Chronologizacja
Pochodzenie
Od: konserwować
1. o żywności
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Jedzenie i jego przygotowanie czynności związane z przyrządzaniem jedzenia
Cytaty
|
Szynka i ser utonęły w roztworze formaliny i od razu się zakonserwowały. źródło: NKJP: William Kotzwinkle: E.T., 1997 |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: dokonany
Tryb oznajmujący
Czas przyszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| 1 os. |
zakonserwuję się |
zakonserwujemy się |
|||
| 2 os. |
zakonserwujesz się |
zakonserwujecie się |
|||
| 3 os. |
zakonserwuje się |
zakonserwują się |
|||
Czas przeszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
zakonserwowałem się +(e)m się zakonserwował |
zakonserwowałam się +(e)m się zakonserwowała |
zakonserwowałom się +(e)m się zakonserwowało |
zakonserwowaliśmy się +(e)śmy się zakonserwowali |
zakonserwowałyśmy się +(e)śmy się zakonserwowały |
| 2 os. |
zakonserwowałeś się +(e)ś się zakonserwował |
zakonserwowałaś się +(e)ś się zakonserwowała |
zakonserwowałoś się +(e)ś się zakonserwowało |
zakonserwowaliście się +(e)ście się zakonserwowali |
zakonserwowałyście się +(e)ście się zakonserwowały |
| 3 os. |
zakonserwował się |
zakonserwowała się |
zakonserwowało się |
zakonserwowali się |
zakonserwowały się |
bezosobnik: zakonserwowano się
Tryb rozkazujący
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| 1 os. |
zakonserwujmy się |
|
| 2 os. |
zakonserwuj się |
zakonserwujcie się |
Tryb warunkowy
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
zakonserwowałbym się bym się zakonserwował |
zakonserwowałabym się bym się zakonserwowała |
zakonserwowałobym się bym się zakonserwowało |
zakonserwowalibyśmy się byśmy się zakonserwowali |
zakonserwowałybyśmy się byśmy się zakonserwowały |
| 2 os. |
zakonserwowałbyś się byś się zakonserwował |
zakonserwowałabyś się byś się zakonserwowała |
zakonserwowałobyś się byś się zakonserwowało |
zakonserwowalibyście się byście się zakonserwowali |
zakonserwowałybyście się byście się zakonserwowały |
| 3 os. |
zakonserwowałby się by się zakonserwował |
zakonserwowałaby się by się zakonserwowała |
zakonserwowałoby się by się zakonserwowało |
zakonserwowaliby się by się zakonserwowali |
zakonserwowałyby się by się zakonserwowały |
bezosobnik: zakonserwowano by się
bezokolicznik: zakonserwować się
imiesłów przysłówkowy uprzedni:
zakonserwowawszy się
gerundium: zakonserwowanie się
rodzaj gramatyczny: dk
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| M. | zakonserwowanie się |
zakonserwowania się |
| D. | zakonserwowania się |
zakonserwowań się |
| C. | zakonserwowaniu się |
zakonserwowaniom się |
| B. | zakonserwowanie się |
zakonserwowania się |
| N. | zakonserwowaniem się |
zakonserwowaniami się |
| Ms. | zakonserwowaniu się |
zakonserwowaniach się |
| W. | zakonserwowanie się |
zakonserwowania się |
odpowiednik aspektowy: konserwować się
2. o zabytkach
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK I TECHNIKA Budownictwo czynności związane z budową
CZŁOWIEK I TECHNIKA Urządzenia i maszyny funkcjonowanie urządzeń i maszyn
Relacje znaczeniowe
| hiperonimy: | zachować się |
Cytaty
|
Mały wstał i zawiesił deszczułkę wysoko nad ogniem. - Zakonserwuje się. Trochę pociemnieje, ale nie zacznie gnić. źródło: NKJP: Andrzej Stasiuk: Biały kruk, 1995 |
|
|
Kiedy odnawiano dom i zdarto tapety, zamalował pastelami ściany gabinetu - ku wielkiej uciesze dziecka - zajączkami, krasnalami, żabkami, muchomorkami i kwiatami. Kiedy rozpaczliwie próbowała ich bronić przed zasłonięciem nową tapetą, powiedział, że to nic nie szkodzi, bo w ten sposób lepiej się zakonserwują. źródło: NKJP: Danuta Koral: Wydziedziczeni, 1997 |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: dokonany
Tryb oznajmujący
Czas przyszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| 1 os. |
zakonserwuję się |
zakonserwujemy się |
|||
| 2 os. |
zakonserwujesz się |
zakonserwujecie się |
|||
| 3 os. |
zakonserwuje się |
zakonserwują się |
|||
Czas przeszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
zakonserwowałem się +(e)m się zakonserwował |
zakonserwowałam się +(e)m się zakonserwowała |
zakonserwowałom się +(e)m się zakonserwowało |
zakonserwowaliśmy się +(e)śmy się zakonserwowali |
zakonserwowałyśmy się +(e)śmy się zakonserwowały |
| 2 os. |
zakonserwowałeś się +(e)ś się zakonserwował |
zakonserwowałaś się +(e)ś się zakonserwowała |
zakonserwowałoś się +(e)ś się zakonserwowało |
zakonserwowaliście się +(e)ście się zakonserwowali |
zakonserwowałyście się +(e)ście się zakonserwowały |
| 3 os. |
zakonserwował się |
zakonserwowała się |
zakonserwowało się |
zakonserwowali się |
zakonserwowały się |
bezosobnik: zakonserwowano się
Tryb rozkazujący
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| 1 os. |
zakonserwujmy się |
|
| 2 os. |
zakonserwuj się |
zakonserwujcie się |
Tryb warunkowy
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
zakonserwowałbym się bym się zakonserwował |
zakonserwowałabym się bym się zakonserwowała |
zakonserwowałobym się bym się zakonserwowało |
zakonserwowalibyśmy się byśmy się zakonserwowali |
zakonserwowałybyśmy się byśmy się zakonserwowały |
| 2 os. |
zakonserwowałbyś się byś się zakonserwował |
zakonserwowałabyś się byś się zakonserwowała |
zakonserwowałobyś się byś się zakonserwowało |
zakonserwowalibyście się byście się zakonserwowali |
zakonserwowałybyście się byście się zakonserwowały |
| 3 os. |
zakonserwowałby się by się zakonserwował |
zakonserwowałaby się by się zakonserwowała |
zakonserwowałoby się by się zakonserwowało |
zakonserwowaliby się by się zakonserwowali |
zakonserwowałyby się by się zakonserwowały |
bezosobnik: zakonserwowano by się
bezokolicznik: zakonserwować się
imiesłów przysłówkowy uprzedni:
zakonserwowawszy się
gerundium: zakonserwowanie się
rodzaj gramatyczny: dk
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| M. | zakonserwowanie się |
zakonserwowania się |
| D. | zakonserwowania się |
zakonserwowań się |
| C. | zakonserwowaniu się |
zakonserwowaniom się |
| B. | zakonserwowanie się |
zakonserwowania się |
| N. | zakonserwowaniem się |
zakonserwowaniami się |
| Ms. | zakonserwowaniu się |
zakonserwowaniach się |
| W. | zakonserwowanie się |
zakonserwowania się |
3. o obyczajach
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia
Cytaty
|
Być może w Polsce ten paradygmat Burckhardtowski zakonserwował się dłużej niż na Zachodzie na skutek panowania komunizmu. źródło: NKJP: Grzegorz Górny, Philip Earl Steele: Władcy nawróceni, 2005, prasa |
|
|
„Trans-Atlantyk” Grabowskiego pokazuje, jak w tym argentyńskim zoologu zakonserwowały się najgorsze polskie cechy narodowe. źródło: NKJP: Roman Pawłowski: Gazeta Wyborcza, 1996-04-13/1996-04-14 |
|
|
Całkowicie się z panią zgadzam, że w naszym myśleniu zakonserwował się darwinizm kulturowy z przełomu wieków. źródło: NKJP: Sprawozdanie stenograficzne z obrad Sejmu RP z dnia 06.06.2001 |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: dokonany
Tryb oznajmujący
Czas przyszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| 1 os. |
zakonserwuję się |
zakonserwujemy się |
|||
| 2 os. |
zakonserwujesz się |
zakonserwujecie się |
|||
| 3 os. |
zakonserwuje się |
zakonserwują się |
|||
Czas przeszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
zakonserwowałem się +(e)m się zakonserwował |
zakonserwowałam się +(e)m się zakonserwowała |
zakonserwowałom się +(e)m się zakonserwowało |
zakonserwowaliśmy się +(e)śmy się zakonserwowali |
zakonserwowałyśmy się +(e)śmy się zakonserwowały |
| 2 os. |
zakonserwowałeś się +(e)ś się zakonserwował |
zakonserwowałaś się +(e)ś się zakonserwowała |
zakonserwowałoś się +(e)ś się zakonserwowało |
zakonserwowaliście się +(e)ście się zakonserwowali |
zakonserwowałyście się +(e)ście się zakonserwowały |
| 3 os. |
zakonserwował się |
zakonserwowała się |
zakonserwowało się |
zakonserwowali się |
zakonserwowały się |
bezosobnik: zakonserwowano się
Tryb rozkazujący
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| 1 os. |
zakonserwujmy się |
|
| 2 os. |
zakonserwuj się |
zakonserwujcie się |
Tryb warunkowy
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
zakonserwowałbym się bym się zakonserwował |
zakonserwowałabym się bym się zakonserwowała |
zakonserwowałobym się bym się zakonserwowało |
zakonserwowalibyśmy się byśmy się zakonserwowali |
zakonserwowałybyśmy się byśmy się zakonserwowały |
| 2 os. |
zakonserwowałbyś się byś się zakonserwował |
zakonserwowałabyś się byś się zakonserwowała |
zakonserwowałobyś się byś się zakonserwowało |
zakonserwowalibyście się byście się zakonserwowali |
zakonserwowałybyście się byście się zakonserwowały |
| 3 os. |
zakonserwowałby się by się zakonserwował |
zakonserwowałaby się by się zakonserwowała |
zakonserwowałoby się by się zakonserwowało |
zakonserwowaliby się by się zakonserwowali |
zakonserwowałyby się by się zakonserwowały |
bezosobnik: zakonserwowano by się
bezokolicznik: zakonserwować się
imiesłów przysłówkowy uprzedni:
zakonserwowawszy się
gerundium: zakonserwowanie się
rodzaj gramatyczny: dk
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| M. | zakonserwowanie się |
zakonserwowania się |
| D. | zakonserwowania się |
zakonserwowań się |
| C. | zakonserwowaniu się |
zakonserwowaniom się |
| B. | zakonserwowanie się |
zakonserwowania się |
| N. | zakonserwowaniem się |
zakonserwowaniami się |
| Ms. | zakonserwowaniu się |
zakonserwowaniach się |
| W. | zakonserwowanie się |
zakonserwowania się |
odpowiednik aspektowy: konserwować się
4. o zdrowiu
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Pielęgnacja ciała czynności związane z pielęgnacją ciała i ich efekty
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Określenia fizyczności człowieka sprawność i wydolność organizmu
Cytaty
|
Aż się nie chciało wierzyć, że tak się zakonserwował, jak mucha w bursztynie, po wszystkich zaszłościach wojny polsko-bolszewickiej 1920 r., czystkach partyjnych, doświadczeniach II wojny światowej i stalinizmu. źródło: NKJP: Ryszard Matuszewski: Alfabet, 2004 |
|
|
Wiele wskazywało na to, że uwędził się i zakonserwował w tytoniowym dymie, pozostając niewzruszonym na medyczne argumenty i złowieszcze procenty. źródło: NKJP: Barbara Piegdoń: Gazeta Wyborcza - Weekend, 1993-02-05 |
|
|
Wiktor Hugo mawiał złośliwie, że kobiety i arystokrację pielęgnuje to samo złudzenie, że zdołają się zakonserwować. źródło: NKJP: Sprawozdanie stenograficzne z obrad Sejmu RP z dnia 06.06.2001 |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: dokonany
Tryb oznajmujący
Czas przyszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| 1 os. |
zakonserwuję się |
zakonserwujemy się |
|||
| 2 os. |
zakonserwujesz się |
zakonserwujecie się |
|||
| 3 os. |
zakonserwuje się |
zakonserwują się |
|||
Czas przeszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
zakonserwowałem się +(e)m się zakonserwował |
zakonserwowałam się +(e)m się zakonserwowała |
zakonserwowałom się +(e)m się zakonserwowało |
zakonserwowaliśmy się +(e)śmy się zakonserwowali |
zakonserwowałyśmy się +(e)śmy się zakonserwowały |
| 2 os. |
zakonserwowałeś się +(e)ś się zakonserwował |
zakonserwowałaś się +(e)ś się zakonserwowała |
zakonserwowałoś się +(e)ś się zakonserwowało |
zakonserwowaliście się +(e)ście się zakonserwowali |
zakonserwowałyście się +(e)ście się zakonserwowały |
| 3 os. |
zakonserwował się |
zakonserwowała się |
zakonserwowało się |
zakonserwowali się |
zakonserwowały się |
bezosobnik: zakonserwowano się
Tryb rozkazujący
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| 1 os. |
zakonserwujmy się |
|
| 2 os. |
zakonserwuj się |
zakonserwujcie się |
Tryb warunkowy
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
zakonserwowałbym się bym się zakonserwował |
zakonserwowałabym się bym się zakonserwowała |
zakonserwowałobym się bym się zakonserwowało |
zakonserwowalibyśmy się byśmy się zakonserwowali |
zakonserwowałybyśmy się byśmy się zakonserwowały |
| 2 os. |
zakonserwowałbyś się byś się zakonserwował |
zakonserwowałabyś się byś się zakonserwowała |
zakonserwowałobyś się byś się zakonserwowało |
zakonserwowalibyście się byście się zakonserwowali |
zakonserwowałybyście się byście się zakonserwowały |
| 3 os. |
zakonserwowałby się by się zakonserwował |
zakonserwowałaby się by się zakonserwowała |
zakonserwowałoby się by się zakonserwowało |
zakonserwowaliby się by się zakonserwowali |
zakonserwowałyby się by się zakonserwowały |
bezosobnik: zakonserwowano by się
bezokolicznik: zakonserwować się
imiesłów przysłówkowy uprzedni:
zakonserwowawszy się
gerundium: zakonserwowanie się
rodzaj gramatyczny: dk
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| M. | zakonserwowanie się |
zakonserwowania się |
| D. | zakonserwowania się |
zakonserwowań się |
| C. | zakonserwowaniu się |
zakonserwowaniom się |
| B. | zakonserwowanie się |
zakonserwowania się |
| N. | zakonserwowaniem się |
zakonserwowaniami się |
| Ms. | zakonserwowaniu się |
zakonserwowaniach się |
| W. | zakonserwowanie się |
zakonserwowania się |