009-07-22

Groszek sam pobladł, ale już po chwili spojrzał na Ikę o wiele weselszym wzrokiem.

źródło: NKJP: Jerzy Broszkiewicz: Wielka, większa i największa, 1994

Odmiana

część mowy: przymiotnik

Stopień równy

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	wesoły	wesoły	wesoły	wesołe	wesoła
D.	wesołego	wesołego	wesołego	wesołego	wesołej
C.	wesołemu	wesołemu	wesołemu	wesołemu	wesołej
B.	wesołego	wesołego	wesoły	wesołe	wesołą
N.	wesołym	wesołym	wesołym	wesołym	wesołą
Ms.	wesołym	wesołym	wesołym	wesołym	wesołej
W.	wesoły	wesoły	wesoły	wesołe	wesoła

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	weseli	weseli	wesołe	wesołe
D.	wesołych	wesołych	wesołych	wesołych
C.	wesołym	wesołym	wesołym	wesołym
B.	wesołych	wesołych	wesołych	wesołe
N.	wesołymi	wesołymi	wesołymi	wesołymi
Ms.	wesołych	wesołych	wesołych	wesołych
W.	weseli	weseli	wesołe	wesołe

Stopień wyższy

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	weselszy	weselszy	weselszy	weselsze	weselsza
D.	weselszego	weselszego	weselszego	weselszego	weselszej
C.	weselszemu	weselszemu	weselszemu	weselszemu	weselszej
B.	weselszego	weselszego	weselszy	weselsze	weselszą
N.	weselszym	weselszym	weselszym	weselszym	weselszą
Ms.	weselszym	weselszym	weselszym	weselszym	weselszej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	weselsi	weselsi	weselsze	weselsze
D.	weselszych	weselszych	weselszych	weselszych
C.	weselszym	weselszym	weselszym	weselszym
B.	weselszych	weselszych	weselszych	weselsze
N.	weselszymi	weselszymi	weselszymi	weselszymi
Ms.	weselszych	weselszych	weselszych	weselszych

1.c wiadomość

Definicja

wywołujący radość

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Stany psychiczne człowieka emocje i uczucia

Relacje znaczeniowe

synonimy:

radosny

Połączenia

wesoła wiadomość, wieść

Cytaty

Kawa, pączek i wesoły news z samego rana potrafią nastroić pozytywnie na cały dzień.

źródło: Internet: androidal.pl

Jaka była radość, kiedy przekazałam im tę wesołą informację! Chwila niezapomniana!

źródło: Internet: sp2.czarnkow.pl

Odmiana

część mowy: przymiotnik

Stopień równy

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	wesoły	wesoły	wesoły	wesołe	wesoła
D.	wesołego	wesołego	wesołego	wesołego	wesołej
C.	wesołemu	wesołemu	wesołemu	wesołemu	wesołej
B.	wesołego	wesołego	wesoły	wesołe	wesołą
N.	wesołym	wesołym	wesołym	wesołym	wesołą
Ms.	wesołym	wesołym	wesołym	wesołym	wesołej
W.	wesoły	wesoły	wesoły	wesołe	wesoła

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	weseli	weseli	wesołe	wesołe
D.	wesołych	wesołych	wesołych	wesołych
C.	wesołym	wesołym	wesołym	wesołym
B.	wesołych	wesołych	wesołych	wesołe
N.	wesołymi	wesołymi	wesołymi	wesołymi
Ms.	wesołych	wesołych	wesołych	wesołych
W.	weseli	weseli	wesołe	wesołe

Stopień wyższy

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	weselszy	weselszy	weselszy	weselsze	weselsza
D.	weselszego	weselszego	weselszego	weselszego	weselszej
C.	weselszemu	weselszemu	weselszemu	weselszemu	weselszej
B.	weselszego	weselszego	weselszy	weselsze	weselszą
N.	weselszym	weselszym	weselszym	weselszym	weselszą
Ms.	weselszym	weselszym	weselszym	weselszym	weselszej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	weselsi	weselsi	weselsze	weselsze
D.	weselszych	weselszych	weselszych	weselszych
C.	weselszym	weselszym	weselszym	weselszym
B.	weselszych	weselszych	weselszych	weselsze
N.	weselszymi	weselszymi	weselszymi	weselszymi
Ms.	weselszych	weselszych	weselszych	weselszych

2. dzień

Definicja

taki, który jest wypełniony miłymi przeżyciami, a wolny od zmartwień i kłopotów

Noty o użyciu

Używane w formułach życzeń świątecznych.

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Stany psychiczne człowieka emocje i uczucia

Relacje znaczeniowe

synonimy:

radosny

Połączenia

wesołe święta
wesoły i spokojny

Cytaty

	Okazało się, że jeden z dworzan księcia Konrada Głogowskiego pozostał jeszcze jakiś czas w owej krynicy nauki po pospiesznym odjeździe swego pana, pragnąc zakosztować wesołego studenckiego żywota. źródło: NKJP: Witold Jabłoński: Metamorfozy, 2004
	Politycy raczej nie tańczą, są bardzo zmęczeni i zestresowani [...] Mam nadzieję, że dożyjemy wreszcie prawdziwego, wesołego karnawału. źródło: NKJP: Paweł Wroński: Smutny karnawał polityków, Gazeta Wyborcza, 1994-02-12
	Po raz pierwszy w życiu uświadomił też sobie, że z chwilą śmierci najdroższego antenata skończyło się dla niego bezpowrotnie wesołe dzieciństwo, a zarazem okres beztroskiej młodości. źródło: Roman Kaleta: Sensacje z dawnych lat, 1974 (books google.pl)
	W pudełku leżało też wiele widokówek [...] z tymi samymi co roku tekstami: „Gorące pozdrowienia z Krynicy” albo „Pozdrawiamy serdecznie z Wysokich Tatr”, albo „ Wesołych Świąt i szczęśliwego Nowego Roku”. źródło: NKJP: Olga Tokarczuk: Prawiek i inne czasy, 1996

Odmiana

część mowy: przymiotnik

Stopień równy

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	wesoły	wesoły	wesoły	wesołe	wesoła
D.	wesołego	wesołego	wesołego	wesołego	wesołej
C.	wesołemu	wesołemu	wesołemu	wesołemu	wesołej
B.	wesołego	wesołego	wesoły	wesołe	wesołą
N.	wesołym	wesołym	wesołym	wesołym	wesołą
Ms.	wesołym	wesołym	wesołym	wesołym	wesołej
W.	wesoły	wesoły	wesoły	wesołe	wesoła

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	weseli	weseli	wesołe	wesołe
D.	wesołych	wesołych	wesołych	wesołych
C.	wesołym	wesołym	wesołym	wesołym
B.	wesołych	wesołych	wesołych	wesołe
N.	wesołymi	wesołymi	wesołymi	wesołymi
Ms.	wesołych	wesołych	wesołych	wesołych
W.	weseli	weseli	wesołe	wesołe

Stopień wyższy

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	weselszy	weselszy	weselszy	weselsze	weselsza
D.	weselszego	weselszego	weselszego	weselszego	weselszej
C.	weselszemu	weselszemu	weselszemu	weselszemu	weselszej
B.	weselszego	weselszego	weselszy	weselsze	weselszą
N.	weselszym	weselszym	weselszym	weselszym	weselszą
Ms.	weselszym	weselszym	weselszym	weselszym	weselszej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	weselsi	weselsi	weselsze	weselsze
D.	weselszych	weselszych	weselszych	weselszych
C.	weselszym	weselszym	weselszym	weselszym
B.	weselszych	weselszych	weselszych	weselsze
N.	weselszymi	weselszymi	weselszymi	weselszymi
Ms.	weselszych	weselszych	weselszych	weselszych

3. kolor

Definicja

taki, który przez swój dźwięk, kolor, charakter itp. wywołuje wrażenie radości i kojarzy się z czymś pozytywnym oraz pełnym energii

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie słownictwo oceniające

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Stany psychiczne człowieka emocje i uczucia

Relacje znaczeniowe

	synonimy:	radosny
	hiperonimy:	wesoleńki, wesoluśki

Połączenia

wesoły dźwięk, film, wierszyk; wesoła melodia, muzyka, piosenka; zabawa; wesołe kolory
wesoły i kolorowy

Cytaty

Usłyszałam wesołą muzykę, wybuchy śmiechu, klaskanie oraz zachwycone ochy i achy.

źródło: NKJP: Ewa Siarkiewicz: Kuźnia na rozdrożu, 2008

Chciałabym tę szkołę, najstarszą bodaj w Wejherowie, zmienić od strony estetycznej. Już jesteśmy po małym remoncie, została pomalowana na jasny, wesoły kolor, żeby dzieciom milej tu było przebywać.

źródło: NKJP: Iwona Rogacka: Najważniejszy jest uczeń, Gryf Wejcherowski, 1999-08-27

Jakub uznał, że odnowiony pokój dziecka najlepiej będzie nadawał się dla Marii. Był jasny, czysty i dużo weselszy od pozostałych pomieszczeń.

źródło: NKJP: Małgorzata Saramonowicz: Siostra, 1996

Odmiana

część mowy: przymiotnik

Stopień równy

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	wesoły	wesoły	wesoły	wesołe	wesoła
D.	wesołego	wesołego	wesołego	wesołego	wesołej
C.	wesołemu	wesołemu	wesołemu	wesołemu	wesołej
B.	wesołego	wesołego	wesoły	wesołe	wesołą
N.	wesołym	wesołym	wesołym	wesołym	wesołą
Ms.	wesołym	wesołym	wesołym	wesołym	wesołej
W.	wesoły	wesoły	wesoły	wesołe	wesoła

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	weseli	weseli	wesołe	wesołe
D.	wesołych	wesołych	wesołych	wesołych
C.	wesołym	wesołym	wesołym	wesołym
B.	wesołych	wesołych	wesołych	wesołe
N.	wesołymi	wesołymi	wesołymi	wesołymi
Ms.	wesołych	wesołych	wesołych	wesołych
W.	weseli	weseli	wesołe	wesołe

Stopień wyższy

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	weselszy	weselszy	weselszy	weselsze	weselsza
D.	weselszego	weselszego	weselszego	weselszego	weselszej
C.	weselszemu	weselszemu	weselszemu	weselszemu	weselszej
B.	weselszego	weselszego	weselszy	weselsze	weselszą
N.	weselszym	weselszym	weselszym	weselszym	weselszą
Ms.	weselszym	weselszym	weselszym	weselszym	weselszej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	weselsi	weselsi	weselsze	weselsze
D.	weselszych	weselszych	weselszych	weselszych
C.	weselszym	weselszym	weselszym	weselszym
B.	weselszych	weselszych	weselszych	weselsze
N.	weselszymi	weselszymi	weselszymi	weselszymi
Ms.	weselszych	weselszych	weselszych	weselszych

Frazeologizmy

najweselszy barak w obozie
wesołe miasteczko
wesołego alleluja

Przysłowia

Goły, ale wesoły

Data ostatniej modyfikacji: 20.06.2023