UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

przygwoździć

Chronologizacja

XVII/XVIII w., Kart XVII-XVIII

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. przygwożdżę
przygwoździmy
2 os. przygwoździsz
przygwoździcie
3 os. przygwoździ
przygwożdżą

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. przygwoździłem
+(e)m przygwoździł
przygwoździłam
+(e)m przygwoździła
przygwoździłom
+(e)m przygwoździło
przygwoździliśmy
+(e)śmy przygwoździli
przygwoździłyśmy
+(e)śmy przygwoździły
2 os. przygwoździłeś
+(e)ś przygwoździł
przygwoździłaś
+(e)ś przygwoździła
przygwoździłoś
+(e)ś przygwoździło
przygwoździliście
+(e)ście przygwoździli
przygwoździłyście
+(e)ście przygwoździły
3 os. przygwoździł
przygwoździła
przygwoździło
przygwoździli
przygwoździły

bezosobnik: przygwożdżono

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. przygwoźdźmy
przygwóźdźmy
rzadziej przygwoździjmy
2 os. przygwoźdź
przygwóźdź
rzadziej przygwoździj
przygwoźdźcie
przygwóźdźcie
rzadziej przygwoździjcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. przygwoździłbym
bym przygwoździł
przygwoździłabym
bym przygwoździła
przygwoździłobym
bym przygwoździło
przygwoździlibyśmy
byśmy przygwoździli
przygwoździłybyśmy
byśmy przygwoździły
2 os. przygwoździłbyś
byś przygwoździł
przygwoździłabyś
byś przygwoździła
przygwoździłobyś
byś przygwoździło
przygwoździlibyście
byście przygwoździli
przygwoździłybyście
byście przygwoździły
3 os. przygwoździłby
by przygwoździł
przygwoździłaby
by przygwoździła
przygwoździłoby
by przygwoździło
przygwoździliby
by przygwoździli
przygwoździłyby
by przygwoździły

bezosobnik: przygwożdżono by

bezokolicznik: przygwoździć

imiesłów przysłówkowy uprzedni:

przygwoździwszy

gerundium: przygwożdżenie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. przygwożdżenie
przygwożdżenia
D. przygwożdżenia
przygwożdżeń
C. przygwożdżeniu
przygwożdżeniom
B. przygwożdżenie
przygwożdżenia
N. przygwożdżeniem
przygwożdżeniami
Ms. przygwożdżeniu
przygwożdżeniach
W. przygwożdżenie
przygwożdżenia

imiesłów przymiotnikowy bierny: przygwożdżony

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. przygwożdżony
przygwożdżony
przygwożdżony
przygwożdżone
przygwożdżona
D. przygwożdżonego
przygwożdżonego
przygwożdżonego
przygwożdżonego
przygwożdżonej
C. przygwożdżonemu
przygwożdżonemu
przygwożdżonemu
przygwożdżonemu
przygwożdżonej
B. przygwożdżonego
przygwożdżonego
przygwożdżony
przygwożdżone
przygwożdżoną
N. przygwożdżonym
przygwożdżonym
przygwożdżonym
przygwożdżonym
przygwożdżoną
Ms. przygwożdżonym
przygwożdżonym
przygwożdżonym
przygwożdżonym
przygwożdżonej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. przygwożdżeni
przygwożdżeni
przygwożdżone
przygwożdżone
D. przygwożdżonych
przygwożdżonych
przygwożdżonych
przygwożdżonych
C. przygwożdżonym
przygwożdżonym
przygwożdżonym
przygwożdżonym
B. przygwożdżonych
przygwożdżonych
przygwożdżonych
przygwożdżone
N. przygwożdżonymi
przygwożdżonymi
przygwożdżonymi
przygwożdżonymi
Ms. przygwożdżonych
przygwożdżonych
przygwożdżonych
przygwożdżonych

odpowiednik aspektowy: przygważdżać

Pochodzenie

Zob. gwóźdź

1. bagnetem

Definicja

przycisnąć, uniemożliwiając poruszenie się

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Relacje międzyludzkie określenia relacji międzyludzkich

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:  przycisnąć

Połączenia

  • przygwoździć bagnetem, kolanem
  • przygwoździć do podłogi, do ściany, do ziemi

Cytaty

Traszka uniósł głowę i zaraz but Wielocha przygwoździł go do pokładu.

źródło: NKJP: Marek Krajewski; Mariusz Czubaj: Róże cmentarne, 2009

Ringo szarpnął się, uwolnił przygwożdżoną do tablicy rękę.

źródło: NKJP: Marta Tomaszewska: Zorro, załóż okulary!, 2001

Poprzewracał kartki i jedną z nich przygwoździł żółtym od nikotyny palcem.

źródło: NKJP: Marek Krajewski: Głowa Minotaura, 2009

Gdy był dzieckiem, znajdowałaś w swojej sypialni podrzucone do szkatułki z biżuterią motyle nabite na twoją złotą szpilkę albo żaby przygwożdżone do atłasowych poduszek.

źródło: NKJP: Hanna Kowalewska: Tego lata, w Zawrociu, 1998

Uderzył plecami o mur, trzeci cios niemal go doń przygwoździł.

źródło: NKJP: Andrzej Sapkowski: Narrenturm, 2002

Składnia

bez ograniczeń + przygwoździć +
KOGO/CO + (do CZEGO)

2. argumentem

Definicja

wywrzeć na kogoś presję, aby skłonić go do czegoś lub wykazać coś

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Relacje międzyludzkie określenia relacji międzyludzkich

Relacje znaczeniowe

synonimy:  przycisnąć

Połączenia

  • przygważdżać kogoś jakimś argumentem, pytaniem

Cytaty

Policja obwąchała sprawę Wesołowskiej ze wszelkich możliwych stron. Nie wierzę, by przegapili coś istotnego. - Ale akt nie czytałaś - przygwoździł ją.

źródło: NKJP: Artur Baniewicz: Drzymalski przeciw Rzeczpospolitej, 2004

Miał zamiar go przygwoździć pytaniem o rzecz zasadniczą.

źródło: NKJP: Piotr Siemion: Finimondo: komedia romantyczna, 2004

Zmilczał, bo stypa po zmarłym gubernatorze [...] wydała mu się nie bardzo stosowną okazją do przygwożdżenia Udolfa.

źródło: NKJP: Iwona Surmik: Ostatni smok, 2005

Składnia

bez ograniczeń + przygwoździć +
KOGO + (CZYM)

3. o chorobie

Definicja

osłabić w sposób, który uniemożliwia swobodne chodzenie

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Choroby i ich leczenie przyczyny, objawy i skutki chorób

Relacje znaczeniowe

synonimy:  przykuć

Połączenia

  • choroba przygwoździła
  • przygwoździć do łóżka, do wózka (inwalidzkiego)

Cytaty

Niestety choroba przygwoździła mnie do łóżka. Czuję się już nieco lepiej, ale wolę dmuchać na zimne i na razie z domu nie wychodzę.

źródło: Internet: Ukochany na urlopie, a ja leżę chora w łóżku (vitalia.pl)

Wśród podopiecznych była piękna niedoszła śpiewaczka operowa o kruczoczarnych włosach, Gertruda [...], którą choroba przygwoździła do wózka inwalidzkiego.

źródło: Internet: dentysta.blox.pl

Składnia

bez ograniczeń + przygwoździć +
KOGO + do CZEGO
Data ostatniej modyfikacji: 29.07.2017
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj