UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

wywoływać

Chronologizacja

SStp: wywoławać, SKN, SJPXVII, STR, SL, SWil, SJPWar, SJPDor, SJPSz, SJPDun, ISJP, PSWP, USJP

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. wywołuję
wywoływam
wywołujemy
wywoływamy
2 os. wywołujesz
wywoływasz
wywołujecie
wywoływacie
3 os. wywołuje
wywoływa
wywołują
wywoływają

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. wywoływałem
+(e)m wywoływał
wywoływałam
+(e)m wywoływała
wywoływałom
+(e)m wywoływało
wywoływaliśmy
+(e)śmy wywoływali
wywoływałyśmy
+(e)śmy wywoływały
2 os. wywoływałeś
+(e)ś wywoływał
wywoływałaś
+(e)ś wywoływała
wywoływałoś
+(e)ś wywoływało
wywoływaliście
+(e)ście wywoływali
wywoływałyście
+(e)ście wywoływały
3 os. wywoływał
wywoływała
wywoływało
wywoływali
wywoływały

bezosobnik: wywoływano

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. będę wywoływał
będę wywoływać
będę wywoływała
będę wywoływać
będę wywoływało
będę wywoływać
będziemy wywoływali
będziemy wywoływać
będziemy wywoływały
będziemy wywoływać
2 os. będziesz wywoływał
będziesz wywoływać
będziesz wywoływała
będziesz wywoływać
będziesz wywoływało
będziesz wywoływać
będziecie wywoływali
będziecie wywoływać
będziecie wywoływały
będziecie wywoływać
3 os. będzie wywoływał
będzie wywoływać
będzie wywoływała
będzie wywoływać
będzie wywoływało
będzie wywoływać
będą wywoływali
będą wywoływać
będą wywoływały
będą wywoływać

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. wywołujmy
wywoływajmy
2 os. wywołuj
wywoływaj
wywołujcie
wywoływajcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. wywoływałbym
bym wywoływał
wywoływałabym
bym wywoływała
wywoływałobym
bym wywoływało
wywoływalibyśmy
byśmy wywoływali
wywoływałybyśmy
byśmy wywoływały
2 os. wywoływałbyś
byś wywoływał
wywoływałabyś
byś wywoływała
wywoływałobyś
byś wywoływało
wywoływalibyście
byście wywoływali
wywoływałybyście
byście wywoływały
3 os. wywoływałby
by wywoływał
wywoływałaby
by wywoływała
wywoływałoby
by wywoływało
wywoływaliby
by wywoływali
wywoływałyby
by wywoływały

bezosobnik: wywoływano by

bezokolicznik: wywoływać

imiesłów przysłówkowy współczesny:

wywołując
wywoływając

gerundium: wywoływanie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. wywoływanie
wywoływania
D. wywoływania
wywoływań
C. wywoływaniu
wywoływaniom
B. wywoływanie
wywoływania
N. wywoływaniem
wywoływaniami
Ms. wywoływaniu
wywoływaniach
W. wywoływanie
wywoływania

imiesłów przymiotnikowy czynny: wywołujący

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. wywołujący
wywoływający
wywołujący
wywoływający
wywołujący
wywoływający
wywołujące
wywoływające
wywołująca
wywoływająca
D. wywołującego
wywoływającego
wywołującego
wywoływającego
wywołującego
wywoływającego
wywołującego
wywoływającego
wywołującej
wywoływającej
C. wywołującemu
wywoływającemu
wywołującemu
wywoływającemu
wywołującemu
wywoływającemu
wywołującemu
wywoływającemu
wywołującej
wywoływającej
B. wywołującego
wywoływającego
wywołującego
wywoływającego
wywołujący
wywoływający
wywołujące
wywoływające
wywołującą
wywoływającą
N. wywołującym
wywoływającym
wywołującym
wywoływającym
wywołującym
wywoływającym
wywołującym
wywoływającym
wywołującą
wywoływającą
Ms. wywołującym
wywoływającym
wywołującym
wywoływającym
wywołującym
wywoływającym
wywołującym
wywoływającym
wywołującej
wywoływającej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. wywołujący
wywoływający
wywołujący
wywoływający
wywołujące
wywoływające
wywołujące
wywoływające
D. wywołujących
wywoływających
wywołujących
wywoływających
wywołujących
wywoływających
wywołujących
wywoływających
C. wywołującym
wywoływającym
wywołującym
wywoływającym
wywołującym
wywoływającym
wywołującym
wywoływającym
B. wywołujących
wywoływających
wywołujących
wywoływających
wywołujących
wywoływających
wywołujące
wywoływające
N. wywołującymi
wywoływającymi
wywołującymi
wywoływającymi
wywołującymi
wywoływającymi
wywołującymi
wywoływającymi
Ms. wywołujących
wywoływających
wywołujących
wywoływających
wywołujących
wywoływających
wywołujących
wywoływających

imiesłów przymiotnikowy bierny: wywoływany

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. wywoływany
wywoływany
wywoływany
wywoływane
wywoływana
D. wywoływanego
wywoływanego
wywoływanego
wywoływanego
wywoływanej
C. wywoływanemu
wywoływanemu
wywoływanemu
wywoływanemu
wywoływanej
B. wywoływanego
wywoływanego
wywoływany
wywoływane
wywoływaną
N. wywoływanym
wywoływanym
wywoływanym
wywoływanym
wywoływaną
Ms. wywoływanym
wywoływanym
wywoływanym
wywoływanym
wywoływanej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. wywoływani
wywoływani
wywoływane
wywoływane
D. wywoływanych
wywoływanych
wywoływanych
wywoływanych
C. wywoływanym
wywoływanym
wywoływanym
wywoływanym
B. wywoływanych
wywoływanych
wywoływanych
wywoływane
N. wywoływanymi
wywoływanymi
wywoływanymi
wywoływanymi
Ms. wywoływanych
wywoływanych
wywoływanych
wywoływanych

Pochodzenie

Zob. wołać

1. na scenę

Definicja

wołać kogoś, kto, żeby przyjść do wołającego, musi wyjść skądś lub opuścić jakąś grupę ludzi

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Relacje międzyludzkie określenia relacji międzyludzkich

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Język mówienie

Połączenia

  • wywoływać nazwiska
  • wywoływać do odpowiedzi, do tablicy; na scenę; z klasy...

Cytaty

- Miałem kiedyś jedną dziewczynę - powiedział Witek. - Podobała mi się. Chodziłem ją wywoływać pod dom.

źródło: NKJP: Edward Stachura: Cała jaskrawość, 2006

- A często rozniesiony gniewem w ruchach, w oczach, w głosie, jak to wujek Władek, biegł i wywoływał z chałupy Szmula: - Szmulu! Szmulu! Sulka na schodach siedzi! Weźcie ją.

źródło: NKJP: Wiesław Myśliwski: Widnokrąg, 1996

Składnia

Rzosobowy + wywoływać +
KOGO/CO + DOKĄD/SKĄD

2. awanturę

Definicja

powodować zaistnienie lub uzewnętrznienie się czegoś

Kwalifikacja tematyczna

ATEMATYCZNY

Połączenia

  • wywoływać awanturę, burzę, panikę, wojnę; alergię, chorobę, dreszcz, gorączkę, mdłości; emocje, gniew, konflikt, konsternację, łzy, niepokój, wątpliwości; dyskusję; eksplozję; uśmiech
  • wywoływać u chorych, u dzieci, u pacjentów; u czytelników, u kibiców, u widzów...; w kraju, w środowisku, w świecie; wśród mieszkańców...

Cytaty

Od sześćdziesięciu lat byłem pouczany przez matkę, nauczycieli i lekarzy, że to wiatr ludziom szkodzi, że zbyt lekki ubiór i ulewny deszcz lub śnieg mogą doprowadzić do zapalenia płuc, a zbyt silne słońce wywołuje raka skóry.

źródło: NKJP: Bronisław Świderski: Asystent śmierci. Powieść o karykaturach Mahometa, o miłości i nienawiści w Europie, 2007

Mówił coś, co wywoływało u niej rozdrażnienie, prowokowało opór.

źródło: NKJP: Cezary Michalski: Siła odpychania, 2002

Warto tu nadmienić, iż wspomniany przepis wywoływał w środowisku prawniczym spore kontrowersje.

źródło: NKJP: Sprawozdanie stenograficzne z obrad Sejmu RP z dnia 24.06.1994

Bohater, którego grałem, wywoływał we mnie depresję.

źródło: NKJP: Agnieszka Ałykow i Magda Podsiadły: Za wysoki, za przystojny, Gazeta Wyborcza, 1992-09-02

Składnia

bez ograniczeń + wywoływać +
CO + (u KOGO)/(w KIM/CZYM)

3. sprowadzać duchy

Definicja

wykonywać czynności, ustalone w określonych rytuałach, aby nawiązać kontakt z istotami z innego świata

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Tradycja wierzenia i przesądy

Połączenia

  • wywoływać duchy, upiory
  • wywoływać z zaświatów

Cytaty

W Watykanie nie lubią Polaków. Czczą sobie różnych panów Mickiewiczów, wywołują zmarłych, których zresztą sami produkują.

źródło: NKJP: Tomasz Piątek: Błogosławiony wiek, 2006

Czemu siedzicie w takim kręgu? Wywołujecie jakiegoś ducha? Może ducha Dunina?

źródło: NKJP: Dariusz Banek: Samo życie Odcinek 228, 2002

Składnia

Rzosobowy + wywoływać +
KOGO/CO

4. podczas licytacji

Definicja

urzęd. 
ogłaszać coś publicznie donośnym głosem

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Finanse papiery wartościowe i akcje/udziały

Połączenia

  • prowadzący, przewodniczący komisji wywołuje
  • wywoływać cenę, licytację
  • wywoływać trzykrotnie

Cytaty

Kiedy żaden z potencjalnych inwestorów nie zgłasza wyższej ceny przewodniczący komisji wywołuje trzykrotnie ostatnią, najwyższą i ogłasza, który z uczestników ją zaoferował oraz gdzie i kiedy zostanie podpisana umowa sprzedaży akcji/udziałów.

źródło: Internet

Cenę wywoławczą wywołuje oraz zgłoszenia postąpień przyjmuje przewodniczący komisji aukcyjnej albo inna osoba wskazana przez zbywcę, zwana dalej „osobą upoważnioną”.

źródło: Internet

Prowadzący aukcję wywołuje licytację, ogłaszając cenę wywoławczą, a następnie wzywa uczestników aukcji do zgłaszania postąpień.

źródło: Internet

Przewodniczący komisji wywołuje licytację, ogłaszając cenę wywoławczą, a następnie wzywa uczestników aukcji do zgłaszania postąpień.

źródło: Internet

Wywołując licytację, podaje się do wiadomości przedmiot przetargu oraz jego cenę albo wysokość rocznych opłat
z tytułu korzystania z nieruchomości, w tym z tytułu użytkowania, najmu lub dzierżawy.

źródło: Internet

Składnia

Rzosobowy + wywoływać + bez ograniczeń

5. film

Definicja

poddawać błonę światłoczułą określonym zabiegom, wykorzystując substancje chemiczne, po to, aby uwidocznić zarejestrowane na niej obrazy

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność artystyczna człowieka fotografia

Połączenia

  • wywoływać film, klisze, slajdy, zdjęcia

Cytaty

Jako uczennica, sprzedawczyni i dziewczyna do wszystkiego, wywoływała filmy, fotografowała, sprzedawała i marzyła o karierze aktorki.

źródło: NKJP: Janusz Rudnicki: Mój Wehrmacht, 2004

Jedni fotografują i sami wywołują zdjęcia w ciemni, inni zajmują się rękodziełem i pracami plastycznymi, jest też warsztat ogrodniczy i pracownia kulinarna.

źródło: NKJP: Barbara Swadźba: Rehabilitacja to szansa, Trybuna Śląska, 2000-11-03

Składnia

bez ograniczeń + wywoływać +
CO

6. w komputerze

Definicja

inform. 
pracując na komputerze, powodować uruchomienie określonego programu lub wyświetlenie określonej treści na ekranie

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I TECHNIKA Urządzenia i maszyny komputery/informatyka

Połączenia

  • wywoływać z menu

Cytaty

Na stanowiskach komputerowych z dotykaczami można wywoływać pliki informujące o życiu w PRL, od państwa podziemnego po strajk sierpniowy.

źródło: NKJP: Maria Giedz: Drogi do wolności, Dziennik Bałtycki, 2000-08-25

Jednocześnie kolejne modele dysponowały coraz obszerniejszymi tzw. bankami brzmień fabrycznych, czyli zapamiętanych ustawień generatorów, efektów i filtrów, imitujących coraz precyzyjniej barwy dziesiątków tradycyjnych instrumentów - można je wywoływać z elektronicznej pamięci trwałej jednym przyciśnięciem odpowiedniego klawisza.

źródło: NKJP: Roman Radoszewski: Czesław Niemen: kiedy się dziwić przestanę...: monografia artystyczna, 2004

Korepetytor posiada zestaw plansz zawierających odpowiednie wzory, tabele, mapy, rysunki, przykłady tekstów i może je wywoływać na ekran ucznia poprzez kliknięcie.

źródło: NKJP: Michał Dyszyński: Profesjonalny system korepetycji onlina sukam Partnera - Inwestora, Usenet -- pl.biznes, 2004-12-08

Składnia

bez ograniczeń + wywoływać +
CO + (z CZEGO)

Frazeologizmy

ktoś wywołuje do tablicy kogoś
ktoś wywołuje do odpowiedzi kogoś
ktoś wywołuje wilka z lasu
Data ostatniej modyfikacji: 08.02.2015
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj