Chronologizacja
Odmiana
część mowy: przymiotnik
Stopień równy
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | spięty |
spięty |
spięty |
spięte |
spięta |
D. | spiętego |
spiętego |
spiętego |
spiętego |
spiętej |
C. | spiętemu |
spiętemu |
spiętemu |
spiętemu |
spiętej |
B. | spiętego |
spiętego |
spięty |
spięte |
spiętą |
N. | spiętym |
spiętym |
spiętym |
spiętym |
spiętą |
Ms. | spiętym |
spiętym |
spiętym |
spiętym |
spiętej |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | spięci |
spięci |
spięte |
spięte |
D. | spiętych |
spiętych |
spiętych |
spiętych |
C. | spiętym |
spiętym |
spiętym |
spiętym |
B. | spiętych |
spiętych |
spiętych |
spięte |
N. | spiętymi |
spiętymi |
spiętymi |
spiętymi |
Ms. | spiętych |
spiętych |
spiętych |
spiętych |
Pochodzenie
Od: przedrostkowego czasownika spiąć (się); zob. piąć się
1.a człowiek
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Stany psychiczne człowieka emocje i uczucia
Relacje znaczeniowe
synonimy: | napięty |
Połączenia
- bardzo, strasznie, zbyt spięty; wyraźnie spięta
- spięta i zdenerwowana
- ktoś czuje się spięty
- cały spięty
Cytaty
Odszedł wolno, nie odwracając się, lecz spięty nerwowym oczekiwaniem. źródło: NKJP: Tadeusz Konwicki: Dziura w niebie, 1959 |
|
Dziecko najczęściej jest spięte nie dlatego, że dostało dwójkę, ale dlatego, że boi się reakcji rodziców. źródło: NKJP: Tomasz Kłys: Oskarżam nauczycieli, Gazeta Wyborcza, 1995-10-05 |
|
[...] Angus po raz pierwszy widział go spiętego, przecież to człowiek znany z tego, że zawsze był na luzie, nigdy nie okazywał najmniejszych objawów zdenerwowania. źródło: NKJP: Andrzej Anonimus: Nie nadaje się, przecież to jeszcze szczeniak, 1999 |
|
Moi doświadczeni piłkarze przystąpili do tego meczu spięci i wystraszeni. źródło: NKJP: Paweł Rassek: Karne - nocny koszmar, Trybuna Śląska, 2002-04-15 |
Składnia
+ | spięty | + |
(CZYM)
|
|
szyk: neutralny |
1.b głos
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Stany psychiczne człowieka zachowania emocjonalne
Relacje znaczeniowe
synonimy: | napięty |
Cytaty
- Naprawdę miałaś trudny dzień - powiedział cicho i pogłaskał mnie po twarzy. - Już nic nie mów. Musisz się odprężyć [...]. Powoli w spięte mięśnie powracał błogi spokój. źródło: NKJP: Ewa Siarkiewicz: Kuźnia głupców, 2009 |
|
Widziałaś go może? - Nie sądzę, rzadko chodzę do kina - odrzekła nienaturalnie spiętym głosem. źródło: NKJP: Maria Nurowska: Powrót do Lwowa, 2008 |
|
Samolot zadrżał, stracił równowagę, przechylił się. Zerkałem na pilota. Na jego spiętej twarzy widać było każdy mięsień. Ściśnięte brwi oznaczały maksymalną koncentrację. źródło: NKJP: Jan Gać: W ojczyźnie Majów, 2007 |
2. nastrój
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Relacje międzyludzkie określenia relacji międzyludzkich
Relacje znaczeniowe
synonimy: | napięty |
Cytaty
W takiej sytuacji najlepiej sprawdzają się krótkie, tradycyjne żarty. Następstwem ich przedstawienia jest zazwyczaj niepohamowany śmiech rozluźniający spiętą atmosferę. źródło: NKJP: Jakub Jaguszewski: Panie Kazmiemierzu! Pytanie do Pana! - wywiad, Magazyn Puls Studenta, nr 25, 2000-11 |