UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

spięty

Chronologizacja

Zob. spiąć

Odmiana

część mowy: przymiotnik


Stopień równy

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. spięty
spięty
spięty
spięte
spięta
D. spiętego
spiętego
spiętego
spiętego
spiętej
C. spiętemu
spiętemu
spiętemu
spiętemu
spiętej
B. spiętego
spiętego
spięty
spięte
spiętą
N. spiętym
spiętym
spiętym
spiętym
spiętą
Ms. spiętym
spiętym
spiętym
spiętym
spiętej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. spięci
spięci
spięte
spięte
D. spiętych
spiętych
spiętych
spiętych
C. spiętym
spiętym
spiętym
spiętym
B. spiętych
spiętych
spiętych
spięte
N. spiętymi
spiętymi
spiętymi
spiętymi
Ms. spiętych
spiętych
spiętych
spiętych

Pochodzenie

Od: przedrostkowego czasownika spiąć (się); zob. piąć się

1.a człowiek

Definicja

taki, który jest skupiony i pełen silnych emocji, ponieważ spodziewa się jakiegoś zdarzenia, które jest dla niego ważne

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Stany psychiczne człowieka emocje i uczucia

Relacje znaczeniowe

synonimy:  napięty

Połączenia

  • bardzo, strasznie, zbyt spięty; wyraźnie spięta
  • spięta i zdenerwowana
  • ktoś czuje się spięty
  • cały spięty

Cytaty

Odszedł wolno, nie odwracając się, lecz spięty nerwowym oczekiwaniem.

źródło: NKJP: Tadeusz Konwicki: Dziura w niebie, 1959

Dziecko najczęściej jest spięte nie dlatego, że dostało dwójkę, ale dlatego, że boi się reakcji rodziców.

źródło: NKJP: Tomasz Kłys: Oskarżam nauczycieli, Gazeta Wyborcza, 1995-10-05

[...] Angus po raz pierwszy widział go spiętego, przecież to człowiek znany z tego, że zawsze był na luzie, nigdy nie okazywał najmniejszych objawów zdenerwowania.

źródło: NKJP: Andrzej Anonimus: Nie nadaje się, przecież to jeszcze szczeniak, 1999

Moi doświadczeni piłkarze przystąpili do tego meczu spięci i wystraszeni.

źródło: NKJP: Paweł Rassek: Karne - nocny koszmar, Trybuna Śląska, 2002-04-15

Składnia

bez ograniczeń + spięty +
(CZYM)
szyk: neutralny

1.b głos

Definicja

świadczący o tym, że ktoś jest skupiony i pełen silnych emocji

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Stany psychiczne człowieka zachowania emocjonalne

Relacje znaczeniowe

synonimy:  napięty

Cytaty

- Naprawdę miałaś trudny dzień - powiedział cicho i pogłaskał mnie po twarzy. - Już nic nie mów. Musisz się odprężyć [...]. Powoli w spięte mięśnie powracał błogi spokój.

źródło: NKJP: Ewa Siarkiewicz: Kuźnia głupców, 2009

Widziałaś go może? - Nie sądzę, rzadko chodzę do kina - odrzekła nienaturalnie spiętym głosem.

źródło: NKJP: Maria Nurowska: Powrót do Lwowa, 2008

Samolot zadrżał, stracił równowagę, przechylił się. Zerkałem na pilota. Na jego spiętej twarzy widać było każdy mięsień. Ściśnięte brwi oznaczały maksymalną koncentrację.

źródło: NKJP: Jan Gać: W ojczyźnie Majów, 2007

2. nastrój

Definicja

taki, który wskazuje na niepokój i prawdopodobieństwo, że nastąpi konflikt między jakimiś osobami

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Relacje międzyludzkie określenia relacji międzyludzkich

Relacje znaczeniowe

synonimy:  napięty

Cytaty

W takiej sytuacji najlepiej sprawdzają się krótkie, tradycyjne żarty. Następstwem ich przedstawienia jest zazwyczaj niepohamowany śmiech rozluźniający spiętą atmosferę.

źródło: NKJP: Jakub Jaguszewski: Panie Kazmiemierzu! Pytanie do Pana! - wywiad, Magazyn Puls Studenta, nr 25, 2000-11

Data ostatniej modyfikacji: 05.09.2017
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj