UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

wcielić

Chronologizacja

SStp, SJPXVII, SL, SWil, SJPWar, SJPDor, SJPSz, SJPDun, ISJP, PSWP, USJP

Pochodzenie

Czasownik z przedrostkiem w- od ciało (zob.).

1. do armii

Definicja

spowodować, że ktoś stał się członkiem zorganizowanej grupy

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Wojsko i wojna czynności, przedmioty, miejsca związane z wojskiem i wojną

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Zasady współżycia społecznego stosunki, grupy i organizacje społeczne

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:

włączyć

Połączenia

wcielić młodych mężczyzn, więźniów, zawodników, żołnierzy
wcielić do armii, do Armii Czerwonej, do brygady, do drużyny, do dywizji, do jednostki, do kompanii, do Luftwaffe, do marynarki wojennej, do NATO, do oddziału, do pułku, do rezerwy, do szeregów, do Wehrmachtu, do wojska, do załogi, do zespołu
wcielić przemocą, przymusowo, siłą

Cytaty

	Po kilku treningach trener F. Fritsch wcielił mnie do rezerwy drużyny ligowej i zacząłem brać udział w rozgrywkach o mistrzostwo Gdańska. źródło: KWSJP: Brunon Zwarra: Wspomnienia gdańskiego bówki, 1984
	Pierwsze dziewczyny japońska armia wcieliła w swoje szeregi dopiero w 1954 r. źródło: KWSJP: Oskar Maya: Jak gejsza poszła do woja, Super Express, 2006
	No cóż, pewnie mobilizacja, jak nic będę znowu wcielony do wojska - rozmyślałem w drodze do Włoch, gdzie miałem się stawić. źródło: KWSJP: Stanisława Górnikiewicz: Lwy z Westerplatte, 1983
	Pierwszymi osadnikami byli zesłańcy-więźniowie obojga płci i żołnierze wcieleni za karę do oddziałów syberyjskich. źródło: KWSJP: Alfred Szklarski: Tajemnicza wyprawa Tomka, 1963

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	wcielę	wcielimy
2 os.	wcielisz	wcielicie
3 os.	wcieli	wcielą

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	wcieliłem +(e)m wcielił	wcieliłam +(e)m wcieliła	wcieliłom +(e)m wcieliło	wcieliliśmy +(e)śmy wcielili	wcieliłyśmy +(e)śmy wcieliły
2 os.	wcieliłeś +(e)ś wcielił	wcieliłaś +(e)ś wcieliła	wcieliłoś +(e)ś wcieliło	wcieliliście +(e)ście wcielili	wcieliłyście +(e)ście wcieliły
3 os.	wcielił	wcieliła	wcieliło	wcielili	wcieliły

bezosobnik: wcielono

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		wcielmy
2 os.	wciel	wcielcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	wcieliłbym bym wcielił	wcieliłabym bym wcieliła	wcieliłobym bym wcieliło	wcielilibyśmy byśmy wcielili	wcieliłybyśmy byśmy wcieliły
2 os.	wcieliłbyś byś wcielił	wcieliłabyś byś wcieliła	wcieliłobyś byś wcieliło	wcielilibyście byście wcielili	wcieliłybyście byście wcieliły
3 os.	wcieliłby by wcielił	wcieliłaby by wcieliła	wcieliłoby by wcieliło	wcieliliby by wcielili	wcieliłyby by wcieliły

bezosobnik: wcielono by

bezokolicznik: wcielić

imiesłów przysłówkowy uprzedni: wcieliwszy

gerundium: wcielenie

rodzaj gramatyczny: dk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	wcielenie	wcielenia
D.	wcielenia	wcieleń
C.	wcieleniu	wcieleniom
B.	wcielenie	wcielenia
N.	wcieleniem	wcieleniami
Ms.	wcieleniu	wcieleniach
W.	wcielenie	wcielenia

imiesłów przymiotnikowy bierny: wcielony

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	wcielony	wcielony	wcielony	wcielone	wcielona
D.	wcielonego	wcielonego	wcielonego	wcielonego	wcielonej
C.	wcielonemu	wcielonemu	wcielonemu	wcielonemu	wcielonej
B.	wcielonego	wcielonego	wcielony	wcielone	wcieloną
N.	wcielonym	wcielonym	wcielonym	wcielonym	wcieloną
Ms.	wcielonym	wcielonym	wcielonym	wcielonym	wcielonej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	wcieleni	wcieleni	wcielone	wcielone
D.	wcielonych	wcielonych	wcielonych	wcielonych
C.	wcielonym	wcielonym	wcielonym	wcielonym
B.	wcielonych	wcielonych	wcielonych	wcielone
N.	wcielonymi	wcielonymi	wcielonymi	wcielonymi
Ms.	wcielonych	wcielonych	wcielonych	wcielonych

odpowiednik aspektowy: wcielać

Składnia

Rz_osobowy

wcielić

KOGO + GDZIE

2. do tekstu

Definicja

spowodować, że coś stało się częścią większej całości

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Przynależność i podział terytorialny typy terytoriów, podział administracyjny

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność intelektualna człowieka nazwy działań intelektualnych człowieka

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:

włączyć

Połączenia

wcielić fragment czegoś, obszary, opowieść, teren, terytorium, wieś, ziemię
wcielić do Prus Wschodnich, do Rzeszy, do tekstu, do ZSRR

Cytaty

	Pogłosy tych wydarzeń - jak to już wspominaliśmy - przetrwały w legendach i anegdotycznych opowieściach ludowych, które później kapłani wcielili do tekstu biblijnego. źródło: KWSJP: Zenon Kosidowski: Opowieści biblijne, 1963
	Zmusiwszy napastników do odwrotu Ludwik oderwał Ruś Halicką od Polski i wcielił do Węgier, łamiąc tym samym przysięgę koronacyjną oraz pakty koszyckie. źródło: KWSJP: Alicja Dybkowska, Jan Żaryn, Małgorzata Żaryn: Polskie dzieje od czasów najdawniejszych do współczesności, 1994
	Z czasem dom ten - o niezwykle wąskiej fasadzie - wcielono do kamienicy oznaczonej obecnie liczbą orientacyjną 12. źródło: KWSJP: Za Russa, za Woltera..., Dziennik Polski, 2004-01-09
	Z ziem tych, po wcieleniu do Prus Zachodnich powiatów chełmińskiego i michałowskiego, utworzone zostało Wielkie Księstwo Poznańskie. źródło: KWSJP: Józef Szocki: Domowy świat książek. Wybrane księgozbiory polskie w XIX wieku, 2000

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	wcielę	wcielimy
2 os.	wcielisz	wcielicie
3 os.	wcieli	wcielą

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	wcieliłem +(e)m wcielił	wcieliłam +(e)m wcieliła	wcieliłom +(e)m wcieliło	wcieliliśmy +(e)śmy wcielili	wcieliłyśmy +(e)śmy wcieliły
2 os.	wcieliłeś +(e)ś wcielił	wcieliłaś +(e)ś wcieliła	wcieliłoś +(e)ś wcieliło	wcieliliście +(e)ście wcielili	wcieliłyście +(e)ście wcieliły
3 os.	wcielił	wcieliła	wcieliło	wcielili	wcieliły

bezosobnik: wcielono

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		wcielmy
2 os.	wciel	wcielcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	wcieliłbym bym wcielił	wcieliłabym bym wcieliła	wcieliłobym bym wcieliło	wcielilibyśmy byśmy wcielili	wcieliłybyśmy byśmy wcieliły
2 os.	wcieliłbyś byś wcielił	wcieliłabyś byś wcieliła	wcieliłobyś byś wcieliło	wcielilibyście byście wcielili	wcieliłybyście byście wcieliły
3 os.	wcieliłby by wcielił	wcieliłaby by wcieliła	wcieliłoby by wcieliło	wcieliliby by wcielili	wcieliłyby by wcieliły

bezosobnik: wcielono by

bezokolicznik: wcielić

imiesłów przysłówkowy uprzedni: wcieliwszy

gerundium: wcielenie

rodzaj gramatyczny: dk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	wcielenie	wcielenia
D.	wcielenia	wcieleń
C.	wcieleniu	wcieleniom
B.	wcielenie	wcielenia
N.	wcieleniem	wcieleniami
Ms.	wcieleniu	wcieleniach
W.	wcielenie	wcielenia

imiesłów przymiotnikowy bierny: wcielony

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	wcielony	wcielony	wcielony	wcielone	wcielona
D.	wcielonego	wcielonego	wcielonego	wcielonego	wcielonej
C.	wcielonemu	wcielonemu	wcielonemu	wcielonemu	wcielonej
B.	wcielonego	wcielonego	wcielony	wcielone	wcieloną
N.	wcielonym	wcielonym	wcielonym	wcielonym	wcieloną
Ms.	wcielonym	wcielonym	wcielonym	wcielonym	wcielonej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	wcieleni	wcieleni	wcielone	wcielone
D.	wcielonych	wcielonych	wcielonych	wcielonych
C.	wcielonym	wcielonym	wcielonym	wcielonym
B.	wcielonych	wcielonych	wcielonych	wcielone
N.	wcielonymi	wcielonymi	wcielonymi	wcielonymi
Ms.	wcielonych	wcielonych	wcielonych	wcielonych

odpowiednik aspektowy: wcielać

Składnia

Rz_osobowy

wcielić

CO + do CZEGO

Frazeologizmy

ktoś wprowadził w życie coś
ktoś wcielił w czyn coś
ktoś wcielił w życie coś

Data ostatniej modyfikacji: 24.11.2013