Chronologizacja
Pochodzenie
fr. gendarme
1. żołnierz policji wojskowej
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Wojsko i wojna osoby związane z wojskiem i wojną
Połączenia
- zawodowy żandarm; żandarm konny; żandarmi wojskowi;
- żandarmi z psami, z karabinami
- szkolenie; kordon; eskorta; patrol żandarmów
- ciężarówka, samochód z żandarmami
Cytaty
30 żandarmów wojskowych i 50 żołnierzy wojsk lądowych z 6. batalionu desantowo-szturmowego poleciało w nocy na półroczną misję do Bośni i Hercegowiny. Głównym ich zadaniem będzie utrzymanie porządku publicznego w tym regionie. źródło: NKJP: (ZAR): Będą pilnować porządku, Dziennik Zachodni, 2006-03-07 |
|
Któregoś dnia zaczęły krążyć uporczywe pogłoski o mającej się odbyć w Podkowie łapance i rewizjach w poszukiwaniu ukrywających się partyzantów, zbiegów z obozu pracy i Żydów. Nastrój był denerwujący i ponury. Leonhard wyszedł ze swym ślicznym pudlem „Zorą” na zwiad. Na polanie, w pobliżu której mieszkali, ukazała się buda z żandarmami. źródło: NKJP: Jerzy Zaruba: Z pamiętników bywalca, 2007 |
|
U Sokratesa, gdzie niekiedy wpadała z towarzyszami na koniak, zobaczyła kilkanaście osób, stłoczonych, z nosami przy szybie gapiących się do środka. Patrząc nad ich głowami, dostrzegła włączony telewizor, a na ekranie żandarmów z psami i bronią maszynową. źródło: NKJP: Witold Horwath: Ultra Montana, 2005 |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: m1
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
---|---|---|---|
M. | żandarm |
żandarmi |
ndepr |
żandarmy |
depr | ||
D. | żandarma |
żandarmów |
|
C. | żandarmowi |
żandarmom |
|
B. | żandarma |
żandarmów |
|
N. | żandarmem |
żandarmami |
|
Ms. | żandarmie |
żandarmach |
|
W. | żandarmie |
żandarmi |
ndepr |
żandarmy |
depr |
2. funkcjonariusz policji francuskiej
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Prawo i łamanie prawa policja i inne służby mundurowe
Połączenia
- francuski żandarm
- mundur żandarma; kordon; eskorta; patrol żandarmów
- żandarm rewidował, zatrzymał kogoś/coś; żandarmi pilnowali kogoś/czegoś
- wezwać żandarmów
Cytaty
Francuski Syndicat National des Guides de Montagne wystosował do ogłaszających się w prasie polskich przewodników oficjalny list, że to, co robią, jest we Francji bezprawne i grozi im za to więzienie. Nielegalni przedsiębiorcy wysokogórscy odpowiadają, że to efekt donosu zazdrosnej konkurencji, a francuscy żandarmi i tak nie są w stanie upilnować wszystkich. źródło: NKJP: Mariusz Urbanek: Giewont za dychę, Polityka, 2001-01-27 |
|
Podczas EXPO 2000 służbę będzie pełnić 190 policjantów z 18 krajów. Wśród będą nich włoscy karabinierzy, francuscy żandarmi oraz angielscy „bobbies”. źródło: NKJP: (STRZ): Będą współgrać, Dziennik Polski, 2000-04-19 |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: m1
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
---|---|---|---|
M. | żandarm |
żandarmi |
ndepr |
żandarmy |
depr | ||
D. | żandarma |
żandarmów |
|
C. | żandarmowi |
żandarmom |
|
B. | żandarma |
żandarmów |
|
N. | żandarmem |
żandarmami |
|
Ms. | żandarmie |
żandarmach |
|
W. | żandarmie |
żandarmi |
ndepr |
żandarmy |
depr |
3. hitlerowski
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Prawo i łamanie prawa policja i inne służby mundurowe
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Tradycja świat dawnych epok i wydarzenia historyczne
Połączenia
- amerykańscy, austriaccy, hitlerowscy, niemieccy, węgierscy żandarmi
- brutalność żandarmów
- ciężarówka; starcia, walki z żandarmami
- żandarmi aresztowali, bili, otoczyli, rewidowali, zamordowali, zatrzymali kogoś; strzelali do kogoś
Cytaty
Do kontroli przystąpiły trzy trzyosobowe zespoły żandarmów i z jednakową wprawą i brutalnością wykonywały swe czynności. Starszy zespołu, krzycząc „Hände hoch”, energicznym ruchem odbierał od delikwenta dowody osobiste i sprawdzał je skrupulatnie. W tym czasie drugi żandarm rewidował kieszenie i bagaż sprawdzanego, stojącego z rękami podniesionymi do góry. źródło: NKJP: Kazimierz Osmecki Iranek: Powołanie i przeznaczenie : wspomnienia oficera Komendy Głównej AK, 2004 |
|
Tytułowy Kotesan był autentycznie psem Załuskich, którego zastrzelili niemieccy żandarmi, zamieszkali w szulmierskim dworze. źródło: NKJP: Współpracownik: Wygnanie z Szulmierza, Tygodnik Ciechanowski, 2007-02-24 |
|
– Nie powinni ich zatrzymywać – powiedział stary, przyglądając się, jak gruzińscy żandarmi wyrywają uciekinierom karabiny i wywracają im kieszenie mundurów w poszukiwaniu resztek amunicji. – Nie powinno się zatrzymywać człowieka, który boi się śmierci i przed nią ucieka. źródło: NKJP: Wojciech Jagielski: Dobre miejsce do umierania, 2005 |
|
Dlaczego bojówki, zwane oficjalnie ZOMO, ROMO lub inaczej, swoją brutalnością dorównywały żandarmom okresu okupacji niemieckiej lub sowieckiej? Dlaczego bito nasze bezbronne dzieci i siostry, naszych braci, matki, ojców [...]? źródło: NKJP: Sprawozdanie stenograficzne z obrad Sejmu RP z dnia 01.02.1992 |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: m1
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
---|---|---|---|
M. | żandarm |
żandarmi |
ndepr |
żandarmy |
depr | ||
D. | żandarma |
żandarmów |
|
C. | żandarmowi |
żandarmom |
|
B. | żandarma |
żandarmów |
|
N. | żandarmem |
żandarmami |
|
Ms. | żandarmie |
żandarmach |
|
W. | żandarmie |
żandarmi |
ndepr |
żandarmy |
depr |