Chronologizacja
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: dokonany
Tryb oznajmujący
Czas przyszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| 1 os. |
roztrwonię |
roztrwonimy |
|||
| 2 os. |
roztrwonisz |
roztrwonicie |
|||
| 3 os. |
roztrwoni |
roztrwonią |
|||
Czas przeszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
roztrwoniłem +(e)m roztrwonił |
roztrwoniłam +(e)m roztrwoniła |
roztrwoniłom +(e)m roztrwoniło |
roztrwoniliśmy +(e)śmy roztrwonili |
roztrwoniłyśmy +(e)śmy roztrwoniły |
| 2 os. |
roztrwoniłeś +(e)ś roztrwonił |
roztrwoniłaś +(e)ś roztrwoniła |
roztrwoniłoś +(e)ś roztrwoniło |
roztrwoniliście +(e)ście roztrwonili |
roztrwoniłyście +(e)ście roztrwoniły |
| 3 os. |
roztrwonił |
roztrwoniła |
roztrwoniło |
roztrwonili |
roztrwoniły |
bezosobnik: roztrwoniono
Tryb rozkazujący
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| 1 os. |
roztrwońmy |
|
| 2 os. |
roztrwoń |
roztrwońcie |
Tryb warunkowy
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
roztrwoniłbym bym roztrwonił |
roztrwoniłabym bym roztrwoniła |
roztrwoniłobym bym roztrwoniło |
roztrwonilibyśmy byśmy roztrwonili |
roztrwoniłybyśmy byśmy roztrwoniły |
| 2 os. |
roztrwoniłbyś byś roztrwonił |
roztrwoniłabyś byś roztrwoniła |
roztrwoniłobyś byś roztrwoniło |
roztrwonilibyście byście roztrwonili |
roztrwoniłybyście byście roztrwoniły |
| 3 os. |
roztrwoniłby by roztrwonił |
roztrwoniłaby by roztrwoniła |
roztrwoniłoby by roztrwoniło |
roztrwoniliby by roztrwonili |
roztrwoniłyby by roztrwoniły |
bezosobnik: roztrwoniono by
bezokolicznik: roztrwonić
imiesłów przysłówkowy uprzedni:
roztrwoniwszy
gerundium: roztrwonienie
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| M. | roztrwonienie |
roztrwonienia |
| D. | roztrwonienia |
roztrwonień |
| C. | roztrwonieniu |
roztrwonieniom |
| B. | roztrwonienie |
roztrwonienia |
| N. | roztrwonieniem |
roztrwonieniami |
| Ms. | roztrwonieniu |
roztrwonieniach |
| W. | roztrwonienie |
roztrwonienia |
imiesłów przymiotnikowy bierny: roztrwoniony
| liczba pojedyncza | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
| M. | roztrwoniony |
roztrwoniony |
roztrwoniony |
roztrwonione |
roztrwoniona |
| D. | roztrwonionego |
roztrwonionego |
roztrwonionego |
roztrwonionego |
roztrwonionej |
| C. | roztrwonionemu |
roztrwonionemu |
roztrwonionemu |
roztrwonionemu |
roztrwonionej |
| B. | roztrwonionego |
roztrwonionego |
roztrwoniony |
roztrwonione |
roztrwonioną |
| N. | roztrwonionym |
roztrwonionym |
roztrwonionym |
roztrwonionym |
roztrwonioną |
| Ms. | roztrwonionym |
roztrwonionym |
roztrwonionym |
roztrwonionym |
roztrwonionej |
| liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|
| p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
| M. | roztrwonieni |
roztrwonieni |
roztrwonione |
roztrwonione |
| D. | roztrwonionych |
roztrwonionych |
roztrwonionych |
roztrwonionych |
| C. | roztrwonionym |
roztrwonionym |
roztrwonionym |
roztrwonionym |
| B. | roztrwonionych |
roztrwonionych |
roztrwonionych |
roztrwonione |
| N. | roztrwonionymi |
roztrwonionymi |
roztrwonionymi |
roztrwonionymi |
| Ms. | roztrwonionych |
roztrwonionych |
roztrwonionych |
roztrwonionych |
odpowiedniki aspektowe: roztrwaniać , trwonić
Pochodzenie
Zob. trwonić
1. pieniądze
Definicja
Wymowa
[rostrfonić] lub [rostrwonić]
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Finanse czynności, przedmioty związane z pieniędzmi
Relacje znaczeniowe
| synonimy: | ktoś wyrzucił pieniądze w błoto, przepieprzyć, przeputać, prześwistać, przetańcować, przetańczyć, przetracić, puścić, rozmarnić, rozpieprzyć, roztracić, zmarnotrawić, zmarnować | |
| antonimy: | zaoszczędzić | |
| hiperonimy: | stracić |
Połączenia
- roztrwonić dobytek, majątek, mienie
- roztrwonić szybko
Cytaty
|
Otóż Tońcia ostatecznie roztrwoniła swoją fortunę przez głupią sprzedaż dwóch ciasnych pokoików, za które za pół roku będzie można zgarnąć tyle, co wtedy za apartament na Długiej! źródło: NKJP: Jacek Dehnel: Balzakiana, 2008 |
|
|
Za kilka lat te pieniądze mogą jej się przydać, a dziś roztrwoniłaby na głupstwa. źródło: NKJP: Witold Horwath: Ultra Montana, 2005 |
|
|
Wszystko roztrwonią, w diabły przepuszczą, na nic obrócą. źródło: NKJP: Andrzej Sapkowski: Narrenturm, 2002 |
Składnia
|
+ | roztrwonić | + |
CO +
(na CO)
|
2. czas
Definicja
Wymowa
[rostrfonić] lub [rostrwonić]
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia
Relacje znaczeniowe
| synonimy: | stracić, zmarnotrawić, zmarnować | |
| antonimy: | zaoszczędzić |
Połączenia
- roztrwonić czas, przewagę
- móc roztrwonić
Cytaty
|
W zatoczkach podmiejskich autobusów i na poboczach straciłem tyle cennych godzin, roztrwoniłem je jak ostatni rozpustnik, gwiżdżąc do samochodów. źródło: NKJP: Michał Olszewski: Chwalcie łąki umajone, 2005 |
|
|
Szkoda, że później roztrwonił swój talent, grywając głównie w tandetnych filmach klasy „B”. źródło: NKJP: Michał Chaciński, Konrad Wągrowski: Biegnij Blady, Biegnij, czyli legenda Blade Runnera, Esensja, 10 (LXXII), 2007 |
|
|
- W każdym razie roztrwoniłeś siły na szukanie nędznej piłki tego łamagi Goli i jesteś unieruchomiony. źródło: NKJP: Edmund Niziurski: Księga urwisów, 1954 |
Składnia
|
|
+ | roztrwonić | + |
CO +
(na CO)
|