Chronologizacja
Na podstawie indeksu haseł
Pochodzenie
Rzeczownik od dawnego (od XV w.) przedrostkowego czasownika zapachać 'wydzielać przyjemną woń'; zob. pachnąć.
1. cecha
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii zapachy
Relacje znaczeniowe
| synonimy: | woń |
Połączenia
- cudowny, przejmujący, przyjemny, upajający; korzenny, ziołowy; delikatny, intensywny, lekki, silny; apetyczny, smakowity; charakterystyczny, specyficzny, znajomy; cierpki, duszący, duszny, dziwny, gorzkawy, gorzki, mdły, ostry, słodkawy, słodki; nieprzyjemny, odurzający, przykry; ciepły, wilgotny zapach
- zapach alkoholu, kawy, miodu; bigosu, jabłek, jedzenia, mięsa, pomarańczy, ryb; czosnku, ziół; bzu, fiołków, igliwia, jaśminu, kwiatów, lasu, morza, siana, trawy, ziemi, żywicy; ciała, potu, skóry, włosów; olejku, perfum, wody (kolońskiej, kwiatowej...); benzyny, dymu, siarki, tytoniu; krwi, spalenizny, stęchlizny, zgnilizny
- zapach z ust; z dzieciństwa
- zapach i aromat, zapach i dotyk, zapach i dźwięk, zapach i kolor, zapach i konsystencja, zapach i kształt, zapach i smak
- intensywność, jakość; fala, smuga; uciążliwość, wyczuwalność, źródło zapachu; mieszanina, pochłaniacz zapachów
- balsam, krem bez zapachu
- wrażliwość na jakiś zapach
- ciecz, mgiełka, odświeżacz zapachu, olejek o jakimś zapachu
- zapach rozchodzi się, unosi się gdzieś
- nienawidzić, nie znieść/nie znosić jakiegoś zapachu
- chłonąć, czuć, poczuć, wąchać, wdychać, wyczuć/wyczuwać; lubić, pamiętać, uwielbiać zapach
- oddychać, przesiąknąć; wypełniony, zwabiony zapachem
- reagować na zapach
- rozpoznać/rozpoznawać coś po zapachu
Cytaty
|
Zapach palącego się drewna, zapach trawy i błota przypomniał mu kolonie nad morzem w miejscowości, która nazywała się Krynica Morska. źródło: NKJP: Joanna Rudniańska: Miejsca, 1999 |
|
|
Daje napar o żółtozielonym, przejrzystym kolorze i przyjemnym, kwiatowym zapachu. źródło: NKJP: Anna Ładniak: Herbata Przewodnik, 2007 |
|
|
Jesteśmy już blisko. Czujemy zapach, widzimy ogień. źródło: NKJP: Ewa Berberyusz: Moja teczka, 2006 |
|
|
Generalnie trunek obiecywał zapachem o wiele więcej, niż oferował w smaku, ale wspaniale rozgrzewał krew i użyty w rozsądnej dawce, pozwalał na chwilę zapomnieć o kłopotach i napięciu. źródło: NKJP: Mirosław M. Bujko: Złoty pociąg, 2006 |
|
|
Wracali - odurzeni winem, nocą, zapachami ciał, których niedawna bliskość pozostawiała na twarzach błogie rozmarzenie. źródło: NKJP: Mariusz Sieniewicz: Miasto szklanych słoni, 2010 |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: m3
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | zapach |
zapachy |
|
| D. | zapachu |
zapachów |
|
| C. | zapachowi |
zapachom |
|
| B. | zapach |
zapachy |
|
| N. | zapachem |
zapachami |
|
| Ms. | zapachu |
zapachach |
|
| W. | zapachu |
zapachy |
Składnia
|
+ | zapach | + |
(CZEGO)
|
|
|
+ | zapach | + |
(JAKI)
|
2. do ciasta
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii zapachy
CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Jedzenie i jego przygotowanie przyprawy, smaki
Relacje znaczeniowe
| synonimy: | aromat, esencja | |
| hiperonimy: | substancja |
Połączenia
- rumowy zapach; zapach waniliowy
- zapach do ciasta
- dać, dodać zapach
Cytaty
|
Zaglądam do szafek kuchennych. Nie... nie jestem głodna. Wanilia... rumowy zapach do ciast. Otwieram buteleczkę... napiłabym się i zagryzła rum wanilią... źródło: NKJP: Manuela Gretkowska: Polka, 2001 |
|
|
Producent deklaruje, że zapachy dodawane do kosmetyków Sanoflore są pochodzenia naturalnego. źródło: Internet |
|
|
Światowe imperium aromatów, czyli International Flavours and Fragrances znajduje się w Dayton (stan New Jersey) i dostarcza całą gamę możliwych zapachów do sosów, lodów, past do zębów, pieczywa, mięs, ciast, a nawet płatków śniadaniowych, ale tej informacji nie znajdziecie na żadnej firmowej etykiecie. źródło: NKJP: Krzysztof Kucharski: Praojciec ke-tsiap, Gazeta Wrocławska, 2002-10-04 |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: m3
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | zapach |
zapachy |
|
| D. | zapachu |
zapachów |
|
| C. | zapachowi |
zapachom |
|
| B. | zapach |
zapachy |
|
| N. | zapachem |
zapachami |
|
| Ms. | zapachu |
zapachach |
|
| W. | zapachu |
zapachy |
3. kosmetyk
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii zapachy
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Pielęgnacja ciała przedmioty związane z pielęgnacją ciała
Połączenia
- zapach dla kobiet, dla mężczyzn; zapach do samochodu, do szafy
- kolekcja zapachów
- kupić zapach
Cytaty
|
Na Starym Kleparzu oprócz podróbek można kupić także oryginalne zapachy. źródło: NKJP: Wonny handel, Gazeta Krakowska, 2001-08-08 |
|
|
Pachnąca jesień [...] - nowatorski zapach dla kobiet aktywnych. źródło: NKJP: Jesienne ekstrawagancje, Cosmopolitan, 2000, prasa |
|
|
Nagrody gwarantowane w każdej edycji: zapach do samochodu dla pierwszych 250 osób, które zdobędą minimum 30 punktów [...]. źródło: NKJP: Program lojalnościowy dla klientów SUS, Gazeta Ubezpieczeniowa, 2007-10-04 |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: m3
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | zapach |
zapachy |
|
| D. | zapachu |
zapachów |
|
| C. | zapachowi |
zapachom |
|
| B. | zapach |
zapachy |
|
| N. | zapachem |
zapachami |
|
| Ms. | zapachu |
zapachach |
|
| W. | zapachu |
zapachy |