UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

żandarmeria

Chronologizacja

1861, SJPWil

Pochodzenie

fr. gendarmerie

1. wojskowa

Definicja

wojsk. 
policja wojskowa

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Wojsko i wojna armia

Połączenia

  • polowa; konna, piesza żandarmeria
  • placówka, posterunek; jednostka, oddział, organ, pluton; funkcjonariusz, kapitan, komendant, oficer, pracownik, żołnierz; radiowóz; zadania żandarmerii
  • poszukiwany przez żandarmerię
  • zawiadomić żandarmerię
  • wstąpić do żandarmerii
  • służyć w żandarmerii

Cytaty

[...] kilka dni wcześniej ktoś włamał się do domu sąsiadów. Żorzanka zadzwoniła na policję, która szybko zatrzymała włamywaczy, chociaż ci próbowali uciec. Złodziejami okazali się 19 i 25-latek, obaj z Żor. Starszy z mężczyzn dokonał przestępstwa w trakcie odbywania zasadniczej służby wojskowej. Został przekazany żandarmerii.

źródło: NKJP: (MIR): Czujna sąsiadka to prawdziwy skarb, Dziennik Zachodni, 2006-05-30

Jeśli komuś przekonania czy życiowe problemy nie pozwalają na odbycie służby, powinien powiedzieć o tym przed komisją. Ale jeśli nie zdoła jej przekonać, nie warto potem migać się w nieskończoność czy ukrywać. W tym drugim przypadku zacznie być poszukiwany przez żandarmerię, traktowany niemal jak przestępca i może mieć bez porównania większe kłopoty niż te, których się obawia w wojsku.

źródło: NKJP: Grzegorz Okońsk:i Armia - Dlaczego nie warto uchylać się od wojska, Dziennik Zachodn,i2008-02-06

26-letni żołnierz, kierujący fiatem punto, potrącił na oznakowanym przejściu dla pieszych 67-letnią mieszkankę Kóz. Do wypadku doszło około 16.20, w rejonie posesji nr 86. Poszkodowana trafiła do szpitala. Świadkowie wypadku powinni kontaktować się z bielską żandarmerią.

źródło: NKJP: xx: Puls regionu, Dziennik Zachodni, 008-11-29

Żandarmeria ma więcej zadań niż zwykli żołnierze i od jej pracy zależy w dużej mierze porządek w wojsku i to, jak żołnierzy postrzegają inni obywatele.

źródło: NKJP: Grzegorz Okoński: Żandarmeria ślubuje, Gazeta Poznańska, 2003-02-03

Największą miłością i namiętnością dziadka były konie. Zresztą – obowiązkową 6-letnią służbę wojskową odbył w cesarsko-królewskiej kawalerii. Dokładnie – w żandarmerii konnej.

źródło: NKJP: Stanisław Janicki: Dziesięć opowieści o dziadku, Trybuna Śląska, 2002-01-25

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: ż

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. żandarmeria
żandarmerie
D. żandarmerii
żandarmerii
neut
żandarmeryj
char
C. żandarmerii
żandarmeriom
B. żandarmerię
żandarmerie
N. żandarmerią
żandarmeriami
Ms. żandarmerii
żandarmeriach
W. żandarmerio
żandarmerie

Inne uwagi

Zwykle lp

2. francuska

Definicja

urzęd. 
policja francuska

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Prawo i łamanie prawa policja i inne służby mundurowe

Połączenia

  • żandarmeria francuska
  • szkoła; komenda żandarmerii
  • wstąpić do żandarmerii

Cytaty

Na swoim koncie polscy budowlańcy mają już m.in. remont budynku francuskiego parlamentu, ministerstwa finansów, paryskich komend żandarmerii i szpitali.

źródło: NKJP: mu: Kogo poszukują firmy, Dziennik Zachodni, 2010-02-22

W systemie Krav Maga szkoli się służby mundurowe i jednostki specjalne na całym świecie, m.in. specjalne grupy żandarmerii francuskiej GIGM, agentów CIA i FBI.

źródło: NKJP: Marianna Lach: W walce z terrorystami, Dziennik Zachodni, 2001-10-26

Trójkę turystów ewakuował z masywu góry helikopter francuskiej żandarmerii.

źródło: NKJP: Krzysztof Kowalczyk: Opiekun wysokiego ryzyka, Dziennik Bałtycki, 2007-06-27

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: ż

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. żandarmeria
żandarmerie
D. żandarmerii
żandarmerii
neut
żandarmeryj
char
C. żandarmerii
żandarmeriom
B. żandarmerię
żandarmerie
N. żandarmerią
żandarmeriami
Ms. żandarmerii
żandarmeriach
W. żandarmerio
żandarmerie

3. hitlerowska

Definicja

w XIX i na początku XX w. oddziały policji państwowej pełniące funkcję służby porządkowej i policji politycznej

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Prawo i łamanie prawa policja i inne służby mundurowe

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Tradycja świat dawnych epok i wydarzenia historyczne

Połączenia

  • żandarmeria amerykańska, austriacka, niemiecka, hitlerowska, papieska, rosyjska, węgierska

Cytaty

Powstańcy bali się iść głównym traktem, bo tam prawdopodobieństwo spotkania rosyjskiej żandarmerii było większe – dopowiada mieszkaniec Smardzewa.

źródło: NKJP: (pg): Lampki pamięci paląpod kapliczkami, Dziennik Łódzki, 2005-11-14

12 września oddziały AK stoczyły kilkugodzinną walkę w rejonie Sucha Góra- Polichty-Jastrzębia z batalionem SS i żandarmerią niemiecką.

źródło: NKJP: (mir): Łuny nad Jamną, Gazeta Krakowska, 2001-10-08

[...] żandarmeria węgierska schwytała większość Żydów zamieszkujących prowincję Prekmurje. 328 z nich zginęło wiosną 1944 roku w obozie w Auschwitz.

źródło: NKJP: Rafał Lorek: Odsłonili 22. tablicę pamięci, Gazeta Krakowska, 2008-06-23

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: ż

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. żandarmeria
żandarmerie
D. żandarmerii
żandarmerii
neut
żandarmeryj
char
C. żandarmerii
żandarmeriom
B. żandarmerię
żandarmerie
N. żandarmerią
żandarmeriami
Ms. żandarmerii
żandarmeriach
W. żandarmerio
żandarmerie
Data ostatniej modyfikacji: 13.04.2018
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj